end;
procedure TForm1.RadioButton3Click(Sender: TObject);
begin
if radiobutton3.Checked then edit1.Text:='маусым, шілде, тамыз';
end;
procedure TForm1.RadioButton4Click(Sender: TObject);
begin
if radiobutton4.Checked then edit1.Text:='қыркүйек, қазан,қараша';
end;
Әдебиеттер: [1]-[7], қ[1]-[5]
4- апта
1 кредит сағат.
Тақырыбы: Additional парағының компоненттері. Вitbtn, shape, Image компоненттері. Speedbutton батырма компоненті
Дәріс мазмұны:
1. Additional парағының компоненттері
2. Вitbtn, shape, Image компоненттері және қасиеттері.
3. Speedbutton батырма компоненті
Additional парағының құрамына сұхбаттасу терезелерін орнату үшін қолданылатын келесі компоненттер кіреді.
27- сурет. Additional парағы.
BitBtn – Бетінде суреті және жазуы бар нұсқаулық батырма.
SpeedButton – пиктограммалық батырма.
MaskEdit – арнайы мәтіндік редактор. Енгізілетін мәтінді сүзгілеуге мүмкіндік береді.
StringGrid – жолдар кестесі. Бұл компонент мәтіндік ақпаратты
кесте түрінде шығаруға мүмкіндік береді.
DrawGrid – кез- келген түрдегі мәліметтерден тұратын еркін кесте (тіпті
суретте те болуы мүмкін)
Image – сурет. Бұл компоненттің көмегімен суреттерді,
пиктограммалар мен метафайлдарды шығаруға болады.
Shape – фигура. Бұл компоненттің көмегімен әр түрлі
фигураларды (төртбұрыш, эллипс, шеңбер т.с.с.) формаға
орналастыруға болады.
Bevel – жиек. Терезенің аумағын үш өлшемді қоршаумен
немесе белдеулермен жиектеу үшін арналған.
ScrollBox – орағыш жолақтар тақтасы. Егер тақташадағы орналыстырылған компоненттер ашылған терезеде толығымен көрсетілмесе, онда белдеулер автоматты түрде орнатылады.
CheckListBox – ұсынылған тізімнен бірнеше опцияларды таңдауға
мүмкіндік туғызады (әр опция CheckBox ауыстырғышымен
қамтылған).
Srlitter – шекара. Бұл компонент формадағы екі көрінетін
компоненттер аралығында орналасады және бағдарламаның
орындалу барысында компоненттерді арасындағы шекарасын
жылжытуға мүмкіндік туғызады.
StaticText – статикалық мәтін, Label -ден айырмашылығы –
өзіндік Windows терезесімен қамтылған. Сондықтан бұл терезедегі
мәтінді жиектеуге болады.
Application-Events – Егер бұл компонент формаға орналыстырылса,
онда Windows-тің бағдарламаға арналған хабарлары сол терезеге
шығарылады.
Chart – диаграмма. Бұл компонент мәліметтерді графикалық жолмен беруге арналған арнайы тақташаларды құруды жеңілдетеді.
Standard парағында орналасқан Button батырмасы стандарт батырма болып табылады да, қосымша жасауда жиі қолданылады. Ал Additional парағында батырманың ерекше түрі –Bitbtn қолданылады. Бұл батырманың қарапайым батырмадан айырмашылығы- оның бетіне сурет орналастыруға болады. Батырма бетіндегі жазу Caption қасиеті арқылы қойылады.
Bitbtn батырмасының Kind қасиеті батырма түрін анықтайды. Бұл қасиеттің қалыпты жағдайдағы мәні- bkCustom. Одан басқа да мәндері: bkOK, bkCancel, bkHelp, bkYes, bkNo, bkClose, bkAbort, bkRetry, bkIgnore, bkAll. Бұл батырмаларда сәйкес жазу мен пиктограмма орнатылған.
Батырма бетіне сурет Glyph қасиеті арқылы қойылады. Объект бақылаушысы терезесіндегі Glyph қасиетінің жанындағы көп нүктелі жолды шерткен кезде шағын терезе ашылады. Одан Load батырмасын шертіп, қажетті bmp типті файлды таңдау керек. Delphi-де батырмалар үшін суреттердің мол жиынтығы бар. Олар әдетте \program files\common files\borland shared\ Images\Buttons бумасында орналасады.
Кез- келген батырманың негізгі оқиғасы- OnClick. Ол батырманы шеркен кезде пайда болады.
28- сурет.
Мысал1. Сәйкес батырмаларды шерткенде экранға ағымдық уақыт, ағымдық дата шығатын және Edit компонентіндегі мәтінді алмастыру буферіне қиятын, көшіретін және қоятын және форманы жабатын код жазыңдар.
Достарыңызбен бөлісу: |