867
қабілеттерін де қалыптастырады. Ойын-әлеуметтік қызмет. Ол баланың жасына қарай
өзін қоршаған ортаны танып білуге құштарлығын арттырады. Ойын арқылы бала
қоршаған ортамен қарым-қатынас жасауға ұмтылады, негізгі құндылықтарды түсінеді.
Балабақшадағы
компьютерлік
технологиялар-
баланың
шығармашылық
қабілеттерін тәрбиелеу мен дамытуға, оның тұлғасын қалыптастыруға интелектуалдық
ортасын байытуға көмектесетін баламен жұмыстың ерекше бағыты. Бұл білім беру және
дамытудың қосымша мықты мотивациясы, себебі: компьютер әр баланы ақылды
ойыншық ретінде қызықтырады.
Қазіргі заман технологияларын баланың психикалық үрдістерін, тұлғаның
жүргізуші орталарын қалыптастыруға, шығармашылық қабілеттерін дамытуға арналған
дәстүрлі дамыту құралдарымен гармониялық біріктіру.
Компьютерді қолдану бала өмірінде, оның дамуының түрлі жақтарына, бала
тұлғасын қалыптастыруда маңызды әсер етеді. Компьютер бала өміріне ойын көмегімен
енуі керек. Себебі, ойын- тәжірибелік ойлау қабілет түрінің бірі. Ойында бала өз
білімдерімен , тәжірибесімен, әсерімен, бұрын естіген немесе көрген білімдеріне
сүйенеді. Сондықтан оқутушылық ойындар көмегімен бала тек жаңа білім алып қана
қоймай, бар білімдерін бекіту үшін арнайы ойындар таңдау керек. Егер баланың
виртуалды әлемге серуендеуін бақыласақ, бала компьютер алдындағы жұмыс істеу
ережелерін сақтаса, онда уақыт өткізу зиян келтірмейді. Жаңа ақпараттық
технологиялармен ұйымдастырылған оқу іс-әрекетінде балалардың компьютердегі
жұмыс 10 минуттан аспайды. Көз шаршағандығын және кемістіктерінің алдын алу үшін
гимнастика орындалады. Сергіту сәттер мен саусақтық гимнастика туралы да
ұмытылмайды. Оқу жылының басында балалармен техника қауіпсіздігі мен тәртіп
ережелері туралы нұсқаушылық жүргізіледі, қауіпті жәйттер талқыланады.
Балалардың ойындық іс-әрекеті «оңайдан күрделіге» әдісі бойынша тек
тапсырмаларды шешуде ғана емес, компьютерлік дағдыларды қолдануда да
ұйымдастырылған. Сөйтіп, ойынның тапсырмасын орындай отырып, балалар алдымен
тінтуірді дұрыс ұстауды, оның батырмаларын айыруды, объектке бағыттауды, бірлік
шертуді орындауды, содан соң электронды тақтаның қаламсабымен жұмыс істеуді
меңгеруі тиіс.
Жаңа жаңа заманғы технология арқылы балалардың көрушілік, қозғаушылық,
бұлшықет- сезгіштік сараптамалары жұмыс істейді. Одан басқа бейнелеу есте сақтау
қабілетін, зейінді дамытады, ұсақ моториканы, баланың ойлау және сараптауға,
өлшеуге, салыстыруға, қиялдауға үйретеді. Компьютер баланың жан- жақтылығын
дамыту құралы ретінде дұрыс қолданылса, оны мектепке дайындау кезінде тамаша
нәтижелерге жетуге болады. Оның негізгі құрлымы тіл болып табылады.
