ПӘН БОЙЫНША ДӘРІСТЕРДІҢ КЕШЕНІ

1.Қоғамдық- саяси және тарихи ғылымдар саласының қалыптасуы.

2. Қоғамдық ғылымдар бойынша документальды- коммуникация жүйесінің ерекшелігіне байланысты оны библиографиялау, библиографиялық қызмет ұйыдастыру.

Мазмұны: Қоғамдық ғылымдар библиографиясы салалы библиографиялық пәндер циклына жатады. Бұл курс арқылы қоғамдық ғылымдар бойынша отандық библиографиялық ресурстармен, қоғамдық ақпарат негіздерінің әдістерімен басып шығару технологиясымен, сонымен қатар, осы сала бойынша ғылыми ақпарат ұжымдарының абоненттеріне библиографиялық қызмет көрсетудің мазмұны мен ұйымдастыру ерекшеліктерімен танысуға болады.

Курысты оқып үйрену бірнеше бағыттар бойынша жүргізіледі.

Қоғамдық ғылымдар мен ағымдағы саясат бойынша негізгі теоретикалық мәселелерді қамтумен қатар, осы сала бойынша библиографиялық іс-қызметті ұйымдастыру мен оның әдістерін жақсы меңгеру болып табылады.

Қоғамдық ғылыми және саяси маңыздағы әртүрлі негізгі библиографиялық информация құралдарымен танысу және олардың ең бастыларына зерттеу жүргізе білу.

Қоғамдық ғылымдар құжаттарының массивімен жұмыс жасаудың іс-тәжірибесін үйрену, осы мәселелер бойынша әртүрлі типтегі кітапханалардғы басылымдарды библиографиялау әдістерімен жете танысу әрі библиографиялық ақпараттау және анықтама- библиографиялық қызмет көрсету жұмысын дұрыс меңгеру.

Ең бастысы- қоғамдық ғылымдар библиографиясын оқып үйрену арқылы- бұл жалпы библиографиятану, кітаптану, информатика, кітапханалық қызмет көрсету, кітапхана каталогы мен кітап қоры сияқты пәндерден алған білімдермен тығыз байланыста жүргізіледі.

1.Қоғамдық- саяси және тарихи ғылымдар саласының қалыптасуы қалай жүргізілді?

2. Қоғамдық ғылымдар бойынша документальды- коммуникация жүйесінің ерекшелігіне байланысты оны библиографиялау, библиографиялық қызмет ұйымдастыру қалай жүргізіледі?

Е) Ұсынылатын әдебиеттер:

1 .Ильичева Л. С., Сахаров Н. И., Архипова Н. К. Библиография общественно- политической литературы. Под. ред. Н. Е. Артемова.- М.: Кн. Палата, 1988.- с. 5-19.

2. Подмазова Т. А., Семенов В. И. Общественно- политическая книга: Учеб. Пособие.- М.: Книга, 1988.- С. 7-88.

3. Столяров Ю. Н. Критические заметки о массово- политической книге // Книга. Исследование и материалы.- 1988.- СБ.57.- с. 39-50.

1. Қоғамдық- саяси ғылымдардың құрамы

2. Басылымдардың түрі мен типтері.

Мазмұны: Қоғамдық- саяси әдебиттер-бұл басылымдар мен әлі жарияланбаған құжаттардың жиынтығын құрайды. Бұл құжаттарда әлеуметтік-экономикалық, саяси, рухани өмірдің құбылыстары, қоғамдық зерттеулердің тәжірибелері тұжырымдалады.

Қоғамдық саяси әдебиет-бұл қоғамның ғылымдар саласындағы документальды коммуникация жүйесінің басты компоненті болып саналады. Бұл әдебиет қоғамдық ғылымдармен саяси білімдерді таратуда үлкен роль атқарады, мұнымен қатар, осы саладағы библиографиялық іс-қызметтің қоғамдық- саяси әдебиеттерінің библиографиялау объектісі болып саналады.

Басылымдардың түрі мен типтері.

Қоғамдық- саяси ғылымдардың түрі мен типтері саналуан. Олардың қатарына: ғылыми әдебиеттер, ғылыми-көпшілік, бұқаралық-саяси әдебиеттер, оқулықтар, кәсіптік- өндірістік әдебиеттер, анықтамалық әдебиеттер жатады.

1. 
   Ғылыми әдебиеттердің қатарына- монографиялар, жалқылама әдебиеттер, мақалалар, баяндамалар, диссертациялар жатады.
   
2. 
   Ғылыми- көмекші әдебиеттерде – көпшілік оқырманға арналған қоғамдық ғылымдардың жетістіктері насихатталады.
   
3. 
   Бұқаралық- саяси әдебиеттер- актуальды тақырыптарға арналған брошюралар түрінде шығарылады.
   
4. 
   Оқулық әдебиеттер – қоғамдық ғылымдар бойынша оқулықтар, оқулыққа қосымша құралдар, оқу құралдарын айтуға болады.
   
5. 
   Кәсіптік- өндірістік әдебиеттер- методикалық құралдар, мұғалімдерге арналған лекциялар курсы және т.б.
   
6. 
   Анықтамалық әдебиеттер- энциклопедиялар, сөздіктер, анықтамалар болып саналады.
   

1. Қоғамдық- саяси ғылымдардың құрамы қандай?

2. Басылымдардың түрі мен типтері қандай?

Е) Ұсынылатын әдебиеттер:

1 .Ильичева Л. С., Сахаров Н. И., Архипова Н. К. Библиография общественно- политической литературы. Под. ред. Н. Е. Артемова.- М.: Кн. Палата, 1988.- с. 5-21.

2. Подмазова Т. А., Семенов В. И. Общественно- политическая книга: Учеб. Пособие.- М.: Книга, 1988.- С. 7-88.

3. Столяров Ю. Н. Критические заметки о массово- политической книге // Книга. Исследование и материалы.- 1988.- СБ.57.- с. 39-50

1. Қоғамдық- саяси әдебиеттердің массиві мен ағынының еркшеліктері.

2. Қоғамдық- саяси әдебиеттердің қолданылуы: Массивтің актуальды және архивтік бөлігі.

Мазмұны: Адамзат қоғамында қоғамдық ғылыми және саяси маңыздағы ақпараттар әртүрлі материалдық құралдар арқылы реттеледі , таралады және сақталады.

Олар текст түрінде, бейнежазба түрінде (графикалық, экрандық), дыбыс және т.б. түрінде кездеседі. Қоғамдық ғылымдар бойынша документтерді олардың түріне, типологиясына, маңызына, функционалдық мақсатына байланысты ажырата білу кітапхана қызметкерлері үшін жалпы документалды массивті жақсы білу қажет. Кітапханашылар құжаттарды библиографиялау әдістерін дұрыс қолдана отырып, кітапхана абоненттерінің ғылыми, кәсіби өндірістік қызметіне байланысты библиографиялық жұмыс ұйымдастырады.

Қоғамдық ғылыми және саяси документальды құралдар ішінен, ең негізгі орын алатын басылымдар және әлі жарияланбаған құжаттар.

Осыған орай, қоғамдық- саяси әдебиеттер библиографиялау мен библиграфиялық қызмет көрсетудің басты объектісі болып саналады. «Қоғамдық саяси әдебиеттер» ұғымының әртүрлі анықтамасы бар.

Кітаптанушылар мен библиографиятанушыларды, қоғамдық ғылымдардың типтері бойынша теоретикалық көзқарасынада өзгерістер енгізілуде.

Д) Өзін- өзі бақылау сұрақтары:

1. Қоғамдық- саяси әдебиеттердің массиві мен ағынының еркшеліктері қандай?

2. Қоғамдық- саяси әдебиеттердің қолданылуы: Массивтің актуальды және архивтік бөлігі қандай?

