Бағдарламасы Силлабус Дәрістер

1.Сорокина Т.С. История медицины. – M., 1994. – 385 с.

2.Сорокина Т.С. История медицины. – M., 2004. – 560 с.

3.Сорокина Т.О. Атлас истории медицины. – M., 1987. – 166 с.

4.Сорокина Т.О. История медицины. Краткий курс лекций. М, 1988.

5.Итоги и перспективы исследований по истории медицины / Под редакцией М.И. Барсукова. – Кишинев, 1973. – 503 с.

1. Әдеби ескерткіштер (ақындардың, философтардың, дәрігерлердің еңбектері).

2. Археологиялық, этнографиялық мәліметтер және заттық, бұйымдық деректер.

3. Ежелгі Римдегі санитарлық-техникалық құрал-жабдықтар жүйесі

4. Ежелгі Римдегі заң ережелері

5. Асклепиад – медицинаның негізін салушы

6. Клавдий Гален – танымал дәрігер, оның медицинаға қосқан үлесі

7. Корнели Цельстің «Медицина туралы» еңбегі

8. Ежелгі Римдегі медициналық білім және дәрігерлік мамандыққа тән сипаттамалар,

оларға медицинаның даму кезеңдерінің әсер етуі.

9. Ежелгі Римде емдеудің қандай әдістері қолданылды?

10.Ежелгі Римнің өнері мен мәдениеті

• 
  Ежелгі Шығыс елдеріндегі діни медицина және оның алғашқы медициналық эмблема элементтерімен байланысы
  
• 
  Асклепий – ежелгі Грекия медицина қолдаушысы және алғашқы медицина белгілері
  
• 
  Шығыс араб елдеріндегі медицина белгілерінің дамуы
  
• 
  Бүкіләлемдік медицинада белгілердің қалыптасуы
  

1. Заблудовский П.Е., Крючков Г.Р., Кузьмин М.К., Левит М.М. История медицины. М., 1981, 352 с.

2. История народной медицины и общественного здравоохранения Казахстана. Алматы, 2004, 173 с.

3.Мультановский М.П. История медицины. М., 1967, 272 с.

4.Сорокина Т.С. Атлас истории медицины. М., 1987, 166 с..

5.Сорокина Т.С. История медицины М., 2005, 2006, 560 с.

1. 
   Крит-микен өркениеті және алғашқы діни емшілік белгілерінің куәгерлігі
   
2. 
   Ежелгі Египеттегі емшілік белгілері
   
3. 
   Ежелгі Грекиядағы дәрілік емшілдік белгілері
   
4. 
   Ежелгі Грекиядағы салауатты өмір салты белгілері
   
5. 
   Гиппократтың дәрігерлік анты мен медицина белгілеріне
   
6. 
   Дәрігерлердің Палерм кодексі
   
7. 
   Араб халифатындағы медицина белгілері
   
8. 
   Батыс Еуропадағы алғашқы медициналық эмблемалар мен белгілер
   
9. 
   Бүкіләлемдік медицина эмблемалары
   
10. 
    Жарты ай және Қызыл Крест эмблемалары
    

• 
  Ортағасырлық Қазақстандағы медициналық білімнің тууы
  
• 
  19-20 ғасырдағы Қазақстандағы медициналық білім. Ресейде білім алған алғашқы қазақ-дәрігерлері
  
• 
  Қазақстандағы алғашқы медициналық университет ҚазҰМУ-нің тарихы
  
• 
  С.Д.Асфендияров – алғашқы медицина институтының ректоры және қоғам қайраткері
  
• 
  Қазақстанда ашылған медициналық университеттер хронологиясы , тәуелсіз Қазақстандағы медициналық білімдер
  

1.Альманах «70 лет КазГМУ» - Алма-Ата. 2001 - 296 с.

2.Альманах «75 лет КазГМУ» - Алма-Ата. 2006 - 512 с.

3.Камалиев М.А., Бигалиева Р.К., Хабиева Т.Х. История народной медицины и общественного здравоохранения Казахстана. – Алматы, 2004. – 173 с.

4.Сорокина Т.С. Атлас истории медицины. М., 1987, 166.

5.Сорокина Т.С. История медицины М., 2005, 2006, 560 с.

1. 
   Ортағасырлық Қазақстандағы медициналық білімнің ерекшеліктері.
   
2. 
   18-19 ғ.ғ. Қазақстандағы фельдшер қазақтарды дайындау.
   
3. 
   Алғашқы дәрігер-қазақтар және олардың кәсіби жетістіктері.
   
4. 
   С.Д.Асфендиаров –медицина институтының алғашқы ректоры.
   
5. 
   Алматы медициналық университетінің алғашқы бітіруші түлектер саны неше болды?
   
6. 
   Алматы мемлекеттік медициналық университетіндегі педиатрия, стоматология және санитарлық-гигиеналық факультеттердің ашылған уақыты.
   
7. 
   Қазақстанда ашылған басқа да медициналық университеттер қашан ашылды.
   
8. 
   Қазақстан медицинасының дамуына бітіруші үлектердің қосқан үлесі.
   
9. 
   ҚазҰМУ-нің көрнекті клиникалық профессорлары.
   
10. 
    ҚазҰМУ профессор-оқытушы құрамдарының медицина саласында тәуелсіз Қазақстанға қосқан жетістіктері
    

• 
  Араб Халифатындағы аурухана ісі
  
• 
  Араб Халифатындағы емшілік ерекшеліктері
  
• 
  Араб медицинасының көрнекті өкілі – Абу Али ибн Синаның өмір тарихы
  
• 
  «Дәрігерлік ғылымның қағидалары» шығармасының мазмұны
  
• 
  Абу али Ибн Синаның ауру себептеріне, дәрілік заттар спектріне, оларды емдеуге ұсынылған дәрі-дәрмектерге деген негізгі көзқарастары
  

- Берілген тақырыпқа сәйкес толық көлемде орындау

- Қосымша әдебиеттер пайдалану
Тапсыру мерзімі: бесінші апта ағымында.
Бағалау талаптары: пәннің жұмыс бағдарламасында және силлабуста көрсетілген.
Әдебиеттер:

1.Камалиев М.А., Бигалиева Р.К., Хабиева Т.Х. История народной медицины и общественного здравоохранения Казахстана. – Алматы, 2004. – 173 с.

2.Заблудовский П.Е., Крючков Г.Р., Кузьмин М.К., Левит М.М. История медицины. М., 1981, 352 с.

3.Мультановский М.П. История медицины. М., 1967, 272 с.

4.Сорокина Т.С. Атлас истории медицины. М., 1987, 166.

5.Сорокина Т.С. История медицины М., 2005, 2006, 560 с.

1. 
   Араб халифатындағы медицинаның даму ерекшеліктері.
   
2. 
   Араб халифатындағы ауруханалар түрі.
   
3. 
   Араб халифатындағы ауруханалардың ішкі жағдайлары.
   
4. 
   Ауруханаларды салуда жерді таңдауға қойылатын талаптар.
   
5. 
   Араб дәрігерлерінің еңбектеріндегі аурудың болу себептері туралы.
   
6. 
   Араб емшілерінің емдеу тәсілдері.
   
7. 
   Ибн Синаның алғашқы емдеу тәжірбиесі.
   
8. 
   Ибн Синаның «Дәрігерлік ғылымдар қағидалары» еңбегі неше томнан тұрады?
   
9. 
   Ибн Сина еңбегінің қай томында, оны оқып-үйрену арқылы «Өзін дәрігермін» деп айта алады деген?
   
10. 
    Ибн Сина емдеу барысында неше емдік өсімдіктер мен минералдар пайдаланған?
    

• 
  Әл-Фараби – ұлы математик және ғылымдағы материалистік ағым жолын қуушы.
  

• 
  Әл-Фараби – араб әлеміне танымал дәрігер.
  

• 
  Әл-Фарабидің философиялық трактаттары
  
• 
  Әл-Фарабидің анатомиялық трактаттары.
  

• 
  Әл-Фарабидің медицналық трактаттары.
  

- Берілген тақырыпқа сәйкес толық көлемде орындау

- Қосымша әдебиеттер пайдалану
Тапсыру мерзімі: бесінші апта ағымында.
Бағалау талаптары: пәннің жұмыс бағдарламасында және силлабуста көрсетілген.
Әдебиеттер:

1.Камалиев М.А., Бигалиева Р.К., Хабиева Т.Х. История народной медицины и общественного здравоохранения Казахстана. – Алматы, 2004. – 173 с.

2. Заблудовский П.Е., Крючков Г.Р., Кузьмин М.К., Левит М.М. История медицины. М., 1981, 352 с.

3.Мультановский М.П. История медицины. М., 1967, 272 с.

4.Сорокина Т.С. Атлас истории медицины. М., 1987, 166.

5.Сорокина Т.С. История медицины М., 2005, 2006, 560 с.

1. Әл-Фараби еңбектеріндегі «Адам ағзасы жөнінде Аристотельмен пікір таласқан Галенге қарсы» негізгі концепцияларын көрсетіңіз

2. Әл-Фарабидің «Адам ағзалары туралы кітап» трактаты

3. Әл-Фарабидің қай еңбегінде медицина өнерінде айқындайтын негізгі 7 факторын

4. Әл-Фараби ағзадағы ең маңызды орын алатын ағза деп қай ағзаны айтқан.

