Эльмира Сұлтан мұратқызы уатаева

Сабақтың мақсаты:

1. Білімділік: оқушыларға құрақтың тарихы, оның

түрлері, ерекшеліктері мен қолданылуы жөнінде

мағлұмат беру. Құрақ қүрау әдісін меңгерту. Құрақ

түрлерін, композициялық тұрғыдан құрылымын

түрлендіру арқылы мазмұнды элементтер жасау;

2. Дамытушылық: тақырып бойынша кешенді

жұмыс жүргізе отырып, ептілік дағдысын

қалыптастыру. Оқушылардың логикалық ойлау

қабілеттерін дамыту;

3. Тәрбиелік: мұра болып келе жатқан құрақ

құрау өнерін үйрету арқылы оқушыларға ұлттық

тәрбие беру, еңбекке баулу.

Сабақтың әдіс-тәсілдері: қайталау, көрнекілік,

сүрақ-жауап, индукция, баяндау, тестілеу.

Сабақтың көрнекілігі: керме, құрақтың түрлері

(слайд), интерактивті тақта.

Сабақтыңтипі: практикалық сабақ.

П әнаралы қ б ай л аны с: тарих, дүниетану,

математика, бейнелеу өнері.

Сабақтың барысы:

Ұйымдастыру кезеңі. Оқушыларды түгендеу.

Жұмыс орнын жабдықтау.

I. Қауіпсіздік техника ережелерін ауызша

қайталау.

II. Үй тапсырмасын тексеру. Қазақ халқының

қолөнері (шағын тестілеу - перфокартамен жүмыс).

1. Халықтың үлт екенін айыратын үш негізгі

арнасын атаңыз:

а) Сәулет өнері, мүсін енері, саз өнері

ә) Тіл өнері, қол өнері, саз өнері

б) Сурет өнері, мүсін өнері, сымбат өнері

в) Дүрыс жауап жоқ

2. Халқымыздың қолөнері деп халық

тұрмысында жиі қолданылатын қандай

шығармашылық енер жиынтығын айтамыз?

а) Өру, тігу б) Қүрастыру, бейнелеу

ә) Тоқу, мүсіндеу в) Барлығы дұрыс

3. Қай нұсқа дурыс?

а) Құрақ қүрау өнері - ертеден келе жатқан онер

ә) Құрақ қүрау өнері - ұмыт болған өнер түрі

б) Қүрақ құрау өнері - жаңадан пайда болған

өнер

түрлерін көрсетіңіз:

а) Жібек мата б) Барқыт, шибарқыт, драп

ә) Шифон, капрон в) Шыт мата

5. Құрақ қандай бұйымдар жасауда кеңінен

қолданылады?

а) Көрпе, жастық б) Шағын көрпешелер

ә) Жұмсақ ойыншықтар в) Барлық жауап дүрыс

6. Қай ңұсқа дұрыс?

а) Құраққа әр түрлі матаның қиындыларын

пайдалануға болады

ә) Қүраққа әр түрлі матаның қиындыларын

пайдалануға болмайды

б) Қүраққа тек қағаз қиындыларын ғана

пайдалануға болады

в) Дұрыс жауап жоқ

Жаңа тақырып.

Қүрақтың түрлері жэне жасалу жолдары.

Муғалімнің сөзі.

Құрақ - мата қалдықтарынан жасалатын үй

бұйымдарының бір түрі. Құрақты казақ халқы тек

төсеніш ретінде ғана емес, сонымен бірге үй

интерьерінде, киім сәндеу кезінде, баскиімді

әшекейлегенде көп қолданып жүр (шағын көрмемен

жүмыс).

Қүрақ қүрау кезінде қойылатын талап - мата

үйлесімділігі.

Қүрақ қүрау эстетикалық талғамды қажет етеді.

Жұмыс барысында түс үйлесімділігі, қиындылардың

симметриялығы, дәл қиыстыру - шеберлікті қажет

етеді.

түсіру.

интерактивті тақтада көрсету.

б) Интерактивті тақтамен жұмыс. Мұғалім

интерактивті тақтадан қол тігіс түрлерін көрсетіп

отырады, оқушылар тігіс түрлерін атайды.

1. Сарамандық жұмыс.

Оқушылар йнтерактивті тақтамен жұмыс

жүргізеді.

Бұл жұмысты жүргізудегі мақсат

композициялық түрғыдан құрылымын түрлендіру

арқылы қүрақ түрлерінен мазмұнды элементтер

жасау.

Мақсаты - бірнеше үсақ элементтерден тұтас

өрнек құру. Алдын ала дайындап алған мата

қиындыларын мата бетіне көктеу тігістері арқылы

біріктіру.

