Бастауыш сынып оқушыларының математикалық білім жетістігін бағалау, TIMSS бағдарламасын қолдану - Бастауыш сынып мұғалімі:
- Досанова Камшат Нұрмұхамбетқызы
- Б. Нысанбаев атындағы орта мектеп
- Қазақстандық білім беру модернизациясының тиімділігі көбінесе мониторингтік зерттеулер мен бағалау технология-сының аясында алынған объективті мәліметтерді пайдалану деңгейіне тәуелді болып отыр.
- Зерттеулер нәтижесінде алынған мәліметтер әлемдік білім беру жүйесінде қазақстандық білім сапасын анықтауға қатысты болжамдар жасауға бағыттайды.
- Көптеген елдерде бәсекеге қабілеттілік көрсеткіштері білім алушылардың математика мен жаратылыстану және оқу бағыттарындағы білімдерінің жоғары деңгейі негізгі ғылым мен заманауи технологияның дамуы арқылы қарастырылады.
- Қазақстан Республикасындағы білім беруді дамытудың 2011-2020 жылдарғы арналған Мемлекеттік бағдарламасы аясындағы нысаналы индикаторларда Қазақстанның Халықаралық зерттеулер (TIMSS,PISA, PIRLS) нәтижелері бойынша жасалған рейтингтегі орны көрсетілген.
TIMSS жобасы бастауыш және негізгі мектептің білім сапасын бағалайтын халықаралық зерттеулердің бірі. TIMSS халықаралық зерттеуінің мақсаты : Әртүрлі елдердегі білім жүйесі мен орта мектеп оқушыларының жаратылыстану – математикалық дайындық деңгейін салыстырмалы бағалау және осы дайындық деңгейіне әсер ететін факторларды анықтау. ТIMSS халықаралық зерттеуінің міндеті : Білім саласындағы әлемдік жаңалықтарды көрсететін обьективті өлшемдер шегіндегі құралдары кезінде алынған нәтижелерді талдау және білім саясатына қажетті ғылыми дәлелденген қорытындылар жасау. Күтілетін нәтиже: - оқу мотивациясының құрылуы, мектептегі оқумен байланысты және байланысты емес; - ақпаратты сыни бағалауды құру, мектепте алған білімді пайдалана отырып өз көз қарасын білдіре алу; - интеллектуалдық қабілет пен ақпараттың түрлі көздерімен жұмыс істей алуды құру; - пәнаралық қабілетті болу (оқуда да, сонымен қатар шынайы өмірде де кезедесетін мәселелерді шешуде іс-әрекет тәсілдері). - Зерттеуді жүргізу және оның материалдарын құрастыру халықаралық ұйымына:
- 2015 жылы қатысушы-елдердің 179 мектебінің 4-8 сынып аралығынан 9890 мыңнан астам оқушылар олардың
- 4 сынып-4852 оқушы, 8 сынып-5038 оқушы
Статистика бойынша нәтижелері Қазақстаннан анағұрлым жоғары мемлекеттер: - Статистика бойынша нәтижелері Қазақстаннан анағұрлым жоғары мемлекеттер:
- 52 мемлекет
- Нәтижелері Қазақстанмен салыстыруға келетін мемлекеттер:
- 5 мемлекет
- Статистика бойынша нәтижелері Қазақстанның орташа баллынан төмен мемлекеттер:
- 7 мемлекет
- TIMSS бойынша қатысушы мемлекеттер
- Шанхай (Қытай), Финляндия, Гонконг,
- Сингапур, Жапония, Корея, Жаңа Зеландия,
- Канада, Эстония, Австралия, Нидерланды,
- ҚытайлықТайбэй, Германия, Лихтенштейн,
- Швейцария, Ұлыбритания, Словения, Макао,
- Польша, Ирландия, Бельгия, Венгрия, АҚШ,
- Чех Республикасы, Норвегия, Дания, Франция,
- Исландия, Швеция, Австрия, Латвия, Португалия,
- Литва, Словакия Республикасы, Италия, Испания,
- Хорватия, Люксембург, Ресей Федерациясы,
- Греция, Дубай, Израиль, Түркия, Чили,
- Сербия, Болгария, Румыния, Уругвай,
- Тайланд, Мексика, Иордания,
- Тринидад және Тобаго
- Бразилия, Колумбия,
- Черногория, Аргентина, Тунис
- Албания, Индонезия, Катар,
- Панама, Азербайжан, Перу,
- Қырғызстан
- Қазақстан – 400 балл
- Орын: 53 - 58
- Қазақстандық оқушылардың 65 қатысушы-мемлекеттер ішінен 58-орында.
- Оқу сауаттылығы бойынша нәтижелер
- қазақстандық оқушылардың рейтингісі зерттеуге қатысқан 65 мемлекеттің ішінде шамамен 58- орында.
- Қазақстан үшінші мемлекеттер тобына жатады, орташа балл (390 балл).
- Математикалық сауаттылық бойынша нәтижелер
- Қазақстанның оқушылары 65 қатысушы-мемлекеттердің ішінен 53-орында.
- TIMSS зерттеуінің құралдары:
- -Тест тапсырмалары бар буклеттер;
- -Мектеп әкімшілігіне арналған сауалнама;
- -Оқушыларға арналған сауалнама ;
- -Математика және жаратылыстану пәні мұғалімдеріне арналған сауалнама;
- Әртүрлі елдер оқушыларының білім жетістіктері салыстырылатын халықаралық тесттерді құрастыру үшін қатысушы елдердегі математика және жаратылыстанудан білім беру ерекшеліктері ескеріледі. Осыған байланысты жоғарыда көрсетілген құжаттар арнайы ұйымдастырылған қатысушы - елдердің сарапшылар тобымен даярланған қатысушы - елдер бағдарламасының мазмұнына сәйкестігі көрсетілетін арнайы сараптамадан өтеді.
- TIMSS халықаралық зерттеуі математика бойынша оқушылардың қабілетін анықтайтын тест тапсырмаларының мазмұнына ерекше көңіл бөлінеді. Оқушылар математикадан дайындық деңгейі бойынша тест тапсырмаларын орындауда берілген бірқатар тақырыптарды жеткілікті меңгергенін, өз білімін натурал сандарды бөлуге қатысты есептерді шешуде қолдана білу құзыреттілігін толығымен көрсете алуы тиіс.
- Математика бойынша мазмұнды блоктары:
- -Сандар
- - Геометриялық пішіндер және өлшемдер
- - Мәліметтерді ұсыну
- Оқу танымдық іс-әрекет түрлеріне қарай:
- - Білу
- - Пайдалану
- - Ойлау
- 1) Білу - оқушы білуі тиіс фактілерді түсініктер мен үрдістерді білуді топтастырады.
- 2) Пайдалану- есептерді шешу үшін оқушылардың үйренген түсініктерін пайдалана алу және негізінен оқудағы таныс жағдайлармен немесе бірсыпыра өзгертілген жағдайлармен жұмыс істеуге тура келетін сұрақтарға жауап бере алу қабілеті топтастырылады.
- 3) Ойлау- стандартты есептерді шешу аясынан тыс және күрделі және көп деңгейлі есептерді шешу арқылы таныс емес жағдайларда білімін пайдалануға байланысты.
- Оқушылар математикалық бағыттағы біліктілігі мазмұнды блоктардың материалдарынан басқа да «математикалық құзыреттілік» дамуымен сипатталады.