5. Әл-Фараби «Жан туралы» трактатында қандай концепция ны алға тартады?

6. Әл-Фараби емдеуде музыканың маңызын айқындап көрсетті?

7. Әл-Фараби пікірі бойынша дәрігерге қандай білім қажет?

8. Әл-Фарабидің астрологияға қарым-қатынасы?

9. «Ғылымдар жіктемесі туралы» трактаттың маңызын көрсетіңіз

• 
  ХҮғ. Қазақстандағы халық медицинасының жағдайы.
  
• 
  «Шипагерлік баян» медициналық еңбегінің пайда болу себебі және алғышарттары.
  
• 
  Ө.Тілеуқабылұлы «Шипагерлік баян» еңбегінің негізгі бөлімдерінде не туралы баяндайды?
  
• 
  Қазіргі таңда «Шипагерлік баян» медициналық энциклопедиясының ғылыми және
  

1. 
   Алимбаев Н., Муканов М.С., Аргынбаев Х. Традиционная культура жизнеобеспечения казахов. (Очерки теории и истории) - Алматы., «Ғылым».,- 1998.
   
2. 
   Камалиев М.А., Бигалиева Р.К., Хабиева Т.Х. История народной медицины и общественного здравоохранения Казахстана. – Алматы, 2004. – 173 с.
   

4. Шахиева А.М. Отебойдак Тлеугабылулы – великий целитель средневековья.// Фармация Казахстана №9, 2008. - С. 47-48.

5. Уразаков Е. Казахская народная медицина. – Алматы, 1989. – 140 с.

Бақылау (сұрақтар, тестілер, тапсырмалар және т.б.):

1. Ортағасырлық ұлы шипагер Өтейбойдақ Тілеуқабылұлының өмір тарихы.

2. «Шипагерлік баян» атты шығарманың алғышарттары

3. «Шипагерлік баян» атты шығарма неше бөлімнен тұрады?

4. «Шипагерлік баян», «Қанықталғы» және «Медицина негіздері» шығармаларының үшінші бөліміндегі сипатталған негізгі сұрақтар?

5. «Нарыкталғы» немесе «Диагностика», «Шипагерлік баян» шығармаларындағы негізгі сұрақтар

6. «Шипагерлік баян», «Дарымдалғы» немесе «Емдеу» шығармаларының алтынші бөліміндегі сипатталған негізгі сұрақтар.

7. Өтейбойдақ Тілеуқабылұлының «Шипагерлік баян» еңбегі ортағасырлық Қазақстан медицинадағы ғылыми және рухани мұра ретінде.

8. «Шипагерлік баян» қолжазбасындағы денсаулық және белсенді өмір түсінігі.

9. Өтейбойдақ Тілеуқабылұлының «Шипагерлік баян» энциклопедиялық медициналық еңбегіндегі бағыттар

10. Қазіргі таңда «Шипагерлік баян» атты шығарманың өзектілігі.
Тақырып 8. ЖҮСІП БАЛАСАҒҰН «ҚҰТТЫ БІЛІК».
Мақсаты: Студенттерді ұлы ғалым Жүсіп Баласағұнның рухани және мәдени мұрасымен және медицинаның дамуына «Құтты білік» шығармасының маңызымен таныстыру.
Тапсырмалар:

• 
  Қазақтардың материалдық және рухани мәдениетін меңгеру
  

• 
  Ж. Баласағұнның «Құтты білік» еңбегінің пайда болу себебі және алғышарттары.
  
• 
  «Құтты білік» шығармасының медицинаға қандай маңызы бар.
  
• 
  Қазіргі таңда «Құтты білік» шығармасының медициналық және ғылыми маңызы.
  

1. 
   Алимбаев Н., Муканов М.С., Аргынбаев Х. Традиционная культура жизнеобеспечения казахов. (Очерки теории и истории) -Алматы., «Ғылым»., - 1998.
   
2. 
   Камалиев М.А., Бигалиева Р.К., Хабиева Т.Х. История народной медицины и общественного здравоохранения Казахстана. – Алматы, 2004. – 173 с.
   
3. 
   Нуржанов Х.Н., Дощанова А.М., Куттыкужанова Г.Г. Основные исторические этапы развития акушерства и перинатологии (на каз.) - Алматы., ТОО « Экономика»., 2006., - 95 с.
   

Атчабарова. - Алма-Ата, 1978. – 209 с.

5. Уразаков Е. Казахская народная медицина. – Алматы, 1989. – 140 с.
Бақылау (сұрақтар, тестілер, тапсырмалар және т.б.):

1. 
   Қазақтардың материалдық және рухани мәдениетін ашып көрсету
   
2. 
   Ж. Баласағұнның өмір тарихы
   
3. 
   Ж. Баласағұнның «Құтты білік» еңбегінің пайда болу себебі және алғышарттары.
   

5. Ж. Баласағұн «Құтты білік» кітабының мазмұны.

6. Қазіргі таңда «Құтты білік» еңбегінің ғылыми маңызы.

7. Қазіргі таңда «Құтты білік» еңбегінің медициналық маңызы.

8. Қазіргі таңда жастар үшін «Құтты білік» еңбегінің маңызы.

ПӘН БОЙЫНША, БІЛІМГЕ, ІСКЕРЛІККЕ

ЖӘНЕ ЕҢБЕК ДАҒДЫСЫНА

БАҒА БЕРУГЕ АРНАЛҒАН

БАҚЫЛАУ-ӨЛШЕУ ҚҰРАЛДАРЫ

КУРС: екінші

2012

1. Медицина тарихы дегеніміз–

2. Медициналық білімдердің туындауы мен дамуын, көне заманнан қазірге дейінгі медициналық ғылымның қалыптасуын зерттейтін ғылым.

3. Жекелеген медициналық пәндердің қалыптасуын зерттейтін ғылым.

4. Медицинадағы діни бағытты зерттейтін ғылым.

5. Дәстүрлі емес медицинаның дамуын зерттейтін ғылым.
2. Ауызша эпостың туындауы алғашқы қауым адамдарының қандай жаңалықты ашуымен байланысты?

1. Отты ашу

2. Еңбек құралын жасау

3. Қару жасау

4. Тілдің ауыз-екі қатынас құралы ретінде ашылуы

5. Шеберлік істің ашылуы

1. Науқастың денесінен ашулы рухты қуалайтын әрекеттер

2. Тұнбалар мен қайнатпалар

3. Дұға оқу

4. Жануар текті киімдер

5. Лаймен емдік ванналар

1. Жазбаша мәліметтер және а археологиялық қазбалар

2. Халықтың ауыз шығармашылығы

3. Халық эпосы, жазбаша мәліметтер, палеонтологиялық және археологиялық материалдар, құжаттық материалдар

4. Кітаптар және фото құжаттар

5. Тасқа түсірілген суреттер, картиналар мен мүсіндер

1. Жауынгерлік

2. Шығармашылық

3. Аңшылық

4.Өсімдік тағамдарын жинаумен

5. Жануарларды қолға үйретумен

1. Әйелдер

2. Ерлер

3. Қарттар

4. Балалар

5. Жасөспірімдер

7. Алғашқы қауымдық құрылыстағы әйелдердің жетекші ролін қандай археологиялық материалдар дәлелдейді?

1. Қаңқа қалдықтары

2. Трепанациялық тесігі бар бассүйек

3. Ыдыс қалдықтары

4. Әйел (Берегиняның) мүсіншелері

5. Жануа көріністері бар амулеттер

1.Сергектендіру

2. Улы

3. Аурусыздандыру

5. Күйдіру

1. Ауру балаларды емдеу

2. Өсімдіктерді емдеу

3. Қарттарды емдеу

4. Тағам даярлау

5. Жануарларды емдеу

1. Минералдар жөніндегі білім

2. Лаймен емдеу

3. Жануар текті өнімдер

4. Өсімдіктер

5. Тұздар жөніндегі білім

1. Оттың

3. Шеберлік өнер

4.Қару

5. Еңбек құралы

1. Денені қыздыру

2. Тамақ дайындау

3. Шөлді басу

4. Ішті айдау

5. Энерго матерал ретінде

1. Емдік зат

2. Дәрі-дәрмек

3. Маниту

4. Қайнатпа

5. Тұнба
14. Алғашқы қауымдық қоғамдағы қандай діни ағым жануар культімен байланысты?

1. Шаманизм

2.Тотемизм

3. Анимализм

4. Ашулы рухтар культі

5. Құдайлар культі
15. Алғашқы қауымдық қоғамның қай сатысында медициналық білімдер әйелдерден ерлерге өтеді?

1. Неандертьалец

2. Матриархат

3. Аңшылық

4. Мал бағу шаруашылығы

5. Мыс дәуірінде

1.Өлген ата-бабаның ашулы рухының ішке кіріп кетуімен

2. Климат және ауа-райымен

3. Нашар тамақтанумен

4. Ауыр еңбекпен

5. Қоршаған табиғат әсерімен

1. Емшілер

2. Әйелдер

3. Ерлер

5. Шамандар

1. Көне Грекия

2. Көне Рим

3. Көне Қытай

4.Көне Үнді

5. Көне Мысыр

1. «Дәрігерлік кабинет» трактатында

2. «Афоризмдер» трактатында

3. «Илиада» поэмасында

4. «Жұқпа және жұқпалы аурулар» поэмасында

5. «Ауалар, сулар, аймақтар» трактатында

1. б.д.д.460-372 ж.

