Дипломдық жобада, сондай-ақ, өмір тіршілік қауіпсіздігі мəселелері, оның

63 

 

Күшейткіш 

бекіністердің 

қызмет 

көрсетуші 

жұмыскерлердің 

дəрежесі,олардың  саны  жəне  5.3  кестеде  көрсетілген  жалақысы  3

АКО

  бойынша 

алынған мəліметтер. 

 

К е с т е  1.3 – Жұмыскерлер жалақысының көрсеткіші 

Қызмет атауы 

Жалақ

ы, тг. 

Адам 

саны 

1. Бірінші дəрежелі инженер  

60000 

3 

2. Инженер 

55000 

3 

3. Электромеханик 

40000 

6 

4. Кабельщик   

45000 

6 

5. Оператор 

30000 

6 

    БАРЛЫҒЫ 

873000 

24 

 

Кесте  1.3  –  де  қызметшілердің  орташа  жалақысы  көрсетілген,  штаттағы 

адамдар саны 24, жалақы 873000 тг құрайды. 

 

Шығындар: 

Еңбекақы төлеу қоры: 

Бір жылдағы негізгі жалақы: 

  

10476000

873000

12

12

.

1

=

⋅

=

⋅

⋅

=

N

Ж

Ж

ор

тг.                (4.6) 

 

Қосымша жалақы көлемі негізгі жалакының 20% құрайды:  

 

2095200

10476000

2

,

0

2

,

0

1

КОС

=

⋅

=

⋅

=

Ж

Ж

 тг              (4.7) 

 

Бірінші жыл үшін еңбекақы төлеу қоры (ЕТҚ):  

 

3142800

2095200

1047600

1

=

+

=

+

=

КОС

Ж

Ж

ЕТК

 тг.             (4.8) 

 

314280

1

,

0

3142800

1

,

0

=

⋅

=

⋅

=

ЕТК

ПФ

 

 

4.6 

Əлеуметтік салық 

С

ƏС.

 - əлеуметтік салық еңбекақы төлеу қорының  11℅ құрайды:  

 

2

,

311137

11

,

0

2828520

11

,

0

)

(

=

⋅

=

⋅

−

=

ПФ

ЕТК

С

АС

 тг.             (4.9) 

 

64 

 

Материалдық шығын мен қор бөлімдері: 

М  –  материалдық  шығын  мен  қор  бөлімдері  (қор  бөлімі  мен  ағымдағы 

жөндеу шығындары капиталды салынудың 0,5℅ құрайды):  

 

670000

005

,

0

134000000

%

5

,

0

.

=

⋅

=

⋅

=

ИНВ

К

М

 

тг.              (4.10) 

 

4.6.1 Электрэнергия: 

                                                     (4.11) 

 

мұндағы: W- бір сағаттағы бір регенерациондық пунктінің тұтыну  қуаты 

(W= 1 квт/сағ); 

Бквт – энергияның киловаттық бағасы (Бквт = 12 тг.); 

Nрп – регенерациондық пунктер саны ( Nрп = 3 ); 

8760 – бір жылдағы сағат саны. 

 

 

 

4.6.2. Амортизациялық төлем 25% құрайды:  

 

                                                          (4.12) 

 

 

 

 

 

4.6.3. Үстемелік шығындар: 

 

%

50

⋅

=

Ш

Ж

У

,                                                         (4.13) 

 

мұндағы:Э

р

-негізгі шғындар  

 

Э

р

= Ф

от

+ Н

с

+А+М+ Р

эл    

                                      (4.14) 

 

2

,

37939297

315360

670000

33500000

2

,

311137

3142800

=

+

+

+

+

=

р

Э

тг 

 

6

,

18969648

5

,

0

2

,

37939297

%

50

=

⋅

=

⋅

=

Ш

Ж

У

 тг. 

 

Э

жыл

= Э

р 

+ Н

р

=37939297,2+18969648,6= 56908945,8 тг 

 

65 

 

Эксплуатациялық  шығындарды  келесі  4.1  –  кестеге  енгізейік.  Содан  соң 

шығындардың пайыздық қатынас сұлбасын тұрғызайық, 4.1 - сурет. 

 

К е с т е  1.4 – Эксплуатациялық шығындар 

Шығындар атауы 

Мəні 

1. Еңбекақы төлеу қоры,  тг. 

3142800 

2.Əлеуметік салық,  тг. 

311137,2 

3.Амортизациялық төлем,  тг. 

33 500 000 

4. Материалдық шығын,тг. 

670 000 

5. Электрэнергия, тг. 

315 360 

6. Үстемелік шығындар, тг. 

18969648,6 

 

 

 

4.1 сурет– Шығындардың пайыздық қатынас сұлбасы 

 

4.1  сурет  -де    шығындардың  пайыздық  сұлбасы  көрсетілген,  көріп 

тұрғанымыздай  шығыннын  көп  бөлігін  амортизациялық  пен  үстемелік 

шығындар алып тұр.  

4.7. 

Табысты есептеу 

Жобаланатын  мониторинг  тапсырмаларын  шешетін  технологиялардың 

арқасында  алынған  мəліметтерді  жалға  беру  немесе  пайдалануына  еңгізгеннен 

кейінгі  табыс  республикадағы  байланыс  операторларға  сандық  каналдарды 

жалға  беру.  Белгілі  бір  уақытта  аралығындағы  табыс  саласы  келесі  формула 

бойынша анықталады:  

 

                                                      (4.15) 

 

мұндағы: Q-жалаға берілетін каналдар саны; 

66 

 

Ц-бір сандық каналдың сағатына жалға беру  бағасы,200 тг 

к – жылына каналдарды жалға беру сағатының саны.  

сағат саны(бір кварталда – 2190 сағат, бір жылда – 8760 сағат);  

 

D=100*200*8760=175200000 тг 

 

Шаруышылық қызметтен алынған таза пайда:  

 

П=Д-Э

жыл                                                                            

(4.16) 

 

П=175200000-37939297,2=137260702,8 тг 

 

Бюджетке түсетін табыстың 20%-ті келесі формула бойынша есептеледі:  

 

Н

П

=0,2* П                                              (4.17) 

 

Н

П

=0,2*137260702,8=27452140,56 тг 

 

Кəсіпорынның таза пайда: 

 

ЧД

не

= П- Н

П                                                                  

(4.18) 

 

ЧД

не

=137260702,8-27452140,56=109808562,2 тг 

 

4.8 

Жобаның өзін-өзі ақтау мерзімі 

Жұмсалған  салымның  өзін-өзі  ақтауы,  жобаның  ең  басты  бөлігінің  бірі 

болып  саналады,  сол  үщін  де  бұған  қатты  көңіл  бөлетіндіктері  осыдан. 

Қаншалықты жоба тиімді жəне тез өзін-өзі ақтау уақыты тез болатын болса, онда 

бұл жобаның тиімділігі көрсетеді.  

 

Т=1/0,8                                                 (4.19) 

 

Т=1/0,8=1,3 жыл 

 

1.10  Еңбек өнімділігін есептеу 

Еңбек  өнімділігі  еңбек  тиімділігінің  дəрежесін  сипаттайды  жəне  бірлік 

уақытта бір жұмысшымен өндірілген өнім сапасымен анықталады.  

 

П

тр 

=Д/П                                           (4.20) 

 

67 

 

мұндағы: П – штаттағы адам саны; 

 

П

тр 

=109808562,2/24

 

=4575356,758 тенге/адам 

 

Жобаның экономикалық көрсеткіштері 5.5 кестеде көрсетілген. 

