Әдістемелік құрал

жүктеу 1,32 Mb.

бет	3/9
Дата	05.02.2018
өлшемі	1,32 Mb.
	#8622

1 2 3 4 5 6 7 8 9

Космонавтика	Космогония	Космология

10.Мына ғалымдар асторномияға қандай еңбек сіңірді?

Әл-Хорезми	Ибн Сина	Ұлықбек	Әл-Фараби

11.Мына планеталар мен жұлдыздарды қазақтар қалай атаған?

Планеталар мен жұлдыздар	Қазақша атаулары
Меркурий
Юпитер
Марс
Сириус

12.Найзағайдың пайда болуы туралы қандай екі болжам болды?

1.________________________________________________________________________________________________________________________________________
2._________________________________________________________________________________________________________________________________________
13.Табиғатты зерттеудің қандай әдістері бар?

__________________________________________________________________________________________________________________________________________

14. Молекула-кинетикалық теорияның негізгі қағидалары:___________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________
1.Ұзындық өлшемдерін метрге айналдыр:

1 км=_______м

1 см=_______м

1 дм=_______м

мм=_______м

2.Сәйкес көлем бірліктерін жаз:

1 м³ = ______см³20 м³ = _______ см³

1 дм³ = _____см³0,2 дм³ = ______см³

см³ = _____мм³12 см³ = ______ мм³

3.Бөлме температурасында мына заттар: су, қант, ауа, қалайы, спирт, темір, оттегі, сүт, азот, сутегі қандай күйде болады? Жауабын кестеге жаз.

Қатты	Сұйық	Газ тәрізді

4.Ашық ыдыс көлемінің жартысын газбен толтыруға бола ма?

__________________________________________________________________________________
5.Мына сандарды ықшамдап жаз:
150000000000 км = _______________ м

0,00000000003 м = ________________м

6.Келесі сөздерді кестеге сәйкесінше толтыр:

Қасық, темір, көлем, телескоп, уақыт, термометр, найзағайдың жарқырауы, Күн, шыны, теледидар, мыс, сызғыш, судың қатуы, жылдамдық.

Дене	Зат	Шама	Құбылыс	Өлшеуіш құрал

1.Өсімдік майының тамшысы су бетінде шексіз жайыла ала ма? Себебін түсіндір.

_________________________________________________________________________________
2.Суретте су молекуласының моделі кескінделген. Су молекуласы қандай атомдардан тұратынын жаз:_____________________________________________

_____________________________________________________________________

_______________________________________________________

_____________________________________________________

3.Сұйықтардағы диффуия неге газдар диффузиясына қарағанда баяу жүреді?

__________________________________________________________________________________

4._________________________________________________________________________________
5.Заттың молекулалары бір-бірін тартады. Бірақ олардың арасы неге ашық?

__________________________________________________________________________________

6.Төмендегі зат күйлеріне мысалдар келтір:

Зат күйлері	Мысалдар
Қатты
Сұйық
Газ

Механикалық қозғалыс дегеніміз – ____________________________________
_____________________________________________________________________

Cанақ жүйесі дегеніміз –_____________________________________________
__________________________________________________________________________________

3.Планеталардың қозғалысын қалай анықтауға болады?

__________________________________________________________________________________
4.Әуе шарынан Жердің айналатынын көруге бола ма? Неліктен?

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

5.Не себепті Уранда жыл мезгілінің күрт ауысуы болып тұрады?

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

6.Aстық жинаған комбайнның дән қорабынан жүк машинасына астық төгу керек. Комбайнды тоқтатпай-ақ оны қалай істеуге болады?

____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

7.Планеталар мен жұлдыздардың қайсысы Жерге жақынырақ орналасқан?

__________________________________________________________________________________________________________________________________________

8.Суретте қай планеталар көрсетілген?

____________________________________

_____________________________________

_____________________________________
9.Птоломейше Әлем жүйесінің құрылысы қандай еді? Ол қандай жүйе деп аталады?___________________________________________________________________________________________________________________________________
10.Мына планеталардың ішінен Алып планеталарды бір бағанға, Күн маңындағы планеталарды екінші бағанға теріп жаз: Жер, Шолпан, Юпитер, Марс, Плутон, Сатурн, Нептун, Уран, Меркурий.

Алып планеталар	Күн маңындағы планеталар

11.Траектория дегеніміз – ______________________________________________
_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________

12.Мына қозғалыстар түзу сызықты ма, әлде қисық сызықта ма?

А.Стадион жолымен 3000 м жүгіріп келген спортшы;

Б.Лифт кабинасы;______________________________

В.Желсіз ауадағы жаңбыр тамшысы; ______________

С.Жазу кезіндегі қарындаш.______________________
13.Төмендегі денелердің қайсысы түзу сызықпен, қайсысы қисық сызықпен қозғалады: станция платформасымен жүрген пойыз, метрополитеннің эскалаторының баспалдағы, жол бұрылысындағы велосипеді, сағаттың минуттық тілі, тақтайға қағылып жатқан шеге, әткеншектегі бала, Жердің жасанды серігі.

Түзу сызықты	Қисық сызықты

14.Сөйлемді толықтыр:

Әр түрлі қозғалыстар арасындағы айырмашылықты сипаттау үшін ___________

________________________________ деп аталатын физикалық шама қолданылады.

15.Мына шамалардың өлшем бірліктері қандай?

[υ] = ____________

[S] = ____________

[t] = _____________

16.Жүрдек пойыз 120 км жолды 3 сағат аялдамай жүріп өтті. Пойыздың жүрісін бірқалыпты қозғалды деуге бола ма?
17.Велосипедші 5 сағат 30 минутта 99 км жол жүрді. Велосипедші қандай орташа жылдамдықпен қозғалған?
18.Өрге қарай 3 км-ге тең жолды шаңғышы 5,4 км/сағ жылдамдықпен жүріп өтті. Таудан 10 м/с жылдамдықпен түскен шаңғышы 1 км жол жүрді. Шаңғышының барлық жолдағы қозғалысының орташа жылдамдығын анықта.
19.60 км жерді қоян 1 сағатта, қасқыр 1 сағат 20 минутта жүгіріп өтеді. Бұл жануарлардың жылдамдығын есепте және оларды салыстыр.
20.16500 м/с жылдамдығын км/сағ және м/мин өлшемдерінде жаз:

16500 м/с=____________ км/сағ

16500 м/с=____________ м/мин

21.Велосипедші дөңес жазықтықпен жүріп келеді. Дөңнің үстіне шыққанда ол 5 км/сағ жылдамдықпен, ал дөңнен түскенде 20 км/сағ-пен жүреді. Егер дөңге шыққандағы және түскендегі жолдар тең болса, велосипедшінің орташа жылдамдығы қандай?

Масса және күш

1.Коньки теуіп жүрген екі бала бірін-бірі қолдарымен итетіп жібереді де, 5 м/с және 3 м/с жылдамдықпен екі жаққа қарай кетеді, қай баланың массасы артық?

2.Арбалардың массалары 1 кг және 3 кг, олардың жылдамдықтары нөлге тең. Өзара әсерлескенде үлкен арба 15 см/с жылдамдыққа ие болды. Кіші арба қандай жылдамдыққа ие болады?
3.Массалардың төменде берілген мәндерін кг арқылы өрнекте:

0,00000003 г = ______________ кг

5,6 т = _____________________ кг

0,7 ц = _____________________кг

4890 г = ____________________кг

0,667 т = ___________________ кг

= _____________________ кг

4.Заттың тығыздығы мына формуламен анықталады: ρ=__________

5.Мына шамалардың өлшем бірліктерін жаз:

[m]=_______

[V]=_______

[ρ]=________

6.Сәйкес тығыздық бірліктерін жаз:

1 г/см³ = ______________ кг/м³

1000 т/м³=_____________ кг/м³

0,09 кг/мм³= ____________кг/м³

7.Көлемі 1 л өсімдік майының массасы 920 г. Майдың тығыздығын тап

8.1 мин ішінде адам демін ішке 15 рет тартқанда өкпесіне 600см³ ауа келеді екен. Бір сағатта адамның өкпесі арқылы өтетін ауаның массасын есепте

9.Күш дегеніміз – ______________________________________________________

_____________________________________________________________________

10.Күштің өлшем бірлігі қандай?

[F]=________

11.Суреттегі шардың қозғалу себебі неде?

13.Деформация дегеніміз –________________________________________________

________________________________________________________________________

________________________________________________________________________
14.Гук заңы былай тұжырымдалады:_______________________________________

_____________________________________________________________________

15.Серпінділік күші мына формуламен анықталады:

16.Cуреттегі тақтай деформацияның қай түріне ұшыраған?

1

8.Денеге бір түзудің бойымен бір бағытта үш күш әрекет етеді: F₁=25 H; F₂=75 H; F₃=10 H. Олардың тең әрекетті күші неге тең?

19.Дененің массасы 100 кг. Оған әсер ететін ауырлық күшін анықта.

20.Айда массасы 1 кг денеге 1,62 Н-ға тең ауырлық күші әсер етеді. Массасы 75 кг адамның ай бетіндегі салмағының неге тең болатынын анықта.
21.Дененің массасын қандай құралмен өлшейді __________________________________________________________________________________22.Дененің салмағын қандай құралмен өлшейді?

__________________________________________________________________________________

23.Физикалық шамалардың қайсысы Жердің барлық нүктелерінде және басқа планеталарда өзгермейді?

А.Ауырлық күші

В.Дененің салмағы

С.Дененің массасы

24.Массасы 2 кг ағаш білеушені қатаңдығы 100 Н/м серіппенің көмегімен ағаш тақтайдың бетімен бірқалыпты сүйреп келеді. Үйкеліс коэффициенті 0,3-ке тең. Серіппенің ұзаруы қандай?
Қысым.
1.Бос орынды толтырыңдар:_______________________________________________

_______________________________________________________қысым деп атайды.

2.Қысымды латынның ___________әрпімен белгілейді.

3. Қысымды есептеу формуласы.

4. Қысымның негізгі өлшем бірлігі: _____________
5. Қысым бірліктері арасындағы байланысты жазыңдар:

1кПа =__________Па 1гПа =____________Па

1мПа =__________Па 0,01Н/см²=____________Па

1МПа =__________Па 15000Па =____________Па

0,1кПа = __________Па 1Н/мм² =____________Па

0,001Па =__________Па 15Н/см² = ___________Па

.Ұзындығы 5см, ені 3см, биіктігі 1,5см болатын темір өзекшені үстел бетіне қай жағымен қойғанда көп қысым түсіреді? Өзекшенің салмағы 2,5Н. (Жауабын есептеулермен көрсетіңдер)

1. 2. 3.

Өзекшенің түрлі жақтармен орналасуы
7.Оқушының массасы шамамен 50кг десек, оның екі аяғының ауданы 200см² мөлшерде болады. Оқушының еденге түсіретін қысымын есептеңдер.
8.Темір шеге 20 МПа қысым түсіруі үшін оның басына қандай күшпен әсер ету керек? Шеге ұшының ауданы 0,5мм² деп есептеңдер.
9.Іс тігу кезінде ине бойына 2Н күш әсер етеді. Иненің денеге түсіретін қысымын есептеңдер. Ине ұшының ауданы 0,01мм² . Қысымды Па-мен өрнектеңдер.
10.Шаңғышының шаңғымен қосқандағы массасы 70 кг. Екі шаңғы тіректерінің ауданы 2300см ² тең. Шаңғышының қар үстіне түсіретін қысымын есептеңдер.

11.Бос орынды толтырыңдар.

Бұл құрал ______________________________деп аталады.

12.Сұйықтар мен газдардағы қысымды зерттеген ғалым:

_____________________________________________________________________

13.Паскаль заңы бойынша сұйыққа немесе газға түсірілген қысым:

____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________
14.Ауырлық күші әрекет еткен сұйық қысымы мына формуламен анықталады:

Мұндағы, p-________________________________,

g-________________________________,

h-________________________________.

15.Судың батискаф бетіне түсіретін қысымы 10⁸ Па. (теңізді өте үлкен тереңдікте зерттеуге арналған қондырғы) Батискафтың түскен ең үлкен тереңдігін анықта.
16.Қандай ыдыстарды қатынас деп атайды?

__________________________________________________________________________________

17.Күнделікті тұрмыстан қатынас ыдыстарға мысал келтіріңдер.

Мысалы:__________________________________________________________________________

_____________________________________________________________________
18.Өнеркәсіптік су құбыры _______________________________________________

_____________________________________________________________________

_________________________________________ қажеттіліктерін қанағаттандырады.
19. Атмосфералық қысым дегеніміз: ________________________________________

_____________________________________________________________________

_____________________________________________________________________
20. Атмосфералық қысымның бар екендігін дәлелдейтін құбылыстар мен мысалдар келтіріңдер:___________________________________________________________

21. Сіздің ойыңызша дұрыс болатын жауапты таңдап, сұраққа жауап беру арқылы таблицаны толтырыңыз:

№	Сұрақ	Жауаптар	Дұрыс жауаптар
1	Қай ғалым атмосфералық қысымды өлшеу әдісін ұсынды?	А) Ньютон В) Паскаль С) Королев Д) Торричелли
2	Атмосфералық қысым қандай әріппен белгіленеді?	А) F В) ρ С) P Д) m
3	Атмосфералық қысымның өлшем бірлігін көрсет.	А) кг н/е мг В) Н н/е кН С) Па н/е мм.сын.бағ Д) м/с н/е см/сағ
4	Қалыпты атмосфералық қысым шамасы қандай? (Теңіз деңгейінде)	А) 1 Н В) 1 Па С) 760 Н Д) 760 мм.сын.бағ
5	Атмосфералық қысым қандай прибормен өлшенеді?	А) Секундомер В) Диномометр С) Борометр Д) Спидометр

22.Суретте қандай прибор көрсетілген?

Жауабы: ________________________________________________________________

23.Бөлмеде барометр 750 мм.сын.бағ. көрсетіп тұр. Ұзындығы 1м, ені 50см болатын үстелге ауа қандай күш түсіреді?

24.Қысым айырымын қандай прибормен өлшейді?

________________________________________________________________
25.Адамның қан айналым жүйесіндегі қысым қандай құралмен өлшенеді?

________________________________________________________________

26.Суретте архимед күшін табу тәжірибесі көрсетілген. Суретті пайдаланып, осы эксперименттің маңызын қысқаша түсіндіріңдер.

Жауабы: ______________________________

27.Архимед күшін есептеу формуласын жаз:

28.Көлемі 20см³ жез цилиндр динамометрге ілініп, шемішке майына батырлған. Осы кезде динамометр қандай күшті көрсетеді? Майдың тығыздығы 940 кг/м³.
29. Массасы 0,5 кг альюминий өзекше керосинге батырлған. Архимед күшінің шамасы неге тең?
30. Көлемі 20см² жез цилиндр динамометрге ілініп, шемішке майына батырылған. Осы кезде динамометр қандай күшті көрсетеді? Майдың тығыздығы 940 кг/м³.
31. Тәжірибе нәтижесін таблицаға жаз:

А) Суы бар ыдысқа ағаш өзекше, металл өзекше, картопты сал. Қай дене суға батады? Қайсысы жүзеді?

Б) Суы бар ыдысқа кішкене бөліктермен ас тұзын сеуіп, оны шыны таяқшамен араластырып отыр. Осы кезде денелерде қандай өзгеріс болады?

жүктеу 1,32 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3 4 5 6 7 8 9