Е) Ұсынылатын әдебиеттер:

1 .Ильичева Л. С., Сахаров Н. И., Архипова Н. К. Библиография общественно- политической литературы. Под. ред. Н. Е. Артемова.- М.: Кн. Палата, 1988.- с. 5-29.

2. Подмазова Т. А., Семенов В. И. Общественно- политическая книга: Учеб. Пособие.- М.: Книга, 1988.- С. 7-88.

3. Столяров Ю. Н. Критические заметки о массово- политической книге // Книга. Исследование и материалы.- 1988.- СБ.57.- с. 39-50

1. Қоғамдық- саяси ғылымдардың ақпарат көздерін жіктеу, баға беру, тұтыну.

2. Мақсаттық және оқырмандық бағытына байланысты жіктеу түрлері.

3. Қоғамдық ғылымдардың библиграфиялық құралдар жүйесі.

Оқырмандар саны жағынан өте көп мөлшерде библиографиялық құралдарды, отандық және шетелдік библиографиялық көрсеткіштерді пайдалана алады.

Қоғамтанымдық зерттеулерде, қоғамдық ғылымдарды оқып-үйренуде ретроспективті ақпараттың алатын орны ерекше, себебі көптеген библиографиялық еңбектер, ұзақ жылдар бойы өзінің акқпараттық құндылығын сақтайды.

Библиографиялық құралдарды жіктегенде олардың әртүрлі ерекшеліктері ескеріледі:

1. 
   Библиографиялық мәліметтердің түрі бойынша
   
2. 
   Мақсаттық және оқырмандық бағытына байланысты библиографиялық құралдар үш түрге бөлінеді:
   
3. 
   Қызметтік мақсатына байланысты – ағымдағы, ретроспективті және перспективті библиграфиялық көрсеткіштер болып бөлінеді.
   

көрсеткіштер, тізімдер, шолулар болып бөлінеді.

Бұларда әртүрлі типегі әдебиеттер мен басылымдар түрлері жарияланады.

Мұндай түрлердің қатарына, анықтамалық басылымдар, кандидаттық, докторлық диссертациялар, библиографиялық құралдарды айтамыз.

1. Қоғамдық- саяси ғылымдардың ақпарат көздерін жіктеу, баға беру, тұтыну қандай?

2. Мақсаттық және оқырмандық бағытына байланысты жіктеу түрлерін атаңыз?

3. Қоғамдық ғылымдардың библиграфиялық құралдар жүйесі?

1 .Ильичева Л. С., Сахаров Н. И., Архипова Н. К. Библиография общественно- политической литературы. Под. ред. Н. Е. Артемова.- М.: Кн. Палата, 1988.- с. 5-29.

2. Подмазова Т. А., Семенов В. И. Общественно- политическая книга: Учеб. Пособие.- М.: Книга, 1988.- С. 7-88.

3. Столяров Ю. Н. Критические заметки о массово- политической книге // Книга. Исследование и материалы.- 1988.- СБ.57.- с. 39-50

1. Ғылыми- көмекші библиография саласы бойынша жұмыс істейтін ғылыми мекемелер: Қоғамдық ғылымдар жөніндегі ғылыми ақпарат институты (ҚҒЖҒАИ- ИНИОН) қоғадық ғылымдар саласындағы қызметі.

2. Қоғамдық ғылымдар бойынша- Ғылыми- техникалық ақпараттың мемлекеттік жүйесі (ГСНТИ).

3. Арнаулы, ғылыми- әмбебап кітапханалардың қызметі.

Ғылымның жоғары білім берудің, басқарудың және кәсіби-өндірістік қызметтің қажеттіліктерін (ГСНТИ) ғылыми техникалық ақпараттық мемлекетік жүйесі жүзеге асырады:

ИНИОН-философиясы, саяси экономия, экономикалық тарих бойынша ірі ретр-ті ғылыми-көмекші библиографиялық көрсеткіштер шығаруменде айналысады. Инион ғылыми қызметкерлерге, жоғарғы оқу орындарының оқытушыларына, гусологиялық кадрларға ақпараттық қызмет көрсетіледі.

Қоғамдық ғылымдар бойынша ғылыми-ақпаратының теориялық ұйымдастыру мен әдістерінің мәселелерін әзірлеуге қатысады.

1. Ғылыми- көмекші библиография саласы бойынша жұмыс істейтін ғылыми мекемелер: Қоғамдық ғылымдар жөніндегі ғылыми ақпарат институты (ҚҒЖҒАИ- ИНИОН) қоғадық ғылымдар саласындағы қызметін атаңыз?

2. Қоғамдық ғылымдар бойынша- Ғылыми- техникалық ақпараттың мемлекеттік жүйесі (ГСНТИ) қандай?

3. Арнаулы, ғылыми- әмбебап кітапханалардың қызметі?

1 .Ильичева Л. С., Сахаров Н. И., Архипова Н. К. Библиография общественно- политической литературы. Под. ред. Н. Е. Артемова.- М.: Кн. Палата, 1988.- с. 121-145.

2. Бердігалиева Р. А. Разработка исторической библиографии.-Алматы: НБРК, 1998.- 196 с.

3. Бердігалиева Р. А. Будущее национальной библиографии Казахстана // Кітапхана.- 1994.- № 3.- с. 14-23.

4. Бердігалиева Р. А. Заслужим признание народа // Библиотека.-1994.-№10.- с. 12-24.

Дәріс №6

А) Тақырып: Ұсыныс библиографияны ұйымдастыру.

В) Мақсаты: Ұсыныс библиографияны ұйымдастыруды қарастыру.

С) Негізгі сұрақтар:

1. Ұсыныс библиографиясын ұйымдастырудағы кітапханалардың қызметі.

2. Баспалардың кітапсауда мекемелерінің қоғамдық ұйымдардың мерзімді басылымдардың редакцияларының, ҒТА органдарының ақпаратты дайындау мен таратудағы қызметі.

3. Ұсыныс библиографиялық құралдарды құрастыру және ұсыныстық қызмет көрсету

Ғылыми және көпшілік кітапханалар қоғамдық саяси тақырыптағы ұсыныс библиографиялық құралдарын құрастырады, сонымен қатар әртүрлі топ оқырмандары арасында ұсыныс библиографиялық қызмет ұйымдастырады.

Қазіргі кезде, әр тәуелсіздік республиканың ұлттық кітапханалары дайындап шығарады. Жалпы республика кітапханалары үшін методикалық әрі коордиациялық орталық болып табылады. Ұлттық кітапхананың ұлттық библиография бөлімі респубилканың тарихы, мәдениеті, азамат және ҰОС батырлары туралы библиографиялық құралдары дайындап, басып шығарумен айналысады.

Ал, өлкелік және облыстық универсалды кітапханалардың міндеті-қоғамдық саяси тақырыптағы өлкетану ұсыныс библиографиялық құралдарын шығару болып табылады. Сонымен қатар, айтулы даталарға арналған календарлар, ұсыныс сипаттағы тақырыптық картотекалар жасап шығарады.

Оқырмандар арасында қоғамдық- саяси әдебиеттерді насихаттау мақсатында әдеби библиграфиялық шолулар және т.б. шаралар ұйымдастырады.

Д) Өзін- өзі бақылау сұрақтары:

1. Ұсыныс библиографиясын ұйымдастырудағы кітапханалардың қызметі?

2. Баспалардың кітапсауда мекемелерінің қоғамдық ұйымдардың мерзімді басылымдардың редакцияларының, ҒТА органдарының ақпаратты дайындау мен таратудағы қызметі?

3. Ұсыныс библиографиялық құралдарды құрастыру және ұсыныстық қызмет көрсету?

1. Ильичева Л. С., Сахаров Н. И., Архипова Н. К. Библиография общественно- политической литературы. Под. ред. Н. Е. Артемова.- М.: Кн. Палата, 1988.- с. 121-145.

2. Диомидова Г. Н. Библиографоведение: Учебник.- С.Пб.-2002.- с. 75-83.

3.Ахметова С., Ақшалова Н. Кітапханадағы библиографиялық жұмыс: Ұйымдастыру мен методика.- Алматы., 1993.- б. 92-102.

Қоғамдық ғылымдар бойынша арнайы ақпараттық орталықтардың қызметі (ИНИОН, Әмбебап және салалық кітапханалар)

Ағымдық библиографиялық ақпарат көздері, олардың түрлері, қолданылуы.

В) Мақсаты: Қоғамдық ғылымдар бойынша библиографиялық ақпарат көздерін қарастыру.

С) Негізгі сұрақтар:

1. Қоғамдық ғылымдар бойынша арнайы ақпараттық орталықтардың қызметі

2. Ағымдық библиографиялық ақпарат көздері, олардың түрлері, қолданылуы

Мазмұны: 1) Ағымдық библиографиялық ақпарат көздері. Қоғамдық ғылымдар саласы бойынша ақпарат тұтынушылар- оқырмандар ең алдымен, жаңа әдебиеттерді қажет етеді. Сондықтанда қоғамдық – саяси тақырыптағы ағымдағы библиографиялық құралдарының сан түрлі жүйесі қалыптасқан. Оны құрастыруда арнаулы ақпараттық орталықтар, универсальды және салалы кітапханалар, қоғамдық – саяси мерзімді басылымдардың редакциялары қызмет істейді.

Ағымдағы библиографиялық құралдар, ғылыми қызметкерлер мен жоғары мектептің оқытушыларын, мамандарды ағымдағы библиографиялық ақпараттармен қамтиды. Олардың алғашқы: 1) тобы – библиографиялық көрсеткіштер мен жаңа әдебиеттердің тізімдері. Олар жеке басылым болып немесе мерзімді, жалғасты басылымның беттерінде жарияланады. Жеке басылып шығарылған ағымдық библиографиялық көрсеткіштер – баспа басылымдарын толығымен қамтиды және қоғамдық ғылымдар жөніндегі ағымдық библиографиялық жүйесінің негізі болып саналады.

2) тобы – реферативті басылымдар, бұлар тек ғана қоғамдық – саяси әдебиеттің ең басты бөлігімен жасалады.

3)тобы – ғылыми – аналитикалық шолулар, бұл топтағы құралдар ағымдық, ретроспективті әр тарихи сипаттағы шолулар болуы мүмкін.

1. Қоғамдық ғылымдар бойынша арнайы ақпараттық орталықтардың қызметі қандай?

2. Ағымдық библиографиялық ақпарат көздері, олардың түрлері, қолданылуы?

Е) Ұсынылатын әдебиеттер:

1. Ильичева Л. С., Сахаров Н. И., Архипова Н. К. Библиография общественно- политической литературы. Под. ред. Н. Е. Артемова.- М.: Кн. Палата, 1988.- с. 108-113.

2. Диомидова Г. Н. Библиографоведение: Учебник.- С.Пб.-2002.- с. 135-148.

3. Алексеев Н. Г. И др. Библиотеки РАН и информационное обеспечение ученых // Библиография.- 2001.-№2.- с. 3-7.

1. Қоғамдық саяси әдебиеттердің ғылыми- көмекші библиографиялық құралдарын құрастырудың жалпы мәселелері.

2.Әдебиеттерді іздеу мен сұрыптау, топтастыру, аннотациялау.

Мазмұны: Ағымдағы ғылыми – көмекші библиографиялық құралдарды құрастыру жұмысы ірі кітапханалардың библиографиялық қызметінде үлкен роль атқарады.

Қоғамдық – саяси тақырыптағы жарияланымдардың санының ұдайы өсіп отыруымен оқырмандардың ақпараттық қажеттіліктерінің күрделене түсуіне байланысты ағымдағы библиографиялық құралдарды құрастыру жұмысыда кітапханалар тарапынан үлкен жауапкершілікті талап етеді.

Кең көлемдегі ағымдық ақпараттау жұмысының белгілі бір жүйесі болуы қажет. Сондықтанда, қоғамдық ғылымдар саласы бойынша жекелеген құралдарды жасау әдісі – ең алдымен, олардың мақсаттың және оқырмандық бағытына тығыз байланысты. Ақпараттың толық болуы – материалды дұрыс сұрыптауды қажет етеді.

Материалды сұрыптау әдісі – көрсеткіштің мазмұнымен тікелей байланысты болады.

Реферативті, ғылыми – аналитикалық басылымдарда материалдар ағымдағы библиографиялық көрсеткіштерге қарағанда аз қолданылады.

Ағымдағы библиографиялық басылымдарды құрастыруды бірден-бір жақсарту жолы – олардың құрылымын біркелкі жүйедегі көмекші көрсеткіштерді пайдалану.

Көрсеткіштердегі әдебиеттердің мазмұнын дұрыс сипаттау мақсатында қоғамдық- саяси әдебиеттерді аннотациялау мен рефераттау жұмысында зор маңызы бар. Сонымен қатар, мамандарға арналған әдебиеттердегі берілген аннотациялар мен рефераттарды бөліп көрсеткен жөн.

Д) Өзін- өзі бақылау сұрақтары:

1. Қоғамдық саяси әдебиеттердің ғылыми- көмекші библиографиялық құралдарын құрастырудың жалпы мәселелері қандай?

2.Әдебиеттерді іздеу мен сұрыптау, топтастыру, аннотациялау дегеніміз не?

Е) Ұсынылатын әдебиеттер:

1. Ильичева Л. С., Сахаров Н. И., Архипова Н. К. Библиография общественно- политической литературы. Под. ред. Н. Е. Артемова.- М.: Кн. Палата, 1988.- с. 108-113.

2. Диомидова Г. Н. Библиографоведение: Учебник.- С.Пб.-2002.- с. 135-148.

3. Алексеев Н. Г. И др. Библиотеки РАН и информационное обеспечение ученых // Библиография.- 2001.-№2.- с. 3-7.

1. Ретроспективті библиографияның басты методикасы- тарихи принцип.

2. Функциональды бағытына байланысты оның жалпы жүйедегі орны.

3. Әдебиеттерді іздеу және іріктеу, топтастыру, аннотациялау және рефераттау.

Бұл құралдарды құрастыру нәтижесінде көптеген ғылыми-зерттеу жұмысын жүргізуге ықпал етеді. Бұл құралдардың әдістемелік ерекшеліктері болып библиографиялық сұрыптау болып табылады.

Түрлі салааралық, салалық, тақырыптық және мәселелі- тақырыптық көрсеткіштер, библиографиялық көрсеткіштер мен сөздіктер, ғылым қайраткерлері туралы – персональды, елтанулық, өлкетанулық құралдар шығарылады.

Д) Өзін- өзі бақылау сұрақтары:

1. Ретроспективті библиографияның басты методикасы- тарихи принцип деп неге аталады?

2. Функциональды бағытына байланысты оның жалпы жүйедегі орны қандай?

3. Әдебиеттерді іздеу және іріктеу, топтастыру, аннотациялау және рефераттау дегеніміз не?

1. Ильичева Л. С., Сахаров Н. И., Архипова Н. К. Библиография общественно- политической литературы. Под. ред. Н. Е. Артемова.- М.: Кн. Палата, 1988.- с. 108-113.

2. Диомидова Г. Н. Библиографоведение: Учебник.- С.Пб.-2002.- с. 135-148.

3. Алексеев Н. Г. И др. Библиотеки РАН и информационное обеспечение ученых // Библиография.- 2001.-№2.- с. 3-7.

1. Ұсыныс библиографиялық ақпарат көздерінің мақсаттық және оқырмандық бағыты, серия бойынша басылуы.

2. Қоғамдық саяси әдебиеттерді оқудың мотиві.

3. Кәсіби және кәсіби емес тұтыну.

Ғылыми және көпшілік кітапханалар қоғамдық саяси тақырыптағы ұсыныс библиографиялық құралдарын құрастырады, сонымен қатар әртүрлі топ оқырмандары арасында ұсыныс библиографиялық қызмет ұйымдастырады.

Қазіргі кезде, әр тәуелсіздік республиканың ұлттық кітапханалары дайындап шығарады. Жалпы республика кітапханалары үшін методикалық әрі коордиациялық орталық болып табылады. Ұлттық кітапхананың ұлттық библиография бөлімі респубилканың тарихы, мәдениеті, азамат және ҰОС батырлары туралы библиографиялық құралдары дайындап, басып шығарумен айналысады.

Д) Өзін- өзі бақылау сұрақтары:

1. Ұсыныс библиографиялық ақпарат көздерінің мақсаттық және оқырмандық бағыты, серия бойынша басылуы қандай?

2. Қоғамдық саяси әдебиеттерді оқудың мотиві дегеніміз не?

3. Кәсіби және кәсіби емес тұтыну?

1. Ильичева Л. С., Сахаров Н. И., Архипова Н. К. Библиография общественно- политической литературы. Под. ред. Н. Е. Артемова.- М.: Кн. Палата, 1988.- с. 108-113.

2. Диомидова Г. Н. Библиографоведение: Учебник.- С.Пб.-2002.- с. 135-148.

3. Алексеев Н. Г. И др. Библиотеки РАН и информационное обеспечение ученых // Библиография.- 2001.-№2.- с. 3-7.

1. АБА құрамы мен мазмұны, анықтама- библиографиялық басылымдар қоры, каталогтар мен картотекалар жүйесі, орындалған анықтамалар қоры.

2. Әр типті кітапханаларда АБА- ны қалыптастыру.

3. Анықтама ақпараттық қорды қалыптастыру принциптері: Негізгі және директивті сипаттағы материалдар, анықтамалық және библиографиялық басылымдар, энциклопедиялар, сөздіктер, анықтамалықтар.

АБА-ң құрамы: 1) Анықтама және библиографиялық басылымдар қорын, 2) каталогтар мен картотекалар жүйесін және 3) орындалған анықтамалар қорын қамтиды.

АБА-т қордың қоғамдық – саяси бөлігін ашып көрсетеді, кітапханадағы ақпараттық ресурстарды іздеп табуға көмектеседі, анықтама- библиографиялық, ақпараттық-библиографиялық қызметтің базасы болып саналады.

Ал экономикалық дамуы туралы мәліметтерді статистикалық басылымнан табуға болады.

Тарихи тақырыптағы анықтамалар, айтулы даталарға арналған сұраныстарды орындау үшін календардағы материалдар қолданылады.

АБ қордың ең көпшілік бөлігі – қоғамдық саяси тақырыптағы библиографиялық басылымдар массивін құрайды.

Сондықтанда, олар, негізінен оқырманға қызмет көрсететін бөлімінде, оқу залы мен абононементтерде орналасқаны жөн. Анықтама- библиографиялық қордың құрамды бөлігінен саналатын- орындалған анықтама қоры. Бұл күрделі сұраққа жауап, жазба түрінде беріледі, кейбір жағдайда тақырыптық тізім ретінде жасалады.

Д) Өзін- өзі бақылау сұрақтары:

1. АБА құрамы мен мазмұны, анықтама- библиографиялық басылымдар қоры, каталогтар мен картотекалар жүйесі, орындалған анықтамалар қоры қандай?

2. Әр типті кітапханаларда АБА- ны қалыптастыру дегеніміз не?

3. Анықтама ақпараттық қорды қалыптастыру принциптері қандай?

1. Ильичева Л. С., Сахаров Н. И., Архипова Н. К. Библиография общественно- политической литературы. Под. ред. Н. Е. Артемова.- М.: Кн. Палата, 1988.- с. 182-190.

2. Диомидова Г. Н. Библиографоведение: Учебник.- С.Пб.-2002.- с. 182-196.

3. Ахметова С., Ақшалова М. Кітапханадағы библиографиялық жұмыс: ұйымдастыру мен методикасы.-А., 1993.- б. 15-31.

1. Әртипті кітапханалардың және ақпараттық орталықтардың қорларының жүйелік және пәндік каталогтарда ашып көрсетілуі.

2. Қоғамдық саяси мәселелерді жүйелік каталогпен МЖК- да шаып көрсету.

Мазмұны: Қоғамдық- саяси әдебиеттердің каталогтар мен картотекаларда ашып көрсетілуі.

Кітапханалық- библиографиялық жіктеу бойынша жүйелік каталог бөлімдерін құрастыру жүргізілді.

ОҒӘК да, және ОКЖ-дегі кітап қорларының қоғамдық-саяси бөлігі жүйелік және пәндік каталогтарда ашып көрсетілді.

Д) Өзін- өзі бақылау сұрақтары:

1. Әртипті кітапханалардың және ақпараттық орталықтардың қорларының жүйелік және пәндік каталогтарда қалай ашып көрсетілді?

2. Қоғамдық саяси мәселелерді жүйелік каталогпен МЖК- да ашып көрсету дегеніміз не?.

Әдебиет:

1. 
   Ильичева Л. С., Сахаров Н. И., Архипова Н. К. Библиография общественно- политической литературы. Под. ред. Н. Е. Артемова.- М.: Кн. Палата, 1988.- с. 182-190.
   
2. 
   Диомидова Г. Н. Библиографоведение: Учебник.- С.Пб.-2002.- с. 182-196.
   
3. 
   Ахметова С., Ақшалова М. Кітапханадағы библиографиялық жұмыс: ұйымдастыру мен методикасы.-А., 1993.- б. 15-31.
   

1. Қоғамдық- саяси тақырыпта оқырмандардың сұраныстарын қанағаттандыруда орындалатын библиографиялық анықтамалар, олардың түрлері.

2. Кәсіби емес және кәсіби тұтыну.

3. Библиографиялық анықтамаларды орындау сипаты

Қоғамдық саяси тақырыптағы әдебиеттерді насихаттау жұмысы тек ғана ақпараттық -библиографиялық бөлімде жүргізіліп қоймай, оқу залдары, методикалық бөлімінде ұйымдастырылады.

Методикалық құралдарды, мысалы: Қоғам өмірінде елеулі орын алатын айтулы даталарға арналып шығарулы мүмкін, осы құралдың соңында ұсыныс тізімдері беріледі. Бұл тізімдерді кітапханаларда оқырманның оқуына басшылық жүргізуде жиі қолданылады.

Библографиялық анықтамаларды орындау, информациялау жұмысы кітапхананың типі мен оның алдында тұрған міндеттеріне тікелей байланысты. Ірі ақпараттық орталақтар мен кітапханалар қоғамдық ұжымдарды, ғылыми коллективтерді жеке зерттеушілерді идеологиялық кадрларды ғылыми көмекші және ұсыныс құралдарымен қамтамасыз етеді. Әрі оларға анықтама- бибилиографиялық, ақпараттық қызмет көрсетеді. Ал ірі ғылыми универсалды кітапханалар салааралық сипаттағы әдебиеттер жөнінде әрі қоғамдық саяси тақырыптағы анықтамаларды орындаумен айналысады.

1. Қоғамдық- саяси тақырыпта оқырмандардың сұраныстарын қанағаттандыруда орындалатын библиографиялық анықтамалар, олардың түрлерін ата?

2. Кәсіби емес және кәсіби тұтыну дегеніміз не?

3. Библиографиялық анықтамаларды орындау сипаты қандай?

1. 
   Ильичева Л. С., Сахаров Н. И., Архипова Н. К. Библиография общественно- политической литературы. Под. ред. Н. Е. Артемова.- М.: Кн. Палата, 1988.- с. 196-201.
   
2. 
   Диомидова Г. Н. Библиографоведение: Учебник.- С.Пб.-2002.- с. 224-244.
   

1.Қоғамдық ғылымдар бойынша сала мамандарына, оқырмандарға, анықтама- библиографиялық және ақпараттық қызмет көрсетудің мазмұны, бағыты.

2. Көпшілік, топтық және жеке библиографиялық ақпараттау, ақпаратты іріктеп тарату

Мазмұны: Библиографиялық ақпараттау. Библиографиялық ақпараттау жұмысының маңызы осы сала бойынша қызмет істейтін ғалымдар, қоғамтанушылырдың қажеттілігі мен тәжірибелік, экономикалық, құқықтық, саяси салаларды ақпаратпен қамтамасыз ету міндеттеріне байланысты.

Ғылыми, жоғары оқу орындарының ОКЖ кітапханаларында көпшілік топтық және жеке бибилиографиялық ақпараттау жұмысы жүргізіледі. Мұндай жұмыстарды ұйымдастырғанда кітапхананың бірнеше бөлімдерінің жұмысы бірлесе отырып, ұйымдастыру қажет. Кітапханалар кітап дүкендері, радио, теледидардың мүмкіншілігін қарастыру қажет.

Топтық ақпараттау- ең көп тараған әдіс болып табылады. Мысалы: жоғары оқу орындарының кітапханасы қоғамдық ғылымдар кафедрасы үшін жаңа түскен кітаптардың бюллетенін құрастырады. Көпшілік кітапханалар, қоғамдық саяси тақырыпта топтық ақпараттау жұмысын, әсіресе жастар арасында ұйымдастыруға зор мән береді.Универсалды кітапханада жүйелі ақпараттау қоғамдық ұжымдар, өндірістік мекемелер коллективі үшін оқу бөлімімен мәдениет саласы қызметкерлері үшін ұйымдастырады.

Тақырыптық анықтамалармен қатар, фактографиялық анықтамаларда орындалады. Бұл анықтамаларды орындауда тарихи оқиғалардың даталары нақтыланады, кейбір тарихи қайраткерлердің іс-ықзметі анықталады.

1.Қоғамдық ғылымдар бойынша сала мамандарына, оқырмандарға, анықтама- библиографиялық және ақпараттық қызмет көрсетудің мазмұны, бағыты қандай?

2. Көпшілік, топтық және жеке библиографиялық ақпараттау, ақпаратты іріктеп тарату дегеніміз не?

Әдебиет:

1. 
   Ильичева Л. С., Сахаров Н. И., Архипова Н. К. Библиография общественно- политической литературы. Под. ред. Н. Е. Артемова.- М.: Кн. Палата, 1988.- с. 196-201.
   
2. 
   Диомидова Г. Н. Библиографоведение: Учебник.- С.Пб.-2002.- с. 224-244.
   
3. 
   Ахметова С., Ақшалова М. Кітапханадағы библиографиялық жұмыс: ұйымдастыру мен методикасы.-А., 1993.- б. 52-90.
   

1. Әдеби библиографияның обьектісінің құрылымы, негізгі функциясы.

2. Әдеби библиографияның жарияланымдарының массиві мен ағыны, түрлері.

Мазмұны: гуманитарлық ғылымдар библиографиясының обьектісінің негізгі қызметі- салалы библиография түрінен саналады. Әдеби библиографияның объектілерімен субъектілері;

• 
  әдеби библиографияның жарияланымдарының массиві, ағыны және түрлері;
  
• 
  әдебиеттану мен сынның әдістері;
  
• 
  әдеби ғылыми – көмекші библиографияның қызметі;
  
• 
  Ұсыныстық әдеби библиографияның қызметі;
  
• 
  Ғылымилығы, объектілігі, халықтығы.
  

1. Әдеби библиографияның обьектісінің құрылымы, негізгі функциясы қандай?

2. Әдеби библиографияның жарияланымдарының массиві мен ағыны, түрлері қандай?

Әдебиет:

1. Библиография художественной литературы и литературоведения. Под. ред. С.А. Трубникова.- М.: Книга, 1985.-335 с.

2. Зубов Ю. С. Библиография и художественное развитие личности.- М.:Книга, 1978.- 237 с.

3. Вохрышева М. Г. Библиография в системе культуры. /М. Г. Вохрышева; СГИИК.- Самара, 1993.- 125с.

4. Информационные ресурсы в области художественной литературы и литературоведения. // Справочник библиографа./ Науч. Ред. А. Н. Ванеев, В. А. Минкина.- С.Пб., 2002.-с. 144-185.

Дәріс №16

А)Тақырып: Гуманитарлық ғылымдар әдебиетінің жарияланымдарының жиынтығы мен ағыны.

В) Мақсаты: Гуманитарлық ғылымдар әдебиетінің жарияланымдарының жиынтығы мен ағынынқарастыру.

С) Негізгі сұрақтар:

1. Әдеби библиографияның жарияланымдарының жиынтығы, массивтің архивтік және актуальды бөлігі.

2. Жиынтықтың сипатының негізгі аспектілері.

Мазмұны: гуманитарлық ғылымдар әдебиетінің жарияланымдарының жиынтығы мен ағыны осы сала бойынша кітапхананың құжаттық қорын қамтиды. Олардың төмендегідей ерекшелігі бар.

- массивтің құрамы мен шектеулігі;

• 
  массивтің архивтік және өзекті бөлігі;
  
• 
  массивтің сипатының негізігі аспектілері;
  
• 
  ұлттық белгілеріне байланысты бөлінуі;
  
• 
  әлеуметтік – функционалдық аспект;
  
• 
  массив жариаланымдарының қоғамдық маңызы;
  
• 
  көркем әдебиетті басып шығарушы арнайы және арнайы емес баспалар;
  

1. Әдеби библиографияның жарияланымдарының жиынтығы, массивтің архивтік және актуальды бөлігі қандай?

2. Жиынтықтың сипатының негізгі аспектілері қандай?

Әдебиет:

1. Библиография художественной литературы и литературоведения. Под. ред. С.А. Трубникова.- М.: Книга, 1985.-335 с.

2. Зубов Ю. С. Библиография и художественное развитие личности.- М.:Книга, 1978.- 237 с.

3. Вохрышева М. Г. Библиография в системе культуры. /М. Г. Вохрышева; СГИИК.- Самара, 1993.- 125с.

1. Әдеби библиографиялық тұтынудың ерекшеліктері.

2. Кәсіби әдеби библиографиялық қажеттіліктер.

3. Ақпаратты тұтынудың негізгі топтары.

- әдеби – библиографиялық тұтынудың ерекшеліктері;

• 
  кәсіби- әдеби библиографиялық қажеттіліктер;
  
• 
  ақпараттық тұтынудың негізігі топтары.
  

1. Әдеби библиографиялық тұтынудың ерекшеліктері қандай?

2. Кәсіби әдеби библиографиялық қажеттіліктері дегеніміз не?

3. Ақпаратты тұтынудың негізгі топтарын атаңыз?

1. Библиография художественной литературы и литературоведения. Под. ред. С.А. Трубникова.- М.: Книга, 1985.-335 с.

2. Зубов Ю. С. Библиография и художественное развитие личности.- М.:Книга, 1978.- 237 с.

3. Вохрышева М. Г. Библиография в системе культуры. /М. Г. Вохрышева; СГИИК.- Самара, 1993.- 125с.

1. Әдеби библиографияны өндіру мен таратудың басты каналдары.

2. Жеке басылған библиографиялық құралдар.

3. Кітап ішіндегі және мақала ішіндегі библиографиялық материалдар.

• 
  Жеке басылған библиографиялық құралдар;
  
• 
  Кітап ішіндегі және мақала ішіндегі библиографиялық материалдар;
  
• 
  Кітапханалық - библиографиялық құралдар;
  
• 
  Кітап баспа және кітап сауда библиографиялық материалдар;
  
• 
  Бұқаралық ақпарат құралдары;
  
• 
  Оқырмандардың бір- бірімен пікір алмасуы.
  

1. Әдеби библиографияны өндіру мен таратудың басты каналдары қандай?

2. Жеке басылған библиографиялық құралдар дегеніміз не?

3. Кітап ішіндегі және мақала ішіндегі библиографиялық материалдар?

1. Библиография художественной литературы и литературоведения. Под. ред. С.А. Трубникова.- М.: Книга, 1985.-335 с.

2. Зубов Ю. С. Библиография и художественное развитие личности.- М.:Книга, 1978.- 237 с.

3. Вохрышева М. Г. Библиография в системе культуры. /М. Г. Вохрышева; СГИИК.- Самара, 1993.- 125с.

1. Жіктеудің көпаспектілі белгілері.

2. Мақсаттық және оқырмандық бағытына байланысты жіктеу.

3. Құралдарды жіктеудің хронологиялық аспектісі.

4. Құралдарды мазмұны бойынша жіктеу.

Мазмұны: гуманитарлық ғылымдардың библиографиялық құралдары әртүрлі белгілелеріне байланысты жіктеледі. Мақсаттық және оқырандық бағытына байланысты жіктеу;

• 
  Ұсыныс биьлиографиялық құралдар;
  
• 
  Қалың оқырмандарға арналған ;
  
• 
  Көркем әдебиетпен кәсіби байланысты оқырмандар;
  
• 
  Ғылыми көмекші библиографиялық құралдар;
  
• 
  Мазмұны бойынша жіктеу;
  
• 
  Персональды құралдар;
  
• 
  Тақырыптық құралдар ;
  
• 
  мәселелік- тақырыптық құралдар;
  
• 
  жанрлық библиографиялық құралдар;
  
• 
  жалпы әдеби құралдар;
  
• 
  өлкетанулық әдеби құралдар;
  

1. Жіктеудің көпаспектілі белгілері қандай?

2. Мақсаттық және оқырмандық бағытына байланысты жіктеу дегеніміз не?

3. Құралдарды жіктеудің хронологиялық аспектісі қандай?

4. Құралдарды мазмұны бойынша жіктеуді атаңыз?

Әдебиет:

1. Библиография художественной литературы и литературоведения. Под. ред. С.А. Трубникова.- М.: Книга, 1985.-335 с.

2. Зубов Ю. С. Библиография и художественное развитие личности.- М.:Книга, 1978.- 237 с.

3. Вохрышева М. Г. Библиография в системе культуры. /М. Г. Вохрышева; СГИИК.- Самара, 1993.- 125с.

1. Әлеуметтік- гуманитарлық ғылымдар бойынша библиографиялық ақпаратты ұйымдастыру және өндірудің негізгі бағыттары.

2. Библиографиялық ақпаратты өндірудің негізгі- аспектілері.

Мазмұны: әлеуметтік гуманитарлық ғылымдар бойынша библиогарфиялық ақпаратты ұйымдастыру және өндірудің негізгі бағыттары.

- библиографиялық қапаратты өндірудің негізгі аспектілері:

а) мекеме қызметкерлерімен кітапхана қызметкерлерін библиогпрафиялық мәліметтермен, анықтамалармен қамту;

б) белгілі мекеменің ғылыми жұмысына байланысты библиографиялық материалдарды жинақтау;

в) жалпысалалық маңыздағы библиографиялық құралдарды құрастыру;

- ИНИОН - әдебиеттану бойынша салалық ақпараттық орталық.

- орыс әдебиетінің институты ( Пушкин үйі)

- М. Горький атындағы дүниежүзілік әдебиет институты

-Ресей кітап палатасы ҚР Ұлттық кітап палатасы.

- ҚР Ұлттық кітапханасы, Ж. Молдағалиев атындағы ОҒӘК.

1. Әлеуметтік- гуманитарлық ғылымдар бойынша библиографиялық ақпаратты ұйымдастыру және өндірудің негізгі бағыттары қандай?

2. Библиографиялық ақпаратты өндірудің негізгі- аспектілері қандай?

Әдебиет:

1. Библиография художественной литературы и литературоведения. Под. ред. С.А. Трубникова.- М.: Книга, 1985.-335 с.

2. Зубов Ю. С. Библиография и художественное развитие личности.- М.:Книга, 1978.- 237 с.

3. Вохрышева М. Г. Библиография в системе культуры. /М. Г. Вохрышева; СГИИК.- Самара, 1993.- 125с.

1. Ұсыныс библиографиясы бойынша әдеби- көркем шығармалар мен әдебиеттанулық еңбектерді зеттеу.

2. Әдеби- библиографиялық құралдарда материалды топтастыру.

Мазмұны: Ұсыныс библиографиясы бойынша әдеби – көркем шығармалар мен әдебиеттанулық еңбектерді зерттеу;

- Ұсыныс библиографиясында қолданылатын негізгі кретерийлер, жоғары идеялылығы, көркем шындық, этикалық және эстетикалық бірлік, идеялық мазмұн мен мәнерлі көркемтүрінің бірлігі, ұсынылатын шығармалардың оқырмандардың әдеби даму деңгейіне, талап – тілектеріне сәйкестігі;

-әдеби көркем шығармалардың ұсыныс библиографиялық сипаттамасы;

- көркем шығармаларды таңдауда оқырмандарға көмек;

-жаңа қызығушылықты тәрбиелеу,

-толық мәнді эстетикалық қабылдауға үйрету;

-көркем әдебиеттің мазмұны мен түрінің сәйкестігі,

-өмірді ашып көрсетудің көркем ерекшелігі,

-әдеби көркем шығармаларды қабылдаудың эстетикалық ерекшелігі;

-персональдық аспектідегі ұсыныс библиографиялау.

1. Ұсыныс библиографиясы бойынша әдеби- көркем шығармалар мен әдебиеттанулық еңбектерді зеттеу дегеніміз не?

2. Әдеби- библиографиялық құралдарда материалды топтастыру қалай жүргізіледі?

Әдебиет:

1. Библиография художественной литературы и литературоведения. Под. ред. С.А. Трубникова.- М.: Книга, 1985.-335 с.

2. Зубов Ю. С. Библиография и художественное развитие личности.- М.:Книга, 1978.- 237 с.

3. Вохрышева М. Г. Библиография в системе культуры. /М. Г. Вохрышева; СГИИК.- Самара, 1993.- 125с.

4. Информационные ресурсы в области художественной литературы и литературоведения. // Справочник библиографа./ Науч. Ред. А. Н. Ванеев, В. А. Минкина.- С.Пб., 2002.-с. 144-185.

5. Информационно- библиографическое обеспечение гуманитарной сферы: Путеводитель по курсу / Сост. И. Г. Моргенкетерн.- Челябинск, 2002.- 42 с.

№22 Дәріс

А)Тақырып: Ғылыми- ақпараттық әдеби құралдарды библиографиялау методикасы.

В) Мақсаты: Ғылыми- ақпараттық әдеби құралдарды библиографиялау методикасын қарастыру.

