108 Вестник Казахского государственного женского педагогического университета №1(43), 2013
Фарадей заңы бойынша бӛлінген мыстың эквивалентінің моль саны да
моль
Cu
экв
054
,
0
. Мыстың массасы:
г
моль
г
моль
Cu
Э
Cu
Сu
m
экв
7
,
1
32
054
,
0
.
4 – есеп.
А
5
,
2
ток күші электролит ерітіндісі арқылы 30 минут бойы ӛткен кезде
ерітіндіден
г
77
,
2
металл бӛлінеді. Металдың эквиваленттік массасын табыңдар.
Шешуі: Фарадей заңы бойынша шешеміз.
моль
Кл
F
с
мин
A
I
г
m
96500
;
1800
30
;
5
,
2
;
77
,
2
м оль
г
А
м оль
Кл
г
I
F
m
Э
4
,
59
5
,
2
96500
77
,
2
Қазіргі кезеңде қолданылатын әрбір инновациялық технологияның кӛздейтіні
студентті, оқушыны ӛз бетінше ізденіп, білім ала білуге жұмылдыру. Сол себепті
«Электролиз» тақырыбын толығымен меңгеру үшін студенттерге ӛз бетімен орындауға
мынадай тапсырмалар беруге болады:
1. Мына тұздардың балқымаларының электролиз теңдеуін құрастырыңдар:
а)
S
K
2
; ә)
2
CaCl
, б)
3
AlCl
2.
2
3
2
4
2
,
,
NO
Рb
CuCl
SO
H
сулы ерітінділерінің электролиз теңдеулерін жазыңдар
(электрод-
Pt
).
3.
3
2
4
,
,
AgNO
NiCl
FeSO
тұздары ерітінділерінің электролизі (инертті электродтарда) қалай
жүреді?
4. Мырыш хлориді ерітіндісінің электролиз теңдеулерін жазыңдар, егер :
а) анод – графит; ә) анод –мырыш болса.
5.
NaOH
ерітіндісін 10А токпен 268 сағат бойына электролиздеді. Электролиз
аяқталғаннан кейін ерітіндіде 100г 24%
NaOH
ерітіндісі қалды. Ерітіндінің бастапқы
концентрациясы қандай?
6. Белгісіз металдың хлоридінің ерітіндісі арқылы 6,4 А ток күшін 30 минут бойына
ӛткізгенде катодта 1,07г металл бӛлінді. Электролизге түскен қандай тұз?
7.
2
CuCl
ерітіндісінің электролизі кезінде анодта 560 мл газ (қ.ж.) бӛлінді. Катодта
бӛлінген мыстың массасын табыңдар.
8. Күміс нитраты ерітіндісі арқылы 30 мин бойына 6А ток ӛткізгенде катодта
бӛлінген күмістің массасын анықтаңдар.
9. 2 А ток күшімен 2 моль суды толық ыдырату үшін қанша уақыт керек?
10. Калий гидроксиді ерітіндісі арқылы 30 минут бойына 6 А ток ӛткізгенде
бӛлінетін оттектің кӛлемін табыңдар.
11. Күкірт қышқылының ерітіндісі арқылы 1 сағат бойына 3 А ток ӛткенде бӛлінетін
сутектің кӛлемін табыңдар.
12.
3
4
2
SO
Cr
ерітіндісі арқылы 2 А ток ӛткізгенде катод массасы 8 граммға артты.
Электролиз жүргізілген уақытты анықтаңдар.
13.
2
SnCl
ерітіндісінің электролизі кезінде анодта 4,48 л хлор (қ.ж.) бӛлінді. Катодта
бӛлінген қалайының массасын табыңдар.
Әлемдік ақпараттық білім беру кеңістігіне ену, бәсекеге қабілетті ұстаз болу және
соған сай болашақ мамандарды даярлау үшін университет қабырғасының ӛзінде
студенттердің кәсіби, пәндік құзыреттіліктерін дамытатын қазіргі инновациялық
технологияларды әр сабағымызда ұтымды қолдануымыз тиіс.
ӘДЕБИЕТТЕР ТІЗІМІ
1. «Қазақстан-2050» стратегиясы қалыптасқан мемлекеттің жаңа саяси бағыты», Алматы
ақшамы, 14.12. 2012.
