БАҒЫТЫ: Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер

БАҒЫТЫ: Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер

Ақтөбе облысының халқына көрсетілетін мемлекеттік көрсетілетін қызметтер мемлекет пен қоғам арасындағы байланыс тетігі болып табылады. Өз кезегінде халықтың қызметтер сапасына қанағаттануы мемлекеттік аппарат қызметінің тиімділік барометрі болып табылады. Сондықтан мемлекеттік сектордың негізгі міндеттерінің бірі мемлекеттік көрсетілетін қызметтер көрсету сапасын көтеру болып табылады.

ҚР Үкіметінің 2013 жылғы 18 қыркүйектегі Қаулысымен бекітілген Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер тізбесіне сәйкес (ҚР Үкіметінің №756 2014 жылғы 8 қыркүйегінде енгізген өзгерістерімен қоса) облыстың жергілікті атқарушы органдары 173 мемлекеттік көрсетілетін қызмет түрін көрсетеді. Олардың ішінде 32 қызмет халыққа қызмет көрсету орталықтары арқылы көрсетіледі (баламалы негізде – 47, ХҚКО арқылы – 20).

2013 жылғы 15 сәуірде мемлекеттік көрсетілетін қызметтер көрсету тәртібін заңнамалық бекітуге және оған қойылатын талаптардың біртектілігін қамтамасыз етуге, мемлекеттік көрсетілетін қызметтер көрсету саласында проблемаларды шешуге септесетін қызметтер саласында мемлекеттік органдардың құзіреттілігін нақты шектеуге бағытталған «Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер туралы» ҚР Заңы (бұдан әрі – Заң) қабылданды.

Мемлекеттік көрсетілетін қызметтер үшін белгіленген мерзімді бұзу өте сирек болады (жағдайдың 0,001% аз). Мемлекеттік орган мерзімді бұзудың әрбір оқиғасы бойынша негіздеме ұсынады, осылай 2012 жылы «Жер учаскесіне жекеменшік құқығына актілерді ресімдеу және беру» қызметтерін көрсету мерзімін 9 бұзу оқиғасы тіркелген - «АктобеНПЦЗем» ЕПК-ды «АктобеНПЦЗем» РМК-на қайта құруға байланысты, сәйкестендіру құжаттарын беру 2012 жылғы 25 қыркүйектен 10 қазанға дейін тоқтатылды.

Электрондық түрде 2014 жылы 31 243 қызмет көрсетілді, бұл 2013 жылғы деңгейден екі есе жоғары (2013 ж. – 13 862 қызмет). 2013 жылмен салыстырғанда берілген лицензиялар мен рұқсат құжаттарының саны 16 есе ұлғайды (2013 жылы – 127 лицензия). ХҚКО арқылы 63 675 қызмет көрсетілді.

Қызмет алушылардың мемлекеттік көрсетілетін қызметтер көрсету тәртібі туралы ақпараттануын көтеру бойынша 382 семинар-кеңес, «дөңгелек үстел», брифинг, конференция және басқа іс-шалара өткізілді.

Көрсетілетін қызметтердің сапасына және нәтижесіне шағымдар саны бойынша статистика «үздік» көрсеткіштер көрсетті. 2012 жылы 1 шағым түсті, 2013 және 2014 жылдары шағым жоқ.

Сонымен бірге, Қазақстан Республикасы «Атамекен» Ұлттық кәсіпкерлер палатасы (бұдан әрі – ҰКП) 2014 жылғы қазаннан 2015 жылғы ақпанға дейінгі кезеңде кәсіпкерлердің 40 мемлекеттік көрсетілетін қызметті көрсету сапасына қанағаттануын анықтау мақсатында қоғамдық мониторинг жүргізді. Қазақстан Республикасының өңірлері бойынша қоғамдық мониторинг барысында барлығы 22421 кәсіпкерден, 1317 адам қатысумен 209 фокус-топтан, 548 «құпия сатып алушылардан» сауалнама алынды, 3177 респонденттен сұхбат алынды, 389 мемлекеттік органда жалпы ұзақтығы 3644 сағат 1088 бақылау жүргізілді. Осылай ҰКП қоғамдық мониторингінің іріктемелі бақылауын жүргізейік: «Даму» КДҚ бойынша – кәсіпкерлермен жүргізеді, ҚР ҚМ Мемлекеттік кіріс комитеті және Ақтөбе облысы бойынша ӘПБ – халыққа қызмет көрсетеді, «Халыққа қызмет көрсету орталығы» РМК – бір терезе принципі бойынша қызмет көрсетеді, ал жергілікті атқарушы органдардың ғимараттары тікелей әкімдікке есепті.

