Г. Б юнусова Экологиялық құжаттау және сараптау

Кәсіпөндірістің экологиялық құжаты

жүктеу 1,69 Mb.

бет	3/8
Дата	14.05.2018
өлшемі	1,69 Mb.
	#12221

1 2 3 4 5 6 7 8

Кәсіпөндірістің экологиялық құжаты

Мақсаты: кәсіпорында пайда болатын қалдықтардың сипаттамасы

Кәсіпорында пайда болатын қалдықтардың сипаттамасы

Қалдықтардың сипаттамасы, көмуге (қоймалауға) арналған полигондардың және жинақтаушылардың тізбесін 9 тіркемеге сәйкес келтіреді.

Жеке анықтама түрінде уақытын, көлемін, құрамын және орынын көрсетіп, ластану заттарының жоспардан тыс және апатты жағдайларда жер койнауы, су объектілеріне тасталғаны, шығарылуы, көміулуі (қоймалау) туралы мәліметтері келтіріледі. 9 тіркеме Қалдықтардың сипаттамасы

1 кесте - кәсіпорында пайда болатын қалдықтардың сипаттамасы

Қалдықтың атауы	Код	Қалдықтар түзілетін технологиялық процесс немесе өндіріс	Қалдықтың қауіптілік классы, қалдықтағы химиялық элементтердің (қоспалардың) мөлшері %	Қалдықтардың физико-химиялық сипаттамалары (өрт-жарылу қауіптілігі, агрегаттық күйі, ылғалдылығы, ерігіштігі)	Ұйымдастырылған қоймалау (көму) орындарындағы 01.01. жылға қалдықтардың болуы
					Барлығы	Соның ішінде а.жылдың алдыңғы жылда пайдаланылғаны
1	2	3	4	5	6	7

14 кестенің тіркемесі

Қалдықтар пайда болды, ағымдағы жылда, соның ішінде
Барлығы	Басқа кәсіпорындарға, ұйымдарға берілгені	Кәсіпорындарда пайдаланылғаны	Зиянсыздандырылған (жойылған)	Қалдықтар полигондарда және жинақтаушылда көміледі (қоймаланады)			Қалдықтардың пайда болуы мен шығарылу кезеңділігі
				Балансында тұрған	Атқару комитетінің немесе басқа да ұйымдардың балансында тұрған	Қалдықтарды көмуге (қоймалауға) рұқсаттың болуы, және олардың көлемі, а/жыл.
8	9	10	11	12	13	14	15

14 кестеге тіркеме

Қалдықтарды пайдаланбау себептері	Ластайтын заттардың шекті салмағы а/жыл жағдай	Ластайтын заттардың шекті салмағынан асуы а/жыл жағдайы
16	17	18

Бағандар төлемдерді есептеу үшін толтырылады

Кесте кәсіпорындағы өндіріс және өндірістік пайдаланудағы пайда болатын қалдықтарды есептеу үшін арналған.

10. Қалдықтарды көмуге (қоймалауаға) арналған полигондар мен жинақтаушылардың сипаттамасы (№14 тіркеме)

15 кесте - Қалдықтарды көмуге (қоймалауаға) арналған полигондар мен жинақтаушылардың сипаттамасы

Қалдықтарды жинақтаушының атауы және орналасқан ауданы	Ауданы, га	Санитарлық-қорғау зонасының өлшемі, м	Қуаттылығы, мың.жыл/а	Қызмет ету мерзімі (жоба бойынша басы және аяғы)	Сүзгілеуге қарсы экрандардың сипаттамасы (үлгісі, құрылымы)
1	2	3	4	5	6

15 кестенің жалғасы

Жауын, еріген және дренаждық суларды тазарту, тасталу жүйесінің сипаттамасы және олардың сапалық құрамы	Қоршаған ортаның жағдайын бақылау жүйесі	Қалдықтардың түрлері	Қалдықтарды көмуге шығындар, мың рубль
7	8	9	10

Кесте кәсіпорынның балансындағы тұрған барлық полигондар, жинақтаушылар (ары қарай - объектілер) үшін толтырылады.

Бұзылған жерлерді рекультивациялау

2.11. бұзылған жерлерді рекультивациялау туралы және рекультивациялаудың мақсаттары туралы көрсетілген мәліметтер 10 тіркемеде көрсетілген.

15 тіркеме статистикалық есеп бойынша толтырылады.

Өндіруші кәсіпорындар үшін және құрылыс, кәсіпорынды кеңейтуде және қайта құруда осы түрі пайдалы болып келеді.

10 тіркеме

Мідетті

Бұзылған жерлерді рекультивациялау туралы және бұзылған жер қабатынын алу туралы мәліметтер, га

16 кесте

Бұзылған жерлер, барлығы

Игерілген бүзулған жерлер

Рекультивацияланған жерлер

Барлығы

Жоспар

Дерек

Жыртылуға

Жоспар

Дерек

Басқа да пайдаланатын жерлер

Жоспар

Дерек

Орман алқабы үшін

Жоспар

Дерек

Су қоймалар және басқада мақсаттарға

Жоспар

Дерек

16 кестенің жалғасы

Жердің мемісті қабатын алу және пайдалану
Барлығы		Жақсартылды соның ішінде			Пайдаланылды, мың м.3	Қоймаланды, мың, м 3
Ауданнан	Колемі м 3	Аз өнімді жерлер	Жыртылған жерлер	Пайдаланылатын жерлер
8	9	10	11	12	13	14

Ескерту. Бұзылған жерлерді рекультивация жасау жұмыстары жүргізілмегенде осы туралы сәйкесінше жауапты тұлғаның лауазымы көрсетіліп қолы қойылған жаз болуы тиіс.

Көлік кәсіпорын

2.12. Ішкі зауыттықты қосқанда, 11 тіркемеге сәйкес, көлік кәсіпорындары туралы мәліметтерді көрсетеді.

Тіркеме М., «Автомобильді көліктермен зиянды заттарды тастауды есептеу бойынша әдістемелік нұсқаулық» бойынша жасалды.

Тіркеме

Міндетті

КӘСІПОРЫННЫҢ КӨЛІГІ ТУРАЛЫ МӘЛІМЕТ

17 кесте

Көлік құралдарының тобы	Саны, дана	Бір көліктің орташа жылдық жүрісі км.жыл	Жалпы жүріс млн.жыл	Парктің жағдайы және ықпал етудің орташа коэффиценті	Салыстырмалы тастаулар г/км				Жылдық тастаулар т/ж
Көлік құралдарының тобы	Саны, дана	Бір көліктің орташа жылдық жүрісі км.жыл	Жалпы жүріс млн.жыл	Парктің жағдайы және ықпал етудің орташа коэффиценті	СО	NOx	Көмірсутегі CH	Бу отын	Жылдық тастаулар т/ж
1	2	3	4	5	6	7	8	9	10
Бензин, дизель, газбалонды қозғалтқышты арнайы және жұк көліктері, Бензин, дизель, газбалонды қозғалтқышты автобустар, Бензин, дизель, газбалонды қозғалтқышты қызметтік көліктер және арнайы көліктер.

Автокөліктік цехтармен және кәсіпорындармен толтырылады

Кеңес берілгендер

12 ТІРКЕМЕ

Міндетті

КӘСІПОРЫННЫҢ ЭКОЛОГО-ЭКАНОМИКАЛЫҚ ҚЫЗМЕТІ ТУРАЛЫ МӘЛІМЕТТЕР

18 кесте – Шығарынды, тасталу үшін төлемақы, қоршаған ортаны зияндайтын заттарды орналастыру мөлшері мың рубль

Заттарға бекітілген лимит	код	Төлем
		Жол берілген ластайтын заттардың тастандылары (шығарындылары) үшін				Жол берілген шамадан артық ластайтын заттардың тастандылары (шығарындылары) үшін
		Төлем нормативі*	Ластайтын заттардың салмағы, шарт.т	Төлемдер		Төлем нормативі	Ластайтын заттардың салмағы, шарт.т	Төлемдер
				жоспар	нақтылы
1	2	3	4	5	6	7	8	9
Атмосфераға шығару Су қоймаларына лақтыру Қалдықтарды орналастыру

*төлемдердің нормативтері кәсіпорынға бекітілген тәртіпте жеткізіледі.
Табиғатты қозғау туралы заңнаманы бұзғаны үшін, қоршаған ортаны лластағаны үшін төлем төлеттіру, және келтірілген материалдық шығынның орынын толтыру жергілікті заңшығару ьилігіне жүктелген.

