Ќазаќстан Республикасыныњ бiлiм жєне ѓылым министрлiгi

Метрлік бұрандалар 4; 6; 7; 8 – дәлдік кластары бойынша әзірленеді. Өте жоғары, бірінші класты бұрындалар жауапты қосылыстарда және дәл қозғалатын винттерде қолданылады.

Трапециялы бұранда. Мұндай бұрандалар негізгі винт-гайка берілістерінде қолданылады.

Трапециялы бұранда станоктардың жүріс винттерінде, супорттарында, яғни олар күш пен жүрес беретін механизмдерде жиі кездеседі.

Трапециялы бұрандаларда үйкеліс аз болады, оңай дайындалады және олар анағұрлым төзімді келеді. Диаметрі 8-ден 640 мм-ге дейінгі трапециялы бұрандалар стандартталған. СТ СЭВ 838-78 бойынша мұндай бұрандалар бұлай белгіленеді. Tr 80×10 – мұндағы соңғы саны қадамын көрсетеді. Олардың профиль бұрышы 30^о. Солға бұрылатын бұрандалар белгісі Tr 40×6ZH, ал көп кірмелі бұранда Tr 40×8 (Р4) болып белгіленеді, екі кірмелі, қадамы Р=4.

Конусты бұранда. Конусты бұрандалар көбінесе трубаларды жалғастырғанда қолданылады. Өйткені олар тығыздықты жақсы қамтамасыз етеді. Сондай-ақ, жоғары қысым әсер ететін трубалар конусты бұранда арқылы қосылады.

Мемлекеттік стандарт бойынша конусты бұранданың екі түрі бар: конустылығы 1:16 және дюймдік бұрандалар.

Мемлекеттік стандарт СТ СЭВ 304-76 бойынша конусты бұранданың профилі трубалы цилиндрлі бұрандағы сәйкес, профильдің бұрышы 55^о болып келеді.

Жоғарыда айтылған конусты бұрандадан басқа мұнай өнер-кәсібінде қолданылатын конусты бұрандалар да стандартталған.

Тірек бұрандасы. Бұл бұранда күш бір жаққа бағытталған жүк винттерінде қолданылады. Мысалы, винтті престерде, домкраттарда, ілгіштерде пайдаланылады.