Күні:
|
Мұғалім есімі:
|
Сынып:9
|
Қатысқандар саны:
|
Қатыспағандар саны:
|
Сабақтың тақырыьы
|
Акустикалық резонанс, жаңғырық
|
Сабақ негізделген оқу мақсаты(мақсаттары)
|
9.2.5.17 резонанстың пайда болу шарттарын атау және оның қолданылуына мысалдар келтіру;
9.2.5.18 жаңғырықтың пайда болу табиғатын және оны қолдану әдістерін сипаттау;
9.2.5.19 табиғатта және техникада ультрадыбыс пен инфрадыбыстықолдануға мысалдар келтіру; .
|
Сабақ мақсаттары
|
Барлық оқушылар:
|
|
Дыбыстың шағылуы.Жаңғырық жайлы мағлұмат беру
Акустикалық резонанс.. Дыбыстың шағылуы.Жаңғырықты күнделікті тұрмыста және формулаларын есептер шығаруда қолдана білуге үйрету
|
Оқушылардың басым бөлігі
|
|
Дыбыстарды сипаттап, диапазондар арқылы ажырата біледі.
|
Кейбір оқушылар:
|
|
Алған білімдерді өмірмен байланыстыра алады.
|
Бағалау критерийі
|
Акустикалық резонанс.. Дыбыстың шағылуы.Жаңғырық жайлы мағлұмат беру
Акустикалық резонанс.. Дыбыстың шағылуы.Жаңғырықты күнделікті тұрмыста және формулаларын есептер шығаруда қолдана білуге үйрету
Ультрадыбыс жайлы мағлұмат алады
Ультрадыбысты тұрмыста және формулаларын есептер шығаруда қолдана білуге үйренеді
|
Тілдік мақсат
|
Оқушылар:
Физикалық ұғымдарын айта алады.
|
Негізгі сөздер мен тіркестер
|
Акустика
|
акустика
|
acoustics
|
Ультрадыбыс
|
ультразвук
|
ultrasound
|
Резонанс
|
резонанс
|
resonance
|
Дыбыс
|
звук
|
sound
|
Инфрадыбыс
|
инфразвук
|
infrasound
|
Жаңғырық
|
эхо
|
echo
|
|
Сыныптағы диалог/жазылым үшін пайдалы тілдік бірліктер:
|
Талқылауға арналған тармақтар:
Анықтамалар.
|
|
Сіз неліктен...екенін айта аласыз ба?
Бас, баритон, дискант, тенор және сопрано ұғымдары туралы не білесіздер?
Бір-бірінен қандай айырмашылығы бар?
|
Жазылым бойынша ұсыныстар:
Тақырып бойынша тезистерді жазу. Постерді құру.
|
Құндылықтар
|
Құрмет, ынтымақстастық, өмір бойы оқу, азаматтық жауапкершілік, ашықтық.
|
Пәнаралық байланыс
|
Математика, география
|
Алдыңғы тақырып
|
Еркін электромагнитік тербелістер
|
Жоспар
|
|
Жоспарланған уақыт
40 мин
|
Жоспарланған жаттығулар (төменде жоспарланған жаттығулармен қатар,ескертпелерді жазыңыз)
|
Ресурстар
|
Басталуы
13 мин
|
І Ұйымдастыру кезеңі – 3мин
Оқушлармен амандасу, түгендеу, сабаққа дайындығын тексеру.-1 мин
Карточкалар арқылы оқушыларды 5 топқа бөлу.-2 мин
Ітоп – Бас
ІІ топ – Баритон
ІІІ топ – Тенор
ІҮ топ – Дискант
Ү топ – Сопрано
Осы берілген ұғымдар туралы не білесіздер? Бір-бірінен қандай айырмашылығы бар?
Тақырыпты ашу.
Сөзжұмбақ шешу арқылы жаңа сабақтың тақырыбын ашамыз – 5 мин.
1. Қазақтың ұлттық музыкалық аспабы (Домбыра)
2. Уақыт өтуімен ілесе кеңістікте тарайтын тербелістер ( Толқын)
3. Дененің бірдей уақыт аралығындағы дәлме – дәл немесе жуықтап қайталанып отыратын қозғалысы (Тербеліс)
4. Бөлшетерінің тербелісі толқынның таралуы бойында жүзеге асатын толқынды қалай аталады? (Бойлық)
5. Жер сілкіну ошағынан келген тербелістерді байқайтын құрал
(Сейсмограф)
Жаңа сабақтың тақырыбы « Дыбыс. Дыбыстыңсипаттамалары»
|
|
|
|
Д
|
О
|
М
|
Б
|
Ы
|
Р
|
А
|
Т
|
О
|
Л
|
Қ
|
Ы
|
Н
|
|
|
|
|
|
|
Т
|
Е
|
Р
|
Б
|
Е
|
Л
|
І
|
С
|
|
|
Б
|
О
|
Й
|
Л
|
Ы
|
Қ
|
|
|
|
|
|
|
С
|
Е
|
Й
|
С
|
М
|
О
|
Г
|
Р
|
А
|
Ф
|
Сабақтың тақырыбы: Дыбыс. Дыбыстың сипаттамалары.
