Жобамен таныстыру рэсімінен кейін талқылау үйымдастырып, қорытындылау қажет.
45 -сабақ
Шығармашылық қуанышы СОӨЖ
XXI ғасыр педагогикасының міндеті -Жасампазды Әлемнің түкпірінен іздеу емес, адамның өзіндегі бұлақ көзін ашу болып табылады.
А.П.Сейтешев
Сабақтың мақсаты: шығармашылықты бағалай білуін дамыту.
Міндеттер:
- тұлғаның өзін-өзі тануы және өзін шығармашылықта көрсетуге қажеттіліктерін дамыту;
- шығармашылық қызметтің мәнін түсінуін кеңейту және тереңцету;
өзін-өзі шығармашылық жағынан таныту дағдыларын қалыптастыру.
Сабақтыц жабдықталуы: студент дэптері, хрестоматия, "Өзін-өзі тану" пәніне кіріспе" оку күралы.
®Төрт ана Тағдырыңды тамырсыздық індетінен қалқала, Мазмүн жоқта мазмұнсыздық шыға келер ортаға.
Әр адамда оз анасынан басқа да,
Ғүмырына етер мэңгі астана,
Демеп жүрер, жебеп жүрер арқада,
Болу керек қүдіретті торт ана:
ТУҒАН ЖЕРІ -түп казығы, айбыны,
ТУҒАН ТІЛІ - мэңгі онеге айдыны,
ЖАН БАЙЛЫҒЫ, САЛТ-ДӘСТҮРІ -тірегі,
Қадамына шуақ шашар үнемі
Және ТУҒАН ТАРИХЫ.
Еске алуға каншама
Ауыр әрі қасіретті болса да.
Қүдірет жоқ торт анаға тең келер
Онсыз санаң қаңбаққа үкеап сенделер.
Өзге ананың үлылығын танымас,
Торт анасын менсінбеген пенделер.
Торт анадан сенім таба алмаған
Тамырсыздың басы қайда калмаған?!
Торт анасын сыйламаған халықтың
Ешқашанда бақ жүлдызы жанбаған.
Қасиетті бұл төрт ана - тағдырыңның тынысы, Торт ана үшін болған күрес - күрестердің үлысы!
(Мүхтар Шаханов)
>£"і\ Торт топқа болініп, әр топта хрестоматияда берілген \\чп шығармашылық туралы үзінділердің біреуін оқып, ч^/ талқылаңыздар ("Шығармашылық адамы", "Шығарма-
шылық озіңде", "Өз таланттарыңызды корсетіңіз", "Шығармашылық
тактикасы").
Шағын топтардағы жұмыс аяқталғаннан соң, келесі сүрақтарды жалпы топ болып талқылаңыздар:
1. Оқылған материалдан озіңіз үшін қандай жаңалық аштыңыз?
2. Шығармашылық деген не?
3. Шығармашылық адамы - қандай адам?
4. Өзіндегі шығармашылық дегеннің мәні неде? Бұл жағдайда біз нені тудырамыз?
5. Әрбір адамның шығармашылық қабілеті бар. Сіздердің әрқайсыңыздың шығармашылығыңыз неде, қалай корінуі мүмкін екендігі жонінде ойланыңыздар.
6. Біз кейде озіміздің неге қабілетті, талантымыз бар екенін байқамаймыз. Адам оз таланты мен мүмкіндіктерін қалай аша алады?
7. Табысты, жемісті шығармашылық үдеріс үшін не қажет деп санайсыз?
/+~f\ Төмендегі айтылымдарға өз пікіріңізді білдіріңіз.
Жобаны таныстыру
СӨЖ үшін студенттерге топтагы барлық студенттердің оз қабілетін корсетіп, жүзеге асыратын жоба жасауға тапсырма берілген. Енді осы жобаның омірде іске асырылуына куэ болатын шақ туды.
Шара откізіліп болғаннан кейін оның қорытындысы шығарылады.
®Талқылауға арналған сүрақтар: 1. Сізге жоба үнады ма? 2. Жоба мақсатына жетті ме?
3. "Күткен нәтижелер" бағанында корсетілген нәтижелерге қол жетті ме?
4. Қандай қателер жіберілді? Оларға неліктен жол берілді, олардан қандай сабақ алуға болады?
5. Бұл жобадан сіз шығармашылық қандай тэжірибе жинақтадыңыз?
6. Осы шара барысында немесе одан кейін сізде элдеқандай жаңа шығармашылық идеялар туындады ма?
®Адамның мәні ең алдымен оның еңбегі, шығармашылығы арқылы көрінеді. Оның өзін-өзі тануының және өзін-өзі іске асыруының маңызды шарты адамның шығармашылық әрекеті болып табылады. Шығарма-шылықтың арқасында адам жалпыадамзаттық мәдениеттің шекарасын ашып, жетіледі, қуаныш пен шабытты сезінеді.
€v Ойлан, балам
j Сөзі Ш.Сариевтікі
Әні К.Дүйсекеевтікі
Ойлан, балам, өмір деген өтпелі, Бул дүниеге кімдер келіп, кетпеді. Қайта оралмас бұл өмірдің жаздары, Қайта орал мае бул өмірдің көктемі.
Ойлан, балам!
Тэтті өмірге талайлар тоя алмаған, Ойлан, балам!
Ойлан, балам, алда үміт, арманың, Алда сенің нүрлы күнің, таңцарың. Қайта оралмас жас шағымның көзіндей, Қайта оралмас ғүмырымды жалғадың.
Ойлан, балам!
Тэтті өмірге талайлар тоя алмаған, Ойлан, балам!
Ойлан, балам, елің-жерің, салтың бар, Мүратына жетер адам талпынған. Таудай биік азаматы болсаң да, Биікпін деп айтпа, балам, халқыңнан!
Ойлан, балам!
Тәтті өмірге талайлар тоя алмаган, Ойлан, балам!
Әдебиеттер тізімі
1. Абай. Дүниеде, сірэ, сендей маған жар жоқ: Өлеңдер. -Алматы: Жалын. 1990. -128 бет.
2. Абай. Қара создер. Поэмалар.- Алматы: Ел. 1993.
3. Ақиқатты тани біл... Fибрат толғамдары /қүраст. А.Сейтақов. -Алматы, 2004. - 320 бет.
4. Алтаев Ж. т.б. Философия және мәдениеттану: Оқу құралы.-Алматы: Литера, 2001.-272 бет.
5. Асылов ¥., Нүсқабайүлы Ж. Әдеп: инабаттық дэстүрлері. Оқу құралы. - Алматы: Рауан, 1998 - 272 132-140 б.)
6. Ауыл кеші көңілді - Алматы: Қайнар, 1993.
7. Әбдірахманқызы Т. Замана сазы: Өлеңдер, эдебиет туралы мақалалар, өмірбаяндық толғам. - Алматы: Ана тілі, 2000, 400 бет.
8. Әбділдин Ж.М. "Егемен Қазақстан" 12 қыркүйек 2006 жыл
9. Әлімбаев Ш. Данышпандық субстанциясы. Алматы: Жалын., 1990.
10. Әуезов М. Абай жолы.
11. Әрін Ә. Маздақ. Өлендер поэмалар. - Алматы: Курсив, 2007 ж. 200 бет.
12. Бағаев Е.¥. Саумал дала. Жыр кітабы. -Алматы: Жазушы, 2004.-312 бет.
13. Байтүрсынов А. Эдебиет танытқышы. Шығармалары.-Алматы, "Жазушы", 1989, 294 бет.
14. Бақтияр Тайжан / "Егемен Қазақстан" 01.05.07.
15. Бурабай /Михайлов В.Ф. Алматы: Қайнар, 1979.
16. Бұлқышев Баубек. Заман біздікі: Проза мен поэзия.-Алматы: Атамүра, 2003.-192 бет.
17. Габбасов С. Халық педагогикасының негіздері (монография). Алматы: Эл-Фараби баспасы, 1995.- 461 бет
18.Ғабитов Т.Х., Мүтэліпов Ж.М., Қүлсариева А.Т. Мәдениеттану. -Алматы: Раритет, 2004. - 416 бет.
19. Даналардан шыққан сөз: нақылдар жинағы. /Жинап, қүраст., ауд. ¥.Асылов. -Алматы: Мектеп, 1987. -383 бет.
20. Екімыңжылдық дала жыры. / Бас ред. Ә.Нысанбаев. - Алматы: "Қазақ энциклопедиясы" Бас редакциясы, 2000. - 752 бет.
21. Есенқарақызы X. Ай туады бозарып: Өлеңдер.-Алматы: Жазушы, 2004. - 192 бет.
22. Есімбекүлы Т."Алматы ақшамы" 09.08.07.
23. Ернар Мэсэлім. Қоңыр қазаққа қажет./ "Қазақ эдебиеті", 18.03.05.
24. Жақыпбаев Жүматай. Лэйлэ. Өлендер.-Алматы: Атамүра, 2002.-200 бет.
25. Жарықбаев Қ.Жантануға кіріспе. Хрестоматия.- Алматы: 2005. 192 бет.
26. Жүбанов А. Қүрманғазы. Алматы: Өлке, 2006. - 416 бет
27. Жүнісұлы А.Ж. Боғда. Роман: Астана. Фолиант, 2004. - 240
бет.
28. Коростылев Н.Б. "От А до Я".-М.: Медицина, 1987. - 241 б.
29. Көпеев М.Ж. Аспан, жер, және адам жаратылысы туралы/Психология. Адамзат ақыл-ойының қазынасы. 10-том.-Алматы: "Таймас" баспа үйі, 2006.-480 бет. 160-165- беттер
ЗО.Күмісжан Байжан. /"Егемен Қазақстан" 24.01.07.
31. Қадырбаев Н."Егемен Қазақстан" 28.07.06
32. Қазақ мақал-мэтелдері /Қүраст. М.Аққозин. - Алматы: Қазақстан, 1990. 288 бет.
33. Қазақ халқының философиялық мүрасы. Орта ғасырдағы түркі ойшылдары. 5-том. Астана: Аударма, 2005. - 528 бет.
34. Қазақстан. ¥лттық энциклопедия /Бас ред. Б.Аяған. - Алматы: "Қазақ энциклопедиясы" Бас редакциясы, 2004. - 696 бет.
35. Қазақтың тэлімдік ой-пікір антологиясы: Бірінші том / Ред алқасы.- Алматы, Рауан, 1994. - 320 бет.
36. Қанатбаев Д. Арыстардың мен де бір жалғасымын: Өлеңдер, толғаулар, балладалар.- Алматы: Жазушы., 2004.-280 бет.
37. Қожахметова М. Адам-қүпия. Алматы: Анатілі, 1997.- 234 бет.
38. Қыдырбек Рысбекүлы. Бекзат. Деректі хикаят.- Астана: Ер-Дэулет, 2005. - 144 бет.
39. Любимов Л. Батые Европа өнері: Орта ғасырлар; Италиядағы Қайта дэуірлеу. Аударғандар: Әйтімов 3. және т. б.— Алматы: ■ Өнер, 1982.-336 бет.
40. Мақатаев М. Өлеңдер, поэмалар - Алматы: Жазушы, 1982. Т.Г.
