Дениеті мен білімін

Әшғари мен Мәтурудилер адасқан ба?

жүктеу 5,28 Mb.

Pdf просмотр

бет	124/209
Дата	09.10.2023
өлшемі	5,28 Mb.
	#43715

1 ... 120 121 122 123 124 125 126 127 ... 209

Дін мен діл

Әшғари мен Мәтурудилер адасқан ба?
Өздерінің сәлафи ақидасын ұстайтындығын айтып,
өзгенің бәрін адастыға санайтын бұл ағым сәлафус-
салихиндар хабари сипаттарға тәуил жасамаған де
-
ген желеумен тәуил жасайтын Ашғари мен Мәтуруди
секілді ақида мектептерінің бірін ұстанатын көпшілікті
адасқандардың қатарына жатқызады. Алайда бұл үлкен
қателік. Олай дейтініміз, араб тілінің қағидалары мен
араб халқының қолданысына сай келетін сөздің ауыспа
-
лы мағынанасын таңдап, тәуил жасаған сахабалар мен
табиғиндер, әтбаъут-табиғиндер де болған.
Мысалы, Ибн Хажар өзінің Бұхаридың сахихына
жазған түсіндірмесінде ибн Аббастың
«Қалам»
сүресінің
42-аятындағы
«сақ»
сөзінің негізгі тура мағынасын емес,
ауыспалы мағынасын таңдағанын келтіреді.
«Сақ»
сөзінің
арабшадағы тікелей сөздік мағынасы
«тірсек»
дегенге
саяды. Егер бұл сөздің тікелей негізгі мағынасын алсақ,
аяттың мағынасы:
«тірсек ашылған қиямет күні»
дегенді
білдіреді. Бірақ бұл сөздің тура мағынасы Жаратушыға
212
Имам әл-Бағауи, Маъалимут-тәнзил фит-тафсир, 3-том, 235-бет.

167
Дін мен Діл
лайық болмағандықтан
«сақ»
сөзінің тура мағынасын
емес,
«қиыншылық»
дегенді білдіретін ауыспалы
мағынасын таңдаған. Сонда
«қиыншылық айқындалған
(қиямет) күні»
дегенді білдіреді. Дәл осы аятты Әбу
Мұса әл-Ашъаридың:
«үлкен нұр көрінген сәтте» деп
тәпсірлегендігі риуаят етілген
213
.
әл-Бәйһақи Ибн Аббастың:
«Сендерге Құранның
әлдебір сөзі түсініксіз болса, онда өлең, жырларға
қараңдар. Себебі, олар арабтың диуаны»
дегенін дұрыс
риуаят тізбегімен жеткізген.
Имам Бұхари пайғамбарымыздың (с.а.у.)

жүктеу 5,28 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 120 121 122 123 124 125 126 127 ... 209