Ќазаќстан республикасыныѕ

3.2 Пәннің мақсаты, оның оқу процесіндегі алатын орны

Материалдық өндірісті дамытудың қазіргі кезіндегі ең негізгі бағыты оның салаларын энергетикалық ресурстармен сенімді түрде қамтамасыз ету. Бұл проблеманы шешудің басты жолы өңдірістің ең жоғарғы тиімділігін қамтамасыз ету талабына сай келетін энергия ресурсын үнемдеу технологиясын кеңінен пайдалану болып табылады. Бұл мақсатқа жетуде халық шаруашылдығында басты роль энергетикалық, жылутехникалықсапаны көтеру үшін білімді бакалаврлар дайындау керек. Отын энергетикалық ресурстарды (ОЭР) пайдаланудың өсуі салдарылан, өнеркәсіптегі, агроөңдірістік комплекстен, транспорттағы, тұрмысқа қажетті қызмет көрсетудегі оның бағасының артуы ОЭР тиімді пайдалануды өсіру проблемасы және айналадағы ортаны отынның жану өнімдерімен ластау да өзекті мәселе болып саналады. Жылутехниканы оқып үйренудегі негізгі мақсат келешек мамандарды жылуды алу, айналдыру, жылуды тасымалдау және пайдалану тәсілдерін пайдаланып теориялық және практика жүзінде дайындау, оларды жобалауға, халық шаруашылдығының салаларында керекті жылутехникалық құрал-жабдықтарды таңдап алып пайдалануға үйрету, ОЭР мен материалдарды үнемдеүдің қазіргі тәсілдерінен білім беру, технологиялық процестерді жетілдеру, екінші кезектегі энергия ресурстарды (қорларды) пайдалану жолдарын айқындау (ашып беру), айналадағы ортаны қорғауға үйрету.

Оқып үйрену тақырыбы болып жылудинамикасы мен жылумассаалмасу заңдары, жылудинамикалық процестермен циклдар, жұмысшы деиелер қасиеттері, жалуалмастыру аппараттарының есебінің негізгі , жану, энерготехнологиялар, энергияны үнемдеу, екінші кезеңдегі энергия ресурстары (қорызы) жылуэнергетикалық және тоңазыту қондырғылары өндіріс салаларында жылуды пайдалану, жылу мен қамтамасыз ету жүйелері, жылуэнергетикалық қондырғылардың айналадағы ортаны қорғау проблемаларымен байланысы саналады.

3.3 Курстың тапсырмалары

Ол дәріс алушыларға мынаны қалыптастыру

Жұмысшы денелері күйінің есебі , жылудинамикалық процестер мен циклдарының, жылуалмасу прцестерінің, аппараттарының және саланын басқа негізгі жылутехникалық құрылғыларының есебің жасай білу, жылулық қорғау шараларын салқындату жүйелерінің жылулық оқшауландыруын ұйымдастыруы, жылумен қамтамасыз ету жүйесінің энергияның айналуын және пайдалануының ең тиімді түрін есептеу және таңдауды үйретуді

3.4 Оқу курстың талаптары

Пәнді оқып-үйрену нәтижесінде студент мыналарды

Игере білуі керек:

• 
  энергияның айналауының негізгі заңдарын, жылудинамикасының және жылуалмасудың заңдарын;
  
• 
  жылудинамикалық процестер мен циклдарын;
  
• 
  саладағы пайдаланылатын жұмысшы деиелердің негізгі қасиеттерін;
  
• 
  салада пайдаланылатын жылуалмастырғыштардың, жылукүштік қоңдырғылардың және басқа да жылутехнологиялық құрылғылардың жұмыс істеу принципімен және құрлысын;
  
• 
  энергияны үнемдеудің негізгі әдістерін;
  
• 
  жылуэнергиялық қондырғылардың айналадағы ортаны қорғау мәселелерімен байланысын.
  