41. Мақсымталапқызы ¥. Экология және үлт тағдыры /"Қазақстан-Zaman" 04.05.07.
42. Молдағапиев Ж. Шығармалар жинағы. Үш томдық. - Алматы: Жазушы, 1979. 688 бет.
43. Молдағалиев Т. Жиырма бесінші көктем: Өлеңдер мен поэма.-Алматы: Жазушы, 1980.-432 бет.
44. Мүратбеков С. Ескек жел: Әңгімелер. - Алматы: "Раритет", 2004. - 280 бет.
45. Мүстафин Ғ. Бес томдык шығармалар жинағы: бесінші том, -Алматы, "Жазушы". -237-239 -беттер.
46. Мырзабеков К.. Менің мүңым - махаббат. Олендер мен поэмалар.- Алматы: Атамүра,2003.-192 бет.
47. Мырзалиев Қадыр. Үш томдық шығармалар жинагы.-Алматы: Жазушы, 1989.-Т.2. Домбыра. Алақан: Олендер.-432 бет.
48. Нэжімеденов Ж. Екі томдык шыгармалар жинагы. 1-том. Олендер. - Алматы: Жазушы, 2005. - 296 бет.
49. Нүртөре Ж. "Егемен Қазақстан"
50. Нүршайықов Ә."Махаббат, қызық мол жылдар". -Алматы: Атамүра, 2002. - 320 бет.
51.Нүрышева Г.Ж. Философия тарихы. Оқу құралы. - Алматы: "Зият Пресс", 2005. -180 бет.
52. Ниязбеков М. Біз калай туысамыз? Алматы: Онер, 1992, 48
бет.
53. Оңғарсынова Ф. Дауа. Өлеңдер. - Алматы: Атамүра, 2002. -288 бет.
54. Оңғарсынова. Ф. Мен саған ғашық емес ем. Алматы, Білім, 1997,- 168 бет.
55. Оразакын А.. Отан деп оянғанда. Олендер мен поэмалар. -Алматы: "Жалын" баспасы, ЖШС, 2004. - 256 бет.
56. Оразалин Н. Екімыңжылдық дала жыры. / Бас редактор Ә.Нысанбаев. - Алматы: "Қазақ энциклопедиясы" Бас редакциясы, 2000. - 752 бет.
57. Оразбек С. ДОС/ "Егемен Қазақстан" 31.01.07. 58."Өзіндік таным" Педагогикалық, танымдық журнал № 1,2,5-
2004; №1-2007; № 4, 5- 2005.
59. Өлеңім - өмірім. - Алматы: Білім, 2004. - 376 бет.
60. Өстемірүлы Ш. "Жас алаш" 05.05.2007, № 36. бІ.Петрушин В.И. Музыкалық психотерапия: Теория және
практика.-М.: ВЛАДОС, 2000.
62. Психология. Адамзат ақыл-ойының қазынасы. 10 томдық: Қазақтың психологиялық ой-пікірлері. 10-том / жетекшісі -акад. Ә.Н.Нысанбаев. -Алматы: "Таймас" баспа үйі, 2006. - 480 бет.
63. Рахимов Т.Күйсандық: Жыр кітабы. Алматы: Жазушы.-2005.-272 бет.
64. Сейдімбек А. Аққыз. Повестер мен эңгімелер. - Алматы: Атамүра, 2002.- 288 бет.
65. Серікқалиүлы 3. "Дүниетану даналығы".- Алматы: Білім, 1994.-224 бет.
66. Стамбекүлы Д. Жүмағым мен тамүгым: Жыр кітабы. -Алматы: Сөздік-Словарь, 1999.-304 бет.
67. Сұңғат Ә./ "Егемен Қазақстан" 30.05.06.
68. Сүлейменов О.О. Но людям я не лгал... /Под ред.С.Абдулло.-Алматы: Дайк-Пресс, 2006,-146с.
69.Тарихи тұлғалар. Танымдық-көпшілік басылым. Алматы. "Алматыкітап" ЖШС, 2005. - 368 бет.
70. Тэтімов М., Элиев Ж. Дербестігіміз - демографияда:-Алматы: Жеті жарғы, 1999.-264 бет.
71. Философия: жоғары оқу орындары студенттеріне арналган оқулық /қүрастырған Т.Ғабитов. -Алматы: Раритет, 2005. - 400 бет.
72. Шаханүлы М Тандамалы жырлар. Алматы.- 1992.
73. Шаханов М. Эверестке шығу. Олендер, балладалар, поэмалар. Алматы: Атамүра, 2003. -272 бет.
74. Энтони Р. Секреты уверенности в себе. Berkley books New York: "МИРТ", 2005.
75. Энциклопедия для детей. Том 18. Человек. Ч.З. Духовный мир
црпппріся / поп при F Диянирвя Т К"ашипни!1 — ал ■ Аиаита 9ПП4
Есімдер көрсеткіштері
АБАЙ, Қүнанбайүлы (1845-1904) казақ акыны, қазақ эдебц тілінің негізін салушы, ойшыл, агартушы, философ. Оның туғаныщ 150 жыл толуы 1995 жылы ЮНЕСКО-ның арнаулы шешімімец дүниежүзілік деңгейде атап өтілді
АЙТМАТОВ, Шыңғыс (1928 жыл туған) - кырғыз жазушысы, мемлекет және коғам кайраткері, КСРО-ның Лениндік және Мемлекеттік сыйлықтарының иегері
АКДӘУЛЕТҮЛЫ, Мейірхан 1951 жылы туған - қазақ ақыны
АЛТЫНСАРИН, Ыбырай (1841-1889) - қазақ ағартушысы, педагог, ақын, жазушы
АРИСТОТЕЛЬ (б.з. дейінгі 384 жылы туған - 322 жылы қайтыс болған) - ежелгі грек философы, галым, ойшыл
АСЫЛОВ, Үлықман педагог-жазушы, аудармашы
АХУНДОВ, Мирзо Фатали (1812-1878) - эзербайжан жазушысы, ағартушы
ӘБДІЛДИН, Жабайхан Мүбәрэкүлы 1933 жылы туған - философ, қоғам қайраткері
ӘБДІРАХМАНҚЫЗЫ, Түрсынхан (1921 - Қазақстанның халық жазушысы, эдебиет зерттеушісі
ӘБІЛҒАЗЫ, Бахадур (1603-1664) - Үргеніш ханы, тарихшы, "Шежіре-и түрік" кітабының авторы
ӘЙТЕКЕ би (1666-1722) - қазақ биі, қоғам қайреткері
ӘЛІМБАЕВ, Шоқан - жазушы
ӘРІН, Әміре 1957 ж. туған - ҚР Мәдениет қайраткері, ҚР Спортына еңбегі сіңген қызметкер
ӘУЕЗОВ, Мүхтар Омарханүлы ( 1897-1961) - қазақ жазушысы, ғалым, "Абай" эпопеясының авторы, оның туғанына 100 жыл толуы 1997 жылы ЮНЕСКО-ның арнаулы шешімімен дүниежүзілік деңгейде атап өтілді
БАҒАЕВ, Ерүлан - казақ ақыны
БАЙЗАҚОВ, Иса (1904-1946) - қазақ ақыны
БАЛЬЗАК, Оноре де (1799-1850) - француз жазушысы.
БАЙРОН, Джорда Ноэл Гордон (1788-1824) - ағылшын ақыны
БАЙТҮРСЫНОВ, Ахмет (1873-1937) қоғам қайраткері, ақын әрі аудармашы
БАЛАСАҒҮН, Жүсіп (1015(16) ж. туған - өлген жылы белгісіз) -түркі тілдес халыктар ақыны, ойшыл, тілгер, "Қүтты білік" дастанының авторы
БАЛЬЗАК, бноре (1799-1850) - француз жазушысы БЕКХОЖИН, Ерлан - Қазақстан Жастар одағы сыйлығының
иегері, Ресей Журналистер сыйлығының лауреаты
БЕРГСОН, Анри (1859-1941) - француз философы
БЕРДЯЕВ, Николай Александрович (1874-1948) - XX ғасырдағы
орыс философы
БӨДЕИГҰЛЫ, Жәркен 1944 жылы туған - қазақ ақыны
БӨКЕЙ, Оралхан (1943-1993) - жазушы, драматург
БРОНТЕ, Шарлотта (1816-1855) - ағылшын романисі
Б¥ЛҚЫШЕВ, Баубек (1916-1944) - жазушы, ақын, публицист
Б¥ХАР ЖЫРАУ (1668-1781) - қазақ ойшылы
БЭКОН, Фрэнсис (1561-1626) - ағылшын философы, тарихшысы,
эмпиризмнің негізін қалаушы
ГЕГЕЛЬ, Георг Вильгельм Фридрих (1770-1831) - неміс
философы
ГЕЛЬВЕЦИЙ, Клод Адриан (1715-1771) - француз эдебиетшісі, философы
ГЕТЕ, Иоганн Вольфганг (1749-1832) - неміс ақыны, ойшылы, жаратылыстанушысы
ГОГОЛЬ, Николай Васильевич (1809-1852) - орыстыц үлы жазушыларының бірі
ГОРЬКИЙ Максим (шын аты жөні - Алексей Максимович Пешков; (1868-1936) - орыс жазушысы
ГЮГО, Виктор Мари (1802-1885) - француз жазушысы, ақын, прозаик, драматург.
ГАББАСОВ, Советхан - галым, педагог
ДЕКАРТ, Рене (1596-1650) - француз математигі, физик және философы
ДҮЙСЕНОВ, Мырзабек - галым-жазушы ДЮМА-экесі (1802-1870) - француз жазушысы ЕСЕНҚАРАҚЫЗЫ, Ханбибі - қазақ ақыны ЖАҚЫПБАЕВ, Жүматай (1945 - 1990) - қазақ ақыны ЖАРЫҚБАЕВ, Қүбығүл 1929 жылы туған - галым- педагог,
этнопсихолог
ЖОЛДЫҮЛЫ, Таңжарық (1903-1947) - қазақ ақыны Ж¥БАНОВ, Ахмет - (1906-1968) - ғапым, композитор, дирижер Ж¥МАБАЕВ, Мақжан (1893-1938) - қазақ ақыны, педагог,.
