Гравиметриялық талдау
Гравиметриялық талдау
Анықталатын татпаның құрамдас бөлігінің массасын дәл өлшеуге негізделген мөлшерлік талдау гравиметриялық әдіс деп аталады. Мөлшерлік гравиметриялық талдау жәрдемімен көптеген есептерді шешуге болады. Мысалы, заттардың атомдық, молярлы және эквиваленттік массасын белгілеп, талдайтын зат құрамына енетін құрамдас бөліктердің мөлшерін анықтайды, химиялық құрамы бірдей немесе шамамен тең келетін, бірақ физика-химиялық касиеттері әр түрлі заттың кұрам бөліктерінің арақатынасын табады.
Мөлшерлік талдау әдістерімен материалдың сапасы мен оның мөлшерлік құрамының қосынды және пайдалы қосымша арасындағы байланысты анықтайды. Мысалы, талшықты оптикада жарық жүргізуші дайындау үшін өте таза кремний диоксиді пайдаланылады, оның құрамындағы микроқоспаның мөлшері 10-7 % массадан аспауы тиіс; мөлшері одан көп болған жағдайда жарық жүргізуші дайындауға арналған материалға жарамсыз болып шығады.
Мөлшерлік гравиметрия әдістерімен, өте карапайым да нақтылы болғандықтан, ғарыштық объектілерге талдау жасайды, тағамдық өнімдерде айналадағы ортада болатын улы заттарды анықтайды, топырактың, тыңайтқыштың және басқа заттардың құрамына талдау жасайды. Гравиметрияның көмегімен әр түрлі эталондарды бір үлгіге салады (стандарттайды).
Гравиметрияда талдайтын құрамдас бөліктің (компоненттің) гравиметриялық формасының массасын дәл өлшеудің маңызы зор. Гравиметриялық әдістер зат құрамының тұрақтылык және массасының сақталу заңдарына, эквиваленттер заңына негізделеді. Олар дәлмедәлдігімен (0,2% массаға дейін), барынша жақсы қайталанғыштығымен, сан алуандығымен ерекшеленеді. Бұл әдістің кемшілігі-уақытында. Осыған қарамастан гравиметриялық талдаудың химия тарихындағы маңызы ерекше, негізгі химиялық заңдар, оның ішінде гравиметрияға тірек болатын заңдар соның көмегімен анықталады.
Гравиметриялык талдау әдістері үш топқа бөлінеді: бөлу, тұндыру және айдау.
Бөлу әдісі. Бұл әдіс зерттелетін заттан немесе материалдан анықталатын құрамдас бөлікті бос күйінде бөліп алып, соңынан дәл өлшеуге негізделген.
Айдау әдісі. Бұл әдіс анықталатын құрамдас бөлікті ұшқыш қосылыс түрінде толық бөліп алып, қалдықты немесе тұтылған ұшқыш өнімді өлшеуге негізделеді.
Тұндыру әдісі. Әдіс талдау жасалатын құрамдас бөлікті аз еритін белгілі химиялық құрамның қосылысы түріңде тұндыру мөлшеріне негізделеді. Бұл әдісте тұндыру форма гравиметриялық формамен ұқсас және әртүрлі болуы мүмкін. Мысалы:
- анықталатын зат;
-тұндырғыш;
-тұндыру формасы;
-гравиметриялық формасы.
-анықталатын зат;
-тұндырғыш;
-тұндыру формасы;
-гравиметриялық формасы.
Достарыңызбен бөлісу: |