«Қазақстан Республикасының кейбір заңнамалық актілеріне қаржы нарығын реттеу мен дамыту және микроқаржылық қызмет мәселелері бойынша өзгерістер мен толықтырулар енгізу туралы»

Қазіргі кезде кредит берудің реттелмейтін нарығының мынадай қиындықтары байқалады:

1) Азаматтық кодекс кез келген заңды тұлғаға ақылылық, мерзімділік, қайтарымдылық талаптарында қарыз беруге мүмкіндік береді.

Қарыз беру қызметін жүзеге асыруға байланысты бірыңғай талаптардың болмауы реттеу төрелігіне алып келді – банктер, микроқаржы ұйымдары клиенттерді сәйкестендіруге, реттелмейтін кредиторлармен салыстырғанда оларды тең емес жағдайға қоятын пруденциалдық нормативтерді және өзге талаптарды сақтауға міндетті.

Банктердің және микроқаржы ұйымдарының қарыздары бойынша шекті жылдық тиімді мөлшерлемесі 56%-дан аспауға тиіс, ал реттелмейтін кредиторлардың қарыздары бойынша шекті мөлшерлеменің мәні – 100% (норма 2018 жылы енгізілді). Бұл ретте көптеген реттелмейтін кредиторлар аталған шектеуді сақтамайды не айналып өтеді және халықтың қаржылық сауаттылығының төмен екенін пайдаланып, аса жоғары мөлшерлеме бойынша қарыз беруді жалғастырып отыр.

Реттелмейтін кредиторлардың қаржы-шаруашылық қызметі айқын емес күйінде қалып отыр, бұл нақты кірісті ықтимал жасыру мен салық салынатын базаны азайтуды болдырады.

Көптеген реттелмейтін кредиторлар кредиттік бюроларға кредиттік ақпаратты ұсынбайды не дәйектілігін бағалау мүмкін емес ақпаратты ұсынады. Соның салдарынан нарықта азаматтардың борыштық жүктемесі туралы толық және дәйекті ақпарат жоқ, бұл халыққа шамадан тыс кредит беруге ықпалын тигізуі мүмкін.

Осыған байланысты, кредиттік серіктестіктердің, ломбардтар мен онлайн-кредиторлардың қызметінің айқын болуын арттыру және қаржылық қызметтерді тұтынушылардың құқықтарын қорғау мақсатында реттелетін периметрге солардың қызметін енгізу қажеттілігі туындады.

4) тармақша

5) тармақша

7) тармақша

жаңа 7-1) тармақша

9) тармақша