Балашт ҥ с І п қ алие в б а л а л а р а у р у л а р ы о қ у л ы қ Ақтӛбе 1 4

жүктеу 10,77 Mb.

Pdf просмотр

бет	368/772
Дата	19.01.2023
өлшемі	10,77 Mb.
	#40966

1 ... 364 365 366 367 368 369 370 371 ... 772

tusipkaliev pediatria

Ревматизмді ажырату:

Кардит полиартрит, хорея жҽне басқа негізгі
диагностикалық шектері байқалғанда, ревматизмді анықтау қиынға соқпайды.
Инфекциялы бейспецификалық (арнайы емес) полиартрит кҿбіне бірден бірнеше
(сиректеу) буындарды зақымдап, бірте-бірте кҿп буындарға тарап кетеді. Буындардың
зақымдалуының тҧрақтылығы жҽне ҥдемелілігі, кҿбіне шар пішінділігі тҽн болып келеді.
Бҧл процесс зақымдауды қол, аяқ басы, саусақ аралық сияқты кішкене буындардан
бастайды. Бҧндай жағдайда науқастың қозғалу мҥмкіншілігі, ҽсіресе таңертенгісін
ҧйқыдан кейін, шектеледі. Ал, қозғалып, жҥріп кеткен соң, қозғалыс шектелуі азаяды.
Буындардың қимылдары тарылып, анкилоз пайда болады. Аяқ-қолының, ҽсіресе,
зақымдалған буындардың бҧлшық еттерінің атрофиясы байқалып, терісі айқын қуқыл
тартады, жҥйкелік лимфоаденопатия анықталады. Жҥректе ҿзгерістер шамалы байқалады
жҽне кҿбіне функциялық (миокард дистрофиясы сықылды) болып келеді. Сҥйектерде
дистрофиялық ҿзгерістер анықталады. Активтілігін анықтайтын кҿрсеткіштер (ЭТЖ-ның
артуы, лейкоцитоз, диспротеинемия) басында кҿп ҿзгермейді, ал кейін келе, тіптен
жасаған емге қарамастан, ҧзақ уақыт тҧрақты жоғары деңгейде тҧрып қалады.
Стрептококтық антиденелердің титрі негізінде қалыпты, болмаса, сҽл ғана ҧлғайған болып
келеді. Буындардың рентгенограммасында остеопороз, анкилоз анықталады.
Инфекциялық-аллергиялық полиартриттің ревматикалық полиартриттен айырмашы-
лығы баспадан, ЖРВИ-дан кейін басталады, буындық синдром ҧзақтау (2-3 апта)
байқалады, процесс жҥректі зақымдамайды, антибиотиктер тез нҽтиже береді,
буындардың деформациясы байқалмайды, қайталап соғуға бейімдеу келеді.
Баланың аяқтарының, ҽсіресе балтырларының, ауыруы (ҿсу ауруы) ваготонияда
(ваготониялық тамырлық дистонияда), кҿбіне тҥнде ауырады. Буындар ҿзгермейді.
Ажыратуға ваготонияның ҿзіндік белгілері, реография жҽне сфигмография кҿмектеседі.
Моноартритте, ҽсіресе ҧршық немесе тізе буындарда, туберкулездік зақымдалулар-
дан ажырата білу керек. Туберкулезде кҿбіне бір буын зақымдалады да, кҿбіне ҿкпе тубер-
кулезі анықталады, жҥректе ҿзгеріс табылмайды, антиревматикалық ем кҿмектеспейді.
Сиректеу геморрагиялық васкулиттен, бруцеллезден (сарп), сепсистен, қызыл
волчанкадан, тҥйінді периартриттен ажыратуға тура келеді.
Геморрагиялық васкулитте буындардың зақымдалуы теріде геморрагиялық
бҿртпелердің пайда болуымен, кейде ішектен қан кету белгілерімен, іші ауыруымен,
эритропиуриямен байқалалды.
Бруцеллезде эпидемиологиялық, анамнезді талқылай білу керек, буындағы
ҿзгерістер кеш (2-3 айдан кейін) анықталады. Қиын жағдайларда лабораториялық
кҿрсеткіштер (қанды бактериологиялық тексеру, Райт, Бюрне жҽне басқалар) кҿмектеседі.
Тонзилогенді интоксикацияда, жҥректе ҿзгерістер пайда болып, шағымдары
ревматизмнің баяу дамыған тҥрлеріндегі шағымдарға сҽйкес келеді: ҽлсіздік, шаршампаз-
дық, дене қызуының субфербрильді кҿрсеткіштерге дейін кҿтерілуі, ентікпе, жҥрек
тҧсының жҽне буындарының ауыруы, тершеңдік, тҽбетінің тҿмендеу, ҧйқысының
мазасыздануы жҽне т.б. Бірақ бҧл шығымдар тонзилиттің қайталау немесе жедел
респираторлы инфекциялар кезінде байқалады. Ал, бҧл науқастар сауыға бастағанда
немесе кҿбіне сауыққаннан кейін толық жойылып кетеді. Тыныс жиілеуі кҿбіне терең дем
алу тҥрінде байқалады, ал денеге салмақ тҥскеде байқалмайды. Жҥрек аймағының
ауыруы, кҿбіне қоздыратын жағдайлардан кейін байқалса, буындардың ауыруы денеге
салмақ тҥсуіне байланысты емес. Ревматизмде жоғарыдағы шағымдар стрептококтік
инфекциядан кейін 2-4 апта ҿткен соң байқалады, кейде ҥдей тҥседі, жҥрек аймағының