Қоршаған ортаны ластағаны үшін кәсіпорындардың төлемдері келесідей бөлектеліп анықталады;

-атмосфераға ластағыш заттарды тастау;

-ластағыш заттарды су объектілеріне шығарып тастау;

-қалдықтарды орналастыру.

Қоршаған ортаны ластағыш заттарды шығару (шығарып тастау) және қалдықтарды орналастыру үшін төлемнің 2 түрі анықталған:

Жол берілген ластау лимиттері (ары қарай – «лимиттер») шегінде ластағыш заттарды шығару (шығарып тастау) және қалдықтарды орналастыру үшін;
Жол берілген ластау лимиттері шегінен асқан уақыттағы ластағыш заттарды шығару (шығарып тастау) және қалдықтарды орналастыру үшін.

Ластағыш заттарды шығару (шығарып тастау) және қалдықтарды орналастыру үшін лимиттері кәсіпорындарға олардың ведомствалық тиесілілігне қарамастан кеңестік және автономиялық республикалардың Министрлер Кеңесімен және халық депутаттарының аймақтық және облыстық атқару комитетерімен анықталады. Лимиттерді аймақтағы экологиялық жағдайға, кәсіпорынның эканомикалық мүмкіндікттеріне байланысты ластаушы заттарды шығарудың және қалдықтарды орналастырудың шекті жолберілетін нормативіне кезеңді түрде жету қажеттілігі есептеліп анықталады.

Жергілікті халықтар депутаттар Кеңесі ластағыш заттарды шығару (шығарып тастау) және қалдықтарды орналастыру атмосфераға ластағыш заттарды тастау, ластағыш заттарды су объектілеріне шығарып тастау үшін аймақтық нормативтік төлемдер мөлшерін анықталған лимиттер мөлшерінде және мһлшерден тыс асқан дағдайда бекітеді, олар республикалық орташа мөлшерде анықталады, несмесе әрбір кәсіпорынға ластауыш заттарының мөлшеріне байланысты жеке түрде. Лимиттерді және төлем нормативтерін анықтағанда есептелетін ластаушы заттардың тізімі жергілікті халық депутаттар Кеңесімен бекітіледі. Ластағыш заттарды шығару (шығарып тастау) және қалдықтарды орналастыру үшін төлемдердің молшері,

Көрсеткіштер

1990

1991

....

1. Атмосфераға ластағыш заттарды тастау;

1.1. Анықталған лимиттер шегінде, жоспар, дерек

1.2. Анықталған лимиттерді асқаны үшін;

1.3. Апатты шығаруларға айыппұл;

2. Ластағыш заттарды су объектілеріне шығарып тастау;

2.1. Анықталған лимиттер шегінде, жоспар, дерек

2.2. Анықталған лимиттерді асқаны үшін;

2.3. Апатты шығаруларға айыппұл;

3. Қалдықтарды орналастыру;

3.1. Анықталған лимиттер шегінде, жоспар, дерек

3.2. Анықталған лимиттерді асқаны үшін;

3.3. Апатты шығаруларға айыппұл;

4. Төлемнің жалпы соммасы,

4.1. Анықталған лимиттер шегінде, жоспар, дерек

4.2. Анықталған лимиттерді асқаны үшін;

4.3. Апатты шығаруларға айыппұл;

5. Табиғат қорларын және олардан алатын шикізаттарды жоғары нормативтік және кешенді емес пайдалану үшін төлемдер.

6. Мемелекетке кәсіпорынның шаруашылық қызметінің қорытындысында табиғатты қорғау заңнамасын бұзумен келтірілген шығынды өтеу қаражаты.

7. барлығы бір жылға

кәсіпорынға төлем нормативтері бекітілген тәртіпте жеткізіледі

Бақылау сұрақтары:

1. Қоршаған ортаның сапасының мониторингі

2. Компактық жүйелерінің мониторингі.

