106 Вестник Казахского государственного женского педагогического университета №1(43), 2013
РЕЗЮМЕ
В статье синтезированы сополимеры акриламида и акрилонитрила и изучена и
гидролиза. Изучена структура сополимеров методом ИК-и ЯМР
13
С спектроскопии.
SUMMARY
The article deals with the synthesized copolymers of acrylamide and acrylonitrile, and
studied and hydrolysis. The structure of copolymers by IR and NMR spectroscopy is studied.
ӘОЖ 534.22.
ҚҦЗЫРЕТТІЛІКТІ ҚАЛЫПТАСТЫРУҒА БАҒДАРЛАНҒАН ИННОВАЦИЯЛЫҚ
ТЕХНОЛОГИЯЛАР
Қ.О.Кішібаев- х.ғ.к., доцент, Н.О.Мырзахметова-х.ғ.к., доцент м.а.
(Алматы қ., Қазмемқызпу)
Аннотация:
мақалада
бейорганикалық
химияны
оқытуда
құзыреттілікті
қалыптастыруда қолданылатын проблемалық оқыту технологиясын пайдалану жолдары
қарастырылған.
Түйін сӛздер: инновация, оқыту әдістері, инновациялық технология, құзыреттілік,
кәсіби және химиялық құзыреттілік.
Елбасының «Қазақстан-2050» стратегиясы қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси
бағыты» атты Жолдауында: «Бәсекеге қабілетті дамыған мемлекет болу үшін біз
сауаттылығы жоғары елге айналуымыз керек», - деген [1].
Қазақстан Республикасы Білім туралы Заңында «Білім беру жүйесі міндеттерінің бірі
- оқытудың жаңа технологияларын енгізу және педагогтардың ӛзіне қолайлысын
қолдануға мүмкіндік беру»,- деп кӛрсетілген [2].
Еліміздің болашақта ӛркендеп дамуы қазіргі заманғы талапқа сай мектептерде білім
мазмұнын ӛзгерту, жаңашыл идеяларды ӛмірге ендіру, озат педагогикалық тәжірибе мен
тұлғаның жан-жақты дамуын қамтамасыз ететін технологияларды енгізудің ӛзектілігі
артуда. Ӛркениетті қоғамға сай білімді, зерделі, ӛз бетімен әрекет ете алатын, қоғамнан ӛз
орнын таба білетін, шығармашылық тұрғыда жұмыс жасай білетін адамзатты дайындау
міндеті-ұстаздың алдында тұрған үлкен міндет. Бұл міндеттерді жүзеге асыру үшін
мұғалімдердің инновациялық даярлығын қалыптастыру қажет. Ол үшін:
- озық педагогикалық және психологиялық тәжірибені басшылыққа ала отырып,
мұғалімнің ӛз жұмысына деген жаңаша кӛзқарасын қалыптастыру;
- әр мұғалімнің ӛзінің мүмкіндіктері мен қабілеттерін айқындай білуін қамтамасыз
ету;
- мұғалімнің ғылыми-зерттеу жұмысымен айналысуына жағдай жасау;
- мұғалімнің инновациялық технологияларды пайдалана отырып, жұмысын
жандандырып отыруы және жүргізген экспериментінің нәижесін хабарлап отыруы,
оқушылардың жан-жақты құзыреттілігін дамытуы керек.
Оқыту үдерісінде инновациялық технологияларды қолданудағы негізгі мақсат-
құзыреттілікті дамыту. Оқушы бойында пәндік құзыреттілікті қалыптастыру оның жеке
тұлға ретінде дамуына, алған білімдерін ӛмірде қолдана білуіне, ӛз іс-әрекеттерін ой
елегінен ӛткізе білуіне жағдай жасайды.