2. Жұмысты қорытындылау, талдау.

3. Бекіту (интерактивті тақтада берілген

сүрақтарға жауап беру).

Мектептегі технология. Технология а школе N98/20106 %?ЕХНОЛОГИЯ

Құрақ қүраудың технологиялық картасы

Орындалу реті Қүрал-жабдықтар Графикалық бейнелеу

Қағаздан үлгілер қиып аламыз. Қарындаш, сызғыш, қатты қағаз, мата,

Қағаз үлгілері бойынша сабын немесе бор, түйреуіштер,

матадан қиындылар қиып қайшы, паралон.

аламыз.

/ - \

қиындыларын симметриялы ■с О —ч Р

орналастырып, көктеп

аламыз.

тігеміз.

паралон салып жұмысты

аяқтаймыз.

Бекітуге арналған сұрақтар:

- Қүрақ сөзінің қандай мағыналары бар?

- Қүрақ қурау кезінде қандай талаптар

қойылады?

- Құрақтың қандай түрлері кеңінен таралған?

- Құрақ құрау үшін жұмысты неден бастау

керек?

қолданылады?

- Құрақ қандай бұйымдар жасауда кеңінен

қолданылады?

- Құрақ құрауға арналған құрал-жабдықтарды

атаңдар.

4. Релаксация («Даналықағашы». Сабақтуралы

оқушылардың пікірі).

5. Үй тапсырмасы. Құрақтың басқа түрлерін

қүрап үйрену.

Мектептегі технология. Технология в школе N98/2010З^ЕХНОЛОГИЯ 7

Ою-өрнекті жапсырмалаудың

техникасы туралы түсінік

Кенжегүл Жұбанқызы САТАЙ,

Өтебай Қанахин атындағы орта мектептің

технология пәні мұғалімі,

Жайсаңбай ауылы, Ырғыз ауданы,

Ақтөбе облысы

6-сынып

туралы түсінігін арттыру. Қазақ қолөнеріндегі оюдың

тарихына тоқталу, ою-өрнекті жапсырмалаудың

техникасын үйрету, шеберлікке,

қарапайымдылыққа, имандылыққа, әсемдікке,

халқымыздың ежелгі салт-дәстүріне баулу,

тәрбиелеу.

Сабақтың көрнекілігі: ою-ернек үлгілері, ою-

ернек арқылы жасалған бұйымдар.

Сабақтыңәдісі:

а) Теориялық сабақ

ә) Ойын сабақ

б) Сарамандық сабақ

Пәнаралық байланыс: геометрия, сызу, тарих,

астрономия, биология, бейнелеу, әдебиет.

Сабақтың барысы:

I. Ұйымдастыру бөлімі. Оқушылардың сабаққа

дайындығын тексеру.

II. Үй тапсырмасымен жұмыс:

1 -сұрақ: Біз еткен сабақта қандай тақырып өттік?

2-сұрақ: Ою-өрнектер неше топқа белінеді?

3-сұрақ: Ою-өрнектер қандай бүйымдарда

қолданылады?

Өз бетінше жұмыс істеу. Оқушыларды тыңдау.

III. Жаңа сабақ.

Оюлар сыры.

Түрін-ай, текеметтің асыл қандай,

Үңіпдім үнсіз гана басымды алмай.

Келе гой, қошақаным өзіме деп,

Әжем сипағандай шашымнан кеп.

Күйімді кеіисеңдер-ай сол кездегі,

Тұргандай ана көңілі тербеп мені.

Жан бітіп жайраңдады жан-жагымнан,

Қазақтың қошқар мүйіз өрнектері.

Аңсаумен күнім өтті қанша менің,

Жепбауда, басқұрда ма, аңсауда елім.

Сүрінбей өте алар ма гасырлардай,

Әжемнің көзіндей боп өрнектерім...

Ф. Оңғарсынова

Қазақтың “ою" және “өрнек” деген қос сөзі

латынша “орнамент” деген үғымды білдіреді.

“Орнамент" көп елдің тіліне сіңген халықаралық

термин, сәндеу, әсемдеу деген магыманы білдіреді.

Ғалымдардың зерттеуіне сүйенсек, бұл өнер бізге

ежелгі көшпенділерден жеткен. Орта Азия,

Қазақстан, Алтай және Оңтүстік Сібір жерлерінде

бір-бірімен тығыз байланыста ортақ мәдениеті бар

туыстас тайпалар өмір сүрген. Ертедегі қазақ

оюларын мазмұны жағынан іріктесек, негізінен үш

түрлі ұғымды бейнелейді.