475
- катетермен алынған зҽрде вульвовагинтте ҿзгерістер анықталмайды.
Пиелонефриттің екіншілік сипатын жоқ шығарғанда метаболикалық, обструктивті
нефропатияларды жҽне рефлюксті жоққа шығарады.
Соле уриян ы
анықтау үшін
тҽуліктік зҽрде олардың мҿлшерін анықтайды:
- оксалаттар (қалыпты кҿрсеткіші тҽулігіне 1 мг\кг);
- ураттар (дені сау 1 жастан балаларда 0,09-0,12 ммоль\кг\тҽулігіне);
- фосфаттар (қалыпты кҿрсеткіштері 0,01-0.)4 г\кг тҽулігіне).
Зҽр шығару жолдарының обструкциясының
себептері
болуы мҥмкін:
- тостағаншаның мойнының дискинезиясы немесе тарылуы;
- тҥбекшенің, несепағардың, зҽр
қабының тасы;
- тҥбекшені немесе несепағарды басып тҧратын қосымша тамыр немесе ісік;
- несепағардың ахалазиясы немесе стриктурасы;
- зҽр қабының уретерцеле, дивертукуласы;
- зҽр
қабының мионейрогенді атониясы;
- еркек бездің (простатаның) туа біткен аурулары;
- зҽр шығару каналының стрикрурасы немесе дивертукласы;
- фимоз.
Рефлюкстер (зҽрдің кері ретроградты айдалуы):
1. зҽрдің ағуына кедергі келтіретін анатомиялық мҥкістіктер (уретраның дивертикуласы
немесе қосарлануы, несепағар эктопиясы, уретраның қабішілік бҿлігінің қысқа болуы);
2. цистит;
3. зҽр шығару жолдарының ҽртҥрлі бҿліктерінің бҧлшық ет тонусын нервтік реттелуінің
бҧзылуы;
Рефлюкстерді келесі
түрлерге
бҿледі:
• қаб-несепағар (везикоуретральды) рефлюксі (ВУР);
• тҥбекше-бҥйректік рефлюкстер:
- пиелотубулярлы,
- форникальды (тостағаншалардың кҥмбезінің жарылуы).
Бҥйректің ҿрмелі инфекциялануында негізгі орын ВУР- ке беріледі.
ВУР-ті анықтау ҥшін УЗД, изотопты
ренография қолданылады, дегенмен цисто-
графия жҽне микциялық цистоуретрографияның ақпараттығы жоғары болып есептеледі.
ВУР – бес
түрге
бҿледі:
І дҽрежесі – цистография контраст несепағарға тҥседі;
ІІ дҽрежесі – контраст сырттай ҿзгермеген несепағарды, тостағаншаны, тҥбекшені
толтырады;
ІІІ дҽрежесі – контрастың айдалуымен қатар несепағардың орташа кеңеюі жҽне айналуы,
тҥбекшенің орташа кеңеюі байқалады; тостағаншаның суреті
аздап тегістелген;
IV дҽрежесі – несепағар, тҥбекшелер, тостағаншалар айқын кеңейген немесе айналған,
кҿптеген тостағаншалардың папиллярлык суреті сақталып, ҥшкір бҧрыштар жойылып
кетеді;
V дҽрежесі – несепағардың, тҥбекшенің, тостағаншаның айтралықтай кеңеюі жҽне айна-
луы; тостағаншалардың емізікшелік суретінің жойылуы.
Ҧрықтың ауыр ВУР -і нҽрестеде бҥйрек жетіспеушілігіне ҽкелуі мҥмкін. ЗШЖИ-да
пайда болған ВУР ҿтпелі сипатты болады. Кҿбіне ВУР спонтанды жойылады. ВУР
байқалатын балаларды емдеу консервативті немесе оталау ҽдістерімен жҥргізіледі:
- зорлап зҽрге отырғызу (ояу кезінде 1,5-2 сағат зҽрге отырғызу);
- форсирленген диурез (зҽр жҥргізетін дҽрілер: 2 кҥн ҿткізіп ҥшінші кҥні фуросемид
береді);
- зҽр инфекциясы байқалған шақта антибиотикалық ем.
Ҽр 6 сайын УДЗ жасап ВУР динамикасын бақылап тҧру керек. ВУР-тің кейбір
тҥрлерінде оталау емі қажет болуы мҥмкін. ВУР-тің IV - V дҽрежелері 5
жасқа дейін
рефлюкс- нефропатия дамуының жоғары қауіпті факторы болады.
476
ВУР нҽтижесінде пайда болған Рефлюкс- нефропатия сипатталады:
- фокальды склероздың қалыптасуы;
- тубулоинтерстициальды функциясының тҧрақты бҧзылуы;
- тҧрақты протеинурия;
- гломерлярлы ҥзілудің бҧзылуы;
- болашақта аретриялық гипертензия дамып, созылмалы бҥйрек жетіспеушілігінің даму
мҥмкіндігі жоғары болады.
Нейрогенді зҽр қабы (НЗҚ) –
әртүрлі деңгейде нервтік реттеудің бұзылуынан
дамитын, зәр қабының сиымдылығы мен эвакуатаролық фнкциясының бұзылуы.
НЗҚ жеңіл тҥрлері нейроциркуляторлы дисфункцияларда,
невротикалық реакция-
ларда байқалуы мҥмкін. ВУР-дың III-IV дҽрежелерімен қосарланатын
НЗҚ ауыр түрлері
миелодис-плазияларда, жарақаттарда, ісіктерде, жҧлынның қабынулы-дегенеративті ауру-
ларында, жҧлыннан тыс ҿткізгіш жолдардың патологияларнда байқалады. НЗҚ клини-
калық тҧрғыдан дизуриялық бҧзылыстармен (поллакурия немесе зҽр шығарудың жиілеуі,
зҽр шығару сезімінің кҥшеюі немесе ҽлсіреуі, зҽрін ҧстай алмауы). КЗҚ-да пиеолонфрит,
ЗШЖИ-ға қарағанда зҽр синдромында ҿзгерістер мен активтілік белгілері болмайды.
НЗҚ - жіктеп
емдеу
ҥшін екі тҥрге бҿледі
(70-кесте).
70-КЕСТЕ
Достарыңызбен бөлісу: 