Сабақтың мақсатын анықтау үшін «Екі жақты күнделік» әдісі бойынша
«Нені білгім келеді?» бөлімін толтырады. Дыбыс туралы не білесіздер?- 5 мин
|
Журнал
Карточкалар
|
Ортасы
24-мин
|
Жаңа тақырып
6 Гц-20000 Гц →дыбыс толқындар, акустикалық дыбыстар.
Жиілігі 20000 Гц-тен жоғары дыбыстар ультрадыбыстар, 16 Гц-тен төмен –инфрадыбыстар деп аталады.
Ауада тарайтын дыбыс толқындары серпімді бойлық толқындар болып табылады.
Дыбыстың қаттылығы неге байлынысты болатынын анықтау үшін камертонды қолданады.
Камертондардың немесе басқа гармоникалық тербеліс жасайтын денелердің шығаратын дыбыстары музыкалық дыбыстар деп аталады.Дыбыс қаттылығы дыбыс шығаратын дененің тербелістер амплитудасымен анықталады.
Белгілі бір жиіліктегі дыбыс толқынын тон деп атайды.
Тембр –адамның дауысына немесе аспаптың үніне өзіндік бояу беретін дыбыстың сапасы.
Шу - әр түрлі жиіліктегі дыбыстардың ретсіз қабаттасуы болып табылады
Акустикалық резонанс құбылысын түсіндіруге арналған тәжірибе көрсету.
Дыбыстың шағылуы.
Жаңғырық – қандай да бір кедергіден шағылған және бастапқы таралған орнына қайта оралған дыбыс толқындары.
Дыбыстың әр түрлі кедергілерден шағылуы барысында, естілу ұзақтығының артуы реверберация деп аталады.
Жиілігі 20000 Гц-тен жоғары дыбыстарды ультрадыбыстар деп атайды.
Дыбыстың әр түрлі кедергілерден шағылуы барысында, естілу ұзақтығының артуы реверберация деп аталады.
Жиілігі 20000 Гц-тен жоғары дыбыстарды ультрадыбыстар деп атайды.
Шағылған ультрадыбысты пайдаланып, нысананың орнын анықтау тәсілі эхолокация деп аталады.
«Постер қорғау »Жұптық жұмыс
«Дана үкі» әдісі бойынша 5 топқа тапсырма беру.
Ітоп – Бас: 31 тақырыпты «Дыбыс» флипчартқа түсіріп, түсіндіреді
ІІ топ – Баритон: 32 тақырыпты флипчартта схемалар арқылы көрсету, түсіндіру.
ІІІ топ – Тенор: 33 тақырып «Акустикалық резонанс» тақырыпты оқып, камертон мен домбыра құрал жабдықтар арқылы тақырыпты практикада көрсетіп, түсіндіру
Тақырыпты бекітуге арналған бейнені көрсету.-2 мин
Бекітуге арналған PISA тапсырмалары:
1 – есеп
Көл суының бетінде толқын 6 м/с жылдамдықпен тарайды. Егер толқынның ұзындығы 3 м болса, онда су бетіндегі қалқыма тербелісінің периоды менжиілігі қандай?
2 – есеп
Балықшы қалтқы 10 с ішінде толқында 20 тербеліс жасағанын, ал көршілес толқын өркештерінің арақашықтығы 1,2 м екендігін байқаған. Толқындардың таралу жылдамдығы қандай?
1 – есеп
Ер адамның ең төмен дауысы үшін ауадағы дыбыс толқынының ұзындығы 4,3 м-ге, ал әйел адамның ең жоғарғы дауысы үшін 25 см-ге жетеді. Осы дауыстардың тербеліс жиілігін табыңдар.
2 – есеп
Рояльдың жиілік диапазоны 90 Гц пен 9000 Гц аралығында. Ауадағы дыбыс толқындары ұзындықтарының диапазондарын табыңдар.
Акустикалық резонанс дегеніміз не?
Акустикалық резонанс қандай құбылыстарда көрініс береді?
Музыкалық аспаптардың ойықтарының көлемін салыстыр?
Домбыраның дыбыс шығаруының мәні неде түсіндір?
Акустикалық резонансты, дыбыстың шағылуын білу біз үшін маңызы қаншама?
|
Кітап, дәптер,
Флипчарт, маркерлер
Флипчарт, маркерлер
Домбыра, екі камертон.
Жағдаят құрылымы
https://bilimland.kz/kk/content/structure/939-physics#lesson=10948
Қосымша
|
Аяқталуы
8 мин
|
«Екі жақты күнделік», «Нені білдім» бағанды толтыру.
Кері байланыс:
«Константинополь»
Бүгінгі негізгі сөзден барынша көп қысқа сөздерді құрастыру қажет.
Рефлексия «Аралдар»
Бағалау парағы
Үйге тапсырма
26-28 жаттығу
|
Екі жақты күнделік
|
Қосымша ақпарат
|
|
|