С) Негізгі сұрақтар:

1. Семинарий- ғылыми жұмысқа көмек ретіндегі ерекше құрал түрі.

2. Персоналды библиографиялық құралдар.

3. Жазушы туралы әдебиеттерді библиографиялау.

4. Жалпы әдеби ғылыми көмекші көрсеткіштер.

Мазмұны: Ғылыми жұмыс үшін әдеби библоиграфияның маңызы;

-ғылыми –көмекші әдебиеттану библиографиясының негізгі қызметі, іздеу, ғылыми көз, историографиялық , коммуникативті және моделдеу ерекшелігі;

-семинарий- ғылыми - әдістемелік және библиографиялық құралдардың ерекше түрі;

-жазушы туралы әдебиеттерді библиографиялау;

- таңдамалы және толық ашып көрсету;

-ғылыми және эстетикалық құндылығына байланысты саралау;

-замандастарының мемуарлық мәліметтері;

-ғылыми – көпшілік әдебиет;

-оқу және оқу методикалық әдебиет

-анықтамалық – библиографиялық басылым,

-мемуарларды библиографиялау;

Д) Өзін- өзі бақылау сұрақтары:

1. Семинарий- ғылыми жұмысқа көмек ретіндегі ерекше құрал түрін атаңыз?

2. Персоналды библиографиялық құралдар дегеніміз не?

3. Жазушы туралы әдебиеттерді библиографиялау?

4. Жалпы әдеби ғылыми көмекші көрсеткіштер?

Әдебиет:

1. Библиография художественной литературы и литературоведения. Под. ред. С.А. Трубникова.- М.: Книга, 1985.-335 с.

2. Зубов Ю. С. Библиография и художественное развитие личности.- М.:Книга, 1978.- 237 с.

3. Вохрышева М. Г. Библиография в системе культуры. /М. Г. Вохрышева; СГИИК.- Самара, 1993.- 125с.

1. Әртипті кітапханаларда көркем әдебиет және әдебиеттану бойынша АБА құрамы және ұйымдастыру.

2. Көркем және әдебиеттану бойынша АБҚ ұйымдастыру.

Мазмұны: Көркем шығармалар және әдебиеттануды ашып көрсетудің негізгі методикасы : кітапхананың қорын ашып көрсету және насихаттау, шығармаларды әртүрлі белгілеріне байланысты іздеуді қамтамасыз ету;

- анықтама библиографиялық қорды ұйымдастыру (тақырыптық жинақтар, анықтамалық басылымдар, персоналды энциклопедиялар, библиографиялық басылымдар);

- көркем әдебиет бойынша каталогтармен картотекалар автро мен шығармалары бойынша, тақырыбына байланысты, жанры, ұлттық әдебиет бойынша,

- әдеби сұраныстар;

- әдебиеттанулық еңбектерді іздеу;

-өлкетанулық сипаттағы сұраныстар

- АБА –ты ұйымдастырудың жүйелі сипаты;

-АБА- ң құрамды бөліктерінің байланысы;

-АБА –ң кілті – ақпараттық іздеу жүйесі, алфавиттік – пәндік көрсеткіш, көмекші көрсеткіштер;

Д) Өзін- өзі бақылау сұрақтары:

1. Әртипті кітапханаларда көркем әдебиет және әдебиеттану бойынша АБА құрамы және ұйымдастыру дегеніміз не?

2. Көркем және әдебиеттану бойынша АБҚ ұйымдастыру қалай жүргізіледі?

Әдебиет:

1. Библиография художественной литературы и литературоведения. Под. ред. С.А. Трубникова.- М.: Книга, 1985.-335 с.

2. Зубов Ю. С. Библиография и художественное развитие личности.- М.:Книга, 1978.- 237 с.

Дәріс №24

А)Тақырып: Әдеби библиография бойынша библиографиялық іздеу методикасы.

В) Мақсаты: Әдеби библиография бойынша библиографиялық іздеу методикасын қарастыру.

С) Негізгі сұрақтар:

1. Библиографиялық іздеу- барлық библиографиялық қызмет түрінің негізі.

2. Әдеби библиография бойынша библиографиялық іздеу әдістері.

Мазмұны: библиографиялық іздеу – барлық библиографиялық қызмет түрінің негізі;

- әдебиеттанушының, ғылыми қызметкердің, библиографтың және оқырманның библиографиялық іздеуінің әртүрлілігі;

- іздеудің мақсаты мен пәні;

- жалпы ориентирлік іздеу;

- белгілі іздеу. (Белгілі бір шығарма, ақпаратты, фактографиялық)

- библиографиялық көздердің мүмкіншілігін пайдалану арқылы іздеу (көрсеткіштің тақырыбы, құрамды құрастырушының философиялық, ғылыми , саяси бағыыты, хронологиялық шегі, ақпараттың ерекшелігі)

- библиографтың іздеу жолдарының жобасы (гипотезасы): іздеудің ақпараттық дайындығы, іздеу көздерін моделдеу;

- іздеудің тиімді жолын таңдау, іздеу бағдарламасын жүзеге асыру, библиографиялық іздеудің тиімділігі, сапасы.

1. Библиографиялық іздеу- барлық библиографиялық қызмет түрінің негізін атаңыз?

2. Әдеби библиография бойынша библиографиялық іздеу әдістері қандай?

Әдебиет:

1. Библиография художественной литературы и литературоведения. Под. ред. С.А. Трубникова.- М.: Книга, 1985.-335 с.

2. Зубов Ю. С. Библиография и художественное развитие личности.- М.:Книга, 1978.- 237 с.

Апта 13

Дәріс №25

А)Тақырып: Ұсыныс әдеби библиографиясы және оқырмандардың әдеби- көркем талғамын тәрбиелеу мәселелері.

В) Мақсаты: Ұсыныс әдеби библиографиясы және оқырмандардың әдеби- көркем талғамын тәрбиелеу мәселелерін қарастыру.

С) Негізгі сұрақтар:

1. Әдеби- көркем талғамның анықтамасы, маңызы.

2. Оқу мәдениеті- тұлғаның мәдениетінің басты көрсеткіші.

3. Әдеби- көркем талғамды тәрбиелеудегі ұсыныс библиографиясының рөлі.

- әдеби көркем талғамның анықтамасы, маңызы;

- оқу мәдениеті – тұлғаның мәдениетінің басты көрсеткіші;

- таңдау мәдениетін қалыптастыру;

- қабылдау мәдениеті (эстетикалық қабылдаудың толық мәнділігі, қабылдаудың творчестволық бағыты);

- бағалау мәдениеті (өз бетімен немесе басқаның айтуымен баға беру, аргументті емес, дұрыс немесе қате және т.б.)

- оқырманның эсетикалық пікірінің сипаты;

- оқырмандардың бір – бірімен пікір алмасуы;

- әдеби көркем талғамды тәрбиелеудегі ұсыныс библиографиясының ролі.

Д) Өзін- өзі бақылау сұрақтары:

1. Әдеби- көркем талғамның анықтамасы, маңызы қандай?

2. Оқу мәдениеті- тұлғаның мәдениетінің басты көрсеткіш дегеніміз не?.

3. Әдеби- көркем талғамды тәрбиелеудегі ұсыныс библиографиясының рөлі қандай?

1. Библиография художественной литературы и литературоведения. Под. ред. С.А. Трубникова.- М.: Книга, 1985.-335 с.

2. Зубов Ю. С. Библиография и художественное развитие личности.- М.:Книга, 1978.- 237 с.

3. Вохрышева М. Г. Библиография в системе культуры. /М. Г. Вохрышева; СГИИК.- Самара, 1993.- 125с.

1. Белгілі ерекшеліктеріне байланысты біріккен оқырмандардың тобын модельдеу.

2. Оқырмандардың жалпы арнайы типологиясы.

3. Көркем әдебиет оқырмандарының типологиясы.

- белгілі ерекшеліктеріне байланысты біріккен оқырмандардың тобын моделдеу;

- оқырмандардың жалпы арнайы типологиясы;

- көркем әдебиетті эстетикалық қабылдай білудің деңгейін анықтау;

- эмоционалдық эстетикалық қабылдауды анықтау;

-әдеби көркем талғамның критерийлері;

оқу мәдениеті қалыптаспаған, кітапты аз оқитын оқырмандар, кітапты көп оқитын , бірақ жүйесіз оқитын оқырмандар;

- кітап оқуталғамы нашар және біржақты оқитын оқырмандар;

- кітап оқу мәдениеті қалыптаспаған , өз бетімен кітап таңдай білмейтін, бірақта жан-жақты сұранысы бар оқырмандар;

- әдебиетті жақсы таңдай білетін, кітап оқу мәдениеті жақсы қалыптасқан оқырмандар;

- талғамы жағынан әдебиетті әліде толық меңгермеген қызығушылығы жоғары, өз бетімен кітап таңдай білетін , жан – жақты көзқарасы бар оқырмандар;

жоғары деңгейде оқу мәдениет қалыптасқан, талғамы өте жоғары, әдебиеттерді оның құндылығына байланысты таңдай білетін оқырмандар.

1. Белгілі ерекшеліктеріне байланысты біріккен оқырмандардың тобын модельдеу дегеніміз не?

2. Оқырмандардың жалпы арнайы типологиясын атаңыз?

3. Көркем әдебиет оқырмандарының типологиясы қандай?

1. Библиография художественной литературы и литературоведения. Под. ред. С.А. Трубникова.- М.: Книга, 1985.-335 с.

2. Зубов Ю. С. Библиография и художественное развитие личности.- М.:Книга, 1978.- 237 с.

Апта 14

Дәріс №27

А)Тақырып: Оқырмандарды эстетикалық тәрбиелеуде әдеби- библиографиялық ақпаратты қолданудың негізгі бағыттары.

В) Мақсаты: Оқырмандарды эстетикалық тәрбиелеуде әдеби- библиографиялық ақпаратты қолданудың негізгі бағыттарын қарастыру.

С) Негізгі сұрақтар:

1. Әдеби- көркем талғамды және эстетикалық бағытты қалыптастыру факторлары.

2. Оқырмандардың тұтыну мен қызығушылығын және идеялық- эстетикалық бағытын дұрыс қалыптастыру.

Мазмұны: - әдеби көркем талғамды және эстетикалық бағытты қалыптастыру факторлары;

- оқырмандардың тұтыну мен қызығушылығын және идеялық – эстетикалық бағытын дұрыс қалыптастыру;

- оқырмандардың жан- жақты қызығушылығы мен талғамын тәрбиелеу;

- көркем әдебиетерді зерртей білуге оқырмандарды үйрету;

- әдеби библиографияның тиімділігін арттыру;

- тиімділігін арттыру жүйесінің критерийлері: оқырмандардың ақпараттылығы, ұсынылған әдебиеттерді оқу активтілігі, оқырмандық қызығушылығының өзгеруі, әдеби библиографиялық материалдарды зерттей білуі.

1. Әдеби- көркем талғамды және эстетикалық бағытты қалыптастыру факторларын ата?

2. Оқырмандардың тұтыну мен қызығушылығын және идеялық- эстетикалық бағытын дұрыс қалыптастыру дегеніміз не?

Әдебиет:

1. Библиография художественной литературы и литературоведения. Под. ред. С.А. Трубникова.- М.: Книга, 1985.-335 с.

2. Зубов Ю. С. Библиография и художественное развитие личности.- М.:Книга, 1978.- 237 с.

3. Вохрышева М. Г. Библиография в системе культуры. /М. Г. Вохрышева; СГИИК.- Самара, 1993.- 125с.

№28 дәріс

А)Тақырып : Өнер шығармалары мен өнер әдебиеттерінің басылымдары.

В) Мақсаты: Өнер шығармалары мен өнер әдебиеттерінің басылымдарын қарастыру.

С) Негізгі сұрақтар:

1. Өнер бойынша арнайы баспалар, өнер басылымдарын шығаратын ғылыми мекемелер.

2. Бейнелеу басылымдары. Ноталар.

3. Өнер басылымдарының түрлері.

- бейнелеу басылымдары . Ноталар.

- өнер шеберлерінің эстетикалық мұралары және әдебиеттері.

Мемуарлық – документальды көздер. Ғылыми зерттеу әдебиеттер. Оқулық және оқу методикалық құралдар.Көпшілік әдебиеттер. Анықтамалық басылымдар.

1. Өнер бойынша арнайы баспалар, өнер басылымдарын шығаратын ғылыми мекемелерді ата?

2. Бейнелеу басылымдары. Ноталар қандай басылым?

3. Өнер басылымдарының түрлері атаңыз?

1. Библиография художественной литературы и литературоведения. Под. ред. С.А. Трубникова.- М.: Книга, 1985.-335 с.

2. Зубов Ю. С. Библиография и художественное развитие личности.- М.:Книга, 1978.- 237 с.

Апта 15

Дәріс №29

А)Тақырып : Өнердің ұсыныс библиографиясы.

В) Мақсаты: Өнердің ұсыныс библиографиясын қарастыру.

С) Негізгі сұрақтар:

1. Өнердің ұсыныс құралдарын шығарудың орталықтары.ҚРҰК және т.б. кітапханалардың қызметі.

2. Ұсыныс библиография құралдарының жүйесі.

Мазмұны: Құралдарды шығарудың негізгі орталықтары. ҚРҰҚ және т.б. кітапханалардың қызметі.

- өнердің ұсыныс библиографиясының теоретикалық және методикалық негізі.

- ұсыныс библиографиясының жүйесі- оқушыларға арналған құралдар, жастарға арналған құралдар, көркем өнер мүшелеріне арналған құралдар.

- өнер туралы журнал – газет және кітап ішіндегі библоиграфия

1. Өнердің ұсыныс құралдарын шығарудың орталықтары.ҚРҰК және т.б. кітапханалардың қызметін атаңыз?

2. Ұсыныс библиография құралдарының жүйесі дегеніміз не?

Әдебиет:

1. Библиография художественной литературы и литературоведения. Под. ред. С.А. Трубникова.- М.: Книга, 1985.-335 с.

2. Зубов Ю. С. Библиография и художественное развитие личности.- М.:Книга, 1978.- 237 с.

3. Вохрышева М. Г. Библиография в системе культуры. /М. Г. Вохрышева; СГИИК.- Самара, 1993.- 125с.

1. Анықтамалық- библиографиялық қызмет.

2. Библиографиялық ақпараттау.

3. Өнер басылымдарын библиографиялау.

- библиографиялық ақпараттау;

- ғылыми, арнаулы және көпшілік кітапханалардың АБА;

- өнер басылымдарын библиогафиялау.

- өнер тақырыбы бойынша оқуға және басшылықта библиографияны қолдану;

- эстетикалық тәрбие беруде библиграфияны қолдану.

1. Анықтамалық- библиографиялық қызмет дегеніміз не?

2. Библиографиялық ақпараттау дегеніміз не?

3. Өнер басылымдарын библиографиялау?

1. Библиография художественной литературы и литературоведения. Под. ред. С.А. Трубникова.- М.: Книга, 1985.-335 с.

2. Зубов Ю. С. Библиография и художественное развитие личности.- М.:Книга, 1978.- 237 с.

3. Вохрышева М. Г. Библиография в системе культуры. /М. Г. Вохрышева; СГИИК.- Самара, 1993.- 125с.