69
5. Психотехникалық функция – тиімді әрекет үшін өзінің физиологиялық күйін
даярлауға дағдысын қалыптастыру, ақпараттың көп мөлшерін игеруге психиканы қайта
даярлау.
Ойынның мазмұны – гуманистік бағытқа ие, қазіргі қоғамның педагогикалық
талаптарына әлеуметтік-белсенді тұлғаны тәрбиелеуге нақты сай.
Оқытудың ойындық формасы мәселе бойынша тұтас көзқарастарын қалыптастыратын
мүмкіндіктерге, оны шешудің жолдары мен амалдарын анықтауға, алынған нәтижелерді
талдауға ие. Ойын оқу әрекетіне деген қызығушылықтың тууына ынталадырады. Тұлғаның
шығармашылық белсенділігін және өзбеттілігін көрсетуге көмектеседі.
С.А.Шмаковтың пікірінше, ойын табиғаты – бұл оның нақты құндылығы: қуанышты
жағдай, эмоция, белсенді өмірлік тонусы (нерв жүйесімен бұлшықеттердің физиологиялық
жағдайдағы күш-қуаты), сергектік, ширақтық.
Э.Берннің пікірінше ойынның тарихи мағынасы адамдар ойнайтын ойын ұрпақтан
ұрпаққа беріледі.
Ойын бағдарламасының негізін құрайтын тапсырмалар.Ойын бағдарламасының негізін
мынадай тапсырмалар түрлері төмендегілерді құрайды:
1. Заттарды немесе олардың бейнеленуін қарап шығу; берілген негіздеме немесе өз
бетінше табылған негіздеме бойынша түскен ақпаратгы топтастыру, жіктеу; қойылған
танымдық міндеттерге сєйкес бөліп көрсетілген танымдық жағынан мәнді мәліметтердің
жіктемесінің дұрыстығын тексеру.
2. Хабарламаны тыңдау; түскен ақпаратты жіктеу, яғни берілген негіздеме немесе өз
бетінше табылған негіздеме бойынша әдебиеттердегі мєліметтерді бөлу; танымдық жағынан
мәнді мәліметтердің жіктемесінің дұрыстығын тексеру;
3. Заттарды немесе олардың бейнеленуін қарап шығу; олардағы танымдық жағынан
мәнді мәліметтерді жинақтау; меңгерілген білімнің жинақталуының дұрыстығын тексеру;
4. Хабарламаны тындау; олардағы танымдық жағынан мәнді мәлшеттерді жинақтау -
оларды неғұрлым жинақталған түрде беру; жинақтаудың дұрыстығын тексеру;
5. Мәтінді оқу және ондағы басты, оқу-танымдық жағынан мәнді мәліметтерді жинақтау;
жасалынған жинақтаудың дұрыстығын тексеру (Н.Я.Чутко).
Біз осы дидактикалық тапсырмалардың түрлеріне байланысты зерттеу барысында
ойындарды мынадай түрлерге бөліп, оларды оқу-тәрбие процесінде пайдаландық:
1. Балалардың топтастыру біліктерін дамытуға бағытталған ойындар;
2. Балалардың талдау біліктерін дамытуға бағытталған ойындар;
3. Балалардың жіктеу және өзіндік бақылау біліктерін дамытуға бағытталған ойындар;
4. Балаларда көру арқылы берілген ақпаратты талдау және жекеден жалпыны табу
негізінде оны жинақтау туыстық қатынастарын орнату біліктерінің кешенін қалыптастыруға
бағытталған ойындар;
5. Балаларда заттардың, құбылыстардың белгілерін жинақтау біліктерін қалыптастыруға
бағытталған ойындар;
6. Балаларда оқылған материалды жинақтау оны жинақтаудың дұрыстығын тексеру
біліктерінің кешенін қалыптастыруға бағытталған ойындар.
Сонымен мектепке дейінгі ұйымдардың оқу-тәрбие процесінде ойын технологияларын
тиімді пайдалану оқу іс-әрекетінің ақпараттық-бағдарлы, ұйымдастыру-орындау және
бақылау-түзету функцияларын іске асыруға, балалардың жалпы оқу интеллектуальдық
біліктерін қалыптастыруға игі әсерін тигізеді.
Қолданылған әдебиеттер:
1. Сарбасова Қ.А., Мұхаметжанова А.О. Инновациялық педагогикалық технологиялар
арқылы бастауыш сынып мүғалімдерінің даярлығын жетілдіру // «Бастауыш сынып
мүғалімдерін кәсіби даярлаудың проблемалары және келешегі» аймақтық ғылыми-
практикалық конференция материалдары – Қарағанды 2003.
70
2. Степанова О.А. Игровая школа мышления М.,2003
3. Чутко Н.Я. Чтобы не думали мысли М., 2000.
4. Сарбасова Қ.А., Еңсебаева Н.Қ. Ойынтехнологияларыныңмүмкіндіктері «Қазіргі кезеңдегі
педагогикалық және психологиялық ғылымның өзекті мәселелері Аймақ ғыл.-тәжір. Конф.
Материалдары.- Қарағанды: ҚарМУбаспасы 2004 320б.»
«ВОСПИТАНИЕ КУЛЬТУРНО-ГИГИЕНИЧЕСКИХ НАВЫКОВ У
ДОШКОЛЬНИКОВ»
Алсен А.З.
КГКП д/с.«Балакай»
"Я не боюсь еще и еще раз сказать: забота о здоровье - важнейшая работа воспитателя.
От жизнерадостности, бодрости детей зависит их духовная жизнь, мировоззрение, умственное
развитие, прочность знаний, вера в свои силы". В. Сухомлинский.
С раннего детства ребёнку необходимо прививать культурно-гигиенические навыки,
которые впоследствии превратятся в привычку культурного поведения. Что же входит в
культурно - гигиенические навыки? Всё, что непосредственно связано с самообслуживанием:
соблюдение чистоты тела, культура еды.
Культурно-гигиенические навыки в значительной степени формируются в дошкольном
возрасте, так как нервная система ребенка пластична, а действия, связанные с принятием
пищи, одеванием, умыванием, повторяются каждый день, систематически и неоднократно.
В детском саду у детей воспитываются: навыки по соблюдению чистоты тела, культуры
еды, поддержания порядка в окружающей обстановке, а также правильных взаимоотношений
детей друг с другом и со взрослыми.
В нашем детском саду работа по данному направлению проводится в соответствии с
программными требованиями и возрастными особенностями детей дошкольного возраста.
Воспитание у детей навыков личной и общественной гигиены играет важнейшую роль в
охране их здоровья, способствует правильному поведению в быту, в общественных местах. В
конечном счете, от знания и выполнения детьми необходимых гигиенических правил и норм
поведения зависит не только их здоровье, но и здоровье других детей и взрослых.
Воспитание культурно-гигиенических навыков включает широкий круг задач, и для их
успешного решения рекомендуется использовать целый ряд педагогических приемов с учетом
возраста детей: прямое обучение, показ, упражнения с выполнением действий в процессе
дидактических игр, систематическое напоминание детям о необходимости соблюдать правила
гигиены и постепенное повышение требований к ним. Нужно добиваться от дошкольников
точного и четкого выполнения действий, из правильной последовательности. Для привития
культурно-гигиенических навыков во всех возрастных группах применяются показ, пример,
объяснение, пояснение, поощрение, беседы, упражнения в действиях, дидактические игры,
потешки, стихотворения. Особая роль в воспитании культурно-гигиенических навыков
принадлежит игровым приёмам. В детском саду широко используются сюжетно - ролевые,
дидактические игры, игры - драматизации: например, «Наведём порядок", "Научим куклу
Катю раздеваться", "Накроем стол к обеду", "В гостях у Мишутки".
Содержание культурно-гигиенических навыков осваивается детьми прежде всего в
самостоятельной деятельности, в процессе обучения, в дидактических играх и игровых
ситуациях. Овладение детьми правилами личной, общественной гигиены предполагает
умение ребенка вести себя в разных местах, где он бывает. Дети должны твердо усвоить, что
нельзя сорить не только в квартире, групповой комнате, в общественных зданиях, но и на
улицах, в скверах, во дворах, в транспорте.
