Бағдарламасы «Маркшейдерлік іс және геодезия»

Проф., т.ғ.д. Низаметдинов Ф.К

Аға оқытушы., т.ғ.к. Хмырова Е.Н.

Аға оқытушы., т.ғ.к. Бесимбаева О.Г.

Емтихан жазбаша түрде жүргізіледі. Емтихандық билеттер әр сабақ бойынша үш сұрақтан тұрады.

2. Геодезиядағы проекциялау әдісі, абсолютты және қатысты биіктіктер

3. Геодезияда қолданылатын координаталар жүйелері

4. Жергілікті жерде сызықтарды бағдарлау, азимуттар, дирекциондық бұрыштар және румбтар

5. Дирекциондық бұрыштың горизонталь бұрыштармен байланыс. Тура және кері геодезиялық есептер

6.Жер бедері және оларды бейнелеу әдістері, топографиялық пландар үшін шартты белгілер.

7. Пландар мен карталар. Пландар мен карталардың номенклатурасы туралы түсінік, масштабтар.

8. Геодезиялық торлардың мақсаты және түрлері

9. Мемлекеттік геодезиялық торларды құру тәсілдері

10. Геодезиялық жиілету торлары, торларды құру тәсілдері

11. Горизонталь және вертикаль бұрыштарды өлшеу принциптері

12. Теодолит, оның құрылғысы. Теодолиттерді топтастыру

13. 2Т30 оптикалық теодолиттің тексермелері

14. Ұзындық өлшемдер. Сызықтар ұзындықтарын өлшеу үшін арналған аспаптар мен құралдар, өлшенген ұзындықтарға еңгізілетін түзетпелер.

15. Теодолиттік түсіріс кезіндегі далалық жұмыстар. Жергілікті жердің жағдайын түсіру, геодезиялық тірек торын пунктеріне теодолиттік жүрістерді байланыстыру

16. Теодолиттік түсіріс кезіндегі ғылыми өңдеу (камералды) жұмыстар. Теодолиттік жүрістің планын құру.

17. Геометриялық нивелирлеу, оның мәні. Нивелирлеудің тәсілдері.

18. Нивелир, оның құрылғысы. Нивелирлерді топтастыру.

19. Н-3 нивелирдің тексермелері мен түзетпелері

20. Трассаның техникалық нивелирлеуін жүргізу

21. Трассаны техникалық нивелирлеудің нәтижелерін өңдеу кезіндегі камералды жұмыстар мен бақылау

22. Трассаның бойлық және көлденең профильдерін құру

23. Тахеометриялық түсіріс, оның мәні, далалық жұмыстар

24.Тахеометриялық түсіріс кезіндегі камералды жұмыстар. Тахеометриялық түсірістің планын құру.

25. Далалық геодезиялық жұмыстар кезіндегі техника қауіпсіздігі және еңбекті қорғау.
Қолданылған әдебиеттер тізімі

1. 1. Киселев М.И., Клюшин Е.Б., Михелев Д.Ш., Фельдман В.Д. под ред. Михелева Д.Ш.Инженерная геодезия: Учебник для вузов. – 4-е, 7-е и 10-е изд. - М. : Академия, 2004 - 2010. - 496с.

2. Подшивалов В.П., Нестеренок М.С.Инженерная геодезия - Минск: Вышэйшая школа, - 464 с. 2011

3.Куштин И.Ф., Куштин В.И.Геодезия - Р-н-Д: Феникс, - 909 с.2009

4. Фельдман В.Д.,Михелев Д.Ш.Основы инженерной геодезии: Учебник - 4-е изд., перераб. и доп. - М.: Высшая школа. -314 с. 2001

5. Хинкис Г.Л., Зайченко В.Л. Словарь терминов, употребляемых в геодезической и картографической деятельности. – М.: Проспект 2009

6. Инструкция по нивелированию I, II, III, IV классов. ГКИНП (ГНТА) – 03-010-03. – М.: ЦНИИГАиК2004

7. Под ред. Поклад Г.Г.Практикум по геодезии. Учебное пособие для вузов. Гриф УМО МО РФ - М.:Академический проект, - 470 с. 2011

