«Бекітемін» Жаратылыстану және математика факультетінің деканы Медешова А. Б. 2010 ж. Жаратылыстану және математика факультеті Физика, математика және информатика кафедрасы «050111 математика»

Термодинамиканың екінші бастамасы. Қайтымды және қайтымсыз процестер. Циклді процестер. Цикл кезіндегі жұмыс. Пайдалы әсер коэффиценті. Жылулық және суытқыш машиналар. Карно циклі. Карно теоремесы. Термодинамиканың екінші бастамасы. Келтірілген жылу мөлшері. Энтропия туралы түсінік. Идеал газ процестеріндегі өзгерістерін есептеу. Термодинамиканың екінші бастамасының статистикалық мағынасы. Әлемдік дүниенің жылулық сөнуі. Нернст теоремасы. Абсолюттік нөл температураға жетудің мүмкін еместігі.

Сұйықтар. Сұйық күйдің ерекшеліктері. Сұйықтардың құрылымы және олардың қасиеттері. Беттік керілу. Қос сұйықтың және сұйық пен қатты дене шекараларындағы тепе-теңдік шарттары. Ла-Плас формуласы. Капилярлық құбылыстар. Сұйықтың булануы және қайнауы. Бу-сұйық жүйесінің қасиеттері. Асыра қыздырылған сұйық. Сұйық ерітінділер. Ерігіштік. Еру жылуы. Идеал ерітінділер. Осмоттық қысым. Раул заңы. Генри заңы. Сұйықтардағы тасымалдау құбылыстарының

ерекшеліктері.

Дәріс №11

Тақырыбы: Электростатика.

Мақсаты: Зарядталған денелердің әсерлесуін өріс теориясы тұрғысынан түсіндіру.

Негізгі сұрақтар мен мазмұны:

Электрдің атомистік тұрғыдағы табиғаты. Заряд. Зарядтың сақталу заңы. Зарядтардың өзара әсерлесуі. Кулон заңы. Ортаның диэлектрлік өтімділігі. Электр өрісі. Өріс кернеулігі. Кернеулік векторы сызықтарының ағыны. Суперпозиция принципі. Диполь өрісі. Остроградский-Гаусс теоремасы және оны симметриялы денелердің өрісін есептеуге қолдану.Өріс күшінің тасымалдау барысында атқаратын жұмысы. Кернеулік векторының циркуляциясы. Потенциал. Нүктелік заряд пен зарядтар жүйесінің өріс потенциялы.кейбір электр статикалық өрістердің потенциалы. Эквипотенциалдық беттер. Потенциал градиенті және оның өріс кернеулігімен байланысы. Электрон зарядын тәжірибе жүзінде анықтау.

Электр өрісіндегі өткізгіштер. Зарядтардың өткізгіште орналасуы. Өткізгіштің бетіндегі электр өрісі және оның зарядтардың беттік тығыздығымен байланысы. Әсерлесу арқылы электрлену. Электростатикалық өрістегі өткізгіштер. Полярлы және полярсыз диэлектриктер. Диэлектриктер поляризациясы.

Өткізгіштердің электр сыйымдылығы. Жазық, сфералық жжәне цилиндр тәріздес конденсаторлар. Конденсаторлардың өзара байланысуы.

Электростатикалық өрістің энергиясы. Жылжымайтын нүктелік зарятар жүйесінің энегиясы. Заряталған өткізгіштің және зарядталған конденсатордың энергиясы.

Дәріс №14

Тақырыбы: Тұрақты ток.

Мақсаты: Тұрақты токтың болу шарттарын, негізгі сипаттамаларын, Ом заңын түсіндіру.

Негізгі сұрақтар мен мазмұны:

Зарядтардың электр өрісіндегі қозғалысы. Электр тогы. Тізбектің бөлігі үшін Ом заңы. Сыртқы күштер. Электр қозғаушы күш.Электр қозғаушы күші бар және тұйық тізбек үшін Ом заңы. Тармақталған тізбектер. Кирхгов ережелері. Тұрақты ток тізбегінің жұмысы мен қуаты. Джоуль – Ленц заңы және оның дифференциалдық үлгісі. Қатты денелердің электрлік қасиеттеріне байланысты классификациясы. Металдардағы токтың табиғаты. Кедергінің температураға тәуелділігі. Асқын өткізгіш туралы түсінік. Классикалық теорияның қайшылықтары. Жартылай өткізгіштердің меншікті өткізгіштігі. Қоспалы өткізгіштік. Вольта заңы. Термоэлектрлік құбылыстар. Жартылай өткізгіш диод және транзистор.