3. Радиоактивті сәулеленудің мониторингі

Қолданған әдебиеттер: А.Ж. Ақбасова., Г.Ә. Саинова., Алматы – 2003ж. 1. Өндіріс орындарының экологиялық құжаттамасы әдістемелік ұсыныс ГОСТ 17.0.0.04-90. –http://www.simbexpert.ru/

Табиғи объектілерінің құжаттары

Мақсаты: Табиғи объектілерінің құжаттарымен танысу

Жоспар:

1. Табиғи объектілер құжаттамаларының көрсеткіштері.

2. Табиғи объектілер құжаттамаларының түрлері.

3. Суқоймалардың, көкалдардың құжаттары (саябақ, орманды жерлер, ЕҚТТ).

4. Құжаттаманың құрылысы, көрсеткіштері, толтыру түрі
1. Табиғи объектілер құжаттамаларының көрсеткіштері.

Зиянды заттардың атмосфераға шығару сипаттамасы

Атмосфераны ластайтын көздер сызбасы нөмірленеді, оны кейін өзгертуге болмайды. Егерде жаңа ластаушы кездер пайда болса, оған бұрынғы есептілікте пайдаланылған номірлерден тыс басқа нөмір беріледі. Ластаушы көз жойылған жағдайда оның нөмірі қайта қолданылмайды. Барлық ұйымдастырылған атмосфералық ауаны ластайтын көздер 0001 — ден 5999-ға дейін, ал ұйымдастырылмағандар — 6001 — ден 9999-ға дейін нөмірленеді.

"Өнімдер түріне байланысты энергетикалық ресурстардың шығыны" бөлімінде газ, көмір, басқа отындар түрінің шығыны, сонымен қатар әр ендірістерде өнімдер түріне байланысты жұмсалатын жылу энергиясы туралы мәліметтер келтіріледі.

"Атмосфераға тасталатын шығарыңдылар туралы сипаттамалар" бөлімінде шығарындылар, ШРШ-ның жобалық нормасына сәйкестіріп газ тазалайтын және басқа да қондырғылар туралы мәліметтер беріледі.
Атмосферлық ауаның сапалығының санитарлы-гигиеналық мөлшері
1 Мөлшерлеу критерилері нормирования: ШРКа, суммацияның белсенділігі, атмосферных ластанудың қауіптілік класы.

2 Ауа сапасының интегралдық көрсеткіші.

1 Мөлшерлеу критерилері нормирования: ШРКа, суммацияның белсенділігі, атмосферных ластанудың қауіптілік класы.

• ШРК_ж.з. — жұмыс зонасының ауасыңдағы зиянды зат-

тектердің шекті рауалы концентрациясы, мг/м³. Ол сегіз сағаттық
жұмыс күндік немесе ұзақтығы басқа мерзім ішінде (демалыс
күндерсіз), яғни аптасына 41 сағаттан аспайтын уақыт
аралығында, қызмет істеген барлық жылдар бойы қазіргі және
кейінгі буындардың денсаулығын бұзбайтын концентрация
мөлшері. Жұмыс зонасы деп қызметшінің тұрақты немесе
уақытша еденнен немесе жерден биіктігі 2 м-ге дейінгі кеңістікте
болатын орнын айтады.

Ластағыш заттектердің класын осы көрсеткішке сүйеніп аныктайды. Қауіптілік класы ШРК_ж.з). мағынасына қарай 4 топқа бөлінеді: 1 класс (ШРК_ж.з < 0,1 мг/м³) - айрықша қауіпті; 2 класс (ШРК_ж.з= 0—1 мг/м³) - жоғары қауіпті; 3 класс (ШРК_ж.з= 1-10 мг/м³) -орташа қауіпті; 4 класс (ШРК_ж.з,= > 10 мг/м³) - болымсыз қауіпті.

ШРК _м.б. - елді мекеннің ауасыңдағы заттектердің шекті рауалы максималды бір жолдық концентрациясы, мг/м³. Бұл концентрация ауаны 20 минуттай жұтқанда адам организмінде рефлекторлық реакцияны туғызбауы қажет;
ШРК о.т.- елді мекеннің ауасыңдагы улы заттектердің шекті рауалы орташа тәуліктік концентрациясы, мг/м³. Зиянды агенттің адам организміне өткенде (демалу, тамақпен бірге және т. б.) оларға әлі құртатындай ықпал жасамайтын ең көп мөлшері.

