Беттер Кесте Сурет Әдебиеттер

Мелассалы ерітінді концентрациясының әсер етуі

жүктеу 3,94 Mb.

бет	7/41
Дата	26.11.2023
өлшемі	3,94 Mb.
	#44460
түрі	Диплом

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ... 41

Дип.-Ашытқы-саңырауқұлақтарын (1)

1.1.5.3 Мелассалы ерітінді концентрациясының әсер етуі

Ашытқылардың көбеюі мен өсуі қоректік заттардың бірдей шартына ғана тәуелді екені белгілі, сонымен қатар жасуша шырынының концентрациясына және ортаның осмотикалық қысымы мен өсіруге және көбейтуге болады. Сахаромицеттің жасушасының осмотикалық қысымы 0,8-0,2 МПа жеткен кезде кідіре бастайды. Оның көбеюі ашытқыларды жоғары концентрациялық ортадан өсіргенде жоғарылайды. Культуралды ортаның осмотикалық қысымы құрамындағы құрғақ заттардың концентрациясының өсуімен жоғарлауы мүмкін, мысалы қанттың немесе осмотикалық активті заттардың, яғни натрий хлориді және тағы басқаға байланысты.

Ортадағы қанттың концентрациясы мелассаны қосумен сипатталады, ол қою мелассаның массасына ортадағы культураның көлеміне қатынасымен анықталады, ашытқыны өсіру аппаратында өңдейді. Қазіргі таңда көптеген шетел және отандық заводтарда ашытқыларды Кр=8-10 болған жағдайда өсіреді, культуралды ортада қанттың концентрациясы 5-6 % құрайды.
Оттегі қиын еритін газдарға жатады. Орташа қысымда және 30⁰С температурада 1 литр суда 7,52 мл оттегі ериді.
Культуралды ортаны жасушамен аэрирлеу процесін система түрінде көрсетуге болады, ол екі бөлімнен тұрады және қозғалмалы тепе-теңдікте болады:

О₂ ауада → О₂ сұйық → О₂ жасушада

Ашытқы жасушасында оттегінің ауысу процесі екі сатыдан тұрады:

Сұйықтағы оттегінің еруі - К_v ұзындығымен сипатталады.
К_r ұзындығымен сипатталады.

К_vадсорбция коэффициенті немесе оттегінің еру жылдамдығының константы болып табылады. Оттегі қысымы үнемі орташа болып келеді және температурасы да орташа болған кезде сұйық оттегінің адсорбциясының жылдамдығы төмендегі теңдікпен анықталады:

dc/dt=Kla (С₄-С),

Мұндағы: С – ерітілген оттегінің концентрациясы, яғни температура уақытысындағы, м Моль/л;

С₄– қанттың ерітілген оттегінің концентрациясы, м Моль/л;
Kl – сұйықтықтағы коэффициентінің ауысуына пропорциональды константы.
а – газ - сұйықтықтың жоғарғы бөлігінің ауаны, см².

К₄– туындысы, К_v адсорбция коэффициенті болып табылады. Адсорбция коэффициентін сонымен қатар май берудің көлемдік коэффициенті деп те атайды. Оның ұзындығы аэрация интенсивтілігімен сипатталады.

К_r– ашытқыдағы абсолютті құрғақ заттардың синтезі үшін керекті (АҚ) ашытқыға оттегінің қажеттілігімен сипатталады. Бұл ұзындықтың көлемі г О₂/г. Ашытқыға оттегінің қажеттілігі олардың құрамындағы оттегін сіңіру жылдамдығына және лимитирлеу барысында қамтамасыз ету болып табылады.

Культуральды ортада оттегінің еру жылдамдығы ашытқыда оны қолдану жылдамдығынан аз болмауы керек. Тек осы жағдайда ғана өсуі орташа жүруі мүмкін.
Егер ашытқылардың өсу жылдамдығы мөлшерлі болса, онда биомассаның жиналу процесімен сипатталады, экономикалық жағынан сипаттамасы ретінде шикізатты қолдану коэффициенті болып табылады немесе ашытқыдағы биомассаның шығуымен сипатталады, % бойынша ашытқылардың шығуын төмендегі формуламен есептейді;

В=Д*100/М

Мұнда: М – шығындалған шикізаттың мөлшері, кг.

Д – ашытқылардың алынған мөлшері, кг.

Ашытқы зауыттарында ашытқының шығуы әр түрлі болып келеді, ол құрал – жабдықтардың конструкциясына байланысты, сондай-ақ негізінде системаның аэрациясына, технологиялық сызба – нұсқасына, шикізаттың сапасына, өндірістің автоматизациялық деңгейіне және тағы басқа ерекшеліктеріне байланысты болады.

Тәжірибе барысында ашытқының шығу құрамында 46 % қант бар мелассаға қатынасымен (М₄₆) есептейді, негізгі көңіл аударғаны СВ құрамының есебімен және ашытқылар болып табылады.
Шетелдерде ашытқының шығу құрамында 50% қант (М₅₀) бар мелассаға қатынасымен есептейді.
Осыған байланысты отандық зауыттардағы ашытқылардың шығу мөлшері төмен, шетел өндірістерінде жоғары болады, сонымен бірге алынған ашытқының мөлшері және жұмсалған мелассалары бірдей болған жағдайының өзінде шетелдеріне қарағанда төмен мөлшерде болады.

жүктеу 3,94 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 ... 41