Бакалавр істеу білуі керек:

• 
  жылукүштік қондырғылардың және басқа жылутехникалық құрылғылардың жұмысшы процестерінің жылудинамикалық есептерін шығаруды;
  
• 
  жылуалмастырғыштардың жылугидравликалық есептерің жүргізуді;
  
• 
  жылумен қамтамасыз ету жүйесінің тиімді түрін есептен таңдауды; энергияның айналауын және пайдалануын, салада пайдаланылатын құрал-жабдықтардың суыту жүйесінің және жылуды реттеу жүйесінің тиімдісін тандай білуі;
  
• 
  энергоқондырғылардың жылулық реисиімін есептеу.
  

Бакалавр мыналармен танысуы керек:

• 
  жердің казіргі кездегі энергия қорымен оларды келешекте нақтылы пайдаланумен;
  
• 
  салаларды алынатын, тасымалданатын және пайдаланылатын жылу құрылғылардың жұмыс істеу принципі туралы;
  
• 
  осы құрылғылардың айналадағыорта күйіне әсері мен.
  

Бакалавр мыналарды пайдалана білу керек:

• 
  жылу физикалық сипаттамалардың аңықтауға арналған тәжрибелік әдістерді.
  

Бакалавр меңгеруі керек:

• 
  жылу қозғалтқыштарының циклдарын зерттеудің жылудинамикалық әдістерін.
  

Бакалавр түсінуі керек:

• 
  энергияның түрленуінің негізгі заңдарын жылидинамика мен жылумассаалмасу процестерінің негізгі заңдарын.
  

Бакалавр ие болуы керек:

• 
  әртүрлі жылу қоңдырғыларының есебін шығара білуге және оның жұмысын меңгеру шеберлігіне.
  
• 
  
  

3.5 Курстың пререквизиттері

оқылатын пәнді меңгеруге қажетті білімін, дағдысын және машықтар тізімін құрайтын пәндер.

• 
  Физика;
  
• 
  Математика;
  
• 
  Инженерлік графика;
  
• 
  Химия;
  
• 
  Бағдарламалау.
  

3.6 Курстың постреквизиттері

аталған пәнді оқудан кейін алған қажетті білімін, дағдысын және машықтарын қажет ететін пәндер.

• 
  еңбекті қорғау және өндірістегі қауіпсіздік техникасы;
  
• 
  Технологиялық процестер және өндіріс.
  

3.7 Оқу жоспарынан көшірмесі

1 кесте - Оқу жоспарынан көшірмесі

Курс	Семестр	Кредит-тер	ДС, сағ..	СС, сағ.	ЗС, сағ.	СӨЖБ, сағ.	СӨЖ, сағ.	Барлы-ғы, сағ.	Бақылау түрі
2	3	2	15	-	15	30	30	90	емтихан

4 ОҚЫТУШЫЛАРҒА АРНАЛҒАН ПӘНДЕРДІҢ ОҚУ ЖҮМЫС БАҒДАРЛАМАСЫНЫҢ МАЗМҰНЫ

2 кесте - Пәндердің мазмұны. Сабак түрлері бойынша сағаттарды бөлу

№	Тақырып- тың аталуы	Мазмұны	Сағаттар				Оқулықтар
			ДС	ЗС	СӨЖБ	СӨЖ
1	2	3	4	5	6	7	8
1	Техникалық жылу динамика. Жылуөлшеуіш техника	Кіріспе. Күй параметрлері, жылу динамикалық жүйе, процесс, тепе-теңдік. Жылу мен жұмыс.	1	4	2		8.1.1. С. 3-20
2	Идеал газдар	Идеал газдар, заңдары, қоспалары	1		2		8.1.1. С. 29-38
3	Газдардық жылу сыйымдылығы	Газдардың жылусыйымдылығы, түрлері: газ қоспасының жылусыйымдылығы	1		2		8.1.1. С. 38-48
4	Жылу динамикасының бірінші заңы	Жылудинамиканың бірінші заңы Жылу мен жұмыстың сәйкестік принципі.	1				8.1.1. С. 22-28
5	Негізгі жылу динамикалық процестер	Негізгі жылудинамикалық процестер. Ауаның изобаралық жылусыйымдылығын анықтау	1	2	4		8.1.1. С.49-67
6	Жылудинамикасының екінші заңы	Жылудинамикасының екінші заңы. Идеал газ энтропиясы. Карно циклы.	1				8.1.1. С.67-88
7	Тұйық процестер	Тұйық процестер. Ауамен изохоралық процесті зерттеу	1	2	2	12	8.1.1. С.501-580
8	Тоңазыту қоңдырғыларының циклы	Тоназыту қондырғыларының циклдары: ауалы, булы, буэжекторлы, абсорбциялы тоназыту қондырғ-ның циклдары	1		4		8.1.1. с. 122-150 8.1.1. С. 433-440
9	Су буы	Су буы, түрлері, кестесі, I-S диаграммасы. Бу күштік қондырғының циклы. Судың булану жылуын аңықтау	1	1	2	8	8.1.1. С. 151-168
10	Газдар мен булардың ағуы	Газдар мен булардың ағуы мен жанышталуы, дымқыл ауа. I-d диаграмма. Ылғалды ауалы процестердіің зерттеу.		1			8.1.1. С. 151-168

2-і кестенің жалғасы

11	Жылу теориясын негізі	Жылу теориясының негізі, жылу алмасудың негізгі түрлері. Жылуөткізгіштік. Тұрақты режимдегі жылуөткізгіштік. Жазық, цилиндр беттен өтетін жылуөткізгіштік. Тұрақсыз режимдегі жылуөткізгіштік.	1	2	4		8.1.3. С. 177-184
12	Конвективті жылу алмасу.	Конвективті жылу алмасу. Сұйық пен газдың еркін және еріксіз қозғалысы кезіндегі жылу алмасу. Заттың агрегаттық күйі өзгергендегі жылуалмасуы.	1	2			8.1.1. С. 198-209
13	Сәуле шығарумен жүретін жылу алмасу	Сәуле шығару кезіндегі жылуалмасу. Негізгі заңдары (Планк, Стефан-Больцман, Кирхгоф, Ламберт, Вин). Екі дене арасындағы сәуле шығару. Газ бен қабырға арасын-ғы сәуле шығару.	1			3	8.1.1. С. 212-225
14	Жылу тасымалы	Жылу тасмалы. Жазық, цилиндр беттен өтетін жылу тасмалы. Жылу алмастырғыштардың түрлері, пайдалануы, есебі.	1	1	2	3	8.1.1. С. 227-240
15	Энергияны үнемдеп сақтау негізі.	Энергияны үнемдеп сақтау негізі, бағыттары. Энергия шығының төмендету. Энергия қорларының шығының мөлшерлеу. Екінші ретті энергетикалық қорлар. өндірістік бу қазандық қондырғылары, құрлысы, жіктелуі	1		4	4	8.1.1. С. 571-595
	Жиыны		15	15	30	30

5 СТУДЕНТТЕРДІҢ ӨЗДІК ЖҰМЫСТАРЫНА АРНАЛҒАН ТАҚЫРЫПТАРДЫҢ ТІЗІМІ

Кредиттік жүйемен оқу кезінде студенттердің өздік жұмысын ұйымдастыру сапасын арттыруға жоғары талаптар қойылады, оған үй тапсырмаларын орындауда кіреді.

Оқытушының жетекшілігімен студенттердің өздік жұмысы – бұл кредиттік жүйемен оқу кезінде оқу жұмысының бір түрі, онда диалогтық тәртіпте аудиториялық сабақ түрінде өткізіледі, сонымен бірге аудиториядан тыс кеңес түрінде жүргізіледі.

Оқытушының жетекшілігімен студенттердің өздік жұмысының мазмұны және студенттердің өздік жұмысы кесте 3 келтірілген.

3 кесте – СӨЖБ және СӨЖ жоспарлары.

