Балашт ҥ с І п қ алие в б а л а л а р а у р у л а р ы о қ у л ы қ Ақтӛбе 1 4

тексеру сҧрастырудан басталады. Содан соң қарау

жүктеу 10,77 Mb.

Pdf просмотр

бет	47/772
Дата	19.01.2023
өлшемі	10,77 Mb.
	#40966

1 ... 43 44 45 46 47 48 49 50 ... 772

tusipkaliev pediatria

тексеру
сҧрастырудан басталады. Содан соң
қарау
жҥргізіледі. Дені
сау балалардың бҧлшық еті серпінді симметриялы тҥрде бірдей ҿсіп жетіледі. Айы-кҥні
жетіп туған балалар қол-аяғын бауырына жинап жатады. Стол ҥстінде аяқ-қолы созылып
жатқан баланың бҧлшық етінің босаң (гипотонус) екенін байқауға болады.
Ауру опистотонус қалыпта, яғни қолдары созылған жҽне керілген, ал басы шалқайып
кейін қарай тартылған кҥйде, жатады. Бақылау кезінде анықталған қолының немесе
аяғының салбырап жалпы қозғалыс ҽрекетіне араласпай тҧруы жекелеген бҧлшық ет
тобының ҽлсіздігін (тонусының азаюы) немесе салдануын (парез) білдіреді.
Пальпация
жасап – консистенция жҽне пассивті қимылдар жасауға кҿрсететін
кедергісі бойынша, бҧлшық еттің тонусын анықтайды. Бҧлшық еттің ҽлсіздігі, босандығы
гипотонусын кҿрсетеді де, керілгіштігі, тартымдылығы, тығыздығы бҧлшық еттің
тонусының жоғары (гипертонус) екенін кҿрсетеді. Бҧлшык еттердің бҥккіш топтарының
тонусы жоғары болғанда «қайтару» белгісі анықталады. Оны тексеру ҥшін шалқасынан
жатқан баланың аяғын абайлап жазып, стҿлдың бетіне басып 5 сек ҧстап тҧрады. Содан
кейін, қоя бергенде баланың аяғы тез бҧрынғы орнына барады. Ал, егер бҧлшық ет тонусы
сҽл-ақ кеміген болса, орнына қайтып бармайды. Бҧлшық еттердің жалпы, ҽсіресе арқада
еттерінің, тонусын тексеру ҥшін баланы аяғынан ҧстап, абайлап басын тҿмен салбыратып
тік ҧстайды. Егер бҧлшық еттердің тонусы қалыпты жағдайда болса, басы мен денесі бір
сызықтың бойында болады, бірақ басы салбырайды, қолдары сҽл бҥгулі болады. Ал,
аяқтары тіке жазылған болады. Егер басы салбырап тҧрса, ауыр жағдайларда қолы да,
онда бҧлшық еттер тонусы тҿмендегені. Тонусының жоғарлауы аяқ-қолының қатты
бҥгілуінен жҽне басының кейін қатты шалқайғанынан кҿрінеді. Емшек жасындағы
балалардың қол еттерінің тонусы тарту арқылы байқалады. Шалқасынан жатқан баланы,
отырғызуға тырысып, қолынан тартады. Ҽуелі бала қолдарын жазып жібереді (бірінші
кезеңі), содан соң денесімен дҽрігерге кҿмектесіп тартынады (екінші сатысы). Егер тонусы
жоғары болса, бірінші сатысы болмайды, ал тҿмен болса, екінші сатысы болмайды.

79
Шала туған балаларда бҧлшық еттердің тонусының тҿмендеуі 1,5–2 айға дейін
байқалады. Одан кейін пайда болатын тонустың жоғарылығы 5–6 айға дейін сақталады.
Ал, мерзіміне жетіп туған балаларда қол бҧлшық еттерінің физиологиялық гипертонусы 2
айға, аяқтарында 4 айға созылады. Пассивті (белсенділіксіз) қозғалыстарды тексергенде
шынтақ буынын 180
о
жазылуы, саны екі жаққа бірдей 75
о
жазылуы, ҧршық буындарында
аяқта 150
о
жазуға болса, ал табанда 120
о
бҥгуге болса, басын жанына бҧрып жауырынның
бҧғана буынына жеткізе алса, сонымен қолын қарсы жаққа бҧрғанда, созғанда сол
буындарға жететін болса, қалыпты деп есептелінеді.
Белсенді қозғалыстар баланың дербес қозғалыстарын немесе оның ойын кездегі
қозғалыстарын бақылау арқылы бағаланады. Баланы ойыншықтармен ойнауға
ынталандырып, оны қолымен, аяғымен тҥрлі қимылдар (қолын-аяғын бҥгу, жазу, қысу,
отыру, жҥру, секіру) жасатады.

жүктеу 10,77 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 43 44 45 46 47 48 49 50 ... 772