Б. К. Копжасаров «Өсімдік коргау жоне карантин» кафедрасынын

ызылдақ шыбындар (16%), жыртқыш галлицалар (13%) және 
алтынкөздер (8%) жатады. Олардың ішінде жиі кездескендері жеті 
нүктелі қанқызы (16,4%), антокорис (5,1%) және жыртқыш галлица 
(12,5%). Жыртқыштар мен паразиттер жәндіктер негізгі түрлерінің 
биологиялық ерекшеліктеріне тоқталамыз.
Антокорис - 
Anthocoris pilosus Jack.
Денесі созылыңқы сопақ, 
күңгірт-қоцыр түсті. Алдыңғы жотасы 
ңара,
үстіңгі қанаттары 
ақшылдан 
қоңыр-сүр
түске дейін. Жаргақтары негізінен күңгірт 
суретті келеді. Дене түрқы 3,5-4.3 мм. екі үргіақ берін дамиды. 
Көбінесе үрықтанган аналықтары қурап түскен жаиырақтарда 
қыстайды. Ерте көктемде оянады және ауа жылылыгы 8-14°С 
шамасында 
аналық 
қандалалар 
жұмыртқа 
салуға 
кіріседі. 
Жүргізілген зерттеулер бойынша қандаланың жүмыртқадан ересек 
шағына дейін дамуы 35-37 күнге созылады. Антокорис қандаласы 
шабдалы 
бітесін, 
өрмекиіі
кенелердің 
жүмыртқалары 
мен 
ересектерін және баска да үсақ буынаяқтыларды белсенді түрде 
жояды.
Қара ориус қандаласы -
Orins niger Wolff.,
үсақ, сопақша, қара 
түсті қандала, дене түркы 1,5-2,0 мм. Басы созылыцқы, 
сүр
түсті, екі 
үзынша дақтары болады. Коздері 
цызгылт
- 
күңгірт
түсті, 
мүртшалары 4 бунақты, құрсагы 9 буыннан қүралады. Ұсақ 
бөжектер мен кенелерді белсенді жояды.
Жеті нүктелі қан қызы қоңызы -
Coccinella septempunctata L.
Қоңыздың денесі сопақша, дөңес. Алдыңғы қанаттары 
цызыл
түсті, 
жеті ңара
дақтары болады. Дене түрқы 5,5-8 мм. Ересек қоңыз 
күйінде қыстайды (сурет-6).
Сурет-6. Жеті нүктелі 
-СоссісеИа septempunctata.
135

Оның қысқы мекендерін әр жерден кездестіруге болады. Бірақ, 
Қазақстанның оңтүстік-шығысында көпшілігі тауда, кішігірім 
тастардың астында, бұталардың арасында және тагы баска қалтарыс 
жерлерде қыстап шығады. Жүргізілген зерттеулер бойынша жеті 
нүктелі қан қызы қоңызы жылына 2-3 үрпақ беріп дамиды.
Сәуірдің аяқ кезінде немесе мамырдың бас кезінде қоңыздар 
қыстап шыққан орындарынан үшып шыгады. Содан кейін 2 аптадан 
соң аналықтары жұмырткаларын 50 данага дейін топтап, шабдалы 
жэне басқа бітелер тобына салады. Өсімталдыгы 450 жүмыртқа. көп 
коректі 

жүктеу 16,49 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: