Кесте №7.
Қорқайтарымды есптеу үшін бастапқы мәліметтер
№
|
Көрсеткіштер
|
Басзистік кезең
|
Есептік кезең
|
Ауытқу
|
Өсу темпі
|
1.
|
Өнім көлемі (Q) мың тг.
|
56997,8
|
152617
|
95619
|
267,8
|
2.
|
Негізгі өндірістік қорлардың ортажылдық құны (Fc), мың тг.
|
66735
|
73855
|
7120
|
110,7
|
3.
|
Негізгі өндірістік қорлардың активті бөлігінің ортажылдық құны (Fc@) мың тг.
|
16352
|
23991
|
7639
|
146,7
|
4.
|
Қозғалыстағы құрал-жабдықтардың ортажылдық құны (Fcg) мың тг.
|
14300
|
21446
|
7146
|
149,9
|
5.
|
Негізгі қорлардың активті бөлігінің үлес салмағы
|
24,5
|
32,5
|
+8
|
132,7
|
6.
|
Қорлардың активті бөлігіндегі қозғалыстағы құрал-жабдықтардың үлес салмағы
|
87,5
|
89,4
|
+1,9
|
102,2
|
7.
|
Қозғалыстағы құрал-жабдықтар бірлігінің саны
|
26
|
31
|
+5
|
119,2
|
8.
|
Қозғалыстағы құрал-жабдықтар бірлігінің орташа құны, мың тг.
|
613,2
|
664,4
|
+51,2
|
108,3
|
9.
|
Жұмыс күндер саны, (Ткүн)
|
305
|
305
|
-
|
-
|
10.
|
Смена-станоктарының жұмыс жасаған мөлшері, Тауыс.
|
10705
|
18625
|
+7920
|
173,9
|
11.
|
Ауыстыру коэффициенті, (Кауыст.)
|
1,35
|
1,97
|
+0,62
|
145,9
|
12.
|
Бір ауыстырудың ұзақтығы, (tауыс.) сағ.
|
6,0
|
6,0
|
-
|
-
|
13.
|
Смена ішінде құрал-жабдықтарды тиеу коэффициенті
|
0,469
|
0,697
|
+0,228
|
148,6
|
14.
|
Құрал-жабдықтардың пайдалы жұмыс уақыты
|
1158,7
|
2512,8
|
+1354,1
|
216,9
|
15.
|
Бір құрал-жабдыққа ортасағаттық өнім шығару көлемі (Вч)
|
1,892
|
1,959
|
+0,067
|
103,5
|
16.
|
Қозғалыстағы құрал-жабдықтардың қорқайтарымы, тг.
|
3,99
|
7,12
|
+3,13
|
178,4
|
17.
|
Негізгі қорлардың қорқайтарымы, тг.
|
0,854
|
2,066
|
+1,212
|
241,9
|
№7 кестенің мәліметтерінен қозғалыстағы құрал-жабдықтардың қорқайтарымының факторлық үлгісі туралы талдауға болады, ол келесідей анықталады:
ФОд = Кауыст. · Кжүкт. · Ткүн · tауыст. · Вr · 1/Фсд (2.24)
ФОд = 1,97 · 0,697. · 305 · 6,0 · 1,959 · 1/21446 = 0,229 тенге,
яғни негізгі қорлардың қорқайтарымының факторлық үлгісі құрал-жабдықтар құрамына, 1 сағат пайдалы уақыт ішінде бір құрал-жабдықтың өнімділігін және уақытты пайдалану көрсеткіштерін анықтауға мүмкіндік береді.
ФОд = Дд · Д@ · Кауыст. · Кжүкт. · Ткүн · tауыст. · Вr · 1/Фсд (2.25)
ФО = 89,4 · 32,5 · 1,97 · 0,697 · 305 · 6,0 · 1,959 · 1/21446 = 666,9 м. тг Факторлардың әсер ету есебін тізбектік амалмен жүргіземіз:
Негізгі қорлардың активті бөлігінің үлесін өзгерту есебінен қор қайтарым көрсеткішін өзгерту:
ΔФО(Д@) = Δ Д@ · Ддо · ФОд (2.26)
ΔФО(Д@) =0,08 · 0,875 · 3,990 = 0,2793 тенге
Қозғалыстағы құрал-жабдықтың қорқайтарымын өзгерту әсерінен негізгі қорлардың қорқайтарымын өзгерту:
ΔФО(Дд) = Δ Дд · Д@1 · ФОд (2.27)
ΔФО(Дд) =0,019 · 0,325 · 3,990 = 0,0246 тенге
Қозғалыстағы құрал-жабдықтың қорқайтарымын өзгерту әсерінен негізгі қорлардың қорқайтарымын өзгерту:
ΔФО(ФОд) = Δ ФОд · Д1@ · Д 1д (2.28)
ΔФО(ФОд) =3,13 · 0,894 · 0,325 = 0,9094 тенге
Факторлардың біріккен әсері төмендегідей:
0,2793 + 0,0246 + 0,9094 = 1,213
Жасалған есептеулерден қорқайтарым өсімі негізгі қорлардың құрамындағы өзгертулердің оң мәніне ие сонымен қатар қозғалыстағы құрал-жабдықтардың қорқайтарым көрсеткішінің өсіміне әсер ететінін көріп отырмыз.
Ары қарай №7 кестенің мәліметтерінен қозғалыстағы құрал-жабдықтардың өзгерісіне әсер ететін факторларды есептеуімізге болады:
1. ΔФОд(Кауыст.) = Δ Кауыст. · Кто · Ткүно · tауыст.о · Вr o · 1/Форт (2.29)
ФОд(Кауыст.) = 0,62 · 0,469 · 305 · 6,0 · 1,892 · 1/613,2 = 1,6419 тенге
2. Құрал-жабдықтарды тиеуді өзгерту әсерінен қорқайтарымды өзгерту (смена ішінде жұмыс уақытын тиімді пайдалану):
ΔФОд(Кт.) = Δ Кт. · Кауыст1 · Ткүн1 · 1/Фдо (2.30)
3. Бір құрал-жабдықтың орта сағаттық өнімінің өзгеруі нәтижісінде қорқайтарым көрсеткішінің өзгеруі:
ΔФОд(Вr) = Δ Br · Кт1 · Кауыст.1 · Ткүно · tауыст · 1/Форт .о (2.31)
ΔФОд(Вr) = 0,067 · 0,697 · 1,97 · 305 · 6,0 · 1/14300 = 0,0118 тенге
4. Бір құрал-жабдықтың орташа құнының өзгеруі әсерінен қорқайтарым көрсеткішінің өзгеруі:
ΔФОд(Форт.) = Δ 1/ Форт. · Кт1 · Кауыст.1 · Ткүно · tауыст0 · Вr (2.32)
ΔФОд(Форт.) = (1/664,4-1/613,2)·0,697 · 1,97 · 305 · 6,0 · 1,959 = - 0,591
Смена ұзақтығы және жұмыс күндер саны қорқайтарымға әсер етпейді, себебі өзгерусіз қабылданған.
Қозғалыстағы құрал-жабдықтардың қорқайтарымының өзгеруіне қалған факторлардың біріккен әсері төмендегіні құрайды:
1,6419+0,1088+0,0118+0,591 = 1,1715 тенге
Құрал-жабдықтарды ауыстыру және тиеу коэффициенттерін көтеру жұмыс уақытын жоғалтуды – толық күндік және ішкі ауыстырылып қалуын төмендетеді, ал ол құрал-жабдықтардың қорқайтарымының өзгеруіне оң әсерін тигізеді.
Құрал-жабдықтың тиеу коэффициентін көтеру нәтижесінде қорқайтарым 1,5331 (1,6419 – 0,1088) жоғарылады. Бір құрал-жабдықтың орташа құнының өсуі қорқайтарымға теріс әсерін тигізіп тұр. Соңғы фактор құрал-жабдықтың орташа құнының оны қымбаттау, бірақ өнімдірек құрал-жабдықтармен жаңарту және ауыстыру нәтижесіндегі өзгеруін көрсетеді.
Интенсивті тиеу коэффициенті өндірілген өнімнің көлемімен өлшенеді.
Экстенсивті тиеу коэффициенті пайдалы уақыттың календарлыға қатынасын құрал-жабдықтардың бірлік шамасына көбейткенге тең:
Кто = 1158,7/365 · 24 · 26 = 3,439
Кт1 = 2512,8/365 · 24 · 31 = 8,892
Құрал-жабдықтың интегралдық тиеу коэффициенті немесе интегральдық тиеу көрсеткіші құрал-жабдықтарды экстенсивті және интенсивті тиеу коэффициенттерінің көбейтіндісіне тең.
Кт интегр о = 1,892 · 2,439 = 6,507
Кт интегр 1 = 1,959 · 8,892 = 17,419
Интегральдық көрсеткіштің өсім есебі және ауытқуы №8 кестеде «Құрал-жабдықты өндірістік интегральдық пайдалану көрсеткішінің есебі».
Достарыңызбен бөлісу: |