Жаратылыстану сауаттылығы - Жаратылыстанудың негізгі ерекшеліктерін адами таным мен зерттеу формасы ретінде түсіну қабілеттілігі; жаратылыстану ғылымдары мен технологияның материалдық, интеллектуалдық және мәдени салаға әсер ететіндігі туралы білімді көрсету; мектепте алған білімді түрлі өмірлік жағдайларда қолдана алу қабілеттігі, қойылған мәселелерді ғылыми әдістермен шешу, ақпараттың түрлі көздерімен жұмыс жасай және оны сыни тұрғыдан бағалай алу; болжамдар келтіру және қолдайтын немесе жоққа шығаратын зерттеулер өткізу, айтылған көзқарасқа қарсы шығу немесе оны негіздеу.
- Зерттеудің жаратылыстану ғылымдары бөлімінде барлық топтар-ситуациялар бойынша төрт типтегі тапсырмалар қамтылды. Барлық тапсырмалардың үштен бір бөлігі – білімгерлердің берілген төрт жауаптың бірін таңдауын талап ететін «қысқа жауапты таңдау», 1/3 жазбаша толық негізделген жауапты қажет ететін «еркін құрылымды жауабы бар», 1/3 екі типті қамтитын «иә немесе жоқ» жауапты тапсырмаға, 1/3 жабық жауапты тапсырмаларға арналған .
Қарақшылар кемесі Қазынасы бар кеме - Қарақшылар кемесі Қазынасы бар кеме
- 1. Суретте қарақшылардың кемесі қазынасы бар кемені қуып келе жатқаны бейнеленген. Қарақшылар кемесінің тұмсығы мен қазынасы бар кеменің артқы жағының арасында біраз қашықтық қалғаны көрініп тұр. Осы аралық шамамен неше кеме ұзындығын құрайды?
- А 3 В 4 С 5 D 6
- 2. Кемеде 218 жолаушы жəне 191 команда мүшелері бар. Кемеде барлығы қанша адам бар?
- Жауабы: _______________
-
- 3. Сəуленің жоғарғы суретте көрсетілгендей 6 қатты қағаз кесіндісі бар. Сəуле барлық 6 қатты қағаз кесінділерін кеспей, төменгі фигуралардың қайсысын жасай алады?
- Тест тапсырмаларына жауап бере отырып, оқушы жұмыс істеуге,
- тапсырмалардың қиындық деңгейін байқауға және өз білімін тексеруге
- мүмкіндік алады. Сондықтан тест түрлерін пайдалана отырып, оқушылардың
- белсенді болуына, функционалдық сауаттылығын арттыруда бар күшімізді
- саламыз. Нәтижесінде сапа көрсеткіш мынадай болды.
- Қорытынды
- Зерттеудің нәтижесі көрсеткендей, оқушының білім жетістігіне жетуге әсер ететін оқушылардың пәнге деген көзқарасы, математикалық және жаратылыстанулық ойлау жүйесі сияқты жеке бас қасиеттерінің белсенділігіне қозғау салуды мақсат еттім. Ай сайын тест өткізіп, оқушылардың білім сапасын, функционалдық сауаттылығын арттыруда қызмет етудемін. Оқушының мүмкіндігі, есте сақтау қабілеті ұшан теңіз. Осы мүмкіндікті тиімді жолдармен пайдалана алуымыз қажет-ақ. Әрине тек тест арқылы білім сапасы жоғарылайды деп айтуға болмайды. Әйтсе де Қазақстан аумағында функционалдық сауаттылықтың қалыптасып келе жатырғаны даусыз. Осы ретте күнделікті сабақта оқушылардың алған білімін тестілік сұрақтар арқылы бағалау нәтижеге жеткізері анық.
- Болашақ ұрпақ ұлтжанды, білімді ғана болса, тәуелсіз мемлекетіміздің тірегіне айналары сөзсіз. Сондықтан ұлттық сананы оянған мәдениетті ойлау дәрежесі биік, елін сүйетін және заңдарды орындайтын азаматтарды оқыту мен тәрбиелеу әрбір ұстаздың міндеті.
Достарыңызбен бөлісу: |
