Б. К. Копжасаров «Өсімдік коргау жоне карантин» кафедрасынын

Ұрықтанған аналықтары жерге түскен ағаш жапырақтарының 
арасында қыстайды, бір маусым ішінде 4 ұрпак беріп өсіп-өнеді. Бір 
аналыгы 
200-ге 
дейін 
жұмыртқа 
салады, 
жұмыртқаларын 
сабақшаларының көмегімен көбелектің жұмыртқаларының ішкі 
керегесіне орналастырады. Ооэнциртустың бір ұрпағының дамуы 
үш жетіге созылады.
Оэнциртус - 
Ooencyrtus kuwanae
How. (түқымдасы 
EncyrliJae
, 
тобы 
Hymenoptera).
жүпсыз жібек көбелегі жұмыртқаларының 
паразиті. Паразит бір маусымда төрт үрпаққа дейін береді. Орман 
төсенішінде үрықтанған аналыгы қыстайды, бір аналыгы 200 дана 
жұмыртқаға 
дейін 
салады. 
Ол 
әр 
жүмыртқасын 
көбелек 
жүмыртқасының қабыргасына үзынша сабақ көмегімен ішінен 
бекітеді. Паразит ұрыгы дамудың кез - келген сатысындагы 
жүмыртқада дамуга қабілетті. Бір үрпақтың дамуы 3 аптада 
аяқталады.
Буынтық көбелектіц
жүмыртқаларында жүмыртқа жегіштердің 
оннан аса түрлері паразиттік тіршілік етеді. Олардың ішінде 
теленомус левиускулюс
пен 
ооэнциртус тартустың
маңызы өте 
зор. Бүл паразиттердің даму кезеңі иесінің даму кезеңіне қатар 
болады және иесінің мекендеген жерлерін бүларда мекендейді. 
Жүмыртқа жегіштер қуыршақ алды фазасында иесінің жұмыргкасы 
ішінде 10 ай бойы диапаузада жатады. Орманды және орманды дала 
аймақтарда ересек паразиттер маусымның бірінші жартысында, 
ягни буынтық көбелектің жүмыртқалау кезеңінен 10-15 күн бүрын 
шыгады. Осы кезде ересек жүмыртқа жегіштер шатырша және 
раушан гүлді өсімдіктердіц гүл шырынымен қорсктенеді. Аналық 
паразиттердің жыныс бездері иесі жүмыртқалар алдында пісіп 
жетіледі. Аналық теленомус орта есеппен 60-70 жүмыртқа салады. 
Жогарыда 
көрсетілген 
көбелектер 
жұлдызкұрттары 
мен 
қуыршақтарының паразиттері едэуір көп. Олардың эр қайсысының 
70-80 түрдей энтомофагтары бар. Төменгі және орта жастагы 
жүлдызқүрттарды 
апантелес
пен 
метеорус
туыстарының өкілдері 
залалдайды.
Жұпсыз жібек
көбелекте 
солитариюс
және 
липаридис
паразиттік тіршілік етеді. Бұлардың ішінде біріншісі төменгі 
жастагы жүлдызқүрттарды паразиттік тіршілік етуге бейімделген. 
Жүпсыз жібек кобелек жүлдызқүрттарының даму кезінде 
апантелес
липаридис
2 
үрпақ 
береді. 
Бірінші 
үрпақтың 
аналықтары
202

жұлдызкұрттарды мамыр айында, ал екіиші ұрпактікі-маусым 
айында. Жас жұлдызкұрттарда агіантелестің 9-12 данасы, ал жоғары 
жастағы 
жұлдызкұрттарда 
40-70 
данасы 
өсіи-өне 
алады.
Аналықтарының өсімталдыты 130-150 жұмыртка. Паразит тығыз 
токылған ак пілләнің ішінде агаш бағаналарына жабыскан күйде 
қуыршакка айналады. Паразиттердің бұл тобы жаздыц екіиші 
жартысында баска иелеріне көшуге можбүр болады.
Апантелес спуриюс
буышык көбелек пеи 
долапа көбелегінің
жүлдызкүрттарын да паразиттік тіршілік етеді. Осы зияпкестердіц 
есебінде паразиттің бірінші жэие екінші ұрпақтары өсіп-өнеді. Жаз 
ортасында ол баска көбелекгерде ііаразитік тіршілік етін жаз 
аяғында 
долана 
көбелегіне 
кайта 
оралады 
да 
соның
жүлдызкүрітарыида дернәсіл күйіпде кыстайды. Кейбір жылдары 
бүл паразит буынтык көбелектіц жұлдызкұрттарыиыц 70% кұртады.

жүктеу 16,49 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: