Да п а л ы қ дүниетаны мы Әрбір ғалы м

ұқсаң ғана дәулетке ие бола алмақсыц. Абай сонымен I

бет 88/94 Дата 13.09.2023 өлшемі #43348

Навигация по данной странице:

• (Қырық тәртінші сөз) Отыз екінші сезінде Абай талаптың шарттары тура- лы айтқан. Мүнда ол талапсыздық хақында сөз еткен.

ұқсаң ғана дәулетке ие бола алмақсыц. Абай сонымен I бірге ақыл мен ғылымның да неше түрлі адамға тигізер I кесел, кесапаттары барын айтқан. Оны білмесең жақсы- лықтан қайыр жоқ. Абай айтуынша, әрбір нәрсенің өз өлшемі бар, одан асуға болмайды. Өлшеуін білмек — бір үлкен керек іс. Бүл өте терең пікір. Жақсылықтың өзі өлшемінен асса жамандыққа өтеді. Әр нәрсенің ез I өлшеуі бар. Осы айға орай Абай бұрынғы ғалымдар айтты деген мақал келтірген: «ненің қызығын көп ізде^ сең, соның күйігін бір тартасың». Енді осы өлшеуді кім анықтамақ дегенге келгенде, Абай пайда, залалдан айы- ратын қуаттың аты ақыл деп түсіндіреді. Бірақ, жалғыз ақыл аздық етеді, ол қайратпен қосылуы керек. Ол екеуі кімде болса, сол адамда жан қуаты да, тән қуаты да тең болғаны,— дейді Абай. Ақыл мен қайратқа ие болмаған адамның ©зінде еркі жоқ. Ол тағдыр тәлкегіне түсіп кете баратын қаңбақ секілді жан. ТАҒЫ Д А ТАЛАП ТУРАЛЫ (Қырық тәртінші сөз) Отыз екінші сезінде Абай талаптың шарттары тура- лы айтқан. Мүнда ол талапсыздық хақында сөз еткен. Талаптың түр-түрі бар ж әне де біріне-бірі бергісіз. Ақынның түсіндіруінше: «адам баласы я талапты, я та- лапсыз болсын, әйтеуір «бәрекелдіні» керек қылмай- тұғыны болмайды. Әрнешік, орынсыз ба, орынды ма, «бәрекелді» деушіні көңіл іздеп тұрады. Адам баласы езі қай ж олда, қай майданда жүрсе, сол майдандағы кі- сімен сырлас болады. Аның үшін өзге жолдағылардан «бәрекелдіні» оңды күтпейді. Маған «бәрекелді» десе, осы өзімменен серіктес, сырлас осылар «бәрекелді» дер дейді» (223—224 бетте). «Бәрекелді» деген сөздің мағынасы неде? Абай оны ұғым ретінде қолданған. «Бәрекелдінің» негізінде мақ- жүктеу Достарыңызбен бөлісу:

©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз