Балашт ҥ с І п қ алие в б а л а л а р а у р у л а р ы о қ у л ы қ Ақтӛбе 1 4


Жіктелісі. Кезеңін (ҿршу, сауығу), аурудың ауырлық дҽрежесін кҿрсетеді.  Целиакияның клиникалық кӛрінісі



жүктеу 10,77 Mb.
Pdf просмотр
бет467/772
Дата19.01.2023
өлшемі10,77 Mb.
#40966
1   ...   463   464   465   466   467   468   469   470   ...   772
tusipkaliev pediatria

 Жіктелісі.
Кезеңін (ҿршу, сауығу), аурудың ауырлық дҽрежесін кҿрсетеді. 
Целиакияның
клиникалық кӛрінісі
кезкелген жас шағында байқалуы мҥмкін.
Балаларда кҿбіне ауру, қҧрамында глютен бар тағам бере бастағанда, 9 -24 ай аралық-
тарында, ересек адамдарда 30 жастан кейін байқалады. Белгілері полиморфты жҽне кҿбіне 
ішектен тыс иммунопатологиямен ассоцияланады. Негізгі белгілері болып келеді: 
- полифекалия
– жеген тамақтың 5% артық болып келетін кҿп мҿлшерлі нҽжіс; 
- стеаторея 
– нҽжістің сасық шіріген иісті, сҧрғылт тҥсті, ҿзіне тҽн майлы жылты-
рауықты болуы, копрограммада бейтарап майлардың, ҽсіресе май қышқылдарының, 
кҿп мҿлшерде кҿбеюі; 
- айтарлықтай ару 
– жайылған тері асты шел майының, ҽсіресе кеудесінде, аяқ-қолын-
да, қҧйрығында жойылуы; 
- Дельбе псевдоасциті
– ауруға сҽйкес келетін атониялық ҥлкейген ішек ілмектірінің 
ішіне сҧйықтық жиналуына жҽне гепатоспленомегалияға байланысты іштің ҥлкейіп 
кебуі. Аяқтарында ақуызсыз ісіктер; 
- Ауру ҧзақ дамыған жағдайда бойның ҿспей қалуы; 
- науқастың мінезінің ҿзгеруі: кҿңілі жабыңқы, кҥйгелек, ашулаңшақ, невропатиялық 
эгоистикалық кҿріністер – «бақытсыз бала синдромы»; 
- поливитаминдер жетіспеушілігі белгілері: терісі қҧрғақ, атрофиялық глоссит, ангу-
лярлы стоматит; анемия (темір жҽне дҽрумендер жетіспеушілігі); рахит белгілері; 
тістердің, тырнақтардың, шаштарының дистрофиялық ҿзгерістері; кенеттен сҥйек 
сынуы байқалуы мҥмкін (кальций мен Д -дҽруменінің тапшылығы). 
Аурудың ағымы толқын тҽріздес сауығу кезеңі бірнеше айдан бірнеше жылға дейін 
созылуы мҥмкін.
Диагностикасы 
клиникалық белгілеріне негізделеді. Ҧзақ қайталайтын диарея 
немесе іш қатуы байқалатын, иммунопатологиялық аурулары бар (тиреодит, қант диабеті
1 типі, коллагеноздар, васкулиттер, витилиго жҽне басқалар), бой ҿспей қалған, тіс 
эмаліның дисплазиясы, кҿптеген кариес байқалатын, остеопороз, артралгиялар, алопеция, 
қайталайтын анемия байқалатын балалар зерттелуі қажет. Жасҿспірімдік кезеңде бойының 
ҿсуінің секірісі байқалмау, жыныстық жетілуі қалыс қалау, дисменорея байқалу тексеруге 
кҿрсеткіш бола алады. Диагностиканың клиникалық сатысы қан анализінен (анемия), 
копрологиялық зерттеуден (стеаторея ІІ тҥрі, креаторея, йодофильді микрофлора), 
биохимиялық зерртеулерден (дис- жҽне гипопротеинемия, гипохолестеринемия, 
сидропения жҽне басқалар), ішек дисбиозын анытаудан қҧралады.
Серологиялық тест жасалады: 
антиглютенді антиденелер IgA жҽне IgG класстары, 
тіндік трансглутаминазаға антиденелер, эндомизияға антиденелер анықталады. 
Целиакияның генетикалық маркелерін (HLA- DQ2, DQ8) анықтайды. Нҽтижесі оң болса 
диагнозды ащы шектің клегей қабытынан алынған биоптатқа морфологиялық зерттеу 
жҥргізіп дҽлелдейді. 
Целиакияның морфологиялық субстраты болып, гликокаликстің қалыңдығының 
кішреюі, абсорбтивтік жасушалардың санының азаюы, бҥрлердің қалыңдауы немесе 
жойылып кетуі, крипталардың (ҧңғылының) пролиферацияланған жетілмеген жасушала-
рының санының айтарлықтай артуы, крипталардың ҧзаруы, жасушалардың қалыпты 
жағдайға қарағанда жаңаруы мен миграциясының жеделдеуі, жасушааралық 


459 
лимфоциттердің санының кҿбеюі. Иммуногистологиялық ҽдіспен биоптат тіндерінде, 
текқана целиакияға тҽн γ/∂ - рецепторлары бар Т-жасушаларды анықтайды. Қатаң 
аглютенді емдҽмді тағайындпаудың тиімділігініңде маңызы зор: нҽжісі 6-7 кҥнде жақ 
арады, салмағының артуы 3-аптадан басталады, дене ҧзындығында ҿз қатарларын 1,5- 2 
жылда қуып жетеді. Диагноз верификацияланған болса арандатушы сынамалар қоюға 
болмайды. Кҥмҽнді жағдайларда аглютенді емдҽс қолдана бастағаннан кейін 6-12 айдан 
соң араңдату жҥргізіп, ішек клегей қабатының биоптатын зерттеу мҥмкін болады.

жүктеу 10,77 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   463   464   465   466   467   468   469   470   ...   772




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау