10
Сурет 1.2 - Бұлттар құрылымы
Пирамиданың
негізі
«инфрақұрылым»
-
бұл
физикалық
құрылғылардың жинағы (серверлер, қатқыл дисктер және т.б.). Қызметтер
жинағы және төбешіктегі – бағдарламалық қамтамасыз ету, тұтынушыға қол
жетімділік яғни «платформа». Бұлттық есептеуге тағы бір түсініктеме – бұл
синтезделген технологиялар қатары, базис-вектор.
Сурет 1.3 – Бұлттық
бизнес-вектор
1.3 Кез келген бұлттық деректер қоймасының жұмыс істеу принципі
Барлық компьютерлерде немесе мобильді құрылғыларда арнайы
бағдарлама-клиент қатқыл дискідегі керекті папкаларды белгілеп одан кейін
"бұлтқа" орналастырады. Бұл бағдарлама көрсетілген папкалар мен
файлдарды бұлтты сақтау орнына көшіреді және компьютердің іске
11
қосылғанын қадағалайтын болады, өзгертілген файлдарды да осы папкаларда
сақтайды.
Сурет 1.4 – Синхронизация түсінігі
Бақылаудағы файл жойылған немесе өзгертілген жағдайда, жаңа
файл/папка қосылады, программа автоматты түрде аналогтық өзгертулерді
болғанын бұлттық қоймаға енгізеді. Осылайша, бұлттық қоймаға бірнеше
компьютерлер немесе мобильдік құрылғылар қосылған кезде, әрқайсысында
өзекті файл жинақтарын алуға болады. Файлды компьютерде өзгертіп,
ноутбуктан немесе басқа құрылғыдан ашсаңыз соңғы өзгертілген форматта
ашылады.
1.4 Бұлтпен жұмыс істеудің негізгі модельдері
Бұлтпен жұмыс істеудің 3 негізгі моделі бар:
- Iaas – шартты түрдегі инфраструктура
- Saas – шартты түрдегі бағдарламалық қамтамасыз ету
- Paas – шартты түрдегі платформа
-
12
Сурет 1.5 – Бұлтпен жұмыс істеудің негізгі модельдері
Iaas концепциясы. Iaas моделі тұтынушының керекті серверлік құрал-
жабдықтарды сатып алудың орнына IT-инфраструктураны жалға алып, тек
нақты қолданылған ресурстар үшін төлеуге негізделген.
Saas концепциясы. Saas моделі тұтынушыға қымбат бағдарламалық
қамтамалардан бас тартып, ай сайын жалға алуға мүмкіндік береді.
Paas концепциясы. Paas моделі веб-қолданбаларды және әртүрлі
сервистерді өрістетусіз және қолдаусыз есептеу платформасын сатып алмай-
ақ қолдана беруге болады. Бұл модель негізінен өңдеушілерге арналған.
1.4 Бұлттардың артықшылықтары мен мүмкіндіктері
2012 жылы бұлтты технологиялардың нарықтық көлемi шамамен 40
миллиард долларды құрады. Бұлттарды кеңінен пайдалануға байланысты
тұтынушы алатын артықшылықшылықтарға қатысты:
- пайдаланудың қарапайымдылығы - бұлтты сервистердiң пайдалану
арнайы дағдыларды талап етпейді, бар болғаны бұлтты қызметтердi
жеткiзушiні таңдау.
- капитальды шығындардың жоқтығы – жабдықты, бағдарламалық
қамтаманы, администрациялау саласындағы қаражат саласын сатып алуды
қажет етпейді. Сервисті қажеттi параметрлермен, қызмет көрсету
операцияларын дайын түрде алады.
- экономикалық тиiмдiлiк - жұмсалатын ресурстарды төлеу нақты, факт
бойынша жүзеге асады.
- мобильділік - қолданушы бiр ғана жұмыс орынына бекілген емес,
өйткенi желi ғаламтор әлемінiң кез-келген нүктесiнен бұлтты сервистерiне
қосылуға мүмкін болған жағдайда арнайы рұқсаты болады.
- масштабталуы немесе иiлгiштiгі - қолданушы кез келген уақытта
пайдаланатын ресурстарды керегiнше арттыра немесе азайта алады.
- жоғары технологиялылық - қолданушы әлдеқайда тиiмдiрек жұмыс
iстеу үшін қуатты есептеуіштер мен зор пулдарға рұқсаты болады.
- сенiмдiлiк және жоғарға деңгейдегі қол жетiмдiлiк
- бұлтты қызметтердi қамтамасыз етуші виртуалдық машиналарды
тәулiк
13
бойы қызмет етуін қамтамасыз етедi және шартта тiркеген (Service Level
Agreement ) SLA деңгейі бойынша олардың қол жетiмдiлiгiне кепiлдiк бередi.
- қауiпсiздiк - қорғаныстың қазiргi жүйелерiн пайдаланудың және
кәсiпқой тұрақты қадағалауың арқаында қауiпсiздiктің жоғары деңгейiне
кепiлдiк бередi және клиенттiң деректерiн қауіпсіз жерге сақтайды.
- бұлтты жүйенің жұмысының үздiксiздiгi
- бұлттық жүйелер сенiмдi кілтті принциппен жасалады және
тапсырысшының сервистерге қол жетiмдiлiгi мен үздіксіз жұмысына кепіл
береді.
Бұлтты есептеулер кiмге тиімді? Әлемдiк тәжiрибенің көрсетуі
бойынша, экономикалық эффектінің көрсеткіштері зор. Жұмыстың бұлтты
модельге өтуі технологиялық және қаржылы, бизнестегі әртүрлі деңгейдегі
компанияларға пайдалы.
Орташа есепке сәйкес Экономикалық және Бизнес-Зерттеулер(CEBR )
зерттеулері бойынша төмендегі таныстырылған елдердің 2015 жылдағы, яғни
жылдық бұлтты экономикалық тиімділігі (миллиард евро):
График 1 - Бұлттың жылдық тиімділігінің графигі
РБК болжамдарына сүйенсек, бұлтты есептеу нарығы 2015 жылы
Ресейде 1 миллиард долларды құрамақшы.
Кемшіліктері:
- тұрақты қосылуды қажет етеді. Қызметтерге қол жеткiзе алу үшiн
ғаламтор тұрақты қосылып тұруы қажет.
- бағдарламалық қамтамасыз ету және оны «кастомизациялау».
«Бұлттар» өрістетуде шектеу бар, және қолданушысы берілуі керек.
Қолданушы пайдаланылатын қамтамасыз етуде шектеу бар болады және
астында оны теңшеуге кейде мүмкiндiк болмайды.
- құпиялылық. Көпшiлiк «бұлттар» сақталатын деректердегі құпиялылық
49,6
37,4
35,1
30
25,2
0
10
20
30
40
50
60
Германия
Франция
Италия
Великобритания
Испания
