16
түскен мəліметтер үстемелерінің ортасында табан тепкен уақытқа байланысты
өткізу қабілеттілігін ажырататын статисткалық мультиплекстеу жұмыстары
орындалу арқылы іске асады. Өткізу мүмкіндігін қайтадан тасымалдау əдісі
мəліметтер ағынын оптималды күйінде таысмалдауға көмек береді. Олай
болғанмен де, қолжетімді өткізу мүмкіндігі мен сын көрсеткіші талданып,
шектеу тағайындалып отырады. Мысалға қарастырылып талданған əдістерге
байланысты өткізу мүмкіндігін қосалқылау мен қорды статистикалық
мультиплекстеу жұмысын қарайтын тізбек алгоритмдері реттілігін қамтамасыз
етеді. Қызмет көрінісіне байланысты жиналған ақпарат қорын статистикалық
мультиплекстеу кез келген алынған сипатты жіберу жағдайынан алып тастайды.
Кезекті
арнадағы
мониторинг
тапсырмасын
орындау
барысында
статистикалық талдау сараптамалары жəне желі қорларына ауыртпалық түрдегі
ауытқуы мен талпыныс мəндеріне көңіл бөлу маңызды. Дестенің бағытқа
байланысты уақытша тоқтауын бақылау, оның азаюы желілік жағдай көрсеткіші
мен қасиетін біршама ұлғайтады. Уақытша тоқталу желі барысындағы
мəселелерге, оның ақпараттық жағдайына, өткізу мүмкіндігіне толық əсерін
тигізетіндігі белгілі. Тоқтау көп бола бастаған жағдайда, желі өткізу мүмкінділігі
кеми бастайды. TCР/ІР жүйелік хаттамасына байланысты десте көмегімен пайда
болу қабілеттілігі нақты уақыт шамасында көрсетілген ақтарылу барысында
сезіледі. Аталған мəннің өзі дестенің толық процессінің бақылануын
қадағалайды Дестенің кезеңі мен процессі жиіленіп, ағымдағыдан көбею артса,
келіп түскен ортаның көлемі екі есе артады.
Аталған жайтқа орай келіп түскен хаттамаға сəйкес ең жоғарғы көріністегі
жіберу қасиеті пайда болады. Тағы да жүктелу терезесіде кішірейтіліп, оның
өткізу қабілеті де кемиді. Одан кейінгі тапсырма алдыңғы болжамға сəйкес –
тағы да басынан жүктелудің туындауы жəне оның өлшемдерінің көрсетулері
əсерінен туындайды. Десте жіберудегі тоқталу барысы жəне оның тасымалдану
кезінде жоғалуы маршрутизаторлардың арасындағы түйіндердегі көп кезектен
немесе компьютердегі мəліметтен, десте келіп түсетін жəне де кезектегі түйіннің
орын ауысып алмасу буферінің өз деңгейінен асып толуынан да болады.
Келтірілген мысалдарда келіп түскен десте қайтадан табысталмайды. ТСP
хаттамасымен бірге қор көзі маңынан кішірейтілген көлемдегі жүктеу терезелері
пайда бола бастайды. Десте жіберілу кезеңінен бастап, қор көзіне келіп түскенге
дейін жұмсалған уақыт шамасын RТТ-тоқтауы деп айтамыз (ағыл. round-trіp tіmе
– тоқтау уақыты). Көрсетілген технологияның пайдасы алуан түрлі ерекше
болып келеді. Қарастырылған өрсетілген бəсеңдеу түрі ТСP хаттамасының
басталу кезеңінде, межелі түрде қадағалау жəне жөнге келтіру іс-шаралары керек
болу жағдайына байланысты қателіксіз жұмыс үстеуіне себеп болды. Дестенің
тежелуінің өз деңгейінен асып, көтерілмес үшін RТТ-тежелудің шектік мəні
белгінленеді. Десте жіберілгеннен уақыттан кейін, оны қолдану кезеңге дейнгі
уақыт аралығы белгіленген уақыт шамасынан көп болып кететін болса, осындай
17
мəселеде десте жоғалған деп саналады. RТТ-тежелудің тұспалданған мəні
бойынша оның тағы басынан жүктелу деңгейін қадағалауға жəне терезені
басынан баптауға, яғни терезенің басынан жүктелу жағдайын келтіріп
қарастырады [7].