ІІД УАП ғимаратында, Ақтөбе қаласы бойынша КГД басқармасында, Ақтөбе облысы бойынша КГД департаментінде, Ақтөбе қаласының Ауыл шаруашылық бөлімінде, Ақтөбе облысының Кәсіпкерлік және өнеркәсіп басқармасында, Хромтау ауданының Кәсіпкерлік және өнеркәсіп бөлімінде, Ақтөбе облысының Ауыл шаруашылық басқармасында, Ақтөбе облысының Табиғи ресурстар жне табиғатты пайдалануды реттеу басқармасында, Ақтөбе облысының Жер қатынастары басқармасында, Ақтөбе қ. Жер қатынастары бөлімінде, «Даму» КДҚ» АҚ Ақтөбе облысы бойынша филиал ғимаратында аумақтық бөлімшелер ғимараттарының инфрақұрылымдық қамтамасыз етілуіне бағалау жүргізілді, бұл өз кезегінде бірнеше бақылау жасауға мүмкіндік берді.Бөлімшеде электрондық кезек жоқ; күту залында креслолардың болуына қарамастан, олардың саны жеткіліксіздігі байқалды; ақпараттық стендтер және өтініш үлгілері бар; мүгедектерге арналған сырғыма баспалдақтар және лифт жоқ; келушілерге арналған дәретхана жоқ, қызмет көрсету сапасын бағалауға арналған электронды құрылғылар жоқ.

Барлық мемлекеттік мекемелерде электрондық кезек жоқ. Ақтөбе қаласының ауылшаруашылық бөлімі ғимаратында күту креслолары жоқ, ал Ақтөбе облысының кәсіпкерлік және өнекәсіп Басқармасында, Хромтау ауданының кәсіпкерлік және өнекәсіп бөлімінде, Ақтөбе облысының ауылшаруашылық басқармасында олардың жеткіліксіздігі байқалды. Ақпараттық стендтер және өтініш үлгілері барлық жерде бар. Бірақ, кей жерде мүгедектерге арналған сырғыма баспалдақтар мен лифттер жоқ. Барлық мекемелерде келушілерге арналған дәретханалар бар. Тек Ақтөбе қаласының ауылшаруашылық бөлімінде қызмет көрсету сапасын электрондық құрылғы арқылы бағалауға болады.

«Халыққа қызмет көрсету орталығы» РМК аумақтық бөлім ғимараттарының инфрақұрылымдық қамтамасыз етілуін бағалау бірнеше ескерту жасауға мүмкіндік береді. Ғимаратта электрондық кезек жоқ; күту креслолары да жоқ; ақпараттық стендтер мен өтініш үлгілері бар; мүгедектерге арналған сырғыма баспалдаөтар мен лифт жоқ; келушілерге арналған дәретхана бар; қызмет көрсетуді бағалауға арналған электронды құрылғылар жоқ.
Мемлекеттік жергілікті өзін-өзі басқару жүйесі

«Қазақстан Республикасындағы жергілікті мемлекеттік басқару және өзін-өзі басқару туралы» Қазақстан Республикасының заңына сәйкес жергілікті өзін-өзі басқару облыс, аудан, қала, қаладағы аудан, ауыл өңірі, ауыл өңіріне кірмейтін ауыл маңында ғана жүргізіледі.

Қазақстан Республикасны Конституциясының 89-бабында заңға сәйкес жергілікті өзін-өзі басқару органыдарына мемлекеттік атқарымдарды жүзеге асыру құқығы берілуі мүмкін. Қазақстандағы жергілікті өзін-өзі басқару ұйымдары мен қызметі заңмен реттеледі. Жергілікті өзін-өзі басқарудың қызмет аясында заңға сәйкес тәуелсіздігі қамтамасыз етіледі.

Жергілікті өзін-өзі басқарудың негізі жергілікті мәселелерді шешу үшін жергілікті халықпен таңдалатын өкілдік органдар сияқты маслихаттар болуы заңды түрде бекітілген. Сонымен бірге әкімдер жергілікті өзін-өзі басқару жүйесіне біріктірілген және жергілікті мемлекеттік басқару атқарымдарын, жергілікті мәселелерді шешеді.

2011 жылдан бастап Ақтөбе облысының жергілікті атқарушы органдардың тиімділігін анықтау Қазақстан Республикасының Президентінің 2010 жылғы 19 наурыздағы №954 жарлығымен бекітілген, облыстардың, республикалық маңызы бар қалалар, астананың орталық мемлекеттік және жергілікті атқарушы органдар қызметінің тиімділігін жыл сайындық бағалау жүйесіне сәйкес жүргізіледі.

Жетекші салаларда/салада/аймақта стратегиялық мақсаттар мен міндеттерге жету және орындау тиімділігін бағалау 2013 жылда 91,60 балл болды (2012 ж. – 89,4, 2011 ж. – 89,67).

2013 жылы Ақтөбе облысының мемлекеттік көрсетілетін қызметкерлерінің штаттық саны 4717 бірлік құрады немесе 2012 жылмен салыстырғанда 3,6% өсті

Жалпы облыс бойынша 2013 жылы мемлекеттік көрсетілетін қызметкерлер орташа жасы 39,1 жас (2012 ж. - 39,2, 2011 ж. – 39,6)

Мемлекеттік көрсетілетін қызметкерледің жалпы қазіргі санынан білімі бойынша талдау келесіні көрсетті:

жоғары білімі бар – 3770 (85,3%)

орта кәсіби білімі бар – 363 (14,4%) 

орта білімі бар – 14 (0,3%).

Мемлекеттік көрсетілетін қызметтегі әйелдер саны мемлекеттік көрсетілетін қызметкерлердің барлық санынан 2013 жылы 2608 (59%) құрады (2012 ж. – 2571 адам, 2011 ж. – 2640 адам). Олардан мемлекеттік саясаттық қызметкерлер – 2, «А» корпусы мемлекеттік әкімшілік қызметкері – 1, «Б» корпусы мемлекеттік әкімшілік қызметкерлері – 2605 адам.

Мемлекет қызметкері санында ұлтына қарай қазақтар – 9 4215 (95,4%), орыстар - 105 (2,3%), басқалары - 100 (2,3%) құрайды. 

Мемлекеттік көрсетілетін қызмет ету өтілі бойнша сапалы қызметкерлер құрамы:

1 жылға дейін – 412 адам (2012ж.- 9,3%); 

1 жылдан 5 жылға дейін – 898 (20,3%); 

5 жылдан 10 жылға дейін – 1068 (24,2%); 

10 жылдан 15 жылға дейін – 768 (17,3%); 

15 жылдан 20 жылға дейін – 482 (10,9%); 

20 жылдан көп – 792 (17,9%). Орташа өтіл – 10,9 жыл. 

Ақтөбе облысының жергілікті атқарушы органдарында 14 (0,32%) мүмкіндігі шектеулі адам жұмыс істейді.

2013 жылдың басынан бастап Ақтөбе облысы бойынша біліктілігін арттыру және мемлекеттік көрсетілетін қызметкерлердің қайта даярлау курсында 1089 мемлекет қызметкері оқытылды, олардың ішінде біліктілігін арттыру курсында – 728, қайта даярлау курсында 361 (2011-2012 жылдарда тек 1705 адам оқытылды, олардың ішінде біліктілігін арттыру курсында – 1151, қайта даярлау курсында 554).

Әкімдік облыс, аймақ (облыстық маңызы бар қала) әкімімен басқарылатын алқалық атқарушы орган болып табылады. Әкімдіктер өзінің құзіретіне байланысты жергілікті мемлекеттік басқару және сәйкес аймаққа байланысты өзін-өзі басқаруды жүзеге асырады.

Электронды үкіметті іске асыру бағдарламасы шеңберінде облыс әкімінің электронды блог-платформасы шығарылды, мұның көмегімен аймақ тұрғындары on-line режімінде аймақ басқарушысына сұрақтарын қойып, оған жауап ала алады. Сонымен қатар web-сайт жұмыс істейді – Ақтөбе облысының электронды әкімдігі, мұнда аймақтағы шаруаларының жағдайы ақпараттарына халықтың қолы жетімді.
Гендерлік саясат

Облыста әкім қарауындағы Әйел істері және отбасылық-демографиялық саясат жөніндегі комиссиясы белсенді қызмет етуде.

Комиссия қызметшілері құрамы 2014 жылы 14 ақпанда №21 облыстық мәслихат шешімімен бекітілген. Облыстық комиссия құрамында 20 адам, мемлекеттік мекеме, үкіметтік емес ұйымдардың, бұқаралық ақпарат құралдары өкілдері, депутаттар. Комиссияны облыс әкімінің әлеуметтік сұрақтар бойынша орынбасары басшылық етеді.

Аймақтағы мемлекеттік гендерлік саясат ҚР Президентінің 2005 жылғы 29 қарашадағв №1677 қаулысымен бекітілген 2006-2016 жылдарға арналған ҚР гендерлік теңдігі стратегиясына сәйкес жүргізіледі.

Әйелдердің саясаттық белсенділігінің жоғарылауы, басқару органдарындағы олардың уәкілеттілігінің кеңеюі – облыстық комиссия жұмысындағы басымдық мәселелердің бірі болып табылады. Облыста әйелдер уәкілеттілігі облыстық, қалалық және аймақ мәслихаттарында көбейді, өткен сайлауда таңдалған 204 депутаттан – 58 әйел, яғни жалпы депутат санынан 28,4 %. Өткен жиналыста олар – 19% құрады. ҚР Парламенті Мәжілісінде Ақтөбе облысынан уәкілетті 4 депутат, олардан әйел – облыс енсаулық сақтау жүйесінде ұзақ уақыт жұмыс атқарған К.Карекен. барлық 12 аймақта дерлік мәслихаттағы әйелдер уәкеілеттілігі 30 % жеткізілді. Облыстық, қалалық және бір аймақтық мәслихаттарда хатшылар әйелдер болып табылады.

Аймақтағы әйелдердің саясаттық белсенділігінің артуы атқарушы органдардағы әйелдер уәкілеттілігінің өсуі куә болады.

Облыс әкімі 4 орынбасарларының ішінде 2 әйел, қала және аймақ әкімі 30 орынбасарларының ішінде әйел - 6 (20%). 147 ауыл әкімдерінің әйел саны – 17 (11,5%).

Облыста 2015 жыл 1 қаңтар күйі бойынша түрлі мемлекеттік органда 4407 мемлекет қызметкерлері жұмыс істейді, олардан 2484 (56,3 %) әйел адам.   

Ақтөбе облысындағы 2015 жыл басында әйелдер саны 425285 адамды құрады (жалпы саны 822 522 адам). Әйелдердің көп бөлігі денсаулық сақтау, білім бері, сату және қызмет көрсету саласында жұмыс атқарады. Жұмысқа қабілетті халықтың жалпы санынан (523 184 адам) 50,9 % әйелдер құрайды немесе 262 109 адам.

2015 жыл басында әрекет етуші кіші және орта бизнесінің заңды тұлғалары Ақтөбе облысы бойынша 6565 адамды құрады. Олардың ішінде кәсіпорындардың әйел басшылары - 1504 адам, яғни жалпы әрекет етуші заңды тұлғалардан әйелдер үлесі 23% құрады.

Әйелдер жұмысбастылығын қамтамасыз ету және еңбек нарығында бәсекеге қабілеттілігін жоғарылату бойынша нақты жұмыстар жүргізіліп жатыр.

Облыстық орталықта зорлыққа ұшыраған әйелдер мен балаларға арналған «сенім» телефоны бар «Үміт» дағдарыстық орталығы жұмыс істейді. Жыл сайын дағдарыстық орталықта әлеуметтік мағыналы жобаларға мемлекеттік грандтар есебінен көмек көрсетіледі. 2014 жылы мемлекеттік әлеуметтік тапсырыс бойынша 1,6 млн. теңге мөлшерінде қаржылық көмек көрсетілді. Осы жылы – 1,2 млн. теңге.

Облыстың белсенді әйелдерінің дерекқоры құрылған, облыс басқармасымен әлеуметтік-саясаттық жұмысқа дайын мемлекеттік әйел-қызметкерлерінің кадрлік қоры бекітілген. Өткен 2 жыл ішінде басқарушылық қызметке 20-дан астам әйел тағайындалған.

2011 жылдың маусымында тіркелген «Ақмола облысының әйел-саясаткерлер клубы» өз жұмысын атқаруда. 40-тан астам әйелдер – мемлекеттік көрсетілетін қызметкерлер, депутаттар, ауыл әкімдері, ҮЕҰ, БАҚ және кәсіпкерлік басшылары клуб мүшесі болып облыс әйелдерін біріктіру мен гендерлік және отбасы-демографялық саясат сұрақтарына бағытталған үлкен жұмыстар жүргізеді.

Қоғамдағы әйел рөлін жоғарылату, гендерлік теңдік, кәсіптің әлеуметтік жауапкершілігін күшейту сұрақтарын облыстың БАҚ баспалық және электронды жарықтандыру жолымен әйелдің оңтайлы кейіпін насихаттауға бағытталған жұмыс жүргізілуде.

Әйелдердің саясаттық белсенділігін жоғарылату мәселесінде облыстық комиссия саясаттық партиялармен, үкіметтік емес әйел ұйымдарымен тығыз жұмыс жасауда: басқарушылары облыстық комиссияға мүше болатын «Шынар» гендерлік білім беру орталығы, АҚ «Ақтөбе облысының әйел-саясаткерлері клубы». Ақтөбе қаласының әйелдерді қолдау орталығымен. Сондай-ақ, гендерлік дамудың жағымды жақтарында жұмыссыз әйелдердің артықшылық етуі сақталады. Шешім қабылдау деңгейінде әйелдердің жеткіліксіз қатысуы, әйелдер мен ерлердің еңбек төлеміндегі айырмашылықтары және т.б.

Облыс бюджеті 2014 жыл үшін республикалық бюджеттен түсімдерді ескеріп, табыстар бойынша 103,4% орындалған, 163 833 328,3 мың теңге болжамы кезінде іс жүзінде 169 383 342,4 мың теңге келіп түсті. Трансферттерді ескергендегі бюджеттің шығыс бөлігі 99,8% игерілді, 178 905 806,8 мың теңге жоспары кезінде 178 591 118,7 мың теңге игерілді.

Мәлімет көзі: Ақтөбе облысының Қаржы басқармасы

Шығыс бөлігін қарай отырып, облыстың бюджеттің жалпы көлемінің ең көп бөлігі 2014 жылы денсаулық сақтау саласына шығыны –  18,5%, тұрғын үй-коммуналдық шаруашылық –  17,7%, білім беру – 14,3%, көлік және коммуникация – 4,1 %, жылу-энергетикалық кешен – 2,6%, ауыл, су, орман, балық шаруашылығы, қоршаған ортаны қорғау және жануарлар әлемі, жер қатынстары – 5,9% құрады т.б.

2014 жыл облыстық бюджеттен төмен тұрған бюджеттерге 54 974 237,0 мың теңге сомасында мақсатты трансферттер бөлінді.
Жергілікті (аудандық) бюджеттер

Қазіргі уақытта ауыл өңірі өзін-өзі басқару деңгейінде кіріс көзі салықтық 4 түрі арқылы жүзеге асырылады:

1. 
   Мемлекеттік мүлікті мүліктік жалға алу;
   
2. 
   Азаматтық және заңды тұлғалардан өз еркімен жинау;
   
3. 
   Тұрақты орналастыру нысандарында сыртқы (визуалды) жарнаманы орналастыру үшін төлем;
   
4. 
   Әкімшілік құқық бұзушылық үшін алынатын жеке айыппұл түрлері.
   

1. 
   Жеке кіріс салығы (ЖКС);
   

3. көлік салығы; 

Жергілікті бюджет табыстарын, әсіресе, аудандарда, қаржы көздерін әртараптандыру бойынша шаралар қабылдау қажет. Нысаналы трансферттер орнына жергілікті халықтың басым мұқтаждықтарына қаражатты пайдалану мүмкіндігімен қарапайым трансферттер ұсыну қажет. Орындарда айқындылық пен есеп тапсыруды қамтамасыз етуде қаражатты пайдалануда үлкен автономияны ұсыну.