кеңестік қуғын-сүргін қүрбаны
ЖҮЙНЕКИ, Ахмет (XII ғ.) - түркі халықтарының ақыны
ЖҮНІС¥ЛЫ, Ахмет - жазушы, "Екі терезе", "Ақ желек",
"Жолаушы", "Пэниден бақиға дейін" туындыларының авторы ЗАЛЕССКИЙ, Бронислав (1820-1880) - поляк суретшісі ЙАСАУИ, Қожа Ахмет (1103(05)—1167) - түркі тілінде жазған
ақын, "эулие шейх" атанған діни қайраткер, эйгілі "Диуани хикметгің"
("Парасат кітабы") авторы
КАРЛЕЙЛЬ, Томас (1795-1881) - британ жазушысы, тарихшы
және философ
КОМЕНСКИЙ, Ян Амос (1592-1670) - чех педагогі КОНФУЦИЙ (б.з. дейінгі 551^476) - ежелгі қытай философ-
ойшылы
КӨПЕЙ, Мэшһүр Жүсіп (1858-1931) - қазақ акын-жазушысы, шежіреші-тарихшы, эдеби мүраны жинаушы
ҚАБУС (шын есімі - Кей Кавус, Унсур аль-Маали) - XI ғасырда өмір сүрген, "Кабуснама" кітабының авторы, парсы жазушысы
ҚАДЫРБАЕВ, Нүрғали - ғалым-педагог
ҚАЗЫБЕК БИ (ХҮІІІ ғ.) - орта жүздің төбе биі
ҚАЙЫРБЕКОВ, Ғафу (1928-1994) - Қазақстанның халық жазушысы, Мемлекеттік сыйлықтың лауреаты
ҚАНАТБАЕВ, Дүйсенбек 1940 жылы туған - қазақ ақыны
ҚАШҚАРИ, Махмүд (1029-1038 жылдар аралығында туған -өлген жылы белгісіз) - түркі ғалымы, филолог, "Диуан луғат ат-түрік" атты көп томды сөздіктің авторы
ҚОЖАХМЕТОВА, Мағира - қазақ жазушысы
ҚОРҚЫТ ATA (VIII ғ.-да өмір сүрген) - акын, күйші, ойшыл. Оның есіміне катысты жэдігерліктер "Қорқыт ата кітабына" (XI ғ.) жинақталған
Қ¥ДАЙБЕРДІ¥ЛЫ, Шэкерім (1858-1931) - ақын, аудармашы, философ
ЛАРОШФУКО (1613-1680) - француз моралисі, афоризмдерімен эйгілі
ЛЕОНАРДО ДА ВИНЧИ (1452-1519) - итальян суретшісі, ғалым ЛЮБИМОВ Лев - орыстың өнертанушысы МАҚАТАЕВ, Мүқағали (1934-1978) - қазақ ақыны МАСЛОУ, Абрахам (1908-1970) - көрнекті американ психологы МАХАМБЕТ, Өтемісүлы (1804-1846) - қазақ ақыны МИХАЙЛОВ В.Ф. - натуралист-жазушы
МОЛДАҒАЛИЕВ Жүбан (1920-1987) - қазақ ақыны, Мемлекеттік сыйлықтардың лауреаты
МОЛДАҒАЛИЕВ, Түманбай 1935 жылы туған, Қазақстанның халық жазушысы
МОМЫШ¥ЛЫ,Бауыржан (1911-1982) - жазушы, Кеңестер Одағының Батыры, қазақтың эскер қолбасшысы
МОНТЕНЬ, Мишель (1533-1592) - француз философы және жазушысы
МҰҚАНОВ, Сэбит (1900-1973) - Қазақстанның халық жазушысы, қоғам қайраткері
МҮРАТБЕКОВ, Сайын (1936-2007) - жазушы, аудармашы
МҮСТАФИН, Ғабиден (1902-1985) - қазақ жазушысы.
МҮСІРЕПОВ, Ғабит (1902-1985) - қазақ жазушысы және драматургі.
МЫРЗА ӘЛИ, Қадыр 1935 жылы туған - Қазақстанның халық жазушысы
МЫРЗАБЕКОВ, Кеңшілік (1946-1989) - қазақ ақыны
НӘЖІМЕДЕНОВ, Жұмекен (1935-1983) - қазақ ақыны, Қазақстан комсомолы сыйлығының иегері
НИЦШЕ, Фридрих Вильгельм (1844-1900) - неміс философы, ақын және композитор
НҮРТӨРЕ, Жүсіп - журналист-жазушы
НҮРШАЙЫҚОВ, Әзілхан 1922 жылы туған - Қазақстанның халық жазушысы
НҮСҚАБАЙҮЛЫ, Жарылқасын - педагог-жазушы
НҮКЕШ, Бэдіғұл (1936 - 1999) - қазақ акыны
ОЦҒАРСЫНОВА,Фариза 1939 жылы туган-казақ ақыны, Мемлекеттік сыйлықтың лауреаты
ОРАЗАҚЫН, Асқар 1935 жылы туған - қазақ ақыны
ОРАЗАЛИН, Нұрлан 1947 жылы туган - ақын, драматург, қоғам қайраткері
ОРАЗБЕК, Сәрсенбай - жазушы
ӨСТЕМІРҮЛЫ, Шадияр - жазушы, журналист
ПАУСТОВСКИЙ, Константин Георгиевич (1892-1968) - орыс жазушысы
ПЛАТОН (205-270) - ежелгі грек философы
ПУБЛИЙ Сир (Публилий Сир) - Цезарь мен Август дэуірінде өмір сүрген римдік ақын
РАХИМОВ, Тынышбай (1946-1999) - қазақ ақыны РОБЕРТ, Энтони - американ жазушысы
РОМЕН, Роллан (1866-1944) - француз жазушысы, коғам қайраткері
РУДАКИ, Абу Абдаллах (860-941) - тэжік және парсы ақыны РУССО, Жан жак (1712-1778) - ойшыл және жазушы, Женевада туған