Буфердің процессін алдын ала зерттеу, і жəне j түйініндегі бөлік желі
өткізу қызметінднгі j түйініндегі қызыметке өз əсерін міндетті түрде тигізеді. Бұл
кезекке сəйкес буфердің жүктеу қызметінің интенсивтілігінің бəсеңдеуінен, бір
буфердегі жады көлемінің шектелуінен, буфердегі деңгейінен артық мөлшердегі
мəлімет тасымалдану əсерінен орнауы да мүмкін.
Осы жағдайға орай і түйіншесінің j түйіншесі үшін мəлімет тасымалдау
интенсивтілігі кемиді. Ал і түйіншесіндегі буфердің тығыздалуы əсерінен
ақпараттың таралуы тежеліп, дестенің біразы жоғалады. Өткізу қасиетінен
айырылмау үшін тығыздалуға сұрыптама жасап, бұл сұрыптамаға байланысты
жүктеу қабілетін реттестіріп, арнайы жөндеу жұмыс-шараларын ұйымдастырсақ
болады. Қазіргі кездегі телекоммуникация желісінің деңгейін қалыпты көлемдегі
профильмен салыстыра қарастырыып, қателігін табу керек. Тапсырмаларды
тауып жəне оларды шешу үшін қабылдау барысымен тікелей қарым-қатынаста
жүргендіктен, мəліметті келіп түскеннен кейін интерпритацилау іс-шаралары
мен оларды талдау үшін қолданыстағы желіні қадағалау инженердің
(қолданушы) қолданысына өтеді. Алдағы кезеңдерде телекоммуникациялық
желінің қызмет жөніндегі мағлұматтар жəне ақпараттық технологиялар, жəне
олармен бірге орындалатын, əдеттегі мəліметтерді тағайындау үрдісін
жүргізутехнологиялары арқылы орындалады. Егер дестенің түсу барысы
жиіленіп, əдеттегіден көбейімі, жиілене берсе қабылдау терезісінің көлемі екі
есеге дейін кеңейеді. Осы жайттарға орай бекітілген хаттамаға сəйкес ең жоғарғы
кездегі өткізу параметірлері туындап, басынан жүктелу терезесі мейілінше
азайтылып, өткізу параметірлері де кеми бастайды [5].
1.5
Мониторинг жүйесінің артықшылықтары мен кемшіліктері
Біздің еліміздегі телекоммуникациялық желілердің инфрақұрылымының
ұйымдастырылуы
жəне
даму
бағыттары.
Мағлұматтарды
тасымалдау
телекоммуникация желілерінің жəне тұрғылықты факторлардың, қалалық
коммуникациялық инфрақұрылым мен ол жердегі технологиялардың дамуы
əлемдегі жалпы факторлармен анықталады. Аталған факторлар тізбегіне
алдыңғы орында ұлттық телекоммуникациялық омониторинг пен шет елдердегі
мониторинг салыстырыла қаралып, аралық байланыс желісі арналарының хал-
ахуалы мен дамуы арқылы байқалады.
Қазіргі кезеңде өзіміздегі тұрғылықты отандық телекоммуникациялар
мониторингісінің дамуының басты көрсеткіші болып, талшықты-оптикалық
байланыс линиясы мен (ТОБЛ)қондырғылар жəне оның бөліктерінің тез арада
артуы болып есептеледі. Аталған дамулар тек қана ТОБЛ монтажының есебінен