8. Бесимбаева О.Г., Хмырова Е.Н. Учебное пособие «Геодезический практикум» для студентов специальностей «Горное дело», «Геодезия и картография».- Издательство КарГТУ, 2007.
«АТҚЖ-ғы маркшейдерлік іс» пәні бойынша мемлекеттік емтиханның бағдарламасы
Тақырыптардың қысқаша мазмұны. Кенорындарды ашық әдіспен қазу кезіндегі маркшейдерлердің мақсаттары. Ашық кеніштердегі тірек, түсіріс тораптары және оларды дамыту тәсілдері. Түсіріс жұмыстардың түрлері мен объектілері, тахеометриялық, ординаттық және басқалар. Ашық кеніштің маркшейдерлік пландары мен қималары. Бұрғылау-жарыс жұмыстарын маркшейдерлік қамтамасыздандыру. Көлікке қызмет көрсету және оржолдарды жүргізу кезіндегі маркшейдерлік жұмыстар. Ашық кеніштерде пайдалы қазындыларды қазып алу және аршу көлемдеріне маркшейдерлік есеп жүргізу. Тау-кен жұмыстарды дамытуды жоспарлаудың принциптері.
«АТҚЖ-ғы маркшейдерлік іс» пәні бойынша магистратураға түсу емтихан сұрақтары
1. АТҚЖ –ғы маркшейдерлік қызметпен шешілетін сұрақтар

2. АТҚЖ ғы маркшейдерлік түсірістердің негізгі объектілер

3. АТҚЖ -да маркшейдерлік тірек торларын құру тәсілдері

4. АТҚЖ -да түсіріс тораптарын құру тәсілдері

5. Сілем пішініне, жер бедеріне және ашық тау-кен жұмыстардың түрлеріне байланысты маркшейдерлік тірек торлардың констукциялары

6. АТҚЖ -да маркшейдерлік түсіріс торларын тандауға қойылатын талаптар

7. Ашық қазбаларда тірек және түсіріс торлар пунктерінің конструкциялары мен оларды бекіту дәлдігі

8. Ашық кеніштердегі деталды маркшейдерлік түсірістердің тәсілдері

9.Ашық кеніштердегі жаңа электронды тахеометрлерді қолдану арқылы орындалатын тахеометрлік түсіріс

10. Ашық тау-кен қазбалардағы маркшейдерлік құжаттау

11. АТҚЖ -ғы пайдалы қазындылар және тау-кен қоспалар алаңдарын анықтау тәсілдері

12.Шығатын және жарма тілік оржолдарын жүргізу кезіндегі маркшейдерлік жұмыстар

13. АТҚЖ да автокөлік жолдарын құру және қамтамасыздандыру кезіндегі маркшейдерлік жұмыстар

14. АТҚЖ да теміржолдарын құру және қамтамасыздандыру кезіндегі маркшейдерлік жұмыстар

15. АТҚЖ -да бұрғылау-жарыс жұмыстарын жүргізу кезіндегі маркшейдерлік жұмыстар

16. Жыныс үйінділерін құру және қамтамасыздандыру кезіндегі маркшейдерлік жұмыстар

17. АТҚЖ -да пайдалы қазындылар мен аршу көлемдерінін есепке алу түрлері

18. Кенді және шашынды кенорындарды ашық тәсілмен игеру кезіндегі маркшейдерлік жұмыстардың ерешеліктері

19. Ашық кеніштерді рекультивациялау кезіндегі маркшейдерлік қамтамасыздандыру

20. АТҚЖ да маркшейдерлік жұмыстарды жүргізу кезіндегі еңбекті қорғау және техника қауіпсіздігі

21. АТҚЖ -дың жағдайына және дамуына бақылау жүргізу

22. Конвейерлі көлікті құру және қамтамасыздандыру кезіндегі маркшейдерлік қызметтің бақылауы

23. Ашық кенішті жобалау және ідеулер кезіндегі негізгі маркшейдерлік жұмыстар

24. Ашық кеніштерді құру кезіндегі негізгі маркшейдерлік жұмыстар, жобалы мәліметтерді болмысқа шығару

25. Ашық кеніштің кемерлері мен жағдауларының геометриялық шамашарттарын анықтау
Ұсынылатын әдебиеттер тізімі

1. Перегудов М.А.Маркшейдерские работы на карьерах и приисках- М. Недра 1980г.

2.Борщ- Компониец В.И. Маркшейдерское дело- М. Недра 1989г.

3.Ушаков И.Н. «Маркшейдерское дело»: Учебник для вузов - В 2-х частях. – М.: Недра, 1989.

4.Варковастов К.С. и др. «Маркшейдерские работы при освоении россыпей» - М.: Недра, 1981.

5.Попов И.И., Немкин А.Ф. «Маркшейдерские работы при рекультивации земель на горных предприятиях» - М.: Недра, 1984.

6.«Справочник руководящих материалов по охране недр при разработке» М.П.Н. – М.: Недра, 1987.

7. Инструкция по производству маркшейдерских работ -М.Недра,1987г.

8.Игемберлина М.Б., Жунусова Г.Е., Толеубекова Ж.З. «Ашық тау-кен қазбалар кезіндегі маркшейдерлік іс» пәні бойынша зертханалық жұмыстарына арналған әдістемелік нұсқаулар,ҚарМТУ,2008ж.

11. Игемберлина М.Б., Жунусова Г.Е., Толеубекова Ж.З. Электронный учебник «Маркшейдерия при ОГР» ҚарМТУ,2008ж.

2. CREDO_MIX рельефтің сандыық моделін құру.

3. Ақпараттық жүйесін жүйелік құру туралы жалпы мәліметтер.

4. АСНИ функциясының негізгі принциптер.

5. ГАЖ эксперттік жүйелерін қолдану. ЭЖ сипаттамасы.

6. ГАЖ мәліметтер моделін құру жалпы принциптер.

7. Мәліметтер моделдер туралы жалпы түсініктер. Тапсырмаларды жіктеу.

8. ГАЖ құрылымы және құрастырушы бөліктер. ГАЖ мақсаты мен міндеті.

9. ГАЖ құру схемалар.

10. ГАЖ қолданылатын базалық мәліметтер моделдер.

11. CREDO_MIX басқа бағдарламалармен қолданылуы байланысы.

12. Credo кешеңнің құрамы (Credo dat, Credo ter, Credo geo, Credo pro, Credo mix, Credo lin, Cad Credo).

13. Жер бетіндегі нүкте орнын анықтау. Координаттық мәліметтер.

14. Топографиялық карталардың номенклатурасы және разграфкасы.

15. Атрибутивтық көрсету. Координаттық және атрибуттық мәліметтердің дәлдігі.

16. Векторлық және растрлық моделдер.

17. Оверлейлік құрылым.

18. Үшөлшемдік моделдер. Кеңістік мәліметтер моделдер.

19. Координаттық моделдердің негізгі түрлер. Нүктелік және сызықтық объектілер.

20. Координаттық моделдер арасындағы арақатынасы. Моделдеудің негізгі түрлер.

21. ГАЖ моделдеу әдістемелік негіздер. ГАЖ моделдеудің ерекшелігі.

22. Жергілікті жерді сандық моделдеу. Проекция және проекциялық қайта келтіру.

23. Бағдарламалық қамтамасыз ету жалпы жіктеу. Геоақпараттық бағдарламалық қамтамасыз ету.

24. ГАЖ қосымшаларды өңдеуге арналған тілдер және кітапханалар.

25. Жерді дистанциондық зондтау мәліметтерді өңдеуге арналған бағдарламалық қамтамасыз ету.
Ұсынылатын әдебиеттер тізімі

1. Цветков В.Я. Геоинформационные системы и технологии.–М.:СИНТЕГ.Интерфейс ПРЕСС, 1996. – 226 с.

2. Королев Ю.К. Общая геоинформатика. Часть 1.Теоретическая геоинформатика. – М.: СП ООО Дага +, 1998. - 118 с.

3. Тикунов В.С., Капралов Е.Г., Заварзин А.В. и др. Сборник задач и упражнений по геоинформатике - М.: Издательский центр « Академия», 2005.-560 с.

4. Капралов Е.Г., Кошкарев А.В., Тикунов В.С. Геоинформатка- М.: Издательский центр «Академия», 2005.- 480 с.

5. В.М.Русак, Л.И.Русакова, А.П.Пигин, Е.В.Кузьмичева, Д.М.Васильков.

6. Методические указания по обработке данных наземной съемки, полученных с электронных тахеометров 3ТА5, в комплексе CREDO при выполнении инженерных изысканий и землеустроительных работ. Минск: НПО «КРЕДО»

Кафедраның отырысында қарастырылған және бекітілген