РЫСБЕКҮЛЫ, Қыдырбек - қазақ жазушысы САЛЛЮСТИЙ, Гай Крисп (б.з.д. 85-35 ж.ж.) - римдік тарихшы САЛЫҚОВ, Кэкімбек 1932 жылы туған - ақын, белгілі қоғам қайраткері
САРИЕВ, Шөмішбай 1946 жылы туған - қазақ ақыны, эдебиет зерттеушісі
СЕЙДІМБЕК, Акселеу 1942 жылы туған - жазушы, көсемсөзші, аудармашы, ғалым
СЕЙФУЛЛИН, Сэкен (1894-1938) қазақ ақыны, эдебиет зерттеуші, кеңестік қуғын-сүргін құрбаны
СЕНЕКА, Луций Анней (б.з. дейінгі 4 жылдар шамасында туған - б.з, 65 жылы қайтыс болған) - рим философы
СЕНТ-ЭКЗЮПЕРИ, Антуан (1900-1944) - француз жазушысы, ұшқыш
СЕРІКҚАЛИҮЛЫ, Зейнолла (1938-2004) - жазушы, эдебиет зерттеушісі, сыншы, аудармашы
СОКРАТ (б.з. бұрынғы 436-338) ежелгі грек публицисі, философы
СТАМБЕКҮЛЫ, Дэуітэлі (1947-1999) - қазақ акыны СУХОМЛИНСКИЙ, Василий Александрович (1918-1970) -украин педагогі
СҮЛЕЙМЕНОВ, Олжас 1936 жылы туган - ақын, белгілі қоғам қайраткері
ТӘТІМОВ, Мақаш 1940 жылы туған - демограф-ғалым, қоғам қайраткері
ТОЛСТОЙ, Лев Николаевич (1828-1910) - граф, орыс жазушысы ТОРАЙҒЫРОВ Султанмахмут (1893-1920) - қазақ ақыны ТҮРГЫНБЕКОВ, Серік 1946 жылы туған - қазақ ақыны УӘЛИХАНОВ Шоқан Шыңғысулы (1835-1865) - қазақ ғалымы,
ағартушы, саяхатшы
УШИНСКИЙ, Константин Дмитриевич (1824-1870) - орыс
педагогі
ФАРАБИ, эл-Фараби Әбу Нэсір Мухаммед ибн Тархан (870-950) - Отырардан шыққан философ және энциклопедияшы-ғалым
ФЕЙЕРБАХ, Людвиг (1804-1872) - неміс философы ФРАНКЛИН, Бедджамин (1706-1790) - американ саясаткері, физик
ФРОММ, Әрих (1900-1980) - әлеуметтік психолог, философ, психоаналитик
ШАХАНОВ, Мүхтар 1942 жылы туған - Қазақстанның халық жазушысы, Қырғыз Республикасының ел ақыны, көрнекті қоғам қайраткері
ШЕКСПИР, Уильям (1564-1616) - агылшын драматургі, ақын және актер
ШОЛОХОВ, Михаил Александрович (1905-1984) орыс жазушысы, Нобель сыйлығының лауреаты.
МАЗМҰНЫ
Кіріспе 3
Күнтізбелік-тақырыптық жоспар 10 Бөлім 1. Бақыттыц кілті оз қолықда
Сабақ 1. Студенттік өмір - қайталанбас сәт 12
Сабақ 2. Менің жан дүнием 21
СабақЗ. Менің жан дүнием 28
Сабақ 4. Менің жан дүнием 33
Сабақ5. Меніц жандүнием 40
Сабақ 6. Менің жүрек қалауым 45
Сабақ 7. Болашақ бүгіннен басталады 51
Сабақ 8. Адам тарих ағымында 57
Сабақ 9. Адам тарих ағымында 63
Сабақ 10. Адам тарих ағымында 63 Болім 2. Адами қүндылықтар
Сабақ 11. Тілдесу мәдениеті 64
Сабақ 12. Тілдесу мәдениеті 73
Сабақ 13. Өзара түсіністік және достық 82
Сабақ 14. Өзара түсіністік және достык 90
Сабақ 15. Өзара түсіністік және достық 96
Сабақ 16. Ата-ананың кара шаңырағы 97
Сабак 17. Махаббат шуагы 101
Сабак 18. Махаббат - ер жүректің үрдісі 108
Сабақ 19. Мен және Сен 111
Сабақ 20. Мен және Сен 117
Сабақ 21. Мен және Сен 118
Сабак 22. Мен және Сен 122
Сабақ 23. Мен және Сен 125
Сабақ 24. Рухани келісім 126
Сабақ 25. Қазақстан - біздің ортак мекеніміз 134
Сабақ 26. Қазақстан - біздің ортақ мекеніміз 144
Сабақ 27. Біз - Жер шарының үрпағымыз 144
Сабақ 28. Біз - Жер шарының үрпағымыз 150
Сабақ 29. Біз - Жер шарының үрпағымыз 151 Болім 3. Өмір әдебі
Сабақ 30. Әлемді қайырымдылықпен сақтайық 154
Сабак 31. Байлық және кедейлік туралы диалог 159
Сабақ 32. Байлық және кедейлік туралы диалог 165
Сабақ 33. Қазіргі бүқаралық мәдениет және жеке тулға 166
Саблқ 34. Қазіргі бүқаралық мәдениет және жеке тулға 170
Сабақ 35. Қазіргі бүқаралық мәдениет және жеке тулға 171
Сэбақ 36. Замандастарымыз - мақтанышымыз 172
Сабақ 37. Еркін болу қүқығы 173 Бөлім 4. Әлем, неткен әсем ең!
