Дәуренбекова Ақмарал Нармаханбетқызы

Құттыбаев Айдар Ермекқалиұлы

• «Ашық кен жұмыстары» кафедрасының доценті,
• педагогикалық өтілі 11 жыл
• «ҚҰРЫЛЫС ТАУ-КЕН ЖЫНЫСТАРЫН ҚАЗУДЫҢ ГИДРОМЕХАНИЗАЦИЯСЫ» пәні
• 5В070700–«Тау кен ісі» мамандығының студенттеріне арналған
• Курс көлемі: 4 кредит

Курстың аңдатпасы

• Курстың аңдатпасы
• "Құрылыс тау-кен жыныстарын қазудың гидромеханизациясы" пәні бойынша оқу-әдістемелік кешені 5В070700– Тау-кен ісі мамандығының типтік және жұмыс оқу жоспарлары негізінде құрастырылған, мазмұны және көлемі бойынша Қазақстан Республикасының Мемлекеттік жалпыға міндетті білім стандарты талаптарына, берілген мамандық бойынша мамандар дайындаудың кәсіби сипаттамасына және деңгейіне толық сай келеді. "Құрылыс тау-кен жыныстарын қазудың гидромеханизациясы" пәнінің бағдарламасы оқылатын материалдардың логикалық кезегімен құрастырылған.
• Теориялық материалдар тәжірибелік тапсырмалармен бекітілген. Студенттердің алған білімдерін бекіту үшін курсты оқу барысында қажетті ағымды, аралық және басқа да бақылау түрлері қарастырылған. Оқу жүйесінде студенттердің білімге қажеттігін қамтамасыз ету, пайдалы қазбалар кенорындарын ашық игеруде тау-кен инженері-технологтарын даярлауды оқу-әдістемелік қамтамасыз ету сапасын арттыру қарастырылған.
• Пәнді оқу мақсаты – кенорындарды қазып алудың гидравликалық процестерінің технологиясын және теория сұрақтарына байланысты практикалық сабақтардың сонымен қатар теоретикалық білім алуға негізделген.
• Пәнді оқу міндеттері: пәнді оқып үйрену нәтижесінде студент өздігінен карьердің басты параметрлерін, жер қойнуын тиімді пайдалануды, қоршаған ортаны қорғауды және қауіпсіздік техникасы талаптарының сақталуын ескере отырып, технологиялық кешендердің көрсеткіштерінің есетпеулерін (сонымен қатар ЭЕМ қолданып) жүргізе білуі керек.  

Материалды таңдау мен құрылымын қалыптастырудың негізгі принциптері

• Материалды таңдау мен құрылымын қалыптастырудың негізгі принциптері
• Білім беру технологиялары оқу үрдісімен тікелей байланысты: оқытушы мен студенттің қызметімен, оның құрылымымен, оқу құралдары, әдістері және формаларымен.
• «Құрылыс тау-кен жыныстарын қазудың гидромеханизациясы» пәнін оқу процесі келесі принциптерге негізделген:
• оқытудың мазмұнды бөлігі:
• оқыту мақсаттары – жалпы және нақты;
• оқу материалының мазмұны;
• оқу процесін ұйымдастыру;
• студенттердің оқу қызметінің әдістері мен формалары;
• оқытушы жұмысының әдістері мен формалары;
• материалды игеру процесін басқару бойынша оқытушы қызметі;
• оқу процесін талдау.

Курс бағдарламасы оқылатын материалдардың логикалық кезегімен құрастырылған. Материладар студенттердің жаңа техникалық шешімдерді қабылдау әдістемесін, құрылыс тау жыныстарын гидромеханизация әдісімен қазып алудың технологиясын және басқару бағытын жетілдіруге бағытталған.

• Курс бағдарламасы оқылатын материалдардың логикалық кезегімен құрастырылған. Материладар студенттердің жаңа техникалық шешімдерді қабылдау әдістемесін, құрылыс тау жыныстарын гидромеханизация әдісімен қазып алудың технологиясын және басқару бағытын жетілдіруге бағытталған.
• Пәнді оқып үйренудің негізгі түрлері мен әдістері: дәрістер, тәжірибелік сабақтар, семинарлар, өзіндік жұмыстар, рефераттарды қорғау, баяндамалар, тестілеу, ғылыми-зерттеу жұмыстары, т.б. Мұның барлығы білім беру сапасы мәселелерін шешуге ықпал етеді.
• Жүргізілетін сабақтардың түрлері – лекциялар мен практикалық сабақтар.
• Пән бойынша дәрістерді жүргізу барысында заманауй ақпараттық технологиялар қолданылады. Дәрістер мен тәжірибелік материалдар бойынша университет ішілік теледидарлар, мультимедиялық проекторлар және интерактивті тақталар, дербес компьютер немесе ноутбук арқылы презентациялар жасалады.

Дәрістердің тақырыптық жоспары

• Дәрістердің тақырыптық жоспары
• Жалпы мағлұмат және тау-кен техникалық түсінік;
• Тау жыныстары құрылымының гидромеханизация процесіне әсері;
• Ағыс туралы түсінік және оның пайда болуы;
• Тау-кен жыныстарының гидравликалық көліктерінің теоретикалық негіздері және инженерлік әдістерінің есептеулері;
• Екпінді гидротасымалдау режимі;
• Гидроүйіндінің құрылымы;
• Гидроқұрылғыларды сумен қамтамасыздандыру. Карьердегі екпінді гидрокөліктерге қажетті жабдықтар;
• Гидроманитормен тау-кен массивтерін гидравликалық бұзудың процестері;
• Гидроүйіндінің сиымдылығы және оны шектеу. Гидроүйінді жасаудың технологиясы және процестері;
• Гидромеханизацияның технологиялық процестерін автоматизациялау және басқару;
• Тау-кен жыныстарын шаюға дайындаудың технологиясы;
• Тау жыныстарын жерснарядпен қазу технологиясы;
• Кен орнын гидравликалық ашу және қазу жүйелері;
• Гидравликалық ашық қазудың жүйелері;
• Теңіз және мұхит түптерінен пайдалы қазбаларды су асты әдісімен қазып алу.

• Күтілетін нәтижелер (студенттің игеретін біліктіліктері)
• «Құрылыс тау-кен жыныстарын қазудың гидромеханизациясы» курсы бойынша студенттердің алған теориялық білімдері нақты жағдайларда тау-кен техникалық мәселелерді шешуге мүмкіндік береді.
• Бұл курс бойынша алған білімінің нәтижесінде студент:
• Сумен қамтамасыз ету және гидромониторлық шаюдың параметрлерін анықтауды;
• Үйінді жасау және гидрокөліктің параметрлерін есептеуді;
• Кен орындарын жерснарядпен қазудың параметрлерін есептеуді;
• Тау-кен жыныстары гидрокөліктерін есептеуді;
• Құмдарды гидромониторлық қазып алу параметрлеріне есептеу жүргізуді;
• Насосты таңдау және гидромониторларды есептеуді;
• Шайылған құмдардың гидрокөліктерінің параметрлерін есептеулердің орындалуын ұйымдастыра алады.

Нәтижелерді бағалау құралы мен технологиясы Кредиттік технология бойынша «Құрылыс тау-кен жыныстарын қазудың гидромеханизациясы» пәнін оқыту үшін „Ашық кен жұмыстары” кафедрасында студенттер білімін рейтингтік бақылау қолданылады. Пән үшін бақылаудың келесі түрлер белгіленеді: 1) Ағымды бақылау: тәжірибелік сабақ, өзіндік жұмыстар; 2) Аралық бақылау; 3) Қорытынды бақылау: 5 семестрде емтихан.

• Студент суммарлық рейтигтік баллы 30 болғанда ғана қорытынды бақылауды тапсыруға жіберіледі. Қорытынды бақылау баллы 20 болғанда ғана ол тапсырылды деп есептеледі. Пән бойынша қорытынды бағасы студенттердің білімін бағалау шкаласы бойынша анықталады.

Құттыбаев Айдар Ермекқалиұлы - «Ашық кен жұмыстары» кафедрасының аға оқытушысы, жалпы ғылыми-педагогикалық жұмыс өтілі 6 жыл.

• Құттыбаев Айдар Ермекқалиұлы - «Ашық кен жұмыстары» кафедрасының аға оқытушысы, жалпы ғылыми-педагогикалық жұмыс өтілі 6 жыл.
• Құттыбаев Айдар Ермекқалиұлы - 2005 – 2016 жж. ғылыми зерттеу жұмыстарының жоспарына сәйкес ҚазҰТУ 9 фундаменталды және қолданбалы ҒЗЖ белсене қатысады.
• Жүргізілген ғылыми-зерттеу жұмыстарының нәтижесі бойынша 9 ғылыми мақала, 4 әдістемелік нұсқау, 5 оқу-әдістемелік кешендері мен силлабустары жарияланды.
• Ғылыми-зерттеу жұмыстарының негізгі нәтижелері республикалық және халықаралық ғылыми-практикалық конференцияларда баяндалды.
• 2006-2007 жылы «Жас лекторлар мектебі» курсына аяқтады.
• 2009 жылдың қаңтарында «Gemcom Surpac v.6.1» интеграцияланған тау-кен геологиялық жүйесінің тау-кен модулі бойынша базалық оқу курсынан өтті
• (сертификат 26.01.2009ж., Gemcom Surpac. Geology and Mine Planning).
• 2009 жылдың сәуір айында «Ұжымдық мәдениет және ұстаз әдептілігі» семинар-тренингіне қатысты ( сертификат №41 04.04.2009г. Қ.И.Сәтпаев атындағы ҚазҰТУ).
• 2009 жылдың мамыр айында «Ашық кен жұмыстарының технологиясы және кешенді механикаландыру» курсы бойынша біліктілігін жоғарылатты
• (сертификат №79, 08.07.2009ж. Қ.И.Сәтпаев атындағы ҚазҰТУ РЦПК).
• А.Е.Құттыбаевтың жетекшілігімен орындалған дипломдық жобалардың тақырыптары:
• Ақжал кенорнының жұмыс алаңы параметрлерін оңтайландыру (Тлеугали У.)
• Васильков кенорнында минералды ресурстарды кешенді қолданғанда карьердің өнімділігін және тау-кен жұмыстарының рационалды бағытын анықтау (Рахатова А)
• Васильков карьеріндегі бұзылған жерлерді қалпына келтіру жұмыстары (Назым М)

Оқытушының курстары бойынша студенттердің үлгерімінің

• Оқытушының курстары бойынша студенттердің үлгерімінің
• орташа балы жөніндегі ақпарат
• Студентке қойылатын талаптар:
• 1. Сабаққа кешікпеу және сабақтан қалмау;
• 2. Оқытушы ұсынған материалдарды мұқият тыңдау және белсенді қатысу;
• 3. Аудиторияда ұялы телефордарды сөндіріп жұмыс жасау;
• 4. Кітапханада және үйде өздігінен жұмыс жасау.
• Академиялық этика нормалары:
• тәртіп;
• мейірімділік;
• шыншылдық;
• жауапкершілік;
• мәдениеттілік.
• Назарларыңызға рахмет!