«Балабақшаның тәрбие бағдарламасы» атты құжатта баланың денесі мен психикалық
жетілуі жеке басының дамуы үшін ойынның маңызы нақты көрсетілген. Ойын
балаларға тән әрекет болып табылады. Ойын- қоғамдық тәрбиені меңгеруге және
дамытуға бағытталған шартты жағдайдағы әрекет формасы. Яғни, ойынды жаңа
ахпараттық технологиямен бірге балаларға ұсынған жөн. Демек, балаларды бір қалыпта
дамытып қана қоймай жан-жақты болуға тәрбиелеу тәрбиешінің міндеттерінің бірі
болып табылады. Сонымен қатар, мектепке дейінгі мекемелерде инновациялық білім
беру құралдарын қолданудың да маңызы зор. Инновациялық білім беру құралдарына:
868
аудио, видео, құралдар, компьютер, интерактивті тақта, интернет, мультимедиялық
құрал, электрондық оқулықтар, мен оқу әдістемелік кешендер, инновациялық
ақпараттық банк, инновациялық сайт және тағы басқалары жатады. Қазіргі таңда
көптеген интерактивтік бағдарламалық бөлімдер, қозғалмалы объектілер құруға
мүмкіндік беретін векторлық және графикалық жабдықтар көптеп шығып, қолданыс
табуда. Осындай құралдардың бірі-мультимедиялық оқулықтарды балабақшаларда
кеңінен пайдалану. Бұл жағдайда тәрбиеші әр оқу іс-әрекеттерін бастар алдында жиі
көрнекіліктер ауыстырмаған болар еді. Ал, мультимедиялық оқулықтар арқылы
тәрбиеші
уақытты
тиімді
және
ұтымды
пайдаланар
еді.
Бала бақша баласына мультимедиялық оқулықтар біріншіден, балалардың
қызығушылығын арттырады, екіншіден, зейін қойып көрумен қатар түсінбеген
жерлерін қайта көруге мүмкіндік алады. Мультимедиялық оқулықтар балабақшада
балаларға арналған таптырмас құрал болып табылады. Өйткені, балалардың зейіні әр
түрлі әдемі түстерге, ойыншықтарға, әдемі суреттерге, әсемдікке әуес
болады.Мультимедиялық электронды оқулықтар бала үшін де, тәрбиеші үшін де күнде
дамытылып отыратын анық түрдегі әдістемелік жүйе болып табылады.
Мектепке дейінгі мекемелерде ақпараттық қатынастық технология құралдарын
қолданудағы мақсаты - баланың танымдық қызығушылығын қалыптастыру. Балада
танымдық қызығушылықтың болуы олардың оқу іс-әрекеттерге белсенді, білімінің
сапалы болуына, жағымды мінез құлықтарын қалыптастыруға мүмкіндік береді.Заман
талаптарына сай мектепке дейінгі мекемелерде АКТ оқыту процесінде кенінен
пайдаланады. Түрлі танымдық салаларына арнаулы компьютерлік бағдарламалар
құрылуда. Баланың жас ерекшелігіне және пайдаланатын компьютерлік
бағдарламаларға сай интерактивті тақта ойындағы баланың оппоненті, бағдарлаушы
(әңгімелеуші), жаттықтырушы, емтихан қабылдаушы болуы мүмкін. Оқытуда
балалардың түрлі психикалық функцияларын дамытуға араналған пайдаланатын
компьютерлік құралдар бар: олар қөру, есту арқылы қабылдау, зейін, есте сақтау,
логикалық ойлау, т.б. Интерактивті тақтаның жетістіктерінің кіші жастағы балаларда
оқуға, жаңа білім алуға деген құштарлық туғызады. Интерактивті тақта ақпаратты
кеңінен ұсыну құралы болып келеді және баланың мотивациясын күшейтеді.
Мультимедиалық технологияларды пайдалану арқылы (түс, графика, дыбыс, замануи
видеотехникалық құралдар) түрлі жағдайлар мен ортаны моделдеуге болады.
Мультимедиалық бағдарламаларға еңгізілген ойын компоненттері үйренушінің
таңымдық әрекетін белсендіреді және материалды ұғынуды күшейтеді.Тәрбиеші – бала
бойына білім нәрін себетін басты тұлға. Жаңашыл тәрбиеші даярлауға қойылатын
талаптар студенттерді оқытудың жаңа түрлерімен қаруландыра отырып, қазіргі
уақыттағы кәсіптік дағдыларын игеруге бағытталған оқытудың жаңа жолдарын енгізуді
көздейді. Өсе келе бала қажетті дағды мен іскерлікті меңгереді, сонымен қатар балада
тәуелсіздік, өзіне деген сенімділік сезімі қалыптасады. Бұл технологияның негізгі
мақсаты-баланы азамат етіп тәрбиелеу, олардың танымдық күшін қалыптастыру және
дамыту, баланың жаны мен жүрегіне жылылық ұялату.
Жалпы білім берудің мақсаты- терең білімнің, кәсіби дағдылардың негізінде еркін
бағдарлай білуге, өзін- өзі дамытуға адамгершілік тұрғысынан жауапты шешімдерді
қабылдауға қабілетті тұлғаны қалыптастыру, яғни жеке тұлғаны қалыптастыруға
