Балашт ҥ с І п қ алие в б а л а л а р а у р у л а р ы о қ у л ы қ Ақтӛбе 1 4

Болжамы біріншілік экссудативті энтеропатияда онша жағымды емес. 12.3.3. БЕЙАРН АМАЛЫ Ж АРАЛЫ К ОЛИТ

жүктеу 10,77 Mb.

Pdf просмотр

бет	471/772
Дата	19.01.2023
өлшемі	10,77 Mb.
	#40966

1 ... 467 468 469 470 471 472 473 474 ... 772

tusipkaliev pediatria

Этиологиясы.

Болжамы
біріншілік экссудативті энтеропатияда онша жағымды емес.
12.3.3. БЕЙАРН АМАЛЫ Ж АРАЛЫ К ОЛИТ
Бейарнамалы жаралы колит (БЖК)
–
алғашқыда кӛбіне дистальды бӛлігінде
орналасатын, кейін біртіндеп проксимальды бағытта тарап, біртіндеп тоқ ішеке толық
жайылатын, және жиі басқа мүшелерді (буындар, бауыр, тері, кӛз) зақымдайтын, тоқ
ішектің клегей қабатының эрозиялы-жаралы сипатты некрозданатын қайталама
қабынуы. Европада БЖК 100000 халыққа шаққанда 1,5-2 балада кездеседі.
Этиологиясы.
Аурудың пайда болуын тҧқым қуалауға бейімділікпен жҽне сыртқы
ортаның ҽсерімен тҥсіндіреді. БЖК-ке тікелей бейімдік білдіретін ген идентификациялан-
баған, ол ақау 2-ші, 6-ші, 7-ші хромосомаларда орналасады деген болжам бар. БЖК дамуы
DR2 локустарымен, мҥмкін гистосҽйкестіктің бас кешені DR3, DQ2 байланысты болуы
мҥмкін.
БЖК-тің пайда болуында сыртқы ортаның рҿлінің дҽлелдері:
-
ішекте орналасқан инфекциялық қоздырғыштар (кампилобатер, шигеллдер, амебалар,
иерсиниялар, хламидиялар, микобактериялар), аурудың қайталауына жҽне ішектен тыс
белгілердің болуына ықпал етуі мҥмкін;
- персистеуші вирусты инфекцияның ішек қабырғасының капиллярларының эндотелия-
сының зақымдалуында, васкулит, ишемияның, қабынудың дамуында маңызы бар;
- Сҥтті кҿтереалмау БЖК -ның даму қаупін артырады;
- БЖК-пен ауыратын балалардың анамнезінде психикалық статустың жҽне нервтік-
психикалық салмақтың шектен тыс екені анықталады;
- БЖК-тің кеңінен тарауы ҿндірістік жоғары дамыған мемлекеттерде, қалада дамып
келе жатқан елдер мен ауылдық жерден жоғары болып келеді.
Сыртқы орта факторлары, ауруға генетикалық бейімділігі бар адамдарда
патологиялық процесстің реакциясын қозғап жіберетін, триггер ретінде қарастырылады.
Патогенезі.
Зақымдаушы агенттер (ішек микрофлорасының анигендері, тағамдық
антигенедр) ішек эпителиясына қарсы антидене қалыптасуы байқалатын иммундық
жауапты стимуляцитялайды деген гипотеза бар.
- БЖК-мен ауыратын науқастардың кҿбінде Н1 аутоантигенге перинуклеарлы антинейт-
рофильді антидене (р-ANCA) анықталады;
- БЖК-мен ауыратын науқастарда тоқішек, ҿт ҿзектерінің, терінің, буындардың жҽне
кҿздің жасушаларының мемранасының қҧрамына кіретін тропомиозиндер тобына
кіретін арнайы белокқа антидене анықталады.
Ішектің созылмалы қабынулы ауруларына клегей қабатының, мҥмкін антгендердің
кҿп мҿлшерде болуына байланысты, иммундық жҥйесінің реттелуінің бҧзылуы тҽн. Бҧл
бҧзылыстар ықпал етеді:
-
Тх1 жҽне Тх2-лимфоциттер популяциясы арасындағы тепетеңдіктің созылмалы
ҿзгерістері;
-
проқабыну цитокиндерінің (IL-1, IL-8, TNF) экспрессиясы;

462
-
цитотоксикалық Т-жасушалардың, В- лимфоциттердің, макрофагтардың жҽне «мес»
клеткалардың активтелінуі;
- кҿп мҿлшерде қабыну медиаторларының жҽне жасушалар ҥшін улы заттардың (лейко-
триендер, оттегі радикалдары, эластазалар, коллагеназалар, протеазалар, комплемент
факторлары, гистамин) тҥзілуі;
- тоқ ішек кілегей қабатында қабынулық ҿзгерістердіғң пайда болуы.
Қазіргі кезде зерттеулердің кҿп болуына қарамастан, пайда болу механизмі толық
ашылмай отыр. Иммунологиялық, соның ішінде аутоагрессиялық, реакциялар табиғаты
екіншілік болып келеді деген пікір бар.

жүктеу 10,77 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 467 468 469 470 471 472 473 474 ... 772