14
қамтамасыз етуге толық кӛлемді және жүйелік басқару ретінде пайдалануға арналған және
ұлттық табиғатты қорғау заңнамасын сақтауды және қоршаған ортаны қорғау бойынша
дүниежүзілік банктің операциялық саясатын сақтауды қамтамасыз етеді.
ЭБЖ мыналарды тәптіштейді:
АММ реконструкциялау және модернизациялау кезінде ескерілетін салдарды
жеңілдету бойынша шаралар;
АММ қызметінде ескерілетін салдарды жеңілдету бойынша шаралар;
Мониторинг және бақылау жүйелері.
Әрбір жеке алғандағы АММ-ды реконструкциялау бойынша жӛндеу-құрылыс
жұмыстары басталғанға дейін ҚР ДСӘДМ ауыл тұрғындары медициналық қызмет кӛрсетуге
ӛтініш білдіре алатын альтернативтік орналасу орнымен қамтамасыз етілуі қажет.
Санитариялық-гигиеналық талаптарға сәйкес әрбір жоба ішіндегі жобаның құрылыс
алаңына арналған ӛзінің ЭБЖ болуы қажет, ол реконструкциялау бойынша жӛндеу-құрылыс
жұмыстарын жүргізумен байланысты әрекеттерді жеңілдету бойынша шаралар тендерлік
ұсынысқа енгізілуі қажет, құрылыс және мердігерлік қызмет жӛніндегі нақты құжаттарға
енгізілуі қажет.
Мемлекеттік рұқсаттар мен тексерулерге қосымша дүниежүзілік банк жобасы (ДЖБ)
кейбір жеке объектілердің жұмыстарына бақылау мен қадағалауды жүргізеді.
Басқару қағидаттары және әлеуетті арттыру
Медициналық қалдықтарды басқару бойынша озық әдістер мен тағайындауларды
анықтайтын басқару принциптері ҚР ДСӘДМ-мен әзірленуі қажет. Олар инфекциялық қатты
және сұйық қалдықтарды басқарумен және жоюмен айналысатын барлық деңгейдегі
медициналық персоналдар пайдаланатын әдістерді анықтайды. Оқыту модульдері осы басқару
принциптері негізінде дайындалады, олар барлық медициналық персоналдарға бағытталады.
Оқыту стандарттық іс-шаралар сияқты, сондай-ақ апаттар кезінде жедел медициналық кӛмек
кӛрсету шараларынан да тұрады. ҚР ДСӘДМ үйлестіру тобының (ҮТ) сүйемелдеуімен оқыту
жоспарын дайындауға және тұрақты негізде барлық қызметкерлерді оқытуға міндетті.
ЭБЖ іске асыру және мониторинг жүргізу үшін ҚР ДСӘДМ негізгі персоналдарын оқыту
ескерілген. Дүниежүзілік банктің халықаралық сарапшылары тарапынан практикалық
сүйемелдеуге қосымша ретінде, сондай-ақ Қазақстанда іске асырылатын осы саладағы басқа да
жобалардың білімімен және тәжірибесімен алмасуға арналған механизмдер қолданылады.
Ақпаратты жариялау және консультация беру
ҚР ДСӘДМ ӛзінің веб-парақшасында ЭБЖ орналастырды және жобаны іске асыруды
ӛңірлердегі министрліктің бӛлімшелердің назарына жеткізді. ЭБНЖ бойынша кері байланысты
және толық кӛріністі құруға арналған консультациялар тиісті министрліктермен,
ведомстволармен, халықаралық және қоғамдық ұйымдармен, сондай-ақ медициналық
қызметкерлермен ӛткізіледі. Қоғамдық консультация қорытындылары 4-қосымшада берілген.
Нақты объектілердің ЭБЖ қатысты ұсынылған объектінің дизайнын талқылау, жӛндеу-
құрылыс жұмыстарын жүргізу кестесін жоспарлау, тұру орындарын, эко жүйелерді басқару
және қалдықтармен жұмыс жасау салаларындағы тиісті мүдделі тараптармен консультациялар
жүргізіледі. Консультациялар пациенттермен, қызметкерлермен, жергілікті кәсіпкерлермен,
жергілікті дүкендермен және жергілікті үкімет органдарымен жүргізіледі. Мәселелі сұрақтар
туындаған жағдайда кері байланыс механизмі дайын болуы тиіс.
15
ҚР ДСӘДМ жеке алынған учаскелер үшін ЭБЖ бойынша консультацияларға қатысты
мүдделі тараптарға арналған консультациялар жоспарын дайындайды. Жоспар қоғаммен
кездесуден, ақпараттық компаниялардан, кері байланыс механизмінен (телефон байланысы,
интернет) жұмыс жоспарын бірлесіп дайындаудан, консультативтік комитетті құрудан тұрады.
АЕМ-да ашық есік күні немесе жалпыға жиналыс шараларын ӛткізуге болар еді.
Іске асыру тетіктері:
Осы жобаны іске асыру ҚР ДСӘДМ, ҚР Энергетика министрлігі (ЭМ), ҚР ҰЭМ ТҚҚК
жүзеге асырылады деп жоспарлануда. Жобаның сипаты серіктестік нені талап етеді және
мемлекеттік, жергілікті үкімет арасындағы үйлестіру механизмдерін қалпына келтіру. АММ
ғимараты мен құрылымдары аудандық денсаулық сақтау басқармасы және мемлекеттік үкімет
тұлғасында ҚР ДСӘДМ теңгерімде және жергілікті деңгейде АММ орналасқан жер
кӛлемдерінің иелері болып табылады. Ғимаратты реконструкциялау және жӛндеу бойынша
жұмыстар кезінде экологиялық факторды бақылау мақсатында Дүниежүзілік банк ұсынған және
дайындаған Тексеру парағы пайдаланылады. (3-қосымша)
Мониторинг және қадағалау
ЭБЖ дайындау және бекіту, оның сапасын бақылау, ЭБЖ шеңберіндегі іс-шаралардың
орындалуына мониторинг және бақылау жауапты бӛлімшелер мен және келісімге қол қойғаннан
кейін және функционалдық міндеттері ҚР ДСӘДМ бұйрығымен анықталған тұлғалармен
жүргізіледі.
Экологиялық сараптау процессі: рӛлі және жауапкершілігі
Ғимараттың
реконструкциясымен,
жӛндеу
жұмыстарымен,
жабдықтардың
модернизациясымен және медициналық және радиоактивті қалдықтарды пайдаланумен
байланысты барлық бағдарламалықтар экологиялық қорғау процессінен ӛтеді.
1 кезең: Жоба құжаттары құрамындағы инженер құрылысшы экологиялық басқару жоспарын
дайындайды немесе Тексеру парағын толтырады (3- қосымша). Жобаны басқару тобымен
жобаны ресми емес толтырудан кейін, осының барысында ЖБТ жоспарды аяғына дейін
дайындауға кӛмегін тигізеді (қажет болғанда). Осы кезеңде инженер-құрылысшы жергілікті
және ұлттық экологиялық бағалау талаптарын орындауды қамтамасыз ету үшін мемлекеттік
органдармен талқылауға бастамашылық етуі қажет (мысалы қоршаған ортаға әсер етуді
Бағалауды орындау (ҚОӘБ) және/немесе тағы да басқа ресми келісімдер мен рұқсаттарды алу).
Құрылыс жұмыстарына жауапты аудандық денсаулық сақтау басқармасының және жергілікті
деңгейдегі мемлекеттік үкімет органдарының міндеттеріне экологиялық бақылау органдарында
рәсімдеу процессін жеңілдету үшін ұлттық заңнамамен талап етілетін қажетті рұқсаттар мен
лицензияларды алу. Осы талаптар дара, бірақ осы құжатта ұсынылған параллельді талаптар
болып табылады.
2 кезең: ЖБТ Ұсынылған жоспар мен рұқсатқа талдау жүргізеді және ЖБТ құрылыс
жұмыстарына жауапты инженер құрылысшының ӛзінің қорытындыларымен хабардар етеді,
егер талдау нәтижелері қанағаттанарлық болса, жобамен келіседі және ақпаратты ашу мәні
консультациясына кіріседі (бұдан алдыңғы бӛлімдерді қараңыз). Медициналық және
радиоактивті қалдықтарды пайдалану жұмыстары болған жағдайда ЖБТ Дүниежүзілік банкті
кешендік экологиялық қарау нәтижелері бойынша есеп сапасымен хабардар етеді.
