189
Ойын мнемокесте қолдану барысында ең басты элемент болып саналады. Мнемокестені
қолдану әдісі - баланың ынтасын ұйымдастырылған оқу іс-әрекетке аударуға, көңіл қойғызуға
, қабылдауын жеңілдетуге, білімді толық игеруге көмектеседі, эмоциялық бояу береді.
Жұмбақ жасырғанда да мнемокестенің маңызы зор, жұмбақты тыңдай отырып,
мнемокестені көре отырып, жұмбақтың шешімін тез табуға машықтандырамыз:
Мнемокестелер тақпақтарды жаттаған кезде ерекше тиімді. Оның мазмұны мынада: әр
сөзге немесе кішкентай сөз тіркесіне сурет (бейне) ойдан шығарылады. Осылайша, барлық
тақпақтар сызба түрінде бейнеленеді. Бұдан кейін бала графикалық бейнені қолдана отырып,
есте сақтау арқылы тақпақты бүтіндей дыбыстайды. Тақпақты жаттауға үйрету үшін керек
суреттерді қолдану балаларды қызықтырады, ұйымдастырылған оқу іс - әрекетін ойынға
айналдырады. Суреттермен ілесе жүретін тақпақты тыңдағаннан кейін бала оны біршама
тезірек есте сақтайды. Алдымен таңдалған тақпаққа тірек суреттерін іріктеп алу керек.
Суреттер айқын танылатындай болуы қажет. Оны оқығаннан кейін балалар тірек суреттері
бойынша айтып береді.
Оқу іс-әрекеті «Көркем әдебиеті» бойынша «Қолғап» өлеңімен таныстыруда
мнемокестені қолдандық.
Қуан,шаттан,алақа
й!
Қуанатын күн
келді.
Күліп шықты күн
бүгін.
Қайырлы таң!
Қайырлы күн!
Шанамен зырлап желетін.
Шаңғы,коньки тебетін.
Аққала жасап ойнайтын.
Қай мезгіл деп ойлайсың?
(Қыс)
190
Қолғап
Жоғалыпты қолбағым,
Тыз-тыз етті қолдарым,
Сорып аяз тастады,
Естен кетпес тоңғаным.
Қолғаптық жіп шығарып,
Тоқыды әжем біз алып.
Мен отырмын ұяттан
Тоңғандай боп, қызарып.
Балаларды оқу іс - әрекеттерді меңгертудегі көрнекілік, сөздік, ойындық, тәжірибиелік
әдістердің барлығы қолданылады. Қорыта келгенде, мнемокестелер арқылы оқыту
балалардың тілдерін дамыту, танымдық, есте сақтау қабілеттері артады. Әр педагог балаларды
оқытудағы қолға алған
мақсаттарына жетеді. Қоршаған ортамен таныстыру оқу іс - әрекеттерін меңгеруде де
табиғат, жануарлар, өсімдіктермен таныстыруда да мнемокестелерді қолдандық. [4,1-2б]
17.01.2015
http://aida.ucoz.ru
3
Әңгімеле...
Бұл не?
Биіктігі.
Ағаштың бөлшектері.
Жапырақтарының пішіндері.
Жемістері.
Ағаштардың түрлері.
Күз мезгіліндегі ағаштар
.
Ақ қайың
Үйеңкі
Емен
Шетен
Қарағай
Шырша
21.04.2015
http://aida.ucoz.ru
2
Әңгімелеп бер
Бұл не?
Түсі.Дене бөлшектері.
Үстінде не бар?
Дауысы.
Немен қоректенеді?
Қалай қозғалады?
Тұратын орны.
Балалары.
Адамға пайдасы.
Балалардың тақырыпты меңгерулерін жақсарту үшін инновациялық технология
мнемокестені пайдалана отырып, балаларды оқытудағы көрнекілік, ойындық, сөздік,
тәжірибелік әдістердің барлығы қолданылды; сұрақ - жауап,
көрсету, түсіндіру әдіс - тәсілдері арқылы көздеген мақсатымызға жеттік.
Инновациялар бала тұлғасына, оның қабілеттіліктерін дамытуға бағдарланған
педагогикалық практикада қолданылатын жаңа әдістерді, нысандарды, құралдарды,
технологияларды анықтайды.
Қазақстанның заманауи даму сатысында білім беру үдерістерінде өзгерістер орын алуда:
мектепке дейінгі білім беру жүйесіндегі педагогтардың назарын балалардың шығармашылық
және интеллектуалдық дамуына, эмоцияланды еріктік және қозғалыс аясын түзеуге бұра
191
отырып, білім беру мазмұны күрделене түсуде; дәстүрлі әдістердің орнын баланың танымдық
дамуын белсендіруге бағытталған тәрбие мен оқытудың белсенді әдістері басуда.
Мектепке дейінгі балаларды оқытуда мнемокестелерді қолдану өте тиімді. Оқыту
барысында балалардың тақырыптарды меңгерудегі құзыреттіліктерінің меңгерілу деңгейінің
көрсеткіштеріннің жоғарылауы байқалады. Оны біз төмендегі келтірілген балалардың
құзіреттіліктерінің даму деңгейлерінің көрсеткіштерінен байқаймыз. [5,3-4б]
Балалардың құзіреттіліктерінің даму деңгейінің көрсеткіштері
Білім беру саласы: Қатынас
Бөлімі: Көркем әдебиет
2014-2015 оқу жылы
Бастапқы Аралық
Қолданылған әдебиеттер:
1. Қазенова Г. Ойын арқылы оқыту. //Бастауыш метеп, 2001, №4 12-13б.2. Ортаев Б.
«Технологиялық мәдениет» ұғымының мәні // Қазақстан мектебі,
3. Ж.А.Қараев «Деңгейлеп саралап оқыту» // 2-13б.
4. Бодрова И.В. «Мнемотехника для детей» // 1-2б.
5. Горохова О.В. «Мнемотехника для детей» // 3-4б.
ИСПОЛЬЗОВАНИЕ ИДЕЙ ЭТНОПЕДАГОГИКИ
В ПРАКТИКЕ РАБОТЫ ДЕТСКОГО САДА
Дюсекеева С.А., Асаубаева Г.М.
КГКП "Детский сад "Алтын сақа"
0,00%
20,00%
40,00%
60,00%
80,00%
I деңгей-
II деңгей-
III деңгей-
18,50%
74,10%
7,40%
0,00%
20,00%
40,00%
60,00%
80,00%
I деңгей-
II деңгей-
III деңгей-
7,40%
62,98%
29,62%