«Бекітемін»
Қазақстан Республикасының
Білім және ғылым вице-министрі
______________ М.Н.Сарыбеков
«___»_________________2012 ж.
Тест спецификациясы
1. Тақырыбы: «Экономика мен қаржылық сауаттылықтың негіздері» пәні бойынша жалпы білім беретін орта мектеп мұғалімдеріне арналған тест. (Оқу қазақ тілінде жүретін мектептер үшін).
2. Құрастырылу мақсаты: Тест педагог қызметкердің біліктілік деңгейінің біліктілік талаптарына сәйкестігін анықтау мақсатында құрастырылған.
3. Мiндетi: Кәсіби құзыреттілік деңгейін анықтау.
4. Тест мазмұны: Тестке негізгі бөлімдердің материалдары енгізілді.
№
|
Тақырып
|
№
|
Тақырыпша
|
Тапсырманың тестідегі орны
|
Қиындық деңгейі
|
1
|
Экономика туралы негізгі түсініктер
|
1
|
«Экономика» түсінігі. Қажеттіліктер, ресурстар
|
1
|
В
|
2
|
Экономикалық жүйелер. Экономикадағы басты мәселелер
|
2
|
А
|
3
|
Ресурстардың шектеулігі және таңдау қажеттілігі. Ымыра таңдау, ӨМҚС.
|
3
|
В
|
2
|
ҚР экономикасы
|
1
|
Өтпелі кезеңдегі экономикалық реформалар
|
4
|
С
|
3
|
Сұраныс және ұсыныс
|
1
|
Сұраныс, сұраныс заңы, сұраныс қисық сызығы
|
5
|
В
|
2
|
Ұсыныс, ұсыныс заңы, ұсыныс қисық сызығы. Икемділік. Сұраныс факторлары. Сұраныстың баға бойынша икемділігі.
|
6
|
В
|
4
|
Сұраныс пен ұсыныстың әрекеттесуі
|
1
|
Нарықтың тепе-теңдігі. Нарықтағы тепе-теңсіздік жағдайлар. Нарықтағы тепе-теңдіктің өзгеруі.
|
7
|
В
|
5
|
Экономикадағы тұтынушы
|
1
|
Тұтынушының ұтымды мінез-құлығы. Бюджет. Тұтынушының табысы мен шығыны
|
8
|
А
|
2
|
Тұтынушы несиесі, ипотека. Жинақтау, депозит, байлық. Сақтандыру. Жарнама
|
9
|
В
|
3
|
Тұтынушының құқығын қорғау. «Тұтынушының құқығын қорғау» туралы ҚР заңы
|
10
|
А
|
6
|
Өндiрiс және өнiмдiлiк. Бәсекелестiк. Өндiрiс шығыны.
|
1
|
Өндіріс. Өндіріс факторлары. Өнiмдiлiк факторларының өндiрiсі.
|
11
|
С
|
2
|
Бизнесті ұйымдастырудағы негізгі нышандар
|
12
|
В
|
3
|
Бәсеке. Бәсеке түрлері
|
13
|
А
|
4
|
Фирманың шығындары
|
14
|
С
|
7
|
ҚР еңбек рыногы
|
1
|
Еңбек ресурстарыЖалақы. Жалақы мөлшеріне әсер ететін нарықтан тыс факторлар
|
15
|
В
|
2
|
Еңбек нарығындағы сұраныс пен ұсыныс. Жұмыссыздық. Жұмыссыздық деңгейі. Жұмыссыздық түрлері. ҚР еңбек туралы заңы
|
16
|
В
|
8
|
Ақша және қаржы институты
|
1
|
Ақша. Ақша қызметтері, қасиетіҚазақстан Республикасының банк жүйесі
|
17
|
В
|
2
|
Инфляция. Дефляция. Айырбасты теңестіру
|
18
|
С
|
9
|
Мемлекеттің экономикадағы ролі
|
1
|
ҚР салық жүйесі. Мемлекеттік бюджет. Ұлттық есептер жүйесі, ЖІӨ, ЖҰӨ, дефлятор Экономикалық өсу. Экономикалық циклдар. Мемлекеттің дағдарысқа қарсы күрес саясаты
|
19
|
С
|
10
|
Әлемдік шаруашылық
|
1
|
Халықаралық сауданың пайда болу себептері. Халықаралық еңбек бөлінісі. Абсолюттік және салыстырмалы басымдылық. Ұлттық экономиканың бәсекеге қабілеттілігі. Қазақстан және әлемдік сауда ұйымы
|
20
|
С
|
Тест тапсырмалары 3 қиындық деңгейінен тұрады.
Бірінші деңгей (A) - 4 тапсырма.
Екінші деңгей (B) - 10 тапсырма.
Үшінші деңгей (C) - 6 тапсырма.
5. Әрбір тапсырманың сипаттамасы:
Экономика туралы негізгі түсініктер: Экономика түсінігі: экономика сөзі мағынасы, экономика анықтамасы, экономикалық ресурстар, экономиканың түрлері: микро және макроэкономика. Экономика жүйелері: басты мәселелер, қажеттіліктер, аралас, нарықтық, әміршіл, дәстүрлі. Ресурстардың шектеулілігі: қажеттілік пирамидасы, тауар, қызмет көрсету, таңдау қажеттілігі, ымыра таңдау шектеулілік проблемасы. Ымыра таңдау: ұтымды әрекет, маршинальдық шекті пайда, маржиналдық шекті шығын, өндірістік мүмкіндігінің қисық сызығы: кесте, қисық сызық, формула бойынша.
ҚР экономикасы: Экономикалық қатынастар дамуы, ЖІӨ, Экономиканың даму факторлары СССР қарамағындағы Қазақстан; Экономикалық реформалар: 3 кезеңі, жекешелендіру, мемлекет қарамағынан алу, жекешелендіру бағдарламалары; Ұлттық жекешелендіру анықтамасы, жекешелендіру түрлері, мемлекет мүлік сату, акциялар, тәсілдері. Жекешелендірудің негізгі мақсаттары, қазіргі заманғы Қазақстан, машина жасау өнеркәсібі, өңдеу өнеркәсібі, металлургия саласы.
Сұраныс және ұсыныс. Сұраныс: сұраныс шамасы, сұраныс шешімі, заңы, қисық сызығы, детерминаттары. Ұсыныс: шамасы, шешімі, заңы, қисық сызығы, технологиялар, салықтар, детерминаты. Сұраныс факторлары: баға, нарық, сатып алушылар табысы, тұтынушылық талғамы мен ілтипат беру. Субституттар, комплементтер, қалыпты тауарлар, төлен тауарлар.
Сұраныс пен ұсыныстың өзара әрекеттесуі: Нарық тепе-теңдігі, тепе-тең баға, сұраныс бағасы, ұсыныс бағысы; Тепе –теңсіз жағдай, тапшылық, артылып келу, артылып қалу көлемі. Нарықтық тепе-теңдік өзгеру, бағаның реттеуші атқарымы бағаның теңестіруші атқарымы, бағадан тыс факторлар.
Экономикадағы тұтынушы: Қажеттіліктер, тұтынушылар, табыс көздері, байлық. Бюджет, күрделі пайыз шығындар, өтімділік. Тұтыну кредиті, кредит құны кредит беру шарттары, несие. Жинақ ақша, қамсыздандыру, тұтынушылар құқын қорғау, жарнама.
Өндіріс. Бәсеке. Кәсіпкер, кәсіпкерлік, кәсіпорын өндіріс. Бизнесті ұйымдастыру, жеке кәсіпорын, серіктестер, акционерлік қоғамдар, акция. Бәсеке, нарықтың құрылымдар типтері: кедергілер, монополия. Фирманың шығындары, тиімділіктің келу заңы, шығын түрлері, айнымалы және тұрақты шығын.
Қазақстан Республикасының еңбек нарығы: Еңбек ресурстары: еңбек, еңбекті кемсіту. Жалақы: төменгі күнкөріс мөлшері, жалақы мөлшеріне әсер ететін анрықтан тыс факторлар, индекстеу, төменгі және орташа жалақы. Еңбек нарығындағы сұраныс пен ұсыныс: еңбекке сұраныс шамасы, еңбекті пайдалану тиімділігі, еңбекті қорғау заңы. Жұмыссыздық: жұмыссыздық деңгейі, жұмыссыздық түрлері, жұмыс күші, жұмыссыздық анықтамасы.
Ақша және қаржы институты: Ақша: бартер, ақша атқарымдары, ақша қасиеті. Банк жүйесі: бірінші, екінші деңгейлі банктер, валюта, негізгі атқарымдары. Инфляция: анықтамасы, айырбасты теңестіру, айналым жылдамдығы. Қаржының қызметтері: есеп, сейфтер, депозит, кредит, карточкалар.
Мемлекеттің экономикадағы ролі: Мемлекеттік реттеу: анықтамасы, жанама араласуы, реттеу атқарымдары, трансферттіктөлемдер. Салық жүйесі: салықтардың жіктелуі, салық базасы, прогрессивті салық салу жүйесі, регрессивті салық салу жүйесі. Мемлекеттік бюджет: дефицит себептері, кредит түрлері, мемлекеттің ішкі қарызы, мемлекеттік қарыз. Қосарлы есеп жүргізу, экономикалық өсу, цикл, дефлятер.
Әлемдік шаруашылық: Әлемдік шаруашылық түсінігі, өндірісті интернациоландыру, интеграция, айырбас, жаһандану. Сауда, протенцонизм: халықаралық еңбек бөлінісуі, халықаралық сауда өндірісті орналастыру дүниежүзілік сауда. Әлемдік шаруашылық жүргізу: салыстырмалы артықшылық–мамандандыру, салыстырмалы артықшылық принципі, экономиканың басым шектері. Бәсекелесе алатын экономиканы: престрлер, ұлттық экономика.
6. Тапсырмалар орындалуының орташа уақыты:
Тестінің бір тапсырмасын орындап шығуға белгіленген уақыт –2 минут. Тестінің толық орындалу уақыты – 40 минут.
7. Нұсқалар мен тапсырмалар саны:
Тест нұсқаларының баламалылығы:
- тестілердің спецификацияға сай құрылуымен;
- өзара ауыстыруға келетін тапсырмалардың әр түрлі нұсқаларда бір орында келуімен;
- барлық нұсқаларда қиындық деңгейінің бірдей болып келуімен жүзеге асырылады.
Бір тестіде 20 сұрақ.
8. Тапсырмалар формасы:
Берілген бес жауап нұсқасында бір дұрыс жауапты таңдау.
Нұсқау: «Таңдаған жауапты жауап парағында берілген пәнге сәйкес орынға, дөңгелекшені толық бояу арқылы белгілеу қажет».
9. Орындалған тапсырманы бағалау:
Дұрыс орындалған әр тапсырма үшін- 1 балл. Дұрыс орындалмаған тапсырмаға – 0 балл.
10. Ұсынылатын әдебиеттер тізімі:
«Қаржы» оқулық. Авторлары: С.Құлпыбаев, С.Ж.Ынтықбаева, Д.Мельников. Алматы, «Дәуір» 2011 ж.
«Шетел мемлекеттерінің қаржылары» оқулық. Авторы: Р.С.Ансабаева. Алматы, «Дәуір» 2011 ж.
«Инновациялық менеджмент» оқулық. Авторы: С.Т.Купешова. Алматы, «Дәуір» 2011 ж.
ҰТО директоры Қ. Әбдиев
Достарыңызбен бөлісу: |
