726
откладываются в памяти на всю жизнь, во многом определяя дальнейшее развитие. И только
от нас, взрослых, зависит, правильным будет это развитие или нет.
Наша работа не стоит на месте. В новом учебном году планируем начать сотрудничество
с библиотекой « имени Гоголя» о проведении мероприятий с детьми экологического
характера, согласно плану библиотеки. Планируется организовать в детском саду выпуск
экологической газеты для родителей, которая будет носить информационную,
познавательную, духовно-нравственную и природоохранную функции. Организация работы
с семьей – работа трудная, кропотливая, не имеющая готовых технологий и рецептов. Её успех
определяется интуицией, терпением педагога, его умением стать профессиональным
помощником в семье, а главное – его любовью к природе, к детям, и конечно же, личной
увлеченностью. Семья и детский сад – два воспитательных института, каждый из которых, по-
своему, дает ребенку социальный опыт. И только в сочетании друг с другом они создают
оптимальные условия для вхождения маленького человека в большой мир.
В детском саду уже много лет ведется работа по тематическому направлению по экологии
« Юный эколог». Дети познают природу не через книги и картинки, а наблюдая за живыми и
неживыми объектами, экспериментируя в лаборатории « Капелька», создавая шедевры
творчества в мастерской « Наши руки не для скуки».Сколько восторгов вызывает каждый
«приход нового гостя» ( морской свинки, ёжика, кролика, щенка). Дети наблюдают, играют,
учатся ухаживать за животными. А главное, учатся понимать, что животные – живые
существа, они умеют плакать, обижаться, страдать. И только от нас, людей зависит, как себя
будут чувствовать животные в окружении людей и в дикой природе, потому что влияние
человека на природу огромно. И только разумное влияние может дать положительные
результаты. Ответная реакция животных на ласку, доброту, заботу детей, их привязанность к
детям воспитывает в душе маленького ребенка доброту и сердечность, ответственность и
сопереживание, желание помочь, утешить, а главное- не навредить.
Впереди много планов, задумок. И энтузиазм педагогического коллектива поможет создать в
детском саду систему экологического воспитания, которая, надеемся, станет интересным,
увлекательным процессом, как для детей, так и для взрослых. А для нас, педагогов – это еще
одна маленькая победа завоевания любви детей и признательности родителей. Ведь они
доверяют нам самое ценное – их ребенка, и мы готовы оправдать их доверие, потому что
безгранично любим детей, родителей, свою работу и природу.
Использованная литература:
1.С.Н. Николаева « Воспитание экологической культуры в дошкольном детстве»
727
2. А.А. Лопатина « Сказы матушки-земли» Экологическое воспитание через сказки, стихи,
творческие задания
3. С.Н. Николаева « Как приобщить ребенка к природе» М., 1993 г.
12 ЖЫЛДЫҚ БІЛІМ БЕРУГЕ КӨШУ ЖАҒДАЙЫНДА МЕКТЕПАЛДЫ
ДАЯРЛЫҚ ТОП БАЛАЛАРЫН ПСИХОЛОГИЯЛЫҚ-ПЕДАГОГИКАЛЫҚ ҚОЛДАУ
Баймұқанова М.Т., Омашева Т.М.
Академик Е.А.Букетов атындағы Қарағанды Мемлекеттік Университеті
12 жылдық білім беруге көшуде мектепалды даярлықтың басты мақсаты – болашақ мектеп
оқушыларының старттық мүмкіндіктерін теңестіру. 12 жылдық оқытуға көшуге даярлық
мектепке дейінгі білім жүйесіне әсер етпей қоймайды: мектепке дейінгі ұйымдарға,
мектепалды даярлыққа, шағын орталықтарға – себебі осы жаста ғана мектепке дейінгі жастағы
бала тұлғасының басты базисі қаланады және формаланады. Алайда, бүгінгі күні мектепке
дейінгі жастағы балалардың «старттық позициялары» «жасаруда»: бес жастағы балалардың
өзі мектепалды даярлықты меңгеруде. Мектептің 12 жылдық жалпы орта білімге көшуі мақсат
пен міндеттерге, мектепке дейінгі ұйымдарда оқытуға қажетті түзетулер енгізеді.
Мектепалды даярлық қана баланың қоршаған әлеммен қарым-қатынасында рухани-
адамгершілік құндылықтар, интеллект, таным белсенділігі, іс-әрекеттерінің іргетасын қалауға
бағытталған. Оқытудың алғашқы сатысының жетекші идеясы - сыйластық пен сенім
жағдайында ғана жүзеге асырылатын тұлғаның толық дамуы, баланың жеке қызығушылығы
мен мүмкіндіктеріне көңіл аудару болып табылады.
Мектепке дейінгі тәрбие мен оқыту үздіксіз білім беру жүйесінің алғашқы сатысы ретінде
заманауи өзгеріп отыратын әлемге бейімделе алатын бала тұлғасын қалыптастыру және
дамыту үшін жағдайлар құрады. Ғалымдардың көп жылдық зерттеулері мектепке дейінгі жас
адамның интеллектуалды, жеке, әлеуметті және эмоцианалды даму жағдайларын анықтаушы
болып табылады. Біздің еліміз алты жастағы балаларға мектепалды даярлықты меңгертудің
үлкен тәжірибесіне ие, алайда ол алты жастағы балаларға арналған. Бұл тәжірибе мазмұнын
бес жастағы балаларды тәрбиелеу мен оқыту, дамыту ерекшеліктеріне бейімдеу сұрағы туады,
себебі 5 жастағы балалардың өзіндік психологиялық-физикалық ерекшеліктері болады:
көрнекі-бейнелі ойлау, есте сақтау, қабылдау, көңіл бөлу және т.б. Оқытудың тиімді және
үйлесімді болуы оқушының танымдық дамуының табиғи логикасын ескергенде ғана мүмкін
болмақ. Егер оқытуды мәдениет пен қоғамның жеке адаммен жан-жақты байланысының
ұдайы процесі ретінде алар болсақ, онда осы байланыстың негізгі жүйелері осы арқылы өтеді.
Психологияда мынадай негізгі танымдық процесстер бөле-жара айтылады: түйсіну, қабылдау,
зейін, ес, ойлау, сөйлеу және қиял. Үйлесімді өзара іс-әрекет және оны оқыту кезінде осы
процестердің барлығын қалыптастыру тұлғаның тұтастай дамуына жағдай жасайды.
Мектепалды даярлық жасындағы балаларға білім беру мен жалпы мақсатқа жетуді іске
асыру бірқатар психологиялық-педагогикалық шарттарды сақтауды қажет етеді:
— үлкендер мен балалардың өзара іс-әрекеттерінің жеке тұлғаға бағдарлануы;
— әрбір балаға іс-әрекет түрін, әріптес, құрал-жабдық, т.с.с таңдау мүмкіндігін беру;
— бала табыстылығына қатысты көрсеткіштері педагогикалық бағалауға бағыт ұстау баланың
бүгінгі жетістіктерін оның кешегі табыстарымен салыстыру;
— баланың эмоциялық-құндылық, әлеуметтік жекебастық, танымдық, эстетикалық тұрғыдан
дамуына және оның даралығын сақтауға ықпал ететін білім алу ортасын құру;
— бала дамуының аса маңызды факторлары ретінде жетекші іс-әрекетті қалыптастыру;
