Қысқаша мазмұны (негізгі тараулары). Девиантты мінез – құлық проблемасы
қазіргі заманда дүние жүзілік қауымдастық үшін өте өткір болып табылады. Европа
және Америка елдерінің статистикасы біртіндеп девианттық мінез-құлық , деструктивті
жүріс-тұрыстан бастап ауыр қылмысқа дейінгі түрлерінің өсіп отырғанын көрсетуде.
Девиантты мінез – құлықтың динамикасы мен тенденциясы бұл проблеманы
елімізде де өзектендіре де түседі. Оның үстіне статистика қылмыстың жасарп бара
жатқанын көрсетуде. Жасөспірімер арасындағы топтық ұйымдасқан сипаттамасы
қылмыстар өсуде. Өкінішке орай қазіргі Қазақстан көптеген девианттық факторлар
жиынтығын туғызып отыр. Осыған байланысты девиантты мінез – құлықтық
тенденциясымен осы заманғы сипатын ғылыми тұрғыдан саналау ерекше маңызды
болып отыр.
Девиантты мінез-құлықты әлеуметтанулық зерттеудің теоретикалық негіздері.
Девиантты мінез-құлық әлеуметтанулық зертеудің пәні ретінде. Девиантты мінез-құлықтың
негізгі концепциялары.
Жағымсыз девиантты мінез-құлықтың кейбір формалары. Кәмелетке толмағандар
арасындағы қылмыс жасауының арту себептері. Қазіргі қоғамда балалар мен
жасөспірімдердің әлеумет-тенуінің негізгі әлеуметтік институттарының өзгеруі. Қазақстан
Респуб-ликасындағы жастардың девиантты мінез-құлықтарының динамикасы мен
тенденциясы. Девиантты мінез-құлықтың алдын-алуының стратегиялары. Девиантты мінез-
құлықты әлеуметтік бақылау жүйесі. Ауытқу мінез-қүлықты жасөспірімдерді әлеуметтік
реабилитациялау. Балалар мен жасөспірімдерді әлеуметтік қорғау ұйымдастыру.
Күтілетін нәтижелері. Білім алу Девиантты мінез-құлықты әлеуметтанулық
зерттеудің теоретикалық негіздері. Девиантты мінез-құлық әлеуметтанулық зертеудің пәні
ретінде. Девиантты мінез-құлықтың негізгі концепциялары.
Жағымсыз девиантты мінез-құлықтың кейбір формалары. Кәмелетке толмағандар
арасындағы қылмыс жасауының арту себептері. Қазіргі қоғамда балалар мен
жасөспірімдердің әлеумет-тенуінің негізгі әлеуметтік институттарының өзгеруі. Қазақстан
Респуб-ликасындағы жастардың девиантты мінез-құлықтарының динамикасы мен
тенденциясы. Девиантты мінез-құлықтың алдын-алуының стратегиялары.
Пререквизиттер: Қоғамның әлеуметтік құрылымы, Қоғамдық пікір мәселелерін
зерттеу әлеуметтануы.
Постреквизиттер: Отбасы әлеуметтануы, Мәдениет әлеуметтануы.
Оқытушы:Ахметова Ж.Ш
23.2 Пән атауы: Қазіргі қоғамдағы әлеуметтік мәдени процесстер (2 кредит,90
сағат)
Оқытудың мақсаты: «Қазіргі қоғамдағы социомәденипроцестер» пәнінің мақсаты
қазіргі қоғамдағы әлеуметтік және мәдени процестер туралы біртұтас білім
қалыптастыру. Сонымен қатар мәдени құбылыстардың әлеуметтік негізін ал әлеуметтік
құбылыстардың мәдени негіздерін айыра білу болып табылады.
Қысқаша мазмұны (негізгі тараулары). Қазіргі адамзат қоғамының даму кезеңінің
сипаты ол мәдениет мәселелерәне бет бұрғанында. Бұндай жағдай кейбір елдерде
мәдениеттің күйзеліске ұшырағандығынан болса, керісінше кейбір елдерде оның
әлеуметтік мәелелерге мәдениет тұрысынан қарастырудан туындап отыр. Қоғамның
осындай жағдайда ұшырауы осы социомәдениет мәселелерін арнайы зерттеуге
мәжбүрлеуде.
Күтілетін нәтижелері. Пән бойынша алған білімдер жүйесі білім алушыны талапқа
сай дағдыларды игеріп іске асыруға дайын болады. Пәнді игеру арқылы қалыптасқан
біліктілік пен дағдылар студентке жүйелі білім бағытын қалыптастырып іскерлікке
бейімдейтін кешенді білім-білік қалыптастырады.
Қазіргі қоғамдағы әлеуметтік мәдени процесстер – пәні сонымен қатар жергілікті және
аймақтық мәдениттердің сапалы ерекшеліктерін, олардың өзара байланыстары мен
45
мәдениттің басқа түрлерімен мирасқорлығын, қарым-қатынасын зерттей отырып, адамзат
баласының бір тұтас мәдени даму процесінің жалпы заңдылықтарын анықтайды..
Пререквизиттер: Қоғамның әлеуметтік құрылымы, Қоғамдық пікір мәселелерін
зерттеу әлеуметтануы.
Постреквизиттер: Саяси әлеуметтану, Мәдениет әлеуметтануы.
Оқытушы:
Ахметова Ж.Ш
23.3 Пән атауы: Әлеуметтік мектептер мен бағыттар (2 кредит, 90 сағат)
Оқытудың мақсаты: Әлеуметтік мектептер мен бағыттар "Тіл туралы жана ілім" өз
кадамын революциядан бұрынғы үндіеуропалык тіл білімін Кенестік дәуір талабы
тұрғысынан қайта карап, үндіеуропа тіл біліміндегі сол кездегі кайшылыкгардың,
токыраушылыктардыц біразын дұрыс көре білді. Бұл бағыттын буржуазиялык елдерде
бірсыпыра мәселеде реакциялык, нәсілдік сипатта болып, отар елдер мен аз ұлттарды,
олардын тілдерін кемсітіп, карайтындықтарын ашык айтты. Бірақ осы сын келе-келе
салыстырмалы-тарихи тіл білімінін пайдалы жағынан бас тартып, тіл біліміне марксизмге тән
емес дөрекілік, асқақтаушылық, менмендік әуен енгізді. Кеңес Одағы Коммунистік
партиясынын орталык органы "Правда" газеті бетінде 1950 ж. ұйымдастырылған айтыстан
кейін "Тіл туралы жаңа ілімнін" кателіктері, онынтигізген зиянды зардаптары жан-жакты
ашып көрсетілді
Қысқаша мазмұны (негізгі тараулары). Кеңестік тіл білімінде жалпы және жеке тіл
білімі салалары бойынша жүйелі түрде ұжымдык зерттеулер іске асырылды. Олар негізінен
мынадай салаларға катысты: Көп көніл бөлінген күрделі теориялық мәселелердін бірі ұлттык
және әдеби тілдердін қалыптасып дамуын зерттеуге байланысты. Кеңесғалымдары (И.
К.Белодед, Л.А.Булаховский, В.В.Виноградов, В.М.Жирмунский, Н.И.Конрад, Ф.П.Филин,
В.Н.Ярцева және ұлттық республикалардағы ғалымдар) тарихи жағдайлармен байланысты
КСРО-дағы ұлт тілдерінін және ұлтгык әдеби тілдерінін тарихи даму зандылығын ашты.
мүның өзінде халык тілі мен ұлт тілінін аракатынасын, жалпыхалыктык тіл мен ондағы
жергілікті диалектілердін аракатынасын, әдеби тілдер калыптасуынын алғашкы кезінде
диалектілік базаның мәнін айкындау мәселесіне көніл аударылды. КСРО-дағы тіл
кұрылысынын күрделі мәселелерін шешуде ұлттык әдеби тіл теориясын калыптастырудың
маңызы өте жоғары болды - Тілдің типологиялык проблемаларын зерттеу жұмысы
И.И.Мещаниновтын, сонымен бірге М.М.Гухман, С.Д.Кацнельсон, В.3.Панфилов,
В.И.Солнцевт.б. енбектерінде кенейтілді. Типологиянын негізгі үғымдары және басқа
пәндерге катысы аныкталды. Бұрын дәстүрлі типологиялыктоптастыру тек морфологияға
негізделсе, енді синтаксистік және семантикадык топтастырулар жасау жұмысы қолға
алынды.
Күтілетін нәтижелері. Студент алған білім нәтижесінде пәнді игеріп, осы білім
негізінде пән ауқымында іскерлік дағдыларын толық игеріп, біліктілігін арттыра біледі.
Пән бойынша алған білімдер жүйесі білім алушыны талапқа сай дағдыларды
игеріп іске асыруға дайын болады. Пәнді игеру арқылы қалыптасқан біліктілік пен дағдылар
студентке жүйелі білім бағытын қалыптастырып іскерлікке бейімдейтін кешенді білім-білік
қалыптастырады.
Пререквизиттер: Қоғамның әлеуметтік құрылымы, Қоғамдық пікір мәселелерін
зерттеу әлеуметтануы.
Постреквизиттер: Отбасы әлеуметтануы, Мәдениет әлеуметтануы.
Оқытушы: т.ғ.к., доцент
Юлдашева Ф.
24.1 Пән атауы: Кәсіпкерлік әлеуметтануы (2 кредит, 90 сағат)
Оқытудың мақсаты: Кәсіпкерлік әлеуметтануы пәні индивид әрекеті мен оның
экономикалық мотивациясын зерттеуді қамтиды. Экономикалық мотивация зерттеулерімен
қатар кәсіпкерлік әлеуметтануы пәнінің зерттеу сферасына енетіндер: кәсіпкерліктің тарихи
типтері, кәсіпкерлік мәдениеттің элементтері, әр түрлі кәсіпкерлік топтардың өзін - өзі
46