V тарау
Қысым.
1.Қысымды латынның ___________әрпімен белгілейді.
2. Қысымды есептеу формуласы.
3.Қысымның негізгі өлшем бірлігі: _____________
4.Неліктен шаңғысы жоқ балаға қарағанда шаңғы байлаған бала қар үстімен жеңіл жүреді?
Себебі__________________________________________________________________________________________________________________________________________
Қай кезде сіз еденге көп қысым түсіресіз: қозғалмай тұрғанда ма, әлде жүргенде ме?
Жауабы:________________________________________________________________________________________________________________________________________
5. Бұл құрал ______________________________деп аталады.
 
6. Паскаль заңы бойынша сұйыққа немесе газға түсірілген қысым:______________
________________________________________________________________________
7. Ауырлық күші әрекет еткен сұйық қысымы мына формуламен анықталады:
Мұндағы, p-________________________________,
g-________________________________,
h-________________________________.
8.. Суретте шлюздеу бейнеленген. Суретке қарап шлюздің жұмыс істеуі қандай құбылысқа негізделгенін түсіндіріңдер. 
Жауабы: ________________________________________________________________
________________________________________________________________________
9. Атмосфералық қысым дегеніміз: ________________________________________
_______________________________________________________________________
10. Сіздің ойыңызша дұрыс болатын жауапты таңдап, сұраққа жауап беру арқылы таблицаны толтырыңыз:
№
|
Сұрақ
|
Жауаптар
|
Дұрыс жауаптар
|
1
|
Қай ғалым атмосфералық қысымды өлшеу әдісін ұсынды?
|
А) Ньютон
В) Паскаль
С) Королев
Д) Торричелли
|
|
2
|
Атмосфералық қысым қандай әріппен белгіленеді?
|
А) F
В) ρ
С) P
Д) m
|
|
3
|
Атмосфералық қысымның өлшем бірлігін көрсет.
|
А) кг н/е мг
В) Н н/е кН
С) Па н/е мм.сын.бағ
Д) м/с н/е см/сағ
|
|
4
|
Қалыпты атмосфералық қысым шамасы қандай? (Теңіз деңгейінде)
|
А) 1 Н
В) 1 Па
С) 760 Н
Д) 760 мм.сын.бағ
|
|
5
|
Атмосфералық қысым қандай прибормен өлшенеді?
|
А) Секундомер
В) Диномометр
С) Борометр
Д) Спидометр
|
|
Термин сөздер
Физика (көне грекше: φύσις — табиғат) — зат әлемді, және оның қозғалысын зерттейтін ғылым.
Атом (көне грекше: ἄτομος - Химиялық элементтерді құрайтын, олардың өзіне тән ерекшеліктерін сақтайтын ең кішкене бөлшек.
Молекула (лат. moles – масса)[1] – жай немесе күрделі заттың негізгі химиялық қасиеттерін сақтайтын және өздігінен өмір сүретін ең кіші бөлшек.
Инерция (лат. іnertіa – әрекетсіздік) дене инерциясының өлшемі – масса. Сондай-ақ «инерция» терминін әр түрлі аспаптарға да қолданады.
Деформация— өзара әрекеттесуші екі дененің жанасуы кезінде оларды құрайтын жеке бөліктері қозғалысқа келеді де, бұл денелердің пішіні мен өлшемі өзгереді.
Температура (лат. temperatura – араластырылуға тиісті, өлшемдес болу, қалыпты күй)[1] – макроскопикалық жүйенің термодинамикалық тепе-теңдік күйін сипаттайтын физикалық шама.
Термометр - дененің температурасын өлшеуге арналған құрал дененің, заттың, ауаның температурасын өлшеуге арналған аспап
Энергия[1] (гр. energeіa – әсер, әрекет) – материя қозғалысының әр түрлі формасының жалпы өлшеуіші.
Масса – материяның инерциялық және гравитациялық қасиетін анықтайтын физикалық шама. Латынның massa – үйінді, кесек деген сөзінен алынған. “Масса” ұғымын механикаға Исаак Ньютон енгізген.
Динамометр-күшті өлшеу үшін арнайы кұралдар - динамометрлер (грекше динамис – күш және метрео - өлшеймін) колданылады.
Барометр (гр. baros — ауырлық және metreo — өлшеймін) — атмосфералық қысымды өлшеуге арналған құрал.
барометр-анероидтар (грекше анероид - сұйықсыз)
Радио-альтиметр (орыс. радиоальтиметр) — радиотолқынның көмегімен биіктікті өлшейтін аспап
Рычаг– қозғалмайтын тіреуіштің төңірегінде айналатын, аз күш жұмсап үлкен күш алуға мүмкіндік беретін қатты денеден жасалған қарапайым механизм.
Диффузия[1](лат. dіffusіo – таралу, жайылу) – нақтылы дене бөлшектерінің жылулық қозгалыстарга ұшырай отырып, сол дене конңентрациясының селдір аудандарына қарай жылжуы;молекулалардың жылулық қозғалысы салдарынан шеқаралас орналасқан әр түрлі заттардың бір-біріне өту құбылысы.
Физикалық шамалардың сөздік дәптері
Р/с
|
Қазақша
|
Орысша
|
Ағылшынша
|
1
|
Жол
|
Путь
|
Way
|
2
|
Уақыт
|
Время
|
Times
|
3
|
Жылдамдық
|
Скорость
|
Speed
|
4
|
Тығыздық
|
Плотность
|
Density
|
5
|
Масса
|
Масса
|
Weight
|
6
|
Көлем
|
Обьём
|
Volume
|
7
|
Аудан
|
Площадь
|
Area
|
8
|
Орын ауыстыру
|
Перемещение
|
Travel
|
9
|
Қысым
|
Давление
|
Pressure
|
10
|
Салмақ
|
Вес
|
Weight
|
11
|
Күш
|
Сила
|
Force
|
12
|
Қатаңдық
|
Жесткость
|
Rigidity
|
13
|
Жұмыс
|
Работа
|
Work
|
14
|
Қуат
|
Мощность
|
Capacity
|
15
|
Энергия
|
Энергия
|
energy
|
Достарыңызбен бөлісу: | 