2. б.д.д.372-460 ж.

3. б.д.д 450-370 ж.

4. б.д.д 370-450 ж.

5. шамамен б.д.д 121 ж.

1. Гален – рим дәрігері

2.Гиппократ – грек дәрігері

3. Ван Шу-хе - қытай дәрігері

4. Әл-Фараби - Отрар ғалымы

5. Авиценна - Бухар дәрігер

1. Ван Шу-хенің «Ней-цзинь» жинағында

2. Сушрутының «Аюр-Веда» жинағында

3.«Гиппократ жинағында»

4. Әл-Фарабидың «Логика» атты трактатында

5. Ибн-Синаның «Медицина қағидалары» шығармасында

1. Алғашқы қауым қоғамында

2. Құл иелену дәуірінде

3. Феодализм дәуірінде

4. Капитализм пайда болу кезеңінде

5. Крепостнойлық құрылым ыдырау кезеңінде

1. Үндіде

2. Мысырда

3. Грекияда

4. Қытайда

5. Румда
25. Ежелгі қытайлықтардың «өмір нүктелерін» күйдіру арқылы емдеу әдісі қалай аталды?

1. Инемен емдеу

2. «Вариоляция»

3. «Акупунктура»

4. Теріні қыздыру

5. Мокса
26. Қытайда науқастың аурысыну сезімін жою үшін қандай заттар қолданған?

1. Апиын

3. Қалақай

4. Түймедағы гүлінен тұнба

5. Меңдуана

1. 
   1,2,5
   
2. 
   1,2,3
   
3. 
   3,4,5
   
4. 
   2,4.5
   
5. 
   2,3
   

27. Үнді медицинасын зерттеуде пайдаланатын деректер қандай (2 жауап дұрыс)

1. Хаммурапи заңдары

2. ХІІ кестедегі заңдар

3. Ману заңдары

4. Юстипиан заңдары

5. Веды

1. 
   3,5
   
2. 
   1,2,3
   
3. 
   2,4
   
4. 
   3,4,5
   
5. 
   2,3
   

28. Қытайдың алып бекетінің құрылысы қашан басталды?

1. б.д.д. 228 ж.

2. б.д.д. 341 ж.

3. б.д. 121 ж.

4. б.д.д. 221 ж.

5. б.д. 201 ж.
29. Ежелгі Шығыс елдерінің қайсысында аурулар түрін «жазылатын», «күмәнді» және «жазылмайтын» деп бөлген?

1. Үндіде

2. Қытайда

3. Ассирияда

4.Мысырда

5. Вавилонда

1. Смит папирусы

2. Бругш папирусы

3. Имготеп папирусы

4. Эберс папирусы

5. Кахуан папирусы

1. Мысырда

2. Қытайда

3. Месопотамияда

4. Вавилонда

5. Ассирияда

1. 30 күнге

2. 40 күнге

3. 50 күнге

4.70 күнге

5. 100 күнге

1. Сахмет

2. Тот

3. Анубис

5. Зевс

1. 
   1,2,3,4
   
2. 
   2,3,4
   
3. 
   2,3,4,5,
   
4. 
   1,2,3
   
5. 
   4,5
   

34. Ежелгі Мысырда дәрігерліктің құдайы деп аталғандар кімдер? (3 жауап дұрыс)

1. Асклепий

2. Тот

4. Гор

1. 
   2,3,4
   
2. 
   4,5
   
3. 
   1,2,3
   
4. 
   2,3
   
5. 
   1,2,3,4
   

35. Ежелгі Месопотамияда сырқаттың пайда болуын немен байланыстырған?

1. Әдептілік тәртібін бұзумен

2. Құқықтық тәртіпті бұзумен

3. Дәстүрді бұзумен

4. Табиғат тылсымының әсерімен

5. Діни наным-сенімдермен

1. 
   4,5
   
2. 
   3,4
   
3. 
   3,4,5
   
4. 
   1,2
   
5. 
   3,4,5
   

36. Ежелгі Мысырда адам ағзасының құрылымын қандай іс-әрекет жасағанда зерттеген?

1. Тыңдау арқылы

2. Бальзамдауда

3. Бас сүйегін тескенде

4.Саусақпен тықылдатып зерттегенде

5. Барлық жауаптар дұрыс
37. Ежелгі Үнді елінің дәрігерлері қандай хирургиялық оталар жасаған? (4 жауап дұрыс)

1. Аяқ кесу

2. Ішті жарып ашу

3. Жарық ауруын емдеу

4. Пластикалық ота жасау

5. Өт қабын алып тастау

1. 
   1,2,3,4
   
2. 
   2,3,4,5
   
3. 
   3,4,5
   
4. 
   2,3,5
   
5. 
   1,2,3
   

38. Ежелгі Үнді елінде дәрігерлері қандай хирургиялық оталар жасаған?

1. Қан ағызу

2. Тасты алып тастау

3. Бас сүйегін тесу

4. Нәрестені алып тастау

5. Өт қабын алып тастау

1. 
   1,2,3,4
   
2. 
   2,3,4,5
   
3. 
   3,4,5
   
4. 
   2,3
   
5. 
   1,2
   

39. Ежелгі Қытайда дәрігерлер дайындаудың негізгі түрлері қандай болған?

1.Жанұя мектептері

2. Лекарлық мектептер

3. Храм мектептері

4. Императорлар жанындағы медициналық мектептер

5. Жоғары медициналық мектептер

1. 
   1,3,4,5
   
2. 
   2,3,4
   
3. 
   3,4,5
   
4. 
   2,3,4,5
   
5. 
   1,5
   

40. Қытай медицинасының дамуына Цан Гун (б.д.д. 267-215 ж.ж.) қандай үлес қосқан?

1. Сырқатты қарауды ұсынған

2. Алғашқы сырқатнамалар енгізген

3. Дәрігер антын ұсынған

4.Дәрігер қызметінің төлемін айтқан

5. Ішкі аурулар жіктелуін ұсынған
41. Қытайда жаңа дәуірден бұрын шешекке қарсы қандай аурудың алдын алу шаралары пайдаланған?

1. Вариотомия

2.Васкуляция

3. Вариоляция

4.Корреляция

5. Лактация

1.Уқалау

3. Тыныс алу реттілігі

4. Цжень-цзю терапия

5. Су қасиетін қолдану

1. 1,2,3,5

2. 3,4,5

4. 2,3,5

1. Кеңес берушіні

2.Физикалық жаттығулар тағайындаушыны

3. Ота жасау әдісін игергендерді

4. Аурудың алдын алуды қамтамасыз етушіні

5. Гипнозды игергенді

1. Инь-янь емі

2. Инь-янь хирургиясы

3. Дао емі

4. Чжень-цзю емі

5. Дащ-цзю емі

1. Пневма туралы

2. Тамыр соғу туралы

3. Инь-ян

4. Мезгіл туралы

5. Космос туралы

1.Эгейлік

2. Полистен бұрын

3. Полистік

4. Классикалық

5. Грекиялық

1. 
   1,2,3,4
   
2. 
   3,4,5
   
3. 
   4,5
   
4. 
   3,4,5
   
5. 
   1,2
   

47. Ежелгі Рим тарихының негізгі кезеңдері қандай?

1. Патшалық

2. Полистік

3. Республикалық

4. Классикалық

5. Римдік

1. 
   1,2,3,4
   
2. 
   2,3,4,5
   
3. 
   3,4,5
   
4. 
   3,4
   
5. 
   1,3,5
   

48. Императорлық Рим дәрігерлерінің қандай құқықтары болды?

1. Сый құрметке бөленген

2. Заңмен қорғалған

3. Еңбегіне мол ақы алуға мүмкіншілігі болған

4.Салық төлемеген

5. Жеңілдіктері болмаған

1. 1,2,3

3. 2,3

5. 3,4
49. Ежелгі Римнің патшалық кезеңіне тән:

1. Кәсіби дәрігерлер болған

2. Кәсіби дәрігерлер болмаған

3.Үйде халық әдістерімен емдеген

4. Ауруханада емдеген

5. Асклепейондарда емдеген

1. 2,3

3. 1,2,3

5. 1,5
50. Өлген науқастардың мәйіттерін ашу арқылы патологиялық анатомияның дамуына жол сілтеген?

1. Цельс

2. Герофил

3. Птоломей

4. Эразистрат

5. Гален
51. Римде Александриялық кезеңдегі хирургияның дамуындағы маңызды жетістіктер:

1. Аурусыздандыруды пайдалану

2. Залалсыздандыруды қолдану

3. Қан тамырларын байлау

4. Қан тоқтатуға ыстық темірді қолдану

5. Гипстен таңбалар қолдану

1. 
   1,3
   
2. 
   1,2,3
   
3. 
   3,4
   
4. 
   1,5
   
5. 
   2,3
   

52. Рим медицинасының патшалық кезеңінде емдеудің қандай тәсілдері қолданылған?