2. Қазақстан Республикасы Білім туралы Заңы, Алматы: Юрист, 2009.- 240 б.
3. М.Қ.Құрманалиев Химияны оқытудың қазіргі технологиялары.- Алматы: 2009-112 б.
Қазақ мемлекеттік қыздар педагогикалық университетінің Хабаршысы №1(43), 2013
109
4. Н.О.Мырзахметова Бейорганикалық химия есептері мен жаттығулары. Алматы: 2010-
185 б.
РЕЗЮМЕ
В статье рассматривается применение проблемного метода обучения при изучении
неорганической химии.
SUMMARY
The article deals with the use of problem method in teaching inorganic chemistry.
ӘОЖ 546.87.541.1 :548.734
МАРГАНЕЦТІҢ АРАЛАС ОКСИДІНІҢ СИНТЕЗІ ЖӘНЕ
РЕНТГЕНОГРАММАСЫ
М.М.Матаев -х.ғ.д., профессор, О.Кәдірхан - магистрант,
А.Н.Оразымбетова - магистр, оқытушы (Алматы қ., Қазмемқызпу)
Аннотация: жоғары температуралы қатты фазалар реакция негізінде висмут,
кальций, магний оксидтерінен BiCaMn
2
O
5,5
– құрамды қосылыс алғаш рет синтезделіп,
оның кристаллохимиялық сипаттамалары рентгенография мен электронография
тәсілдерімен дәлелденді.
Түйін сӛз: қатты фазалы реакция, поликристалл, рентгенография, электронография.
Қазіргі заманғы бейорганикалық химияның дамуы жаңа заттарды синтездеп,
олардың физика – химиялық қасиеттерін қарастыруға байланысты. Электронды
техниканың дамуы және олардың ӛнеркәсіп пен ауыл шаруашылығының әртүрлі
салаларына кӛптеп ене бастауы, келешекте бағалы, қызықты материалдарды синтездеуді
кезекті басты мәселе етіп қояды. Жоғары сапалы манганит және оның оксиді лазерлік
оптикада,
кейбір
жартылай
ӛткізгішті
құрылғыларда,
фотокӛбейткіштердегі
фотокатодтарда, термоэлемент материалдарындағы шикізаттардың синтезінде, космосты
игеруде, магнитометрияда, медициналық томографияда, ықшамдалған және арзан
трансформаторлар ретінде т.б. салаларда қолданылуында [1,2,3].
Жаңа бейорганикалық поликристалдарды іздестіру, олардың бағытталған синтездеу
технологияларын жасау, электрондық техника ӛндірісіне қажетті электрофизикалық
қасиеттері жоғары қосылыстарды алу, олардың физико-химиялық қасиеттерін шешу осы
мақаланың негізгі мақсаты.
Зерттеудің нысаны ретінде: қатты фазалы реакция бойынша Bi
2
O
3
-MeO (Ca,Mg) –
Mn
2
O
3
үштік жүйесінен алынды.
Синтез жоғары температурада қатты фазалық әдіс арқылы стехиометриялық
қатынаста алынған Bі
2
О
3
, Mn
2
О
3
және сілтілі - жер металл оксидтерінің байланысуы
арқылы іске асырылды. Аралас висмут және сілтілі-жер элементтерінің манганиттерін
синтездеу келесі реакция теңдеулері бойынша жүргізілді:
2СаСО
3
+ Bі
2
О
3
+2Mn
2
О
3
=2BіСаMn
2
О
5,5
+2СО
2
↑
Бастапқы заттардың қоспасы агат ступкада жақсылап араластырылды және
ұнтақталынып, алунд тигельге салынды. Осылай дайындалған қоспаны ауада, муфель
пешінде 600
0
С температурада 10 сағат, 800
0
С температурада 24 сағат ұстау арқылы
термиялық ӛңдеу жүргізілді [4,5]. Түзілген қоспаны тағы бір рет араластырып 600
0
С-та 3
сағаттай, толық химиялық тепе-теңдік түзілгенше қыздырылды.
Алынған заттардың құрылысын, құрамын электронография және рентгенография
әдістерімен жүргізілді. Электрлік дифракцияның кӛрінісі жарықтаушы Philips CM300
(жылдамдатушы қысым 300 кВ) JEOL 6510EX электрондық микроскопында алынды.
Достарыңызбен бөлісу: |