Электронның металдан шығу жұмысы, Термоэлектрондық эмиссия және оның іс жүзінде қолданылуы. Металл емес қатты денелердің электрондық, иондық және аралас өткізгіштігі.

Дәріс №16

Тақырыбы: Электролиттердегі және металдардағы электр тогы.

Мақсаты: Электролиттердегі электр тогының пайда болуын және электролиз заңдарын түсіндіру.

Негізгі сұрақтар мен мазмұны: Электролиттік диссоцияция. Эликтролиттер өткізгіштігі. Эликтролиттер үшін Ом заңы. Эликтролиз. Фарадей заңдары. Ион зарядын анықтау. Эликтролизді техникада қолдану. Гальваникалық элементтер. Аккумулятрлар. Металдар өткізгіштігінің классикалық теориясы. Асқын өткізгіштік туралы түсінік. Классикалық теорияның қиындықтары. Шала өткізгіштердің меншікті өткізгіштігі. Қоспалы өткізгіштік. Донорлар мен акцепторлар. Шала өткізгіштер өткізгіштігінің температураға тәуелділігі. Термоэлектрлік құбылыстар. Шала өткізгіш контактыларындағы құбылыстар. Шала өткізгішті диод пен транзистор. Электронның металдан шығу жұмысы. Термоэлектрондық эмиссия, оның іс жүзінде қолданылуы.

Дәріс №16

Тақырыбы: Тұрақты токтың магнит өрісі.

Мақсаты: Магнит өрісінің пайда болуын және әсер ету заңдарын түсіндіру.

Негізгі сұрақтар мен мазмұны: Магнит өрісі. Электр тогының магнит өрісі. Токтардың өзара әсерлесуі. Ампер заңы. Ортаның магниттік өтімділігі. Екі параллель токтардың өзара әсерлесуі. Индукция және магнит өрісінің кернеулігі. Магнит ағыны. Био – Савар – Лаплас заңы. Түзу токтың магнит өрісі. Шеңберлі токтың магнит өрісі. Толық ток заңы.

Магнит өрәсіндегі тогы бар өткізгіш орам. Орамның магниттік моменті. Магнит қрісіндегі электр тогына әсер етуші күш. Лоренц күші. Бөлшектің меншікті зарядын анықтау. Томсон тәжірибесі.

Электрлік тербелістер. Айнымалы электр қозғаушы күшін алу. ток тізбегінлегі кедергі, индуктивтік және сиымдылық. Айнымалы тоқ тізбегіне арналған Ом заңы.

Жарық интерференциясы. Тербелістер мен толқындардың когеренттілігі.Жарық интеференциясын бақылау әдістері. Монохроматты емес жарықтың интерференциясы.Оптикалық жарық жолы. Жарықтың жұқа пленкаларда интерференциялануы. Интерференциялдық құралдар. Интерфереция әдісімен геометриялық өлшеулер жүргізу.

Жарықтың дифракциясы. Гюйгенс-Френель принципі. Фредельдің зоналар әдісі. Зоналық пластинка. Френель әдісін қарапайым дифракциялық құбылысқа пайдалану. Бір саңылаудағы дифракция. Екі саңылаудағы дифракция. Дифракциялық торлар. Фазалық торлар. Рентген сәулелерінің дифракциясы. Рентген сәулелерінің толқын ұзындығын анықтау.

Жарық дисперциясы, жұтылуы және шашырауы. Жарық дисперциясы. Жарық дисперциясын бақылау әдістері. Жарықтың фазалық және топтық жылдамдықтары. Дисперция теңдеуі. Қалыпты дисперция. Аномальды дисперция. Жарықтың жұтылуы. Жарықтың шашырауы. Жарықтың біртекті емес ортадан өтуі. Жарықтың молекулалық шашырауы. Жарықтың молекулалық шашырау спетрлері.
Дәріс №22

Тақырыбы: Жарық поляризациясы.