372
жҽне буындарының ауыруы, ентікпе денеге салмақ тҥскенде байқалады да, тыныш
жағдайда жойылып кетеді.
Науқасты тексергенде жҥректе тонзиллокардиальды синдром деген ҧғыммен
анықталатын ҿзгерістер байқалады. Оларды сипаттамасына жҽне айқындылығына
(ауырлығына) байланысты ҥш топқа бҿлуге болады: функциональді тонзиллогенді
кардиопатия (жҥрек тахикардия, қысқа систолалық шу анықталады), тонизоллогенді
миокардиодистрофия (жҥрек шекаралық қалыпты, қыстқа систолалық шу, жҥрек тондары
орташа тҧйықталған тахикардия), баспа немесе тонизиллиттің қайталау кезінде
байқалатын жҽне қабынуға, гистаминге қарсы ем ҽсерінен тез жойылып кетеді
тонзиллогенді миокардит. Бірінші екеуінде инструментальдық тексеруде ҿзгерістер
шамалы байқалады. Лабораториялық кҿрсеткіштер қалпы, болмаса қабынуға қарсы емнің
ҽсерінен тез (1-2 аптада) қалыптасады. Сол сияқты тонзиллогенді миокардитте де
инструментальды жҽне лабораториялық кҿрсеткіштер бар екенің дҽлелдейді, бірақ ол
қабынуға жҽне гистаминге қарсы ҽсер ететін дҽрілермен емдегенде тез сауығып кетеді.
Баяу дамитын ревматизмде де клиникалық, инструментальдық жҽне лабораториялық
кҿрсеткіштер кардиттің бар екенін дҽлелдейді. Кейбір науқастарда процесс жҥрек
ақауының пайда болуымен аяқталады. Активтілігін кҿрсететін лабораториялық
кҿрсеткіштердің ҿзгерістері ҧзақ байқалады, тҧрақ болады. ЭКГ-ның кҿрсеткішін
талқылаудың да маңызы ҥлкен: тітіркенудің таралу сатысының ҧзаруы кҿбіне
ревматикалық кардитте байқалса, систолалық тітіркенудің тоқтау сатысы ретінен ҥлкеюі
жҥректің тонзиллогендік ҿзгерістерінде жиі байқалады.
Тонзиллогендік кардиопатияларда жҥректегі ҿзгерістерден гҿрі шағымы кҿп болады.
(шағымдары ҿзгерістеріне сай келмейді), ал ревматикалық кардитте керісінше
шағымдарынан жҥректегі ҿзгерістері кҿбірек болып келеді.
Вирусты миокардитті ревматизмнен ажыратуға оның ЖРВИ-мен байланысты ревма-
тизмге тҽн экстракардиальды белгілері, баланың жасы (негізінен 5-6 жасқа дейін байқа-
лады), бҧл миокардитте негізінен миокардтың жарамсыздығының байқалатындығы, лабо-
раториялық кҿрсеткіштердің ҿзгермеуі (кардиомегалия дҽрежесі иммунобиохимиялық
тексерістер кҿрсеткіштеріне сай келмейді), жҥрек ақауының пайда болмауы кҿмектеседі.
Сонымен қатар, жасырын дамитын жҥрек ақаулары пайда болған ревматизмде,
жҥрек ақауларының басқа себептерін де естен шығармау керек.
Миокард зақымдалған ревматизмде инфекциялық-аллергиялық миокардитте
ажырату қажет болады. Артралгия, ҽдетте бҧл миокардитте тҧрақты емес, еш уақытта
буын қызметін бҧзбайды, полиартралгия мен жҥрек зақымдалуының арасында кҿбіне
байланыс анықталмайды. Миокардтың зақымдалуының ҿзіндік ерекшеліктері бар: ҽдетте,
клиникалық ҿзгерістер аз болып, тондарының шамалы тҧйықталуы, 1 тон амплитудасы
азаюы, орташа тахикардия, артериялық қысымның ҿзгергіштігі, экстрасистолия сияқты
белгілермен білінеді.
Емдеу.
Балалар ревматизмін емдеу ерте басталған, комплексті, ҧзақ (3-4 айдан кем
емес), сатылы (аурухана, ревматологиялық санатория-диспансерлік бақылау) болуы керек
.

жүктеу 10,77 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 364 365 366 367 368 369 370 371 ... 772