1.11 Бағдаршаммен реттеуді енгізгеннен кейінгі даулы нүкте
саны мен мүмкін болатын даулы күйлерді анықтау
Әр түрлі даулы нүкте санын бір уақытта көлік құралдары мен жаяу жүргіншілер ағынын өткізуін ескере отырып, әр фаза үшін жеке табу қажет. Фазалық айырылу кезінде даулы нүкте санын және көлік ағынының қарқындылығын ескеріп, әрбір реттеу фазасы үшін бір сағаттағы мүмкін болатын даулы күй санын және қосындыларын, оларды бұрын анықталған, барлық көрсеткіштермен салыстыра отырып есептеу керек (1.5 б.).
1.12 Фазалық айырылудың тиімді сұлбасын таңдау
Фазалық айырылудың тиімді сұлбасын таңдау бағдаршаммен реттеуді енгізгеннен кейінгі жол қиылысындағы даулы нүктелер санын салыстырумен, және де реттеу циклі ұзақтығымен іске асырылады.
Фазалық айырылудың тиімді сұлбасына реттеу циклінің минималды ұзақтығы немесе жол қиылысындағы даулы нүктелердің ең кіші саны сәйкес келеді (күрделірек деңгейі) {Тцо, m} min.
1.13 Жол қиылысының жоспарын құру
Жол қиылысының жалпы жоспарлы сұлбасы көлік сұлбасы мен жаяу жүргіншілер қозғалыс қауіпсіздігінің жағдайын қамтамасыз етуге тиіс.
Таңдалған фазалық айырылу сұлбасымен сәйкес қозғалыс қатарларын пайдалануды қарастыратын, жол қиылысының жоспары 1:200 масштабында сызылады.
Жоспарда қолданылатын жол қозғалысын ұйымдастырудың техникалық құралдары көрсетілуі керек: жол белгілері, жол таңбасы, бағдаршамдар мен бағытттаушы құрылғылар. Жоспарда нормативтік ережелерге сай жаяужолдарды, бөлу жолақтары мен қауіпсідік аралшығын да белгілеген жөн болады [9]. Қала көшелері мен жолдарының жол қиылыстарында құрылыс салу мен көгалдандыру жол қауіпсіздігін қамтамасыз ететін, ұшбұрыш көрінімінің сақталуымен жүзеге асырылады.
1.14 Бағдаршамдық сигнал беру жұмысының кестесін құру
Бағдаршамдардың жұмыс істеу кестесі сигналдар ұзақтығы мен олардың қосылу жүйелігін көрсетумен реттеу тәртібінің мезгілдік диаграммасы ретінде жасалынады. Бұл құрастыру жұмыстары кезеңінде бағдаршам шамдарын коммутациялау үшін оны қолдануға мүмкіндік береді.
Кестенің әрбір жолы біркелкі жұмыс тәртібімен жұмыс істейтін бір немесе бірнеше бағдаршамға сәйкес келеді. Кестенің сол жағында бағдаршамның нөмірі мен бағдаршамдық нысанын жобалау процесінде, оның қосымша секцияларына берілетін нөмірді көрсетеді. Кестенің орта бөлігінде сәйкес түстермен бағдаршам сигналының алмасуы көрсетіледі. Кестенің бұл бөлігі еркін масштабта орындалады, онда кестенің оң жағында жазылған, сигналдардың ұзақтығы көрсетілген. Кестені жасаудың алдында фазалық айырылудың тиімді сұлбасын, онда көлік және жаяу жүргінші бағдаршамдарын белгілей отырып, сызады.
Бағдаршамдар жұмысының кестесін құру кезінде келесі көрсеткіштер қолданылады
, (1.24)
мұнда, n – реттеу фазасының саны.
Көлік құралдарының фазалық айырылу кезінде бағдаршамдық сигнал беру жұмысының тиімді тәртібін анықтау және бағдаршамдардың жұмыс кестесін құру белгілі ұсыныстарға сәйкес жүзеге асырылады [3, 5,12].
1.15 Курстық жобаны рәсімдеу
Курстық жобаны 20-30 беттік түсіндірме хаттама түрінде қолмен немесе компьютермен теру арқылы рәсімдеу, А4 (297х210) форматтың бір жағына жазылады және графикалық бөлігі А1 форматында орындалады.
Түсіндірме хаттама құрамына келесі бөлімдер кіреді:
титулдық парағы;
жобаға тапсырма (нұсқа тапсырмасы);
аннотация;
мазмұны;
кіріспе;
негізгі бөлім;
қорытынды;
қолданылған әдебиеттер тізімі;
қосымша.
Титулдық парағы Ж қосымшасында келтірілген үлгі бойынша рәсімделеді.
Түсіндірме хаттаманы жалпы бірдей құжаттама бойынша рәсімделеді. Беттің нөмірлері оң жақтағы негізгі жазудың астыңғы жағында қойылады.
Бөлімдердің түсіндірме хаттамасындағы реттік нөмірлері араб сандарымен белгіленген болуы керек. Бөлімшелер әрбір бөлімде нөмірленген болуы керек, ал пунктер бөлімшелер төңірегінде болуы керек. Кіріспе мен қорытынды нөмірленбейді.
Бөлімдердің аттары тақырыпша түрінде бас әріппен жазылады. Тақырыпшадағы сөздер тасымалданбайды.
Барлық формулалар әрбір бөлім көлемінде араб сандарымен белгіленеді. Формула нөмірі бөлім нөмірі мен формуланың реттік нөмірінен тұрады, нүктемен ажыратылады. Нөмір беттің оң жағында формула бойымен жақша ішіне алынып жазылады.
Барлық суреттеулер бөлім көлемінде араб сандарымен белгіленеді. Суреттеулер нөмірі бөлім нөмірінен және суреттеу нөмірінің ретімен, нүкте арқылы бөлінеді. Мысалы: 1.1 Суреті – атауы. Суреттеулер қара бояумен салынуы керек.
Түсіндірме хаттама мазмұны жұмыстың орындалуын, әдістемесі және орындалған есептеулер нәтижесін ашуы қажет.
Түсіндірме хаттамада келесі графикалық материалдар (суреттелген) болуы керек:
фазалық айырылу сұлбасының мүмкін болатын нұсқалары;
бағдаршаммен реттеуді енгізгеннен кейінгі жеке фазадағы даулы нүктелердің орналасу сұлбасы.
Графикалық материалдар, түсіндірме хаттамасында көрсетілмеуі мүмкін. Бірақ ұқсас пунктерде графикалық материалдың міндетті түрде көрсетілуі керек.
Түсіндірме хаттамасында қысқартылған сөздер мен терминдерді қолдануға болмайды.
Нормативтік қағиданы қолдануда сәйкес келетін құжаттарға нұсқау беру қажет.
Қолданылған әдебиеттер тізімін алфавиттік ретте орналастыру керек.
Графикалық бөлімнің беті көрсетілуге тиісті бетте орындалады. Бұл бетте келесі материалдар болуы тиіс (1.1 сурет):
бағдаршаммен реттеуді енгізгенге дейінгі даулы нүктелердің орналасу сұлбасы;
көлік құралдар және жаяу жүргінші қарқындығының картограммасы;
фазалық айырылу сұлбасының тиімді нұсқасы;
жол қиылысының жоспары;
бағдаршамдар жұмысының кестесі.
Даулы нүктелердің орналасу сұлбасы
|
Фазалық айырылусұлбасы
|
Жол қиылысының
жоспары
|
Бағдаршамдар жұмысының кестесі
|
Көлік және
жаяу жүргіншілер ағынының қарқындылық картограммасы
|
Бұрыштық штамп
|
1.1 сурет. Графикалық материалдардың ұсынылған орналасуы
Сызбаларды қарындашпен немесе қара тушпен орындауға болады. Техникалық құжаттаманы рәсімдеуде жазбалар негізгі талаптарына сәйкес орындалады.
Сұлбада даулы нүктелердің орналасуын әр түрлі символдармен белгілеу керек. Сұлба астында күрделі қиылыс көрсеткішін және осы көрсеткіштің сандық мәнін есептеу үшін формуласын жазады.
Фазалық айырылу сұлбасы бірнеше сызбалардан (реттеу циклінің фаза саны бойынша), берілген фазадағы көлік құралдар және жаяу жүргіншілер қозғалысының бағытын көрсету, сонымен қатар көлік құралдары және жаяу жүргіншілер бағдаршамдарының белгіленуі мен нөмірленуінен тұруы керек.
Жол қиылысының жоспары негізгі өлшемдердің көрсетілімі бойынша орындалады. Бағдаршамдар жабдығы элементтерінің шартты белгіленуі стандарттарға сәйкес келуі керек.
Бағдаршамдар жұмысының кестесін тұрғызуда бағдаршам сигналдар түсіне сәйкес келетін, әр түсті қарындаштар қолдануға болады.
әдебиеттер тізімі
Буга П.Г., Шелков Ю.Д. Организация пешеходного движения в городах: Учеб. пособие для вузов. – М.: Высш. шк., 1980. – 232 с.
Клинковштейн Г.И., Афанасьев М.Б. Организация дорожного движения: Учеб. для вузов. – М.: Транспорт, 2001. – 247 с.
Кременец Ю.А., Печерский М.П., Афанасьев М.Б. Технические средства организации дорожного движения: Учеб. для вузов. – М.: ИКЦ «Академ-книга», 2005. – 279 с.
Лобанов Е.М. Транспортная планировка городов: Учеб. для вузов. – М.: Транспорт, 1990. – 240 с.
Макенов А.А. Инженерные расчеты параметров светофорного регулирования: Учеб. пособие/ ВКГТУ. – Усть-Каменогорск, 2003. – 86 с.
Макенов А.А. Инженерные расчеты параметров светофорного регулирования: Электронное учеб. пособие/ ВКГТУ. – Усть-Каменогорск, 2005.
Правила дорожного движения Республики Казахстан: Введены с 1 января 2008 года. – Алматы: ЮРИСТ, 2007. – 70 с.
Самойлов Д.С., Юдин В.А., Рушевский П.В. Организация и безопасность городского движения: Учеб. для вузов. – М.: Высш. шк., 1981. – 256 с.
СН и П РК 3.01.01-2002 Градостроительство: Планировка и застройка городских и сельских поселений. – Астана, 2002. – 100 с.
СТ РК 1124-2003 Разметка дорожная: Технические требования. – Астана, 2003. – 100 с.
СТ РК 1125-2002 Знаки дорожные: Общие технические условия. – Астана, 2002. – 120 с.
СТ РК 1412-2005 Технические средства организации дорожного движения: Правила применения. – Астана, 2006. – 110 с.
Қосымша А
Жол қиылыстары сұлбасының нұсқаулары
1 2
3 4
5 6
А қосымшасының жалғасы
7 8
9 0
Қосымша Б
Көлік және жаяу жүргіншілер ағынының қарқындылық мәндер нұсқаулары
Кесте Б1 - Көлік және жаяу жүргіншілер ағынының қарқындылық мәндері
№ варианта
|
N1
|
N2
|
N3
|
N4
|
N5
|
N6
|
N7
|
N8
|
N9
|
N10
|
N11
|
N12
|
Nп1
|
Nп2
|
1
|
575
|
720
|
510
|
540
|
60
|
120
|
80
|
80
|
70
|
90
|
100
|
80
|
1000
|
1350
|
2
|
680
|
580
|
550
|
460
|
90
|
80
|
70
|
150
|
110
|
140
|
110
|
120
|
800
|
1600
|
3
|
470
|
650
|
590
|
370
|
90
|
105
|
55
|
40
|
60
|
150
|
130
|
100
|
1150
|
1080
|
4
|
760
|
535
|
600
|
635
|
110
|
135
|
65
|
105
|
55
|
95
|
45
|
115
|
1400
|
1250
|
5
|
755
|
675
|
725
|
565
|
75
|
85
|
95
|
155
|
125
|
50
|
90
|
110
|
1000
|
1300
|
6
|
700
|
520
|
610
|
430
|
65
|
135
|
85
|
115
|
85
|
105
|
85
|
95
|
1350
|
1260
|
7
|
615
|
645
|
815
|
665
|
135
|
105
|
45
|
145
|
95
|
125
|
50
|
90
|
1100
|
1400
|
8
|
580
|
775
|
565
|
845
|
80
|
75
|
75
|
90
|
135
|
115
|
95
|
125
|
900
|
950
|
9
|
600
|
810
|
650
|
500
|
70
|
125
|
90
|
75
|
75
|
135
|
75
|
105
|
1250
|
850
|
0
|
520
|
750
|
820
|
585
|
100
|
155
|
140
|
70
|
130
|
110
|
80
|
85
|
820
|
1150
|
Ескерту: көлік ағындарының қарқындылық мәндері физикалық бірлікте келтірілген (авт./сағат);
Жаяу жүргіншілер ағындарының қарқындылық мәндері – адам/сағат.
Қосымша В
Көлік ағындары құрамы және жүктеу еселік мәндерінің нұсқаулары
Кесте В1 - Көлік ағындары құрамы және жүктеу еселік мәндері
№
варианта
|
N1 и N3
|
N2 и N4
|
N5 и N7
|
N6 и N8
|
N9 и N11
|
N10 и N12
|
1
|
2
|
3
|
4
|
1
|
2
|
3
|
4
|
1
|
2
|
3
|
4
|
1
|
2
|
3
|
4
|
1
|
2
|
3
|
4
|
1
|
2
|
3
|
4
|
1
|
60
|
30
|
10
|
0,60
|
40
|
35
|
25
|
0,68
|
80
|
15
|
5
|
0,60
|
75
|
15
|
10
|
0,80
|
65
|
25
|
10
|
0,75
|
40
|
50
|
10
|
0,90
|
2
|
65
|
25
|
10
|
0,70
|
70
|
15
|
15
|
0,72
|
40
|
50
|
10
|
0,71
|
65
|
20
|
15
|
0,80
|
35
|
55
|
10
|
0,65
|
70
|
15
|
15
|
0,75
|
3
|
45
|
40
|
15
|
0,66
|
80
|
20
|
0
|
0,73
|
75
|
15
|
10
|
0,67
|
0
|
40
|
60
|
0,70
|
25
|
70
|
5
|
0,76
|
15
|
55
|
30
|
0,83
|
4
|
80
|
5
|
15
|
0,62
|
60
|
20
|
20
|
0,70
|
55
|
40
|
5
|
0,74
|
50
|
20
|
30
|
0,90
|
50
|
25
|
25
|
0,82
|
30
|
40
|
30
|
0,65
|
5
|
70
|
30
|
0
|
0,73
|
45
|
40
|
15
|
0,65
|
60
|
25
|
15
|
0,73
|
0
|
55
|
45
|
0,66
|
100
|
0
|
0
|
0,73
|
80
|
15
|
5
|
0,63
|
6
|
65
|
25
|
10
|
0,75
|
50
|
25
|
25
|
0,60
|
45
|
35
|
20
|
0,62
|
45
|
35
|
20
|
0,75
|
80
|
15
|
5
|
0,60
|
30
|
30
|
40
|
0,74
|
7
|
55
|
35
|
10
|
0,69
|
75
|
15
|
10
|
0,75
|
65
|
20
|
15
|
0,65
|
40
|
40
|
20
|
0,60
|
30
|
60
|
10
|
0,65
|
30
|
35
|
35
|
0,65
|
8
|
90
|
10
|
0
|
0,70
|
65
|
25
|
10
|
0,85
|
65
|
25
|
10
|
0,75
|
50
|
25
|
25
|
0,75
|
60
|
15
|
25
|
0,78
|
25
|
50
|
25
|
0,86
|
9
|
50
|
35
|
15
|
0,60
|
35
|
45
|
20
|
0,60
|
90
|
10
|
0
|
0,77
|
40
|
40
|
20
|
0,70
|
45
|
40
|
15
|
0,75
|
50
|
30
|
20
|
0,80
|
0
|
75
|
20
|
5
|
0,65
|
55
|
30
|
15
|
0,65
|
25
|
40
|
35
|
0,82
|
70
|
25
|
5
|
0,65
|
50
|
30
|
20
|
0,70
|
80
|
15
|
5
|
0,70
|
Ескерту: 1 – жеңіл автокөліктер үлесі, %;
2 – 2-ден 5 т-ға дейінгі жүккөтергіштікпен жүк таситын автокөліктер үлесі, %;
3 –автобустар үлесі, %;
4 – жүктеу еселігі.
Қосымша Г
Тапсырма бетін хаттау үлгісі
№ 777 тапсырма нұсқасы
Көлік құралдармен жаяу жүргіншілер қозғалыс бағыты және жол қиылысы сұлбасы
Инженерлік есептеулерді орындау үшін берілген мәндер
Қозғалыс бағыты
|
Қарқындылық, авт./сағ., адам./сағ.
|
Көлік құралдар құрамы
|
Жүктеу деңгейі
|
1
|
2
|
3
|
N1
|
640
|
65
|
25
|
10
|
0,65
|
N2
|
720
|
75
|
15
|
10
|
0,7
|
N3
|
810
|
65
|
25
|
10
|
0,65
|
N4
|
675
|
75
|
15
|
10
|
0,7
|
N6
|
90
|
50
|
35
|
15
|
0,75
|
N7
|
130
|
80
|
15
|
5
|
0,85
|
N8
|
80
|
50
|
35
|
15
|
0,75
|
N9
|
110
|
80
|
15
|
5
|
0,85
|
NП1
|
950
|
|
|
|
|
NП2
|
1100
|
|
|
|
|
Ескерту: 1 – жеңіл автокөліктер үлесі, %; 2 – 2-ден 5 т-ға дейінгі жүккөтергіштікпен жүк таситын автокөліктер үлесі, %; 3 –автобустар үлесі, %
Қосымша Д
Бағдаршаммен реттеуді енгізудің негіздемесі (1412-2005 ҚР СТ сәйкес)
1, 2 көліктік бағдаршамдар және жаяу жүргіншілер бағдаршамдары төрт шартты жағдайдың біреуінің орындалу кезінде ғана орнатылу керек.
1 Шарт. Жұмыс күні 8 сағаттық болған кездегі көлік құралдар қарқындылығы кестеде көрсетілгендей болғанда.
Кесте Д.1 – Қиылысатын көшелерде көлік құралдар қарқындылығының тіркесімі
Бір бағыттағы қозғалыс жолағының саны
|
Көлік құралдар қозғалысының қарқындылығы, бірлік./сағат
|
Негізгі (аса жүктелген) жол
|
қосалқы (аз жүктелген) жол
|
Екі бағыттағы негізгі жолмен
|
Аса жүктелген бір бағыттағы, қосалқы жолмен
|
1
|
1
|
750
670
580
500
410
380
|
75
100
125
150
175
190
|
2 және одан көп
|
1
|
900
800
700
600
500
400
|
75
100
125
150
175
200
|
2 немесе одан көп
|
2 немесе одан көп
|
900
825
750
675
600
525
480
|
100
125
150
175
200
225
240
|
2 Шарт. Жұмыс күні 8 сағаттық болған кездегі көлік құралдар қарқындылығы төмендегідей болғанда:
Екі бағытта негізгі жол бойынша 600 бірлік/сағат (бөлу жолағымен жол үшін 1000 бірлік./сағат);
Әр бір 8 сағатта аса жүктелген бір бағытта жүру бөлігін 150 жаяу жүргінші қиып өтсе.
10 мың адамнан аз тұрғындар санымен елді мекендер үшін 1 және 2 жағдай бойынша нормативтер 70% құрайды.
3 Шарт. Әр бір жеке нормативтер бойынша 80% және одан көп болғанда 1 және 2 жағдай бір уақытта орындалады.
4 Шарт. Бағдаршаммен реттеуімен ақырғы 12 ай ішінде жол қиылысында үш жол-көлік оқиғасынан кем оқиға болғанда (мысалы, көлік құралдар соғылысы, көлік құралының жолдан өтіп бара жатқан, жаяу жүргіншіні басып кетуі, тура бағыттағы және қарсы бағыттан солға бұрылатын, көлік құралдар арасындағы қақтығыс). Осы кезде 1 және 2 жағдай 80% және одан көп орындалу қажет.
Қосымша Е
Қалалық жолдар мен көшелердің жалпы параметрлері
(3.01.01 – 2002 СН және П сәйкес)
Жол және көше санаты
|
Қозғалыстың есепті жылдамдығы, км/сағат
|
Қозғалыс жолағының ені, м
|
Қозғалыс жолағының саны
|
Жаяу жүргінші тротуарының ені, м
|
Магистральды жол:
Жылдамдық қозғалыс
Реттелетін қозғалыс
|
120
80
|
3,75
3,50
|
4 – 8
2 – 6
|
-
-
|
Магистральды көшелер:
Жалпы қалалық:
Үздіксіз қозғалыс
Реттелетін қозғалыс
|
100
80
|
3,75
3,50
|
4 – 8
4 – 8
|
4,5
3,0
|
Аудандық:
көлік-жаяу жүргінші
жаяу жүргінші – көлік
|
70
50
|
3,5
4,0
|
2 – 4
2
|
2,25
3,0
|
Жергілікті көшелер мен жолдар:
Тұрғын үйлер арасындағы көшелер
|
40
30
|
3,00
3,00
|
2 – 3*
2
|
1,5
1,5
|
Өту:
негізгі
қосалқы
|
40
30
|
2,75
3,50
|
2
1
|
1,0
0,75
|
Жаяу жүргіншілер көшесі:
негізгі
қосалқы
|
-
-
|
1,00
0,75
|
Есеп бойынша
Есеп бойынша
|
Есеп бойынша
Есеп бойынша
|
* жеңіл автокөліктер үшін бір жолақты пайдалану есебімен.
Қосымша Ж
Түсініктеме хаттың сыртқы бет түрі
Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі
Д. Серікбаев атындағы Шығыс Қазақстан мемлекеттік
техникалық университеті
«Көлік және логистика» кафедрасы
ТҮСІНІКТЕМЕ ХАТ
«Жол жүрісін ұйымдастыру»
пәні бойынша курстық жоба
Орындаған студент _______________ _______________
(курс, топ) (аты-жөні)
Тексерген _____________________________ _______________
(лауазымы) (аты-жөні)
Өскемен 201_
|
Достарыңызбен бөлісу: |