Мақсаты: Жарық поляризациясын, Малюс заңын түсіндіру.

Негізгі сұрақтар мен мазмұны: Жасанды және поляризацияланған жарық. Поляпизаторлар. Анализаторлар. Малюс заңын. Сәуленің екі ретті сынуы.
Дәріс №23

Тақырыбы: Арнаулы салыстырмалық теориясы.

Мақсаты: АСТ постулаттары мен Лоренц түрлендірулерін түсіндіру.

Негізгі сұрақтар мен мазмұны: Эйнштейн постулаттары. Лоренц түрлендірулері. Масса мен энергия арасындағы байланыс. Салыстырмалық теориясының постулаттары. Лоренц түрлендірулерінің салдарлары. Релятивтік құбылыстар. Релятивтік механикадағы жылдамдықтарды қосылу ережесі. Релятивтік динамиканың негізгі заңы. Масса мен энергиялық өзара байланысы.
Дәріс №24

Тақырыбы: Кванттық оптика.

Мақсаты: Жарықтың әсерін, фотоэффект құбылысын түсіндіру.

Негізгі сұрақтар мен мазмұны: Жарықтың әсері. Фотоэлектрлік эффект. Сыртқы фотоэффект. Эйнштейн формуласы. Жарықтың кванттық қасиеттері. Ішкі фотоэффект және фотогальваникалық эффект. Фотоэффект құбылысын пайдалану. Комптон заңы. Комптон құбылысының теориясы. Жарық қысымын тәжірибе жүзінде бақылау. Негізгі фотохимиялық заңдар. Фотографияның негіздері.
Дәріс №25

Тақырыбы: Атом. Бор постулаттары.

Мақсаты: Атом құрылысын Бордың постулаттары негізінде меңгерту.

Негізгі сұрақтар мен мазмұны:

Атом туралы кванттық түсініктер. Атом және молекулалар. Атомның периодтық қасиеттері. α-бөлшектердің шашырауы туралы Резерфорд тәжірибесі. Атомның планетарлық – ядролық моделі. Резерфорд өрнегі.

Энергия деңгейлері және оларды қоздыру әдістері. Шағылысу және жұтылу спектрлерінің жалпы сипаттамасы. Спектрлердің түрлері. Бор постулаттары. Атомның энергетикалық деңгейлері.

Дәріс №26

Тақырыбы: Сутегі атомының Бор теориясы.

Мақсаты: Сутегі атом құрылысын Бордың теориясы негізінде меңгерту.

Негізгі сұрақтар мен мазмұны:

Сутегі атомы туралы Бор теориясы. Сутегі тәріздес атомдардың спектрлік сериясы. Франк – Герц тәжірибесі. Бор теориясының қайшылықтары.

Курпускулалық – толқындық дуализм. Жарық пен бөлшектердің корпускулалық – толқындық табиғаты. Луи де Броиль болжамы..

Дәріс №27

Тақырыбы: Қатты дене физикасы

Мақсаты: Металдардағы және жартылай өткізгіштердегі электр тогын зоналық теориясы негізінде меңгерту.

Негізгі сұрақтар мен мазмұны: Зоналық теория. Жартылай өткізгіштер.

Екі металл контактісі. Шала өткізгіштер өткізгіштігінің температураға тәуелділігі. Термоэлектрлік құбылыстар. Шала өткізгіш контактыларындағы құбылыстар. Шала өткізгішті диод пен транзистор. Электронның металдан шығу жұмысы. Термоэлектрондық эмиссия, оның іс жүзінде қолданылуы.

Ядролық реакция түрлері. Дейтрондар қатысқан реакция. Нейтрон қатысқан реакция. Ауыр ядролардың бөліну реакциясы. Нейтрондардың көбею коэффициенті. Бөліну тізбекті реакциясы. Атом ядросының синтезделу реакциясы. Синтездік басқарылу проблемалары. Элементар бөлшектер.

Элементар бөлшектер физикасы. Космостық сәулелер.Элементар бөлшектер классификациясы. Лептондар. Мезондар. Кварктар. Фермиондар мен базондар. Фатондар. Бариондар. Элементар бөлшектер үшін сақталу заңдары.