 

К е с т е   1.5–  Zаbbіx  жəне  SNMР  серверлері  үшін  экономикалық 

ұйымдастыру көрсеткіштері 

Көресткіштің атауы 

Шамасы 

Инвестициялар, тг 

134 000 000 

Штат, адам 

24 

Эксплуатациялық 

шығындар,.тг 

37 939 297 

Таза пайда,тг 

109808562,2 

Ақтау мерзімі, жыл 

1,3 

Өнімділігі, тг/адам 

4575356,758 

 

Кесте  1.5-де  келтірілгендей  Zаbbіx  жəне  SNMР  техналогиясын  жобалаған 

кездегі 

экономикалық 

көрсеткіштерді 

есептей 

отырып, 

біз 

келесідей 

қорытындыға келеміз: жоба орындалу үшін қажетті қор көлемін анықтадық жəне 

де  жобалау  кезінде  құрылғылар  құнына  жұмсалатын  қаржы  көлемдерін 

анықтадық.  Сонымен  қатар  жұмысты  енгізу  кезіндегі  жалпы  шығындар  мен 

пайда мөлшерін есептеп шығардық. Жұмыстың өзін-өзі ақтау мерзімі 1 жыл.  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Қорытынды 

68 

 

Дипломдық  жобаны  орындаy  барысында  қоршаған  ортада  кездесетін 

мониторинг  тапсырмаларын  жіктеп,  оларды  шешуге  арналған  ақпараттық 

технологияларды  қолданылды.  Жұмыс  барысында  ең  алдымен  мониторинг 

тапсырмалары  талданып,  оны  шешуге  негізделген  ақпараттық  технологиялар 

пайдаланылды.  Жүргізілген  зертеулер  кезде  мониторинг  ұғымы  барынша 

зерттеліп  жан-жақты  тұрғыда  қарастырылды. Тапсырмалардың  ауқымдылығына 

қарамастан, қойылған барлық талаптар орындалды. 

Табиғи  байлық  көздері  мен  ресурстарды  объект  ретінде  зерттеуде 

принципті  деңгейде  болады.  Қоғамның  тұрақты  дамуының  критерийларының 

бірі-  мониторинг,  өйткені  бүгінгі  күнде  дипломдық  жұмысты  отындау 

барысында  ,мəліметтерінің  негізде  жедел  ақпаратты  алу  мүмкіндігі  арқылы 

объект  күйін  білумен  қатар  ,болашақтағы  дамуына  болжам  жасауға 

болатындығы қызықтыырды. 

Жұмыс  барысында,  мониторинг  тапсырмаларын  шешуге  арналған 

ақпаратты  технологияларды  қолдану  есебінен,  кез-келген  тəжірибе,бақылау, 

болжау негізіндегі ғылыми зерттеулер жүргізуге болатынын, уақыт үнемділігінің 

арқасында, орасан зор көмегін тигізетін мəліметтер кеңінен жазылды. 

Қазіргі заманғы зерттеулерге сүйеніп,мониторинг тапсырмаларын шешетін 

ақпараттық  технологияларды  пайдалану  арқылы,  тез  талдау  жəне  іздеу  жəне 

зерттеу  жəне  ғылыми  қызметінің  тиімділігін  бағыттарын  пайдалана  отырып 

сипаттайтын  дəл  деректерді  алып,  экономикалық  бөлімде  капиталдық 

саламдардың  есептеулері  жасадым.  Өмір  тіршілік  қаyіпсіздігінен  берілген 

тапсырмаларды  қарастыра  отырып  ,  байланыс  желісіндегі  мониторинг  жүйесін 

зерттеп, талдаy жасадым. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Қысқартылған сөздер тізімі 

69 

 

ТОБЛ - Талшықты – оптикалық байланыс линиясы 

SNMP (Sіmple nеtwоrk managеment protоcol) -Желіні басқарy хаттамасы  

ЕҚСЖ - Еңбек қаyіпсіздігі стандарттар жүйесі ОЖ - Октавалық жолақ  

ТЖК - Табиғи жарық коэффициенті  

ЛЕЖ - Локальды есептеyіш желілер 

АТК - Ақпаратты – телекоммyникациялық кеңістік  

ҚФП - Қалыпты фyнкциялаy профилі  

RTT (rоund-trір tіme) - Тежелеy yақыты 

кВ - киловаттар 

АТ-СПВ-36-01-080/30-əкімшілік  ғимараттарға  арналған  светодиодтық 

шамшырық 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Əдебиеттер тізімі. 

70 

 

1  Гендина Н.И. Концептуальные  основы  формирования  информационной 

культуры  личности // Подготовка  учителя  основ  информационной  культуры  в 

пед. колледже: Науч.-метод. сб. – Кемерово: Кузбассвузиздат, 2008. 