СӨЖБ	СӨЖ
1	2
Газ күйінің негізгі жылу динамикалық параметрлері – 2 сағ. Конспект.
Идеал газдардың негізгі заңдары, қоспалары, газ тұрақтысы, молекулярлық массасы, порциалдық қысымы] – 1 сағ.
Жылу динамикасының бірінші және екінші заңы. Жалпы қолдану саласы – 1 сағ. Конспект.
Газдардың жылу сыйымдылығы. Газ қоспаларының жылу сыйымдылығы. – 2 сағ. Есеп шығару.
Негізгі жылу динамикалық процестер – 2 сағ. Есеп шығару.	Ауа сыққыштардағы процестерді жылу динамикалық тұрғыдан талдау. ауа сыққыштардың жіктелуі және жұмыс істеу принципі. Ауа сыққыштарда жүретін жылу динамикада процестерді – 3 сағ. Қайтымсыз сығу. Ауа сыққыштарын салыстырмалы ішкі ПЭК. Жұмыстын ең үлкен шамасының (эксергия) шығының және ауа сыққыштардың ең үлкен жұмысының ПӘК есептеу – 4 сағ. Конспект, реферат. Көп сатылы ауа сыққыштар есебі – 4 сағ. Есептеу-графикалық жұмыс. Газ турбинасы қоңдырғысының есебі – 2 сағ. Есептеу-графикалық жұмыс. Реактивті қозғалтқыштар циклы.

3-і кестенің жалғасы

1	2
Іштен жану қозғалтқыштарының (ІЖҚ) циклдары. Газотурбиналық қоңдырғының (ГТҚ) циклы] – 1 сағ. Есеп шығару.
Жылуы тұрақты V=const, P= const берілетін ІЖҚ циклдары, түрлері, құрлысы және олардың пайдаланылуы– 1 сағ. Конспект.
Су буының энтропиясы I-S диаграммасы. Бу күштік қоңдырғының циклы. Ренкин циклы – 2 сағ. Есеп шығару
Су буының I-S диаграммасын тұрғызу - 2 сағ. Конспект.
Газ бен будың ағуы. Дымқыл ауаның I-D диаграммасы] – 1 сағ. Есеп шығару.	Ағынның жылу динамикасы газдар мен булардың ағуы мен жаңышталуы. Пайда болатын жұмыспен жылдамдығы. Ағу кезінде шектік жылдамдықтын дыбыстын таралу жылдамдығымен байланысы. Қысымдардың шектік қатынасы. Шектік режимге арналған ағу жылдамдығы мен секундтық массалық мөлшердің есебі. Шектік жылдамдықтан өту жағдайы. Лаваль тұмсығы. Су буының ағу процесін h-S диаграммасымен есептеу. Ағудың нақты процесі.] – 4 сағ. Реферат. Газдар мен булардың жаңышталуы. Жаңыштау процесінің мәні және теңдеуі.. Джоуль-Томсон әсерлігі туралы ұғым.Идеал және нақты газдардыңжаңышталу ерекшеліктері. Инверсия (өзгеру) температурасы туралы түсінік. Жаңыштау процесін h-S диаграммасында шартты түрде кескіндеу.] – 4 сағ. конспект
Ағынның жылу динамикасы. Газ бен будың ағуы мен жаңышталуы. Лаваль «тұмсығы». Су буының ағуының I-S диаграммасы. Джоуль-Томсон әсерлігі. Конспект, жазбаша бақылау. 2 сағ
Тоңазыту қоңдырғылардың циклдары – 1 сағ. Есеп шығару.
Тоңазыту қоңдырғысының түрлері, циклдары, сызба нұсқасы, жұмыс істеу тәртібі.– 1 сағ.	Тоңазыту қоңдырғысының түрлері, циклдары, сызба нұсқасы, жұмыс істеу тәртібі.– 1 сағ.
Жылу өткізгіштік. Жазық, цилиндр беттен өтетін жылу өткізгіштік. [4.1.2. б. 5-52] – 1 сағ. Есеп шығару	Жылу өткізгіштік. Жазық, цилиндр беттен өтетін жылу өткізгіштік. [4.1.2. б. 5-52] – 1 сағ. Есеп шығару

3-і кестенің жалғасы

1	2
Тұрақты және тұрақсыз режимдегі жылуөткізгіштік. Бір және көп қабатты жазық, цилиндр, сфералық беттен өтетін жылу өткізгіштік. – 4 сағ. Конспект.
Жылу тасымалы. Жазық және цилиндр беттен өтетін жылу тасымалы. – 1 сағ. Есеп шағыру.
Сұйықтын еркін және еріксіз қозғалысы кезіндегі жылу алмасу. Агрегаттық күйі өзгергендегі жылуалмасуы. - 2 сағ. Конспект.
өңдіріс салаларын жылумен қамту. Екінші ретті энергетикалық қорлар - 2 сағ. Конспект.
Бу генераторының жылулық есебі. Экономайзер есебі. Жылу мөлшерін анықтау, орта температуралық арын, жылу бетін аңықтау.]- 1 сағ. Есеп шағару	Атом электрстанциясы. Оларды принципиалды сызба нұсқасы және оның органикалық отымен жұмыс істейтін ТЭС айырмашылығы. Атом энергетикасын дамыту болашағы АЭС-тың техникалық,-экономикалық көрсеткіштері. – 3 сағ. Конспект. Өңдірістік бу қазандық қоңдырғысы, негізгі түсініктер. Бу және су жылыту қазандықтарының жіктелеуі және құрылысы. Жылу тасымалдағыш денелер, қазандық агрегатының жылулық есебінің негізі, оның мақсаты, ПӘК. Отының шығын мөлшері. Бу қазандығының оттығындары жылу бетімен есебі. Су дайындау. Бу сепарациясы. Қосымша құрылғылары. Тартып-үрлеу құрылғысы. Техникалық қауыпсыздық және т.б.] – 4 сағ. Конспект, ауызша тапсыру, бақылау
30 сағат	30 сағат

6 ПӘН БОЙЫНША ОҚУ-ӘДІСТЕМЕЛІК КАРТАСЫ

4 кесте - Пән бойынша оқу-әдістемелік картасы

Такырыбы			Көрнекті қүралдар, ТСО, плакаттар, зертханалык такталар	Өз бетімен окып үйренуге арналган сұрактар	Бақылау ны саны
Дәріс сабактар	Практикалық (семинар) сабактар	Зертханалык сабактар
1	2	3	4	5	6
Техника- лық жылу динамика.		Жылу техникалық өлшеулер			Реферат. СПС есеп беру
Идеал газдар					Реферат. СПС есеп беру
Газдардық жылу сыйымдылығы		Ауаның изобаралық жылу сыйымдылығын анықтау.			Реферат. СПС есеп беру
Жылу динамикасының бірінші заңы					Реферат.
Негізгі жылу динамикалық процестер		Ауаның изохоралық процесті зерттеу.		Ауа сыққыштардағы процестерді жылу динамикалық тұрғыдан талдау.	Реферат.
Жылудинамикасының екінші заңы					Реферат.
Тұйық процестер		Судың булану жылуын анықтау			Реферат.
Су буы		Ылғалды ауалы процестерді зерттеу.			Реферат. СПС есеп беру
Газдар мен булардың ағуы		Газотурбиналық құрылғы циклының термодинамикалық талдау.		Ағынның жылу динамикасы газдар мен булардың ағуы мен жаңышталуы.	Реферат. СПС есеп беру

4-і кестенің жалғасы

1	2	3	4	5	6
Тоңазыту қоңдырғыларының циклы		Тоңазытқыш агенттерінің термодинамикалық диаграмма бойынша бу тоңазытқыш машиналар циклдарын құру.			Реферат. СПС есеп беру
Жылу теориясының негізі		Цилиндрлік қабат әдісімен материалдардың жылу өткізгіштік коэффициентін анықтау.			Реферат. СПС есеп беру
Конвективті жылу алмасу.		Еркін конвекция кезіндегі көлденең цилиндрдің жылу беру.			Реферат. СПС есеп беру
Сәуле шығарумен жүретін жылу алмасу					Реферат. СПС есеп беру
Жылу тасымалы					Реферат. СПС есеп беру
Энергияны үнемдеп сақтау негізі				Атом электрстанциясы. Оларды.

7 ОҚУ-ӨДІСТЕМЕЛІК ӘДЕБИЕТІІЕН ҚАМТАМАСЫЗ ЕТУДІҢ КАРТАСЫ

5 кестесі- Оку-әдістемелік әдебиетпен камтамасыз етудін картасы

Окулыктардын, оку-әдістемелік күралдардын атауы	Даналарлың саны	Студенттердің саны	Қамтамасыз етілу пайызы
1	2	3	4
Бахмачевский Б.И.идр. «Теплотех ника».-М.,метал лургиздат. 1969 г., 479 с.		35
Краснощеков Е.А., Сукомел А.С. «задачник по теплопередачи». - М., Энергия. 1980 г., 288 с.
Нащокин В.В. «Техническая термодинамика и теплопередача».- М., высшая школа. 1980 г., 469 с.
Рабинович О.Н. «Сборник задач потехнической термодинамике». - М., Машиностро ение. 1973 г., 376 с.
«Сборник задач по техничес кой термодинами ке» (Андрианов Т.А., Дзампов Б.В., Зубарев Б.Н., Ремезев С.А.). – М., Энергоиздат. 1981 г
«Теплотехни ка» (Архаров А.М., ИсаевС.И.,Кожи нов И.А. и др. по ред. В.И. Крутова). –М., Машинострое ние. 1986 г., 432 с.
«Теплотехни ка» (Баскаков А.П., Берг В.В., Витт О.К. идр. по ред. Баскакова А.П.). – М., Энергоатомиз дат. 1991 г. 224 с.
Ерохин В.Т., Маханько М.Г. «Сборник задач по оновам гидравлики и теплотехнике». – М., Энергия. 1979 г
«Теплотехни ка» (Щукин А.А., СушкинИ.Н.,Зах Р.Г и др.).–М., Металлургия. 1973 г., 479 с.
АсамбаевА.Ж. «Лабораторный практикумпо термо динамике» – Семи палатинск. 1994 г., 57 с.
«Построение цикловпаровых хо лодильных машин по термодинамичес кой диаграмме». (Асамбаев А.Ж.) – Семипалатинск. 1992 г., 12 с.

5-і кестенің жалғасы

1	2	3	4
Алексеев Т.М. «Общая теплотехни ка». – М., Высшая школа. 1980 г., 551
Панкратов Г.П.«Сборник задач по теплотехнике». М., 1986 г.
Лыков А.В. «Тепломассообмен»справочник, 2 изд. – М., Энергия. 1978 г., 480 с.
ИсаченкоВ.П., Осипова В.А., Суко мел А.С. «Теплопе редача» –М., 1976г

8 Әдебиеттер

8.1 Негізгі әдебиеттер

8.1.1 Бахмачевский Б.И. и др. «Теплотехника».- М.: металлургиздат. 1969 г. - 479 с.

8.1.2Резников М.И.«Котельные установки электростанций»-М. Энергоатомиздат.,1987.-288с.

8.1.3 Сидельковский Л.Н., Юренев В.Н.«Котельные установки промышленных предприятий»- М.Энергоатомиздат.,1988.-527с.

8.1.4 Хазен М.М.,Матвеев Г.А. и др. «Теплотехника».-М.:Высшая школа,1980.-480с.

8.1.5 Ильин Е.И.,Прянишников Н.С.«Теплотехническое оборудование заводов»-М.Легкая индустрия.,1967.-239с.

8.1.6 «Теплотехника» (Архаров А.М., Исаев С.И., Кожинов И.А. и др. по ред. В.И. Крутова). – М.: Машиностроение. 1986 г. - 432 с.

8.1.7 «Теплотехника» (Баскаков А.П., Берг В.В., Витт О.К. и др. по ред. Баскакова А.П.). – М.: Энергоатомиздат. 1991 г. - 224 с.

8.2 Қосымша

8.2.1 Алексеев Т.М. «Общая теплотехника». – М.: Высшая школа. 1980 г. - 551 с.

8.2.2 Панкратов Г.П. «Сборник задач по теплотехнике». – М.: 1986 г.

8.2.3 Лыков А.В. «Тепломассообмен» справочник, 2 изд. – М.: Энергия. 1978 г. - 480 с.

жүктеу 297,94 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: