Әдістемелік нұсқаулардың
титулдық парағы
|
|
Нысан
ПМУ ҰС Н 7.18.3/40
|
Қазақстан Республикасының білім жэне ғылым министрлігі
С. Торайғыров атындағы Павлодар мемлекеттік университеті
«Өмір тіршілігінің қауіпсіздігі жэне қоршаған ортаны корғау» кафедрасы
050604- Физика, 5В071800- Электроэнергетика, 5В071700- Жылу энергетика
050731- Қоршаған ортаны қорғау, 5В080700 -ОРжОШ 50730 – Производство строительных материалов из конструкции, 5В080700- Лесные ресурсы и лесоводство мамандықтарының студенттеріне арналған
«Еңбек қорғау » пәні бойынша
ОКЫТУ ӘДІСТЕМЕЛІК НҰСҚАУЛАР
Құрастырушы: доцент ____________ Аймуханов С.М.
«Өмір тіршілігінің қауіпсіздігі және қоршаған ортаны қорғау» кафедрасы
Кафедра мәжілісінде ұсынылды «___» _____20_ж.Хаттама № ___.
Кафедра меңгерушісі ___________________ Арынгазин К.Ш.
Сәулет құрылыс факультетінің оқу-әдістемелік кеңесімен мақұлданды «___» _____________20_ж. Хаттама № _____
ОӘК төрайымы_________________Таниева В.А.
Түсініктеме жазба
«Еңбекті қорғау» - мамандану пэні, курс өндірісті түрлі салаларына жэне қоғамның басқа да салаларына арналған.
«Еңбекті» пэніннің мақсаты мен міндеттеі жас мамандарға еңбек жағдайын жеңілдету мен өндіріс жұмыстарыі орындаушыларға арналған қауіпсіздік шаралары жэне қоғам мен қоршағ; ортаны қорғау, зиян келтірмеу шаралары жөнінде теориялық, практикалық біліі беру және оларды даярлау.
Бүл курсты оқып-үйрену нэтижесінде Мемлекеттік стандартқа сэйкесі мамандығында оқитындар білуге міндетті: өндірісте қауіпсіз жұмыс істеуді реттейтін қүжаттар мен нормативтер, неп актілер және еңбек жағдайын бағалау эдістері.
Пэнді оқып-үйренуде студенттерде қалыптасатын негізгі біліктері: жұмі| істеуде қауіпсіз эрі зиянсыз жағдай жасаудың инженерлік әдістері, еңбе қорғаудың практикалық мэселелері мен өндірістік жарақаттануды болдырм; шараларын жүзеге асыруда ғылыми зерттеулер жүргізу, арнайы анықтамагш және ғылыми әдебиеттерді қолдану.
Пэнді оқып-үйренуде студенттерде қалыптасатын негізгі дағдылар: жэне арнайы эдебиеттермен жұмыс істеу, еңбекті қорғау жөнінде.гі мэселелері қоя білу жэне шеше білу, жеке қолданыс құралдарын қолдана білу мен өндіріст|жағдайды бақылау жабдықтарын пайдалана бшу. Осы мамандыққа оқытудың алдында жүрпзілетш пәндер: құқық негіздер;шетел тілі, математика, өмір қауіпсіздігі негіздері, физика, материалдар беріктігі информатика, химия, электротехника.
Пән мазмұны
1. Кіріспе «Еңбекті қорғау» пэні - өндіріс қауіптілігі мен кәсіби зияндарды анықтап, зерттейтін жэне өндірістік жарақат пен кәсіби ауруларды, өрт пен апаттарды болдырмау, мақсатында олардың алдын алу эдістерін эзірлейтін қолданбалы техникалық ғылым.
2 «Еңбекті қорғау» пэні көптеген ғылымдар жиынтығынан пайда болған. Оның басты зерттеу объектісі болып еңбек үрдісіндегі адам, өндірістік орта мен жағдай, адамдардың өндірістік жабдықтармен, технологиялық үрдіспен байланысы, еңбекті жэне өндірісті ұйымдастыру табылады. «Еңбекті қорғау» пэнінің кұрамдас бөліктері. Ғылыми-эдістемелік принциптері, олардың мэні жэне еңбекті қорғау терминдері. «еңбекті қорғаудың» басқа да пэндермен байланысы. Еңбекті қорғаудың даму тарихы. Терминдер мен анықтамалар. Негізгі терминдер мен анықтамалар.
2. Еңбекті қорғауды басқару.
Еңбекті қорғау бойынша негізгі заң шығару актілері мен нормативтік құжаттар: Қазақстан Республикасы Конституциясы, Қазақстан Республиқасының «Еңбекті қорғау туралы» Заңы, «Қазақстан Республикасындағы еңбек туралы» Заң, Қазақстан Республикасының «Қауіпті өндіріс объектілеріндегі өндіріс қауіпсіздігі туралы» Заңы, Қазақстан Республикасының «Табиғи және техногенді» сипаттағы төтенще жағдайлар туралы» Заңы. Қазақстан Республикасының Үкіметінің қаулылары, МЕСТ-тар, ССБТ, еңбекті қорғау бойынша нұсқаулықтар мен ережелер жэне т.б.
Еңбекті қорғауды мемлекеттік басқару. Басқару органдарының негізгі қызметтері мен міндеттері. Еңбекті қорғау бойынша мемлекеттік басқару органдары, ведомстволық жэне қоғамдық бақылау органдары, олардың міндеттері мен құқықтары.
Қауіпсіз жэне салауатты еңбек жағдайымен қамтамасыз ету бойынша кэсіпорын экімшілігінің міндеттері.
Еңбек туралы заңды, еңбекті қорғау нұсқалықтары мен ержелерін бұзған жағдайда лауазымды адамдардың міндеттері.
3. Жарақаттану сараптамасы, қауіпсіз еңбек жағдайын болжау
Жарақаттар мен кэсіби аурулар туралы түсінік. Жарақаттар мен кэсіби аурулардың ұйымдастырушылық жэне техникалық себептері Жарақаттар топтамасы. Өндірістік жарақат пен кэсіби ауруларды зерттеу. Өндірістік жарақат сараптамасының эдістері. Өндірістегі жарақат алу мен кэсіби аурулардың алдын алу шаралары.
4 Еңбек қорғау" эргономикалық аспектрілері және жүйесінін "адам-машина" жүйесі мен ара қатынасы
5. Еңбек гигиенасы мен өндірістік санитариясы -гигиеналық негіздері
Еңбёк үрдісіндегі адамның психологиялық-оризиологиялық ерекшеліктері. Қауіпсіздіктің психологиялық-физиологиялық талаптары.
Металлургиялық жэне машина жасау кэсіпорындарныдағы еңбекті қорғаусанитарлық-гигиеналық негіздері. Кэсіби аурулар мен уланулар, олардысебептері.
6 Өндірістік аумақтағы жұмыс орнындағы микроклиматты зерттеу Өндіріст ортаның метеорологиялық жағдайлары. Өндіріс орны ауасындағы зиянды қоспалардың кұрамы. Өндірістік шаң, оның құрамы мен зияны, пневмокониоздар жэне ауа зоңада нормалары мен бақылауы ңормаларды. Өндірістік улар, олардың адам ағзасын улауы мен негізгі сипаттаммалары. Өндірістік уланудың алдын алу шаралары.
7 Өндірістік жарықтандыруды есепке алу. Табиғи өндірістік жарықтандыруды зерттеу. Өндірістік жарықтану, оның жұмыскерлер ағзасына эсері жэне қауіпсіздігі. Жарықтанудың негізгі техникалық өлшемдері жэне шектіктері. Өндірістік жарықтану жүйесі және түрлері. Жасанды жарық нормалары. Өндірістік жарықтанудың негізгі талаптар
8 Өндірістік шудан, дірілдеу қорғану құралдарының тиімділігін зерттеу. Өндірістік шу, діріл жэне күлгін түсті дыбыс. Шудың, дірілдің, күлгін тү дыбыстың адам ағзасына әсері. Шу мен дірілді өлшеу жэне олардың нормаларі Ионды сәулелердің биологиялық эсері. Ионды сэулелердің нормалары. Ио сэулелерден қорғану қүралдары.
9 Электр қауінсіздігі. Электр кауіпсіздігі Электр құралдарын қорғаудың есебі. Қорғаныс (заземления) әрекетінің тиімділігін зерттеу. Статистикалық электр. Электр тогының адам ағзасына эсері. Элеі қондырғыларының адамға деген қауіптілігі. Адамды электр тогы соғуыш алдын алу шаралары. Алғашқы көмек.
10. Өрт қауіпсіздігі. Өрттің алдын алу. Өрт қаушсіздіп мен өрттщ шы себептері. Жанғыш материалдар жэне жану себебі. Жарьшыс, өрт қауіпсіз; бойынша өндіріс топтамалары. Өрт сөндіру тэсілдері мен құралдары. дабылы мен байланыс. Өртке қарсы сумен қамтамасыз етілу.
11. Кәсіпорындарындаі техникалық қауіпсіздік
Кэсіпорын территориясындағы цехтарды орналастырудың еңбекті қорғ талаптары. Қауіпсіздік пен өндірістік тазалықтың негізгі талаптары. Қысыммен жұмыс істейтін ыдыстар қауіпсіздігі. Жарылыс себептері. Апат мен жарылыстардың алдын алу шаралары.
Өндірістік үрдісті ұйымдастыру қауіпсіздігі талаптары. Шығарылау материалдар, жартылай фабрикаттар, дайын өнімдер мен өндіріс қалдықтарі тасымалдау мен сақтау қауіпсіздігі шаралары
12. Дәрігерлерге дейінгі медициналық көмек көрсету.. Кәсіпорындағы апатты жою және алдын алу. Өндірістегі негізгі апаттар. Апаттар топтамасы. Кэсіпорындағы жұмыстарды механикаландыру, ұйымдастыі технологияларымен апат байланысы. Апатты болдырмау мен жою тэсілдері. Жоспарлары.
Тәжіребелік - зертханалық сабақтардың үлгілі тізімі
1.Өндіріс орындарындағы метожағдайларды зерттеу.
2.Бақытсыз жағдайлар мен жарақаттанудың статистикалық сараптамасі мен зерттеу эдістемесін оқып үйрену.
3.Ауа газдануын зерттеу
4.Өндіріс орындарында жарықтануды зерттеу.
5.Жұмыс орнындағы жылумен сэулеленуді зерттеу.
6.Өндіріс орындарындағы жасанды жарықтануды зерттеу.
7.Өндірістік шуды зерттеу жэне олармен күрес.
8.Машиналар дірілін зерттеу жэне дірілден қорғануэдістері.
9.Айнымалы ток желілеріндегі электр қауіпсіздігін зерттеу.
10. Найзағайдан қорғану есебі
Достарыңызбен бөлісу: |
