Қайталауға және бекітуге арналған сұрақтар.
1.Хронология дегеніміз не?
2.Хронологиялық сабақтастықты қамтамасыз ету деген не?
3.Тарих сабағында тарихи оқиғалар хронологиясын сақтаудың тәсілдері туралы не білесің?
13. Тақырып. Тарихи құжаттар мен тарихи дереккөздерін оқып-үйрену
1.Тарихи құжаттар және оның түрлері
2.Студенттердің және оқушылардың тарихи құжаттармен жұмыс түрлері
3.Тарихи дереккөздерін конспектілеу және тезистерді дайындау
Тарихи құжаттармен тарихи дереккөздеріне адам қолымен жасалған оның қоршаған ортамен байланысының нәтижесі, материалдық мәдениет, салт-дәстүр заттары, жазба ескерткіштер жатады. Негізінен жазба ескерткіштер тарихи құжаттарға жатады . оқушылардың тарихи дамуы үшін оқулықпен жұмыс жасағаннан тікелей тарихи дерек көздерімен (құжаттармен) танысудың маңызы зор.