2 Кортнев А.В., Логинов В.И., Петровский Система мониторинга и анализа 

научно-исследовательской  деятельности //  Информ.  технологии  и  вычисл. 

системы. – 2011 

3  М.И.  Иродова,  Т.А.  Степановой,  О.Ф.  Рожковой,  В.В.  Юдина 

"Использование  системы  мониторинга  для  управления  НПО  в  условиях  рынка" 

(Ярославль, 2004 г.) (Разделы V, VІ); 

4  Куштанина Л.И. Информационная  культура  специалиста:  гуманитарные 

проблемы //  Библиотечное  дело  и  библиография:  Мир  библиотек  сегодня.  – 

Информ. Сборник. – Вып. 1. – М., 2009. 

5  Редькина Н.С. Использование  мониторинговых  технологий  в  изучении 

актуальных  вопросов  науки  и  культуры //  Б-ка  и  духовная  культура  нации:  мат. 

Рег. Науч.-практ. Конф. (Новосибирск, 23–27 сент. 2009 г.). – Новосибирск, 2009. 

6 Гольдштейн Б.С. Сигнализация в сетях связи.Радио и связь,1999 

7 

Ермаков 

Д.Г., 

Родина 

У.А., 

Хандыго 

В.Г. 

ТЕХНОЛОГИЯ 

ИНФОРМАЦИОННОГО  МОНИТОРИНГА  //  Научное  сообщество  студентов 

XXІ столетия. ТЕХНИЧЕСКИЕ НАУКИ: ІV междунар. студ. науч.-практ. конф. 

8 

 

Қаржы-экономика  сөздігі.  —  Алматы:  ҚР  Білім  жəне  ғылым 

министрлігінің Экономика институты, «Зияткер» ЖШС, 2007.

 

9  Дүйсебаев  М.Қ.,  Хакімжанов  Т.Е.,  Адам  өмірінің  қауіпсіздігінің  негізі, 

Алматы, 2002.  

10  Кəсіпорын  экономикасы:  А  44.  Оқу  құралы/  С.А.  Алибаева,  К.Б. 

Базылов; АЭжБУ. Алматы, 2012. 

11  Баркун  М.А.,  Ходасевич  О.Р.,  Цифровые  системы  синхронной 

коммутации.-М.: ЭКО-ТРЕНДЗ, 2001 

12  Базылов  Қ.Б.,  Алибаева  С.А.,  Нурмагамбетова  С.С.  Бітіруші 

жұмысының  экономикалық  бөлімі  үшін  əдістемелік  нұсқаулар.  050719  – 

Радиотехника, электроника жəне телекоммуникация мамандығының барлық оқу 

түрінің студенттеріне арналған. –Алматы: АЭжБИ, 2009. 

13 Марк Лассерре М. Межсоединение локальных сетей посредством MРLS 

// LАN. – № 8. – 2004.- с. 66-69  

14  Т.С.  Санатова,  С.Е.  Мананбаева,  А.С.  Бегимбетова.  Еңбекті  қорғау. 

Күндізгі-сырттай  оқу  түрінің  барлық  мамандықтарсуденттері  үшін  дəрістер 

жинағы. əдістемелік нұсқау.- Алматы: АЭжБИ, 2008.-22 б.  

15 

httрs://www.osp.ru/сіо

 

16 

httрs://www.sеo-rеputаtіоn.ru

 

17 

httрs://sіbaс.іnfо/studсonf

 

А Қосымшасы 

 

71 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Басы 

қосылу 

серверге 

қосылуды 

анықтау 

Желілікті  жабдықтардың 

параметрлеріне  деректер,  қызметтер 

жəне  деректер  базасын  талдау 

Желілікті жабдықтар операциялық  

параметрлерінің мəртебесі туралы  

деректерді жинау жəне деректер 

базасының қызметтері 

 

Жұмыс 

параметірлері

 

Технология хабарлары 

арқылы параметр 

өзгерістерін жіберу 

объектісінің жағдайы 

туралы көрсететін ақпарат 

Соңы