Химия пәнін оқытуда қолданылатын қазіргі мынадай технологияларды атап
кӛрсетуге болады: бағдарламалап оқыту технологиясы, проблемалық оқыту, дербес оқыту,
топтап оқыту, деңгейлеп оқыту, жобалап оқыту, кіріктірілген оқыту, модульдік оқыту,
дидактикалық бірлікті ірілендіру, ойын арқылы оқыту, интерактивті оқыту технологиясы
[3]. Проблемалық оқыту технологиясы қазіргі таңда химия пәнін оқытуда жиі қолданылып
Қазақ мемлекеттік қыздар педагогикалық университетінің Хабаршысы №1(43), 2013
107
жүр. Студенттің немесе оқушының алдына белгілі бір проблеманы тудырып, оны шешуге
оларды жұмылдыру мұғалімнен асқан шеберлікті қажет етеді.
«Бейорганикалық химия» пәнін оқытуда проблемалық оқыту технологиясын
қолдануды қарастырайық: «Электролиз» тақырыбын ӛткенде студенттердің алдына
мынадай проблемалық жағдайлар қойылады: қай кезде катодта металдар бӛліне алмайды,
қандай жағдайда олар бӛлінеді, анодта қай жағдайда таза оттек немесе басқа газдар бӛліне
алады? Осы проблемалық сұрақтарға теория жүзінде жауап бере отырып, алған білімдерін
бекіту үшін зертханалық жұмыс жүргізіледі: «Мыс сульфаты сулы ерітіндісінің инертті
электродтардағы электролизі». Алған білімді толығымен бекітіп, студенттердің пәндік
құзыреттіліктерін дамыту мақсатында сабақта проблемалық жағдайы бар есептер
шығартылады [4].
1- есеп. Натрий иодидінің балқымасының электролизі кезінде электродтарда не
бӛлінеді?
Шешуі: Натрий иодидінің балқымасында диссоциациялану процесінің нәтижесінде
мынадай иондар түзіледі:
I
Na
NaI
Электр тогын ӛткізгенде натрий катиондары катодқа (теріс зарядталған электрод),
иодид иондар анодқа (оң зарядталған электрод) қарай жылжиды.
Электролиз кезінде мынадай процестер жүреді:
2
2
2
:
:
I
e
I
Анодта
Na
e
Na
Катодта
1
2
2
2
2
J
Na
NaJ
электролиз
2 – есеп. Күкірт қышқылының сулы ерітіндісінің электролизі қалай жүреді?
Шешуі: Сулы ерітіндіде күкірт қышқылы иондарға екі сатыда ыдырайды:
1 – саты:
4
4
2
HSO
H
SO
H
2 – саты:
2
4
4
SO
H
HSO
Қышқыл ерітіндісі арқылы тұрақты электр тогы ӛткен кезде сутек иондары катодқа
келіп, тотықсызданып, сутек түзіледі:
Катодта:
2
2
2
H
e
H
Анод айналасында сульфат иондары жиналады, бірақсулы ерітіндіде су оңай
тотығады:
Анодта:
2
2
4
4
2
O
H
e
O
H
Электролиздің жалпы теңдеуі:
2
2
2
4
4
2
2
2
O
H
e
O
H
H
e
H
1
2
2
2
2
4
2
2
4
O
H
H
з
эл
O
H
H
Нәтижесінде:
2
2
2
2
2
O
H
з
эл
O
H
Күкірт қышқылының сулы ерітіндісінің электролизінде су электролизденіп, сутек
және оттек түзіледі.
3 – есеп. Мыс сульфаты ерітіндісінің электролизі кезінде анодта 300 мл. (қ.ж.) оттек
бӛлінеді. Катодта қанша мыс бӛлінеді?
Шешуі: Оттектің эквиваленттік кӛлемін
моль
л
6
,
5
пайдалана отырып, бӛлінген
оттектің эквивалентінің моль санын табамыз.
Егер 5,6 л
2
O
- 1 моль эквивалент болса, онда 0,300 л
2
O
- х моль эквивалент болады.
054
,
0
6
,
5
1
300
,
0
x
моль эквивалент
2
O
.
Достарыңызбен бөлісу: |
