68
5. Алмасуға арналған, компьютер адресінің шинасында жадының ұяшық адресін
құру.
6. Алмасуды басқаратын сигналды өндіру (IOR, MW деректерді УВВ-дан ОП-ға
және IOW, MR деректерді ОП-дан УВВ-ға жіберу).
7. Есептуіш мәнін жіберілген деректер ұзындығына кішірейту.
8. Тікелей рұқсат сеансының аяқталу шартын тексеру (деректер есептеуішінің
нөлге келтірілуі немесе ПДП-ға тапсырыс сигналын алып тастау.). Егерде
аяқталу шарты орындалмаса, ағымдағы регистр
адресін жіберілген деректер
ұзындығына өзгерту және 5-8 қадамдарын қайталау.
Жадыға тікелей рұқсат, процессордың программаны орындау уақыты кезінде
параллель ОП-мен шеттегі құрылғылар арасында деректер алмасуын жүзеге асырады.
Басқармалы-программалық айырбас ЭЕМ-да бөлек байттарды енгізіп, шығару
үшін қолданылады, бул ПДП-ны қолданғаннан әлдеқайда тез, себебі бұл кезде ПДП-ны
орнату үшін уақыт кетпейді, енгізу ,шығару операциясын жүзеге асыру үшін ПДП
қолданылады. Мысалы, дербес ЭЕМ-дарда стандартты конфигурациялары бойынша
жинақтаушы және магнитті дискі және оперативті жадының арасындағы операциялр
тікелей байланыс режимінде өтеді.
Жоғарыда
айтылғандай,
компютерлер
модульді
-магистралды
жолмен
құрастырылады. Бұл кезде бардық құрылғылары бір шинамен біріктіріледі, осынығ
арқасында олардың арасындаақпарат алмамъсады, және де басқармалы сигнал мен
адрес алмасады. Мысал ретінде басты линияларды көрсетуге болады , ISA –шина ең
көп таралған системдық магистрал.
A0-A23-адрестық шина
D0-D15-екі бағытты шина, 2 байййтты сөздеремен жіне байттардың арасында
ақпаратпен алмасуға мүмкіндік береді.
CLK-тактолық шиналық сигнал, ОП және УВВ арасындағы сигналдарды
синхронизация жасайды.
MR-ОП сигналын оқымалы, басқармалы сигнал.
MW-ОП сигналын жазбалы басқармалы сигнал.
IOR- УВВ сигналын оқымалы, басқармалы сигнал.
IOW- УВВ сигналын жазбалы басқармалы сигнал.
IRQ
i
- і сигналын басқаруды тоқтату.
DRQ
i
-ПДП і каналдық контродық жадқа тіке запрос жасау.
DACK
i-
ПДП і каналдық контродық рұқсат беру
AEN-ПДП алмастық режимде шианың бос еместігі туралы сигнал.
READY-УВВ сигналының айырбасқа дайындығы.
Жеті жадқа жейінжол қосылуды қамтамасыз етеді,түзу рұқсат алудың режимінде
жұмыс жасайды шұғылданушының сыртқы құрылымға және 11 сұранысына дейін
УВВ ны қамсыздандырады. Тағы төрт сұранысы бос емес, олар эвм-ның стандартты
конфигурацясының құрамына кіреді және де олар магистралға шықпаған.
ISA шинасы шағын ақпараттық кеңістікпен қамтамасыздандырылғанымен, қазіргі
кезде жай жұмыс жасайтын құрылғыларды қосуға пайдаланылады және оның құрамы
жоғарыда айтылған құрылғылар арасындағы қатынасты байқауға мүмкіндік береді,
осылардың бәрі ЭЕМ-ның құраушыларына жатады.
ЭЕМ ұйымы негізгі ортақ шинаның тез жұмыс жасауына кергі болатын
факторларға жатады,Айтып кету керек, тіпті тікелей енуді қолданған кезде де жадыға
процессор толықтай енізу-шығару операциясын басқарудан босаылмайды. Ол ПДП
контроллерінің қондырылуын қамтамасыз етеді, және де олардың кейбңр басқармалы
линяларымен әрект етеді. Сонымен қатар, ақпараттар алмасу кезінде интерфейс бос
болмайды және оперативтік жад пен поцессордың арасындағы сигнал жабық болады.
70
ЕСЕПТЕУ ЖҮЙЕЛЕРІНIҢ АРХИТЕКТУРАСЫ. МӘЛIМЕТТЕРДIҢ
ПАРАЛЛЕЛЬ ӨҢДЕУI БОЙЫНША АРХИТЕКТУРАЛАРДЫҢ
КЛАССИФИКАЦИЯСЫ
Жоғары өнiмдi жүйенiң архитектурасының ұғымының анықтауын осы дәрiсте берiледi,
архитектуралардың нұсқаулар және деректер ағындарының санының ағындарының
қарастыру классификациясына негiзделген.
Көп процессорлық есептеуiш жүйелер туралы ұсыныс толығырақ берiлу үшiн
жоғарғы өнiмдiлiктен тысқары айырмашылық ерекшелiктер тағы басқалар атау керек.
Ең алдымен, бұл (процессорлардың арасындағы тез хабар алмасуысын векторлық
операциялары бар жұмыс, ұйым немесе көп процессорлық жүйелердегi глобалдi
жадының ұйымы және тағы басқалар) өнiмдiлiктiң жоғарылату бағытталған ерекше
сәулеттiк шешiмдер.
Архитектурамен мәлiметтердiң
параллель
өңдеуiн жүйеде және жадтың
ұйымында, және қолданылатын әдiсте түсiнуге болғандықтан, жоғары өнiмдi жүйенiң
архитектурасының ұғымы болып табылады. Талпыныстар архитектуралардың барлық
жиынын жүйелесiн соңында 60-шi жылдар тұңғыш рет кiрiсiп және қазіргі күндеде
жалғасып жатыр.
(Flynn) М.Флиннды 1966 жылда есептеуiш жүйелердiң архитектураларының
классификациясына өте ыңғайлы жолы ұсыныс жасаған. Оның негiзiне астында
элементтер, командалар немесе мәлiметтердiң процессор жұмыстанылатын тiзбегi
ұғылатын ағынның ұғымы қойған. Классификацияның тиiстi жүйесi нұсқаулар және
деректер ағындарының санының ағындарының қарастыруында негiзделген және төрт
сәулеттiк сыныптар суреттейдi:
SISD = Single Instruction
Single Data
MISD = Multiple Instruction Single Data
SIMD = Single Instruction
Multiple Data
MIMD = Multiple Instruction
Multiple Data
(single
instruction
stream
/
single
data
stream
)
SISD
-
командаларжәнежекедеректерағыныжекеағын.Осығансыныпқадәйектi
түрдеатқарылатыннұсқаулардыбiр-ақағындыжұмыстануғақабiлеттi
бiрорталықпроцессорлардыалатынбiртiндепкомпьютерлiкжүйелержатады.
Дәлқазiртүгелдейдерлiкжоғарыөнiмдi
жүйелербiрденасатынорталықпроцессорыбар,
дегенменолардыңәрқайсыларымұндай
SISD-тiңкешендерiнiңжүйелерi
iстейтiннұсқаулардыбайланыспағанағындармәлiметтердiңәртүрлi
кеңiстiкжұмыс
iстейтiнжүйелерорындайды.
Командалардыңөңдеудiжылдамдығыжәнеорындаудыжылдамдықтыңүлкеюi
үшiнарифметикалықоперация,конвеерлiкөңдеуқолданылаалады.
Векторлықдеректерағынывекторлықжүйелердiңжағдайындажекебөлiнбейтiнвекторлард
ыңағынысияқтықараукерек. SISDтiңархитектурасыбаркомпьютерлердiңмысалдарымен
Compaq, Hewlett-Packard және Sun Microsystemsтiңжұмысстанцияларыныңкөпшiлiгi
қызметкөрсетеалады.
(multiple instruction stream / single data stream ) MISD - командалар және жеке
деректер ағыны көптiк ағын.Нұсқауларды жиын машиналар түрi бұл теория жағынан
алғанда жалғыз деректер ағынының үстiнде орындалуы керек.Осыған дейiн бiр де бiр
нақты машина осы классқасәйкес келктін боп жасалмаған.Мұндай жүйенiң жұмыстары
аналог ретiнде банктің жұмысты қарауға болады. Кез келген терминалдан команданы
және бiрдеңенi алып беруге бар деректер қорымен жасауға болады.Деректер қоры бiр,
командалар көп, бiз командалар және жеке деректер ағынының көптiк ағынымен
жұмыс жасаймыз.