Ластағыш заттектердің мөлшері кәсіпорыңдардың территориясында ШРК_ж.з-ның 0,3 бөлігінен аспайтын етіп белгіленеді.Кәсіпорындар территориясына осындай ШРК_ж.з. 3 есе аз мөлшер белгіленген себебі осы территориядағы ауа өндіріс ғимараттарындағы ауаны жаңартуға қолданылады, олардың ауасындағы қоспалардың мөлшері оқтын-оқтын өте жоғарылап тұруы мүмкін, яғни ШРК_ж.з, асады

2 Ауа сапасының интегралдық көрсеткіші.

Атмосфсралық ауаны ластайтын баска да көздері бар аймақта жаңа кәсінорынды салу жобаланса, онда оның ауаға жіберетін қоспаларын нормалағанда бұрыннан салынған және істеп жатқандардың шығарындылары міндетті түрде ескеріледі. Ал белгілі шығарындылардың мөлшері фондық концентрация рстінде карастырылады. Егерде қоршаған ортаны зиянды заттектермен ластайтын бірнеше көздер болса, онда ауаның сапасы келесі жолмен аныкталады:

кәсіпорын территориясында

∑ Сі ≤ 0,3 ШРК ж.з. - Сф,

і=1

елді мекеннің ауасында

N

∑ Сmі ≤ ШРК ауа - Сф,

і= 1

бұл жерде Сi - і-көзден түсетін зиянды заттектің концентрациясы; Сmі - атмосфералық ауаға і-көзден түсетін зиянды заттектің максималды концентрациясы; N — ауа бассейніне белгілі зиянды заттекті жіберетін көздердің саны.

Егер де атмосфералық ауада жиынды эффектісі тән бірнеше заттектердің шығарындылары болса, онда мөлшерсіз концентрацияға көшу қажет. Санитарлық норма келесі жағдайда ғана орындалады, егер де

∑ qі ≤ 1, qі = Сі / (ШРКi-Сфі).

і=1

5.3-ші суретте ауаға арналған шекті рауалы концентрациялардың топтастырылуы келтірілген.

жүктеу 1,69 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3 4 5 6 7 8

Г. Б юнусова Экологиялық құжаттау және сараптау

Кәсіпөндірістің экологиялық құжаты

Кәсіпөндірістің экологиялық құжаты

Мақсаты: кәсіпорында пайда болатын қалдықтардың сипаттамасы

Кәсіпорында пайда болатын қалдықтардың сипаттамасы

Қалдықтардың сипаттамасы, көмуге (қоймалауға) арналған полигондардың және жинақтаушылардың тізбесін 9 тіркемеге сәйкес келтіреді.

1 кесте - кәсіпорында пайда болатын қалдықтардың сипаттамасы

Қалдықтың атауы

Код

Қалдықтар түзілетін технологиялық процесс немесе өндіріс

Қалдықтың қауіптілік классы, қалдықтағы химиялық элементтердің (қоспалардың) мөлшері %

Қалдықтардың физико-химиялық сипаттамалары (өрт-жарылу қауіптілігі, агрегаттық күйі, ылғалдылығы, ерігіштігі)

Ұйымдастырылған қоймалау (көму) орындарындағы 01.01. жылға қалдықтардың болуы

Барлығы

Соның ішінде а.жылдың алдыңғы жылда пайдаланылғаны

1

2

3

4

5

6

7

14 кестенің тіркемесі

Қалдықтар пайда болды, ағымдағы жылда, соның ішінде

Барлығы

Басқа кәсіпорындарға, ұйымдарға берілгені

Кәсіпорындарда пайдаланылғаны

Зиянсыздандырылған (жойылған)

Қалдықтар полигондарда және жинақтаушылда көміледі (қоймаланады)

Қалдықтардың пайда болуы мен шығарылу кезеңділігі

Балансында тұрған

Атқару комитетінің немесе басқа да ұйымдардың балансында тұрған

Қалдықтарды көмуге (қоймалауға) рұқсаттың болуы, және олардың көлемі, а/жыл.

8

9

10

11

12

13

14

15

14 кестеге тіркеме