1. Халық емдеу әдістері

2. Сиқырлық әдістері

3. Қайнатпа мен тұнбалар қолдану

4. Мыңжапырақты қолдану

5. Мандрагора сықпасымен

1. 
   1,2,3,4
   
2. 
   2,3,4,5
   
3. 
   3,4,5
   
4. 
   3,4
   
5. 
   1,3,5
   

53. Акведуктер римдіктердің ойлап тапқаны емес, мұны олар қайдан алған?

1. Қытайда

2.Мысырда

3. Үндіде

4.Вавилонда

5. Ассирияда
54. Ортағасырлардағы Қытай медицинасының күшті жақтарын атаңыз:

1.Ине салу

2.Күйдіру

3. Дәрі егу

4. Массаж

5. Травматология

1. 
   1,2,3,4
   
2. 
   2,3,4,5
   
3. 
   3,4,5
   
4. 
   3,4
   
5. 
   1,3,5
   

55. Рим қаласында санитарлық шараларды айғақтайтын ең ерте қабылданған заңдылық құжаттар қандай?

1. Санитарлық техникалық құрылыстарды пайдалану туралы заң

2. Ману заңы

3. Рим қаласының тұрғындарының заңы

4. ХІІ кесте заңы

5. Цезарь заңы
56. Рим мемлекетінде республика кезеңіндегі (б.д.д. УІ ғ. соңы) жетістіктер: (4 жауап дұрыс)

1.Санитарлық заңдамалардың дамуымен

2.Санитарлық техникалық құрылыстар соғылуымен

3.Кәсіби дәрігерлер болуы және медицинада материалистік көзқарас бағытының қалыптасуы

4. Патологиялық анатомияның қалыптасуымен

5. Медициналық істің мемлекеттік тұрғыда бақылануы

1. 
   1,2,3,5
   
2. 
   1,2,3,4
   
3. 
   2,3.4,5
   
4. 
   1,3,5
   
5. 
   2,4
   

57. Рим Империясы кезеңінде қалалар мен жекелеген провинцияларда Мемлекеттік Үкімет дәрігерлердің қызметтерін бекіте бастады, олар қалай аталды?

1. Гинекологтар

2. Эдилдар

3. Архиатрлар

4. Ординаторлар

5. Интерндер
58. Рум ғалымы сыртқы ағзалар анатомиясын хирургтар, ал ішкі ағзалар құрылымын барлық дәрігерлер білуі керек деген. Ол ғалым кім?

1. Цельс

3. Герофил

4.Эразистрат

5. Гален
59. Римде шет ел дәрігерлерінің көптігі қандай нәтижегее әкелді?

1. Бәсекелестікке

2. Дәрігерлердің мамандандырылуына

3. Жұмыстан бас тартуына

4.Медициналық қажетсіздігіне

5. Дәрігерлердің көбеюіне

1. 1,2,5

3. 1,2

5. 2,3
60. Медицинада тірі жануарларға әртүрлі тәжірибе жасау әдісі қолданады. Оны алғашқы рет кім қолданған?

1. Гиппократ

2. Герофил

3. Гарвей

4. Декарт

5. Гален
61. Әйелдерге бала туарда көмек көрсету, әйелдер және балалар аурулары туралы ежелгі заманда медициналық көлемді шығармалар қалдырған кім?

1. Гален Пергамадан

2. Соран Эфестен

3. Плиний Үлкен

4.Асклепиад Прустан

5. Диоскорид Педаний Киликиядан

1. Соран

3. Гален

5. Диоскорид

1. Әулиелер

2. Құлдар

3. Діни қызметкерлер

4. Құл иеленушілер

5. Абыздар

1. Қызылша

2.Сәбіз

3. Мыңжапырақ

5. Пияз
65. Тазалық сақтау туралы Ежелгі Румның ең алғашқы заңнамалық қандай құжатында жазылған?

1. Абатон заңында

2. 12 кесте заңында

3. Хайди-Вайнберг заңында

4. Ману заңында

5. Юлиан заңында
66. Румда дәрігерлер мәртебесін жоғарлату үшін қандай шаралар қолданды?

1.Көп құқықтық шаралар берілді

2. Аса ауыр борыштардан құтқарылды

3. Жеңілдіктер беретін шаралар жүргізілді

4. Дәрігерлер және олардың балалары әскери міндеттен босатылды

5. Әскери борышты өтеуден қыздарының ұл балалары босатылды

1. 
   1,2,3,4
   
2. 
   1,2,3
   
3. 
   2,3
   
4. 
   2,3,4
   
5. 
   1,2,3,5
   

67. Қабынудың төрт белгісін сипаттаған кім?

1. Соран

2. Цельс

4. Гален

68. Халыққа емшілдік көмек көрсеткендер қалай аталған?

1. Баксы

2. Балгер

3. Шипагер

4. Сынықшы

5. Абыздар

1. 
   1,2,3,4
   
2. 
   1,2,3
   
3. 
   2,3
   
4. 
   2,3,4
   
5. 
   1,2,3,5
   

69. Қай ғалымның пікірі бойынша табиғаттың 4 құбылысы өзара байланысты: ауа, су, от, жер?

1. Аристотельдің

2. Гиппократтың

3. Галеннің

4. Авиценаның

5. Везалийдің
70. Қай ғалым мінез-құлық пен дене бітімінің 4 түрге бөлінетіні туралы ұғым қалыптастырды?

1. Гиппократ

2. Гераклит

3. Демокрит

4. Аристотель

5. Гален
71. «Ежелгі медицина» трактатында Гиппократ қандай мәселелерді көтерді?

1. Ұстама аурулар туралы анықтама береді

2. Диетаның маңызы туралы

3. Бассүйек жіктерін бейнелейді

4. Шипагерлік өнеріне оқыту мәселесін талқылайды

5. Адам денсаулығына сыртқы орта факторларының әсері туралы
72. Гиппократ енгізген медициналық атаулар сөздігін құрастырған:

1. Эротиан

2. Аристотель

3. Гален

5. Везалий

1. «Күн кестесі туралы»

2. «Эпидемиялар»

3. «Илиада»

4. «Дәрігерлік бөлме туралы»

5. «Ауа, сулар және жер туралы»

1. «Қасиетті ауру туралы»

2.«Сынықтар туралы»

3. «Афоризмалар»

4. «Бас жарақаттары туралы»

5. «Жұқпа және жұқпалы аурулар туралы»

75. Гиппократтың ұстама ауруына берген анықтамасы қай шығармасынан?

1. «Жұқпа және жұқпалы аурулар туралы»

2. «Ауа, сулар және жер туралы»

3. «Афоризмалар»

4. «Буындар туралы»

5. «Қасиетті ауру туралы»

1. Шамандар мен емші көмекшілері

2. Емшілер мен емдеушілер.

3. Бақсылар мен шипагерлер

4. Шөпшілер мен тамыршылар

5. Сынықшылар мен шамандар

1. Альжан Байгурин

2. Санжар Асфендияров.

3. Николай Попов.

4.Александр Сергачев

5. Борис Какуев

1. Әр-Рази

2.Әл-Фараби

3. Ф.Морганьи

4. Рене Декарт

5. Әл-Дулати

1. Тараз

3. Дубаи

5. Созақ
80. Әл-Фараби ата тегі бойынша қандай тайпадан екенін белгілеңіз.

1. Сақ

2.Оғыз

4. Дулат

5.Скиф

81. Ортағасырлық медициналық еңбектердің ішінде ең күрделі «Шешек және қызамық» - атты трактаты жазған кім?

2.Әл-Фараби

3. Ибн-Сина

4.Аз-Захрави

5. Аммар ибн Али
82. Араб халифатында алапеспен сырқаттанғандар үшін алғашқы аурухана қашан соғылды?

1. 395 ж.

2. 707ж.

3. 1620 ж.

4.1755 ж.

5. 1764 ж.

1. 8 ғ.

3. 10 ғ.

5. 16 ғ.
84. Византияның атақты дәрігер-ғалымдарының қайсысы емшілердің негізгі нұсқауы ретінде пайдаланған «Синопсис» атты көлемді жинақтың қысқаша нұсқасын жасады

1. Павел Эгинский

2. Орибасий

3. Александр Тралльский

4. Гален

1. Оңашаландыру жүргізген

2. Монастырлық ауруханаға орналастырған

3. Ауруларды оңашаландырып лазаретте емдеген

4.Азаматтар ауруханасында емдеген

5. Госпитальға орналастырып емдеген

1. 
   1,2,3
   
2. 
   2,3
   
3. 
   3,5
   
4. 
   2,4,5
   
5. 
   1,4
   

86. Ортағасыр дәурінің алғашқы кезеңінде Италияның қай қаласында жоғары мектеп негізінде университет ұйымдастырылды?

1. Парижде

2.Болоньяда

3. Оксфордта

4. Салернода

5. Кембриджде
87. Ортағасыр дәурінің алғашқы кезеңінде Византияда университеттерінің оқулық жоспарларын және оқыту Ережелерін кімдер бақылады?

1. Ғалымдар

2. Дәрігерлер

3. Оқытушылар

4. Оқушылар

5. Католиктер шіркеуінің басшылары

1. Рум

3. Араб халифаты

4.Швейцария

5. Нидерланд

1. Әл-Фараби

2. Әл Захрави

3. Әл Рази

4.Ибн Сина

5. Илаки
90. «Медицина - бұл тәжірибелік өнер, ол нақты мәліметтерге негізделеді де 7 бөлімнен турады: анатомия, физиология, патология, ауру түрін анықтау, болжау, тамақтану тәртібі және фармакология» деп анықтама берген кім?

1. Ибн Сина

2.Әл-Фараби

3. Әл Захрави

4.Әл Рази

5. Илаки
91. Ортағасырлық Шығыс медицинасында алғашқы рет мақтаны, қой ішегінен жасаған жіпті жараны тігуге, көмекейге тұрып қалған бөтен затты алып тастауға арналған құралды қолданған кім?

1. Ибн Сина

2.Әл Рази

3. Әл Захрави

4. Әл-Фараби

5. Илаки
92. Ортағасыр дәуірінде мұсылман әлемінде алғашқы ауруханалар қандай аурумен науқастанғандарға арналған?

1. Шешек ауруымен

2. Гангрена («қағыну») ауруымен

3. Безгек ауруымен

4. Алапес ауруымен

5. Оба ауруымен
93. Араб халифатында ортағасырдың алғашқы кезеңінде ауруханалардың қандай түрлері болды?

1. Бұқара халыққа арналған ірі аурухана

2. Бай адамдарға арналған орта деңгейдегі ауруханалар

3. Дәрігерлер және діни қайраткерлер ұйымдастырған кіші-гірім ауруханалар

4. Әскери емдеу мекемелері

5. Ақсүйектерге арналған жекеменшік ауруханалар

1. 
   1,3,4
   
2. 
   2,3
   
3. 
   3,5
   
4. 
   2,4,5
   
5. 
   4,5
   

94. Ресейде монастырлық аурухана қай жерде ашылды?

1. Киев-Печор монастырында

2. Загорск монастырында

3. Переяславск монастырында

4. Белозерск монастырында

5. Ярослав монастырында
95. Қазақ халық емшілері күйгеннен болған жараны қалай емдеген?

1. Жылы сүтпен

2.Ағаш ыдыстағы өңезбен

3. Қаздың майымен

4. Жылқы майымен

5. Жаңа сойылған қойдың қарынының көк етімен

1. 
   2,3,4,5
   
2. 
   1,2,3
   
3. 
   1,4,5
   
4. 
   1,2,3,4
   
5. 
   3,4
   

96. Орта ғасырда қазақ халық емшілері сынықты бекітіп емдеу үшін неден жасалынған таңғыштар пайдаланған?

1. Жануарлар сүйегінен

2. Тығыз киізден

3. Ағаштан

4. Былғары байлауыштардан

5. Матадан

1. 
   3,4,5
   
2. 
   1,2
   
3. 
   2,3,4
   
4. 
   4,5
   
5. 
   1,3,5
   

1. Ыстық сумен

2. Құмға түсу

3. Шипалы балшықты пайдалану

4. Жаңа сойылған малдың терісіне орану

5. Емдік өсімдіктер қайнатпасына түсу

1. 
   2,3,4,5
   
2. 
   1,2,3
   
3. 
   2,4,5
   
4. 
   1,2,3,4
   
5. 
   2,3
   

98. Пайдаланатын емдік өсімдіктерді әсеріне қарай қазақ халық емшілері қандай топтарға бөлген?

1. Зәр шығаратын

2. Іш жүргізетін

3. Қыздыратын

4. Ішті қаттайтарын

5. Сергітетін

1. 
   2,3,4,5
   
2. 
   1,2,3
   
3. 
   2,4,5
   
4. 
   1,2,3,4
   
5. 
   2,3
   

99. Халық емшілер пайдалынатын емдік заттардың қайсысын басқа елдерге жіберетін?

1. Можжевельник

2. Алтей тамыры

3. Жусан

4. Дермене

5. Бөкен мүйізі

1. 
   4,5
   
2. 
   1,2,3
   
3. 
   2,4,5
   
4. 
   1,2,3,4
   

1. Жүктіліктің соңғы айында ауыр жұмыстан босатуды

2. Қайғы, уайым, күйзелістен сақтануды

3. Көп қимылдауға тыйым салуды

4. Көп қимылдауға мәжбұрлеу

5. Бұлшық еттерді қатайту үшін ішті үзбей сипауды

1. 
   1,2,4,5
   
2. 
   1,3
   
3. 
   1,2
   
4. 
   1,5
   
5. 
   1,2,3
   

101. Ортағасырдың соңғы кезеңіне қазақ халық емшілерінің қайсысы өмір сүрген?

1. Құртқа баб(Абыз Ата)

2. Өтейбойдақ Тлеуқабылұлы

3. Домалақ Ана (Әулие Нурила)

4. Жаланаш Қоңырбайұлы (Көтен тәуіп)

5. Қорқыт Ата

1. 
   1,2
   
2. 
   2,3
   
3. 
   2,5
   
4. 
   4,5
   
5. 
   1,5
   

102. Ортағасырларда халық медицинасында емшілердің қандай түрлері болған?

1. Шипагер

2. Бақсы

4. Тамыршы

5. Шөпші

1. 
   1,3,4,5
   
2. 
   2,3
   
3. 
   1,2
   
4. 
   3,4,5
   
5. 
   4,5
   

103. Ортағасырлық дәуірдің алғашқы кезеңінде Ресейде медициналық көмектің қандай түрлері болған?

1. Жекеменшік тұрғыдағы қарапайым емдеу көмегі

2. Медициналық қамқоршылдық

3. Ауруханалық көмек

4.Әскери дәрігерлер көмегі

5. Әскери емшілер көмегі

1. 
   1,2,3
   
2. 
   3,4,5
   
3. 
   1,2
   
4. 
   3,4,5
   
5. 
   4,5
   

104. Әбу Насыр Әл-Фараби қай қалада дуниеге келген?

1. Бухарада

2. Багдадта

3. Отрарда

4. Самаркандта

5. Камкарада
105. Әбу Насыр Әл –Фараби қандай жанұяда өмірге келді?

1. Түркіжанұясында

2. Қазақ жанұясында

3. Өзбек жанұясында

4. Қырғыз жанұясында

5. Араб жанұясында

1. Әбу Әли Ибн Синаны

2. Әл Хорезмиді

3.Әбу Насыр Әл -Фарабиді

4. Әл Бируниді

5. Әр Разиді

1. Қазақстанда

2. Өзбекстанда

3. Қырғызстанда

4.Сирияда

5. Туркияда

1. Миды

3. Бүйректі

4. Бауырды

5. Көк бауырды

1. 
   1,2
   
2. 
   1,2,3
   
3. 
   2,3
   
4. 
   3,4
   
5. 
   1,2,3,4
   

109. Әл-Фарабидың қандай шығармалары «Әлеуметтік-этикалық трактаттар» жинағының құрамына кірді?

1. Бақыт жолын сілтеу

2. Азаматтық саясат

3. Мемлекеттік қайраткердің нақыл сөздері

4. Бақытқа жету жолында

5. Галенге қарсы шығу жөнінде

1. 
   1,2,3,4
   
2. 
   1,2,3
   
3. 
   2,3
   
4. 
   3,4
   
5. 
   2,3,4,5
   

110. «Адам ағзалары туралы» трактаттың авторы кім?

1. М.Петенкоффер

2. Б Ж. Баласагун

3. Әбу Насыр Әл- Фараби

4. Гиппократ

5. Н.И. Пирогов
111. «Синопсис» атты көлемді жинақты (9 кітап) шығарған кім?

1. Гиппократ

2. Гален

3. Орибасий

4. Павел из Эгины

5.Симеон Сиф

1. Авиценна

2. Гиппократ

3. Ар-Рази

4.Орибазий

5. Гален
113. Авиценнаның «Дәрігерлік ғылымның қағидалары» қанша кітаптан тұрады?

1. 3 кітаптан

2. 4 кітаптан

3. 5 кітаптан

4. 6 кітаптан

5. 7 кітаптан
114. Авиценнаның «Дәрігерлік ғылымның қағидалары» араб тілінде алғашқы рет қай жерде басылып шықты?

1. Грекияда

2. Римде

3. Византияда

4.Мысырда

5. Вавилонда

1. Авиценна

2.Гален

3. Ар-Рази

5. Пирогов Н.И.

1. Гален

3. Ар-Рази

4. Әл-Фараби

5. Гиппократ

1. Оңтүстік Қазақстанда

2. Батыс Қазақстанда

3. Жамбыл облысында

4. Өзбекстанда

5. Шығыс Қазақстанда

1. Ө. Тлеуқабылұлы

2. Әл-Фараби

3. Ж. Баласағұн

4. Қожахмет Яссауи

5. Әл-Бируни

1. Шипагерлік баян

2. Қудатқу білік

3. Медицина кагидалары

4.Адам дене мүшелері туралы

5. Медициналық кітап

1.Жусан

3.Күшала

4.Арша

5. Женшень

1. 
   1,2,3,4
   
2. 
   1,2
   
3. 
   1,2,3
   
4. 
   1,4
   
5. 
   1,4,5
   

125. Қазақстан халық медицинасында жануарлар ағзаларының қайсысын емдеуде қолданады?

1. Жылқының майы

2. Аю өті

3. Қымыз

4.Бөкен мүйзі

5. Мумие

1. 
   1,2,3,4
   
2. 
   1,2,3
   
3. 
   2,3
   
4. 
   3,4
   
5. 
   1,2
   

122. Ежелгі Қазақстанда ең алғашқы қалыптасқан медицинаның бағыттыры:

1.Тазалық сақтау және аурулардың алдын алу

2.Тамыр ұстау

3. Оташылдық

4. Шипагерлік

5. Акупунктура

1. 
   1, 3
   
2. 
   1,2,3
   
3. 
   2,3
   
4. 
   3,4
   

1. Қоғамдық гигиена

2. Жеке адам басының гигиенасы

3.Бальзамдау

4. Бас сүйекті тесу

5. Анестезия

1. 
   1,2,3,4
   
2. 
   2,3,4
   
3. 
   2,3
   
4. 
   3,4
   
5. 
   1,2,4,5
   

124. Қайта өркендеу дәуірінде медицинада ятрофизика бағыттын негіздеген кім?

1. А.Везалий

2. М.Сервет

3. Р.Коломбо

4. В.Гарвей

5.Р.Декарт
125. Қайта өркендеу дәуірінде жаңа ( «аяушылық») әдіспен жараларды емдеуді кім ашты?

1. Әр-Рази

2. Әл-Фараби

3. Дж.Листер

4.Амбруаз Паре

5. Парацельс

1.А.Везалий, М.Сервет, Р.Коломбо

2. Ф.Бекон, Р.Декарт

3.Леруа, Ламетри, Кабанис

4.Деви, Кох,Пастер

5. Мортон, Уоррен

1. Рене Лаэннек

2. Леопольд Ауэнбруггер

3.Дж.Баттиста Морганьи

4. Амбруаз Паре

5. Джозеф Листер

1. Фернан Магеллан

2. Колумб

3. Васко да Гама

4.Рафаэль

5.Леонардо да Винчи

1. Леонардо да Винчи

2.Андреас Везалий

3. Мигуэль Сервет

4. Реальдо Коломбо

5. Вильям Гарвей

1. А.Везалий

2. М.Сервет

3. Р.Коломбо

4.Дж.Фракастро

5. Дж.Листер

1. Андреас Везалий

2. Мишель Сервет

3. Амбруаз Паре

4.Уильям Гарвей

5. Антоний Левенгук

1. Андреас Везалий

2. Мигель Сервет

3. Амбруаз Паре

4. Уильям Гарвей

5. Антоний Левенгук

1. Андреас Везалий

2. Мигель Сервет

3. Амбруаз Паре

4. Уильям Гарвей

5. Антоний Левенгук

1. Марчелло Мальпиги

2. Мигель Сервет

3. Амбруаз Паре

4. Уильям Гарвей

5. Антоний Левенгук

1. Марчелло Мальпиги

2. Мигель Сервет

3. Амбруаз Паре

4. Уильям Гарвей

5. Антоний Левенгук

1. Марчелло Мальпиги

2. Мигель Сервет

3. Амбруаз Паре

4. Уильям Гарвей

5. Антоний Левенгук

1. Мигель Сервет

2. Андреас Везалий

3. Леонардо да Винчи

4.Уильям Гарвей

5. Антоний Левенгук

1. Мигель Сервет

2. Андреас Везалий

3. Джироламо Фракастро

4. Уильям Гарвей

5. Амбруаз Паре

1. Аурумен тікелей қатынаста болу

2. Заттарда сақталған жұқпа қоздырғышы арқылы

3. Сұйықтар арқылы

4. Кеңістіктегі науқас тұрған ауа арқылы

5. «Миазма» арқылы

1. 395 ж.

2. 850 ж.

3. 870 ж.

4. 1620 ж.

5.1707ж.
141. Мәскеу университеті қашан ашылды?

1. 1620 ж.

2. 1707 ж.

3. 1761 ж.

4.1755 ж.

5. 1856ж.
142. Мәскеу университетінде медицина факультетінің ашылған жылы?

1. 1620 ж.

2. 1755 ж.

3. 1761 ж.

4.1764 ж.

5. 1778 ж.

1. М.Ниязова

2. А.Досщанова

3.Н.Лебедева

4. С.Ковалевская

5. М.Кюри

1. 1731

3.1845

5. 1913
145. Қазахстан жері Ресейге толық қосылғаннан кейін «Медициналық істі ойластыру туралы Ереже қабылданды». Қашан қабылданды?

1. 1731

2. 1832

4.1868

1.Ш. Уәлиханов, А.Кунанбаев, Ы.Алтынсарин

2. Ш.Уәлиханов, Букейханов Х.Н., А.Кунанбаев.

3. Ы.Алтынсарин, Букейханов Х.Н., А.Кунанбаев.

4. А.Кунанбаев, Букейханов Х.Н., Сызганов А.Н

5. Сызганов А.Н, Букейханов Х.Н., Ш.Уәлиханов

1. 5 қыркүйек 1905 ж.

2.7 қазан 1917 ж.

3. 10 шілде 1919 ж.

4. 26 тамыз 1920 ж.

5. 25 қараша 1925 ж.

1. 1929 г.

2. 1930 г.

3. 1931 г.

4. 1932 г.

5. 1933 г.

1. 1731

3. 1845

5. 1913
150. Қазақстанда әрбір уезде медициналық істі үйлестіру «Ережесіне» сәйкес қандай медицина қызметкерлері болуы тиісті еді?

1. Бала туарда көмек көрсететін қызметкер

2. бір уездік дәрігер

3. Бір уездік дәрігер және көмек көрсететін бір қызметкер

4. Бір уездік аурухана дәрігері

5. Бір уездік емхана дәрігері

151. 1925 ж. Қызыл-Орда қаласында медициналық бағыттағы ғылыми зерттеу институты (ҒЗИ) ашылды. Қандай?

1. Кардиология ҒЗИ

2. Туберкулезге қарсы ҒЗИ

3.Қазақ Өлкелік санитарлық-бактериологиялық институты

4. Өлкелік тері-венерология институты

5. Ана мен баланы қорғау институты
152. «Оқ дәрі жараларын және садақтан, найзадан болған жараны қалай емдеу керек?» деген шығарманы жазған кім?

1. Р.Коломбо

2. Н.Пирогов

3. А.Везалий

4. А.Паре

5. Буяльский

1. 1620

3. 1764

5.1846
154. Перкуссия әдісі қашан ұсынылды және ауруды анықтау тәсілі ретінде сипатталды?

1. 1620

2. 1755

4.1800

1. Деви

3. Р.Кох

4.Джозеф Листер

5. Л.Пастер

1. З. Шашкин

2. С. Карынбаев

3. М. Маметова

4. Р. Самарин

5. В. Иванилов

1. 
   3,5
   
2. 
   1,3
   
3. 
   1,3,4
   
4. 
   3,4,5
   
5. 
   3,4
   

157. Түберкүлез қоздырғышын 1882 ж. ашқан кім?

1. Деви

2. Дж.Баттиста Морганьи

4. Джозеф Листер

5. Л.Пастер
158. Зат алмасуында орталық нерв жүйесінің қатысуын дәлелдеу үшін бас миына классикалық тәжірибені («қант шаншуын жасау») кім ұсынды?

1. Деви

3. Пастер

4. Р.Кох

5.Клод Бернар

1.А Р.Кох

2. Дж.Листер

3. Пастер

4. К.Бернар

5. Мортон

1. Патша жанұясын дәрі-дәрмекпен қамтамасыз ету

2. Емшілер дайындау

3. Шет ел дәрігерлерін шақыру

4. Патша әскерін дәрі-дәрмекпен қамтамасыз ету

5. Ауруханалардың құрылысына қатысу

1. 1,2,3,4

2. 2,3,4

4. 2,3,4,5

5. 3,4,5
161. «Орыс халқының өсіп-өнуі және сақталуы туралы» мемлекеттік қайраткер граф Шуваловқа хат жолдаған кім?

1. Щепин К.К.

2. Зыбелин С.Г.

3. Кондоиди П.З.

4. Д.Самойлович

5. Ломоносов М.В.

1. Шаштаразды

2. Су құбырын

3. Су қоймасын

4. Булы моншаны

5. Пайдаланған суды ағызуды

1. 1672 ж.

2. 1668 ж.

3. 1658 ж.

4. 1707 ж.

5. 1702 д.

1. Ламетри

2. Кабанис

3. Шталь

5. Г.Бургав

1. 1938.

2. 1941.

3. 1948.

5. 1953.

1. Сау адамдарды науқастарға жолатпау

2. Аурулар бар үйлерге белгі қою

3. Жұқпа ошағын қоршау

4. Ауру шыққан үйлерді өртеу немесе отпен аластау

5. Өлгендерді тұрақтан тыс жерге жерлеу, жолдарға өрт салу

1. 
   1,2,4,5
   
2. 
   1,2,3
   
3. 
   2,3,4,5
   
4. 
   3,4
   
5. 
   2,3,4
   

167. Ресейде алғашқы дәріхана қалай аталды және кімге қызмет істеді?

1. «Патшалық» - патшаға қызмет істеді

2. «Жанұялық» - патша жанұя мүшелеріне

3. «Государлық» - патшаға жақын адамдарға

4. «Кремлдік» - боярларға қызмет істеді

5. «Армиялық», әскери адамдарға қызмет істеді
168. Медициналық тексерілуге келгендерді тыңдау арқылы зерттеуді ашқан кім?

1. Р.Лаэннек

2. Кабанис

3. Ж.Корвизар

4. Г.Бургав

5. Мудров

1. Ф.Мажанди

2. Г.Бургав

3. Р.Вирхов

4. Д.Морганьи

5. Н.Пирогов

1. Боткин

2. Г.Бургав

3. Д.Фракасторо

4. А.Паре

5. Парацельс

1. Р.Коломбо

2. У.Гарвей

3. А.Везалий

4. А.Паре

5. Р.Декарт

1. Р.Декарт

2. У.Гарвей

3. Г.Бургав

4.Парацельс

5. Мудров

1. Боткин

2. Г.Бургав

3. Д.Фракасторо

4. А.Паре

5. Парацельс

1. Загорский

2. Н.Пирогов

3. А.Везалий

4. А.Паре

5. Буяльский

1. Г.Бургав

2. Р.Вирхов

3. А.Паре

4. Р.Декарт

5. Парацельс

1. Леруа

3. Р.Декарт

4. Ф.Бекон

5. Ф.Мажанди

1. 
   3,4
   
2. 
   1,4
   
3. 
   2,5
   
4. 
   1,2,3
   
5. 
   3,4,5
   

177. Медицинада материалистік тұжырымдамаларды негіздейтін қандай заңдар бар?

1. Жасушалық патология теориясы

2. Ч.Дарвиннің эволюциялық ілімі

3. Жасуша туралы ілім

4. Шванн және Шлейденнің жасушалық теориясы

5. Химиялық реакцияда заттар массасының сақтану туралы заңы

1. 
   2,4,5
   
2. 
   1,2,3
   
3. 
   3,4
   
4. 
   3,4,5
   
5. 
   1,3,5
   

178. 18-19 ғ.ғ. Батыс Еуропада медицина дамуының негізгі бағыттары қандай болды?

1. Патологиялық анатомияның пайда болуы және қалыптасуы

2. Тәжірибелік бағыт

3. Клиникалық бағыт

4. Жансыздандыру әдәсінің

5. Ятрохимиялық бағыт

1. 
   1,2,3,4
   
2. 
   1,2,3
   
3. 
   3,4
   
4. 
   3,4,5
   
5. 
   1,3,5
   

179. Қазақстанда азаматтарға арналған алғашқы аурухана қай қалада ашылды?

1. Ташкент (1770 ж.)

2. Орынбор (1799 ж.)

3. Омбы (1827 ж.)

4. Түркістан (1830 ж.)

1. 
   С.Д. Асфендияров
   
2. 
   А. Байгугин
   
3. 
   М. С. Шамов
   
4. 
   3.Ж. Шашкин
   
5. 
   Д.М. Убугунов
   

1. 
   Медицина тарихы ғылым ретінде және оның құрамдас бөліктері.
   
2. 
   Болашақ дәрігердің кәсібилігі мен дүниетанымдылығын қалыптастырудағы медицина тарихының маңызы.
   
3. 
   Медицина тарихының зерттеу көздері мен оның сипаттамасы.
   
4. 
   Заманауи Қазақстан территориясындағы алғашқы қауым дамуының тарихи сипаттамасы.
   
5. 
   Қазақстан территориясындағы медициналық білімнің пайда болуы туралы археологиялық және палеонтологиялық мәліметтер.
   
6. 
   Алғашқы қауым (матриархат) кезеңіндегі емшілдік бастамалары.
   
7. 
   Алғашқы емдеушілер ретіндегі әйелдердің рөлі, емдік заттар туралы білімнің жиналуы.
   
8. 
   Аң шаруашылығы кезеңіндегі медициналық білімінің дамуы.
   
9. 
   Дәрілік зат ретінде пайдаланылатын жануар өнімдерінің маңызы.
   
10. 
    Діни медицина элементтері мен тотемизм дінінің пайда болуы.
    
11. 
    Мал шаруашылығы кезеңіндегі медициналық білімнің дамуы.
    
12. 
    Мал шаруашылығы кезеңіндегі медициналық білімнің трансформация үрдісі.
    
13. 
    Ауру туралы түсініктің пайда болуы.
    
14. 
    Бақсылық және бақсылар қолданған емшілдік әдістер.
    
15. 
    Алғашқы қауымдық дәуірдегі халық медицинасының қалыптасуы.
    
16. 
    Алғашқы қауымда гигиеналық машықтар мен білімнің пайда болуы.
    
17. 
    Бүкіләлемдік медицина аясында эмпирикалық емшілдіктің пайда болуы туралы теориялар.
    
18. 
    Медицинаның әрі қарай дамуы үшін алғашқы емшілдіктің мәні.
    
19. 
    Адамдық қауымдағы медицинаның пайда болу ілімі.
    
20. 
    Алғашқы қауымдағы халық медицинасына тән жалпы сипаттамалар.
    
21. 
    Ежелгі Шығыс елдеріндегі медицинаның даму ерекшеліктерін зерттеу;
    
22. 
    Медицина ғылымының кезекті қалыптасуы үшін құл иелену кезеңіндегі медициналық білімнің даму мәнін бағалау.
    
23. 
    Ежелгі Қытай медицинасының ерекшеліктері, диагностикалау және емдеу әдістерінің өзгешелігі, Ежелгі Қытай медицинасының зерттеу көздері.
    
24. 
    Ежелгі Үндістандағы халық және діни медицинаның дамуы, гигиеналық білімнің қалыптасуы
    
25. 
    Көне Греция медицинасының зерделеу көздері
    
26. 
    Көне Греция дәрігерлік мектептері: кротондық, книдскалық, косскалық.
    
27. 
    Гиппократ, оның өмірі мен еңбегі.
    
28. 
    Төрт мінез туралы Гиппократттың зерттеуі
    
29. 
    Александрия кезеңдегі хирургияның маңызды жетістіктері.
    
30. 
    Галеннің зердеулері және оның сіңірген еңбегі
    
31. 
    Византияның атақты дәрігерлері, олардың әскери және пластикалық хирургия саласындағы еңбектері
    
32. 
    Орталық Азия және ортағасырлық Қазақстан мемлекеттерінің медицинасы, атақты ғалымдары мен дәрігерлері, олардың медицина, фармация, фармакопеяның пайда болуы мен дамуын әсері.
    
33. 
    Ерте және дамыған Ортағасыр кезеңіндегі Батыс Еуропа медицинасы.
    
34. 
    Ортағасырлық Ресейдегі (IX-XVғғ.), Киевтік Ресей, солтүстік-шығыс Ресей, МәскеулікРесей кезеңіндегі медицинаның ерекшеліктері.
    
35. 
    Әль-Фараби ұлы ойшыл ғалым – энциклопедист. Өмір тарихы, медициналық трактаттар. Ибн Синаның және басқада орталық Азия мен Қазақстанның атақты ойшылдарының дүниетанымын қалыптастырудағы Әль-Фарабидің алатын орны.
    
36. 
    Ортағасыр дәуіріндегі Батыс Еуропадағы эпидемиялық аурулардың себептері.
    
37. 
    Жұқпалы ауруларға қарсы шаралар, лазареттер, карантиндер немесе оқшаулаулар.
    
38. 
    Анатомиялық ғылымды қалыптастырудағы Андреаса Везалияның рөлі.
    
39. 
    Қайта өрлеу дәуіріндегі Батыс Еуропадағы эпидемиялық жағдай
    
40. 
    Эпидемиология ғылымын қалыптастырудағы Джироламо Фракастороның қосқан үлесі.
    
41. 
    Қайта өрлеу дәуіріндегі хирургияның жағдайы.
    
42. 
    Амбруаз Паре және оның әскери хирургияны дамытуға қосқан үлесі.
    
43. 
    Орта ғасырлық Қазақстандағы медициналық істің ұйымдастырылуы, оперативтік амалдар, әйел ауруларын емдеу, босану, дәрімен емдеу, адам ағзасының кұрылысы туралы мәліметтер.
    
44. 
    О. Тілеуқабыл ұлы орта ғасыр Қазақстанның көрнекті емшісінің өмірбаяны, 14.Шипагер баян» атты еңбегінің жазу себептері.
    
45. 
    Науқастарды тексерудің жаңа әдістерінің ашылуы (перкуссия және аускультация).
    
46. 
    Наркоздың ашылу тарихы.
    
47. 
    Антисептика және асептика туралы ілімнің пайда болуы және олардың хирургия дамуына әсері.
    
48. 
    XVIII ғ. Ресей медицинасының дамуы, медицина аясындағы 1Петр реформасының маңызы.
    
49. 
    Алғашқы ректоры С.Д. Асфендияров, оның Қазақстан тарихын зерттеудегі және республиканың денсаулық сақтау ісінің құрылуындағы рөлі.
    
50. 
    Эвакуациялық госпитальдардың жұмысы, олардың медициналық көмек көрсетудегі ролі. Маншук Маметова және Владимир Иванилов.
    
51. 
    Қазақстанның қазіргі кездегі денсаулық сақтаудағы халық медицинасының жетістіктерін қолдану.
    
52. 
    Тәуелсіз Қазақстанның медициналық ғылымның дамуы.
    
53. 
    Құл иеленушілік қауымның әлеуметтік-экономикалық ерекшеліктері.
    
54. 
    Ежелгі Вавилон медицинасының ерекшеліктері.
    
55. 
    Ежелгі Вавилондағы діни медицина, астрология емшілдік аспектісі ретінде.
    
56. 
    Ежелгі Вавилондағы кәсіби медицина, оның зерттеу көздері
    
57. 
    Ежелгі Египеттегі халық және діни медицина
    
58. 
    Ежелгі Египеттегі кәсіби медицина және оның ерекшеліктері, зерттеу көздері.
    
59. 
    Ежелгі Египттегі медицинаның зерттеу көздері.
    
60. 
    Ежелгі Үндістандағы халық және діни медицинаның дамуы, гигиеналық білімнің қалыптасуы.
    
61. 
    Ежелгі Үндістандағы кәсіби медицина, зерттеу көздері
    
62. 
    Римдегі медициналық білімнің, дәрігерлік істің және дәрігерліктің дамуы.
    
63. 
    Сулар, ауалар, жерлер» атты еңбегінде Гиппократ аурулардың пайда болу себептерін, қандай екі топқа бөлген? .
    
64. 
    Төрт мінез туралы Гиппократттың зерттеуі
    
65. 
    Көне Грециядағы дәрігерлік этика
    
66. 
    Александрия кезеңдегі хирургияның маңызды жетістіктері.
    
67. 
    Антикалық дәуірдегі мемлекетттердің медицинаның дамуына тигізген ықпалы.
    
68. 
    Көне Рим медицинасының зерделеу көзі.
    
69. 
    Римдегі медициналық білімнің, дәрігерлік істің және дәрігерліктің дамуы.
    
70. 
    Империя кезеңдегі, Республика кезеңдегі, Патшалық кезеңдегі дәрігерліктің ерекшеліктері.
    
71. 
    Гален кім болған және қандай қалада дүниеге келді?
    
72. 
    Галеннің зердеулері және оның сіңірген еңбегі.
    
73. 
    Галеннің қателігі неде?
    
74. 
    Галлен дуализмі неден көрінеді?
    
75. 
    Сол кезеңдегі медицинаның дамуына әсерін тигізген Галеннің ең маңызды еңбектерін атап шығыңыз.
    
76. 
    Византия медицинасының дамуына антикалық және Араб халифаты медицинасының әсері.
    
77. 
    Ортағасырлық Ресей медицинасы, емшілдіктің дамуы және медицина тарихын зерттеудің негізгі көздері.
    
78. 
    Ортағасырлық Шығыс елдерінің медицинасы. Араб халифатының (VII – XX ғғ.) медицинасы. Арабтілдес мемлекеттер мәдениеті және медицинасы, Шығыстың атақты дәрігерлері.
    
79. 
    Абу Али ибн Синаның (Авиценны) Орталық Азиядағы медицина мен медициналық білімнің дамуына қосқан үлесі. «Дәрігерлік ғылым қағидалары».
    
80. 
    Жүсіп Баласағұн. Оның медициналық білім, шипагерлерді мамандандыру, гигиеналық машықтар мен өмір салты туралы «Құттыбілік» атты еңбегінің маңызы.
    
81. 
    Шығыс және Оңтүстік-шығыс Азиядағы медицинаның дамуы (IV-XVII ғғ.). Қытай медицинасының дамуы. Дәрінама: «1000 алтын жазба» атты 30- томдық трактат, «Ұлы шипагер» атты 52 томдық трактат.
    
82. 
    Тибеттік емшілер. Тибет медицинасының каноны: «Чжуд-Ши». Ерте және дамыган ортағасыр кезеңіндегі Батыс Еуропадағы медицина мен медициналық білімнің даму ерекшеліктері (X- XII).
    
83. 
    Схоластика еуропалық ортағасырлық білім әдісі ретінде. Жоғары медициналық мектептер (университеттер). «Университет», «факультет», «студент», «профессор», «ректор», «декан» сөздерінің мағынасы мен мәні.
    
84. 
    Медицинадағы ятрохимиялық бағыт.
    
85. 
    Парацельс және оның медицина дамуындағы алатын орны
    
86. 
    Қайта өрлеу дәуіріндегі анатомиялық ілімді дамытуға Леонардо да Винчидің қосқан үлесі.
    
87. 
    М.Серветтің кіші қан айналым жүйесін ашуы.
    
88. 
    Анатомиядағы Реальдо Коломбоның еңбектері.
    
89. 
    В. Гарвей – қан айналым жүйесі туралы ілімнің негізін салушы
    
90. 
    Анатомиялық ғылымды қалыптастырудағы Андреаса Везалияның рөлі.
    
91. 
    Қайта өрлеу дәуіріндегі Батыс Еуропадағы эпидемиялық жағдай.
    
92. 
    Батыс Еуропадағы эпидемияның алдын алу бойынша алғашқы алдын алу шаралары.
    
93. 
    Кітаптің негізгі бөлімдерінің : «Қанықталғы», «Нарықталғы», «Дарымдалғы» мазмұны. «Құдадғу білік» еңбегінің маңыздылығы.
    
94. 
    О.Тілеуқабыл ұлының «Шипагер Баян» медициналық еңбегіндегі он бағыты.
    
95. 
    Жүсіп Баласағұни (Хас Хажип) ғалым, социолог, ақын
    
96. 
    Қазақстан медицинасының дамуына «Құдадғу білік» еңбегінің маңыздылығы.
    
97. 
    Ресейдің атақты клиницист дәрігерлері (М.Мудров, Захарьин, Боткин).
    
98. 
    Н.И.Пирогов қоғам қайраткері және атақты хирург ретінде.
    
99. 
    Ресейдегі гигиенаның дамуы.
    
100. 
     XVIII ғ.Қазақстан медицинасы.
     
101. 
     XIX ғ. Қазақстандағы алғашқы емдеу мекемелері.
     
102. 
     Ресейдің жоғарғы оқу орындарында білім алған алғашқы қазақ дәрігерлері және фельдшерлері.
     

2. Медицина тарихының зерттеу көздерін жіктеу

3. Медицина тарихының зерттеу көздерін салыстыру және сопоставлять.

4. Мұрағаттық материалдармен жұмыс істеу дағдыларына үйрену.

5. Тарихи көздерді іздестіру кезінде медициналық білім хронологиясын қолдану.

6. Құл иеленушілік кезеңіндегі әлеуметтік-экономикалық құрылым ерекшеліктерін атаңыз.

7. Ежелгі Шығыс елдеріндегі медицинаның қалыптасуының хронологиялық құрылымын құрыңыз.

8. Медицина ғылымының кезекті қалыптасуы үшін құл иелену кезеңіндегі медициналық білімнің даму мәнін бағалау.

9. Ежелгі Шығыс елдеріндегі емдеу тәсілдері мен оның даму ерекшеліктерін көрсетіңіз.

10. Ежелгі Вавилон мен Ассириядағы медициналық білімнің дамуын бағалау.

11. Ежелгі Египеттегі медицина тарихының даму заңдылықтарын бағалау.

12. Ежелгі Қытайдағы жеке ауруларды диагностикалау және емдеу әдістері бойынша дәрігерлік сызбасын құру.

13. Ежелгі Үндістандағы санитарлық-гигиеналық дағдыларды бағалау.

14. Үндістандағы кәсіби медицинаның даму деңгейін бағалау.

15. Медицина ғылымының кезекті қалыптасуы үшін құл иелену кезеңіндегі медициналық білімнің даму мәнін бағалау.

16. Медицинаның дамуына үлестерін қосқан Ежелгі Шығыс ғалымдарының өмірбаянын құрастыру.

17. Қазақстанда кеңес үкіметінің қалыптасу кезеңіндегі медицинаның дамуына хронологиялық талдау жасау.

18. Ұлы отан соғысы жылдарындағы медицинаның даму ерекшеліктерін бағалау.

19. Социализмнің даму кезеңіндегі медициналық қызметтің ерекшеліктерін бағалау.

20. Ұлы отан соғысы жалдары мен социализмнің даму кезеңдеріндегі денсаулық сақтау жүйесінің қызметін бағалау.

21. ХХ ғасырдағы Қазақстандағы теориялық медицинаның дамуына хронологиялық талдау жасау.

22. ХХ ғасырдағы Қазақстандағы клиникалық медицинаның дамуына хронологиялық талдау жасау.

23. ХХ ғасырдағы Қазақстандағы санитарлық-гигиеналық медицинаның дамуына хронологиялық талдау жүргізу.

24. Бүкіләлемдік медицина мен Қазақстанның медицинасының дамуына үлестерін қосқан ғалымдардың өмірбаянын құрастыру.