Батыс Қазақстан облысы Сырым ауданы Жалпы білім беретін Бұлдырты орта мектебі Физика және астрономия пәнінен

Дененің қисық сызықты трактория бойымен қозғалысы қисықсызықты қозғалыс деп аталады. Дененің қисықсызықты траекторияның кез келеген нүктесіндегі қозғалыс жылдамдығы траекторияның осы нүктесіне жүргізілген жанаманың бойымен бағытталады.

Нүктенің шеңбер бойымен бірқалыпты қозғалысын сипаттау үшін айналу периоды және айналу жиілігі деп аталатын шамалар енгізіледі.

Т=1/υ. υ=1/Т

Шеңбер бойымен бірқалыпты қозғалатын дененің үдеуі шеңбердің кез келген нүктесінде радиус бойымен оның центріне қарай бағытталады. Сондықтан оны центрге тартқыш үдеу деп атайды.

Қозғалмайтын деп қабылданған дене – санақ денесі деп аталады.

Санақ денесі, онымен байланысқан координат жүйесі мен синхрондалған сағаттар жиынтығы санақ жүйесі деп аталады.