Сабақ 38. Табиғат элемі 180
Сабақ 39. Табиғат элемі 184
Сабақ 40. Өнердің таңғажайып күші 185
Сабақ 41. Өнердің таңғажайып күші 190
Сабак 42. Өнердің таңғажайып күші 195
Сабақ 43. Айналаңа көз салсаң 198
Сабақ 44. Шығармашылық қуанышы 200
Сабақ 45. Шығармашылық қуанышы 201
Әдебиеттер тізімі 205
Есімдер көрсеткіші 209
1 Оқушылардың сабақ барысы мен нәтижелерін талқылауы:
Рефлексия
Шаттық шеңбері
Жаттығу
Даналық тағылымы
Пікірталас
2 Топтың әрбір мүшесі қатыса отырып, берілген тақырып бойынша өз пікірін білдіріп, әр адамның позициясын, бағыт бағдарын анықтауға мүмкіндік беретін әдістемелік тәсіл
Пікірталас
Шаттық шеңбері
Жаттығу
Даналық тағылымы
Рефлексия
3 Сабақ барысында маңызды компетенциялар мен өмірлік дағдылар қалыптасып,әлеуметтік мәні бар тәсіл:
Жаттығу
Шаттық шеңбері
Рефлексия
Даналық тағылымы
Пікірталас
4 Атақты ойшылдар мен философтардың, белгілі ғалымдардың, ақын жазушылардың айтқан ойларын кең қамтитын әдістемелік тәсіл:
Даналық тағылымы
Шаттық шеңбері
Жаттығу
Рефлексия
Пікірталас
5 Сабақтың басында қолданылатын тәсіл. Шеңбер құрып бір бірімен еркін тілдеседі:
Шаттық шеңбері
Рефлексия
Жаттығу
Даналық тағылымы
Пікірталас
6 Оқушыларға өзінің ішкі әлеміне бір сәт көз жіберіп,оны түсініп,тыңдауға мүмкіндік беретін тәсіл:
Өзіңмен бір сәт қалғанда
Шаттық шеңбері
Жаттығу
Даналық тағылымы
Пікірталас
7Атақты ойшылдардың даналық сөздері мен афоризмдеріне түсініктеме берілетін сабақтың бір элементі болып табылады:
Берілген тақырып бойынша ой толғау
Шаттық шеңбері
Жаттығу
Даналық тағылымы
Пікірталас
8 Өзін-өзі тану сабақтарының маңызды құрамдас бөлігі, оқушылардың шығармашылық әуелетін ашуға мүмкіндік беретін әдістемелік тәсіл:
Шығармашылық әрекет
Шаттық шеңбері
Жаттығу
Даналық тағылымы
Пікірталас
9 Сабақты аяқтайтын әдістемелік тәсіл:
Жүректен жүрекке
Шаттық шеңбері
Жаттығу
Даналық тағылымы
Пікірталас
10 «Адамға барынша талаптар қою керек, бірақ сонымен бірге оны барынша құрметтеу керек»- деген кім?
А.С.Макаренко
Ш.Амонашвили
К.Д.Ушинский
Н.В.Кузьмина
А.Сластенин
11 Адамның өз санасындағы өзгерістер туралы ойлануы, әрекеттің жүру барысы мен аяқталуын қорытындылап баға беру үрдісі.
рефлексия
инновация
акмеология
аксология
технология
12 «Атаның баласы болма, адамның баласы бол... жақсы көпке ортақ, пайдаң еліңе, халқыңа тисін»-деген гуманистік ой-пікірдің авторы кім?
А.Құнанбаев
Ы.Алтынсарин
Ш.Уәлиханов
С.Торайғыров
М.Жұмабаев
13 А.Құнанбаевтың педагогикалық көзқарасындағы басты нысана:
«Атаның баласы болма, адамның баласы бол... жақсы көпке ортақ, пайдаң еліңе, халқыңа тисін»
«Өнегелі ұстаз өзім: «өзім бол»,- демейді, «өзің бол»-дейді,- дей отырып, әр адамның өзіндік биігін тануға нұсқаған.»
«таразысы да, қазысы да өз бойында», тек «өзіңе сен, өзіңді алып шығар, ақылың мен еңбегін екі жақтап»
«Өзің үшін үйренсең, жамандықтан жиренсең, ашыларсың жылма -жыл»
«кісінің өзіне -өзі ұдайы есеп беруінен, өзін-өзі аңғара, байқай алу қабілетінен көрінеді.Өзіңе-өзің үңіліп,өзіңді тізгіндеуге тырысу, белгілі мақсат көздеу- осы істегі шығармашылыққа бастапқы қадам»
14 жеке адам сапалары мен қасиеттеріндегі сандық сапалық өзгерістер жүйесі.
даму
оқыту
тәрбиелеу
білім беру
қалыптасу
question> жеке адам дамуының нәтижесінде кемелденуі мен тұрақты сапалар мен қасиеттерді иемденуі.
қалыптасу
оқыту
тәрбиелеу
даму
білім беру
16 жеке тұлғаны қалыптастыру жолында мақсатты және ұйымдасқан түрде жүзеге асырылатын процесс.
тәрбие
оқыту
білім
даму
қалыптасу
17 Оқушылардың санасын әңгімелесу, сұрақ қою арқылы оятып, өзін -өзі тануға шақырған кім?
Сократ
Аристотель
әл- Фараби
Я.А.Коменский
Ж.Руссо
18 «балаға мұғалімнің өз көзқарасын байлап беруге емес, қайта онын өзіндік дүниетанымын дамытуға»- ұмтылуы туралы ой- пікір кімдікі.
Ж.Руссо
Я.А.Коменский
Сократ
Аристотель
әл- Фараби
19 Көмектесу деген сөздің түпкі латын мағынасы -....
фасилитация
аксиология
акмеалогия
иновация
технология
20 Өзіндік қажеттік ұғымын енгізген ғалым .
А.Маслоу
Д.Эльконин
В.Ратке
Я.А.Коменский
И.Гербарт
21 «Таразысы да, қазысы да өз бойында, тек өзіңе сен, өзіңді алып шығар , ақылың мен еңбегін екі жақтап…»- деген кім?
А. Құнанбаев
Ы.Алтынсарин
М. Жұмабаев
А.Байтұрсынов
М.Дулатов
22 Өзін- өзі тануға шақырған
Сократ
Платон
Аристотель
Демокрит
әл-Фараби
23 Оқушылардың рухани жан-дүниесін түсіну, олардың эмоционалдық жағдайын дұрыс бағалап, психологиялық ерекшеліктерін айқындай білу қасиеттері.
перцептивті
дидактикалық
ұйымдастырушылық
конструктитік
коммуникативтік
24 Баланың дамуында қандай фактор айқындаушы рөл атқарады?
Тәрбие факторы.
Тұқым қуалаушылық факторы.
Айнала орта факторы.
Қарым-қатынас факторы.
Іс-әрекет факторы.
25 қоғам мүшесі ретінде, өзіндік өмір сүру бейнесіне сай жеке құқыққа, танымдық қасиетке ие, өздігінен іздену арқылы білім мен іскерлігін жетілдіріп, ұдайы даму үстінде болатын жан.
жеке тұлға
индивит
адам
даралық
ізденімпаздық
26 Оқушылармен қалыпты дұрыс қарым- қатынас жасай білу-...
коммуникативті
перцептивтік
академиялық
қолданбалы
экспрессивті
27 Адамға қажетті жалпыланған бағалы заттар, құндылықтар туралы философиялық білім қалай аталады?
Аксеология
Педалогия
Гносеология
Физиология
Психология
28 Қоршаған өмірдегі объектінің адам, топ,қоғам үшін, олардың қажеттілігіне, қызығушылығына байланысты бағалануы қалай аталады?
Құндылық
Білім
Тәрбие
Сенім
Оқу
29 Ішкі мотивацияға жатпайды...
өзіне-өзі сенбеу
өзіне-өзі бұйрық беру
өзін-өзі бағалау
өзін-өзі мадақтау
өзін-өзі саралау
30 Идентификация деген ол...
Адамның өзін басқа адамдармен, топпен сәйкестендіруі.
Адамның басқаларға ұқсамауы
Адамның өзіндік ерекшеліктерді сақтап қалуға тырысуы
Адамның өзіндік пікірінің болуы
Адамның өзіндік санасы
31 Агрессия деген ол...
Адамның басқаларға зиян келтіретін әрекеті.
Адамның басқалармен санаспауы
Адамның басқалармен келісе салуы
Адамның өзіндік пікірі болуы
Адамның басқа адамдармен әрекеттесе алмауы
32 Дау-дамайлар дегеніміз...
Адамдардың көзқарастарының,қызығушылықтарының қарама қарсы келуіне байланысты туындайтын әрекет түрі.
Адамдардың бір бірінен айырмашылығы
Адамдардың бірін бірі түсінбеуі
Адамдардың бір біріне көмек бермеуі
Адамдардың бір бірімен келіспеуі
33 Аксиология дегеніміз ...
Құндылықтар туралы философиялық ілім.
Адам туралы ілім
Табиғат туралы ілім
Қоғам туралы білімдер
Діни білімдер
34 Эмпатия деген ол...
Басқа адамның көңіл күй жағдайын түсіну.
Басқа адамға жан ашу
Басқа адамның қайғысына ортақтас болу
Басқа адамға көмек беру
Басқа адаммен санасу, сыйласу
35 Қазақстанда қандай өзін - өзі тану қоры бар?
Бөбек.
Балапан
Балдаурен
Балдырған
Жұлдыз
36 Өзін - өзі төмен бағалайтын балалар қай ортадан жолдастарын таңдайды?
өзін - өзі жоғары бағалайтын.
өзін - өзі төмен бағалайтын
өзін - өзі орташа бағалайтын
ешкіммен араласпайды
барлығымен жолдас бола береді
37 Өзінің мүмкіндіктерін, өзінің қабілеттеріне басқалармен салыстыра баға беруі қалай аталады?
өзін - өзі бағалау.
өзін - өзі тәрбиелеу
өзін - өзі тану
өзін - өзі дамыту
өзіне сын көзбен қарау
38 Өзін асыра бағалау қарым – қатынаста қандай көрініс алады?
басқалармен санаспайды.
басқаларды түсінеді
жасқы қарым – қатынас орнатады
жетістікке жетеді
басқалардан алшақ жүреді
39 Өзін - өзі төмен бағалағандарға кімнің кеңесі аса қажет?
психологтың.
әкенің
шешенің
әженің
дәрігердің
40 «Өзіңді - өзің тәрбиелеу үшін алдымен өзіңдей өзі қатал, әрі әділ сатына тарта білуін керек » - деп кім айтқан
Астровский.
Ушинский
Макаренко
Сухомлинский
Блонский
41 «Адам өзінің барлық әрекеттерін де тек тамаша әрекеттерді лай өтуге ынтысқа сана ғана нағыз бағытқа жетіледі» - деп айтқан кім?
Әл – Фараби.
Баласағұн
Яссауи
Қашқари
Ибн – Сина
42 Адамның өзінде адамгершілік қасиеттерінің болуын теріс қылықтарды жоюға бағытталған адамның жүйелі немесе саналы әрекеті
Өзін - өзі тәрбиелеу.
Өзін - өзі бағалау
Өзін - өзі жетілдіру
Өзін - өзі мадақтау
Өзін - өзі салыстыру
43 Өзін - өзі жоғары бағалайтындарда «Мен» деген позициясы қандай дәрежеде болады?
төмен.
өте жоғары
өте төмен
орташа
мүлдем өзіне баға бермейді
44 Өзін - өзі қалыптастырудағы өзін - өзі бағалауы туралы тесттің авторы
Ш.Д. Спиленгерг.
П.К. Селевко
Климов
Вунд
К.Д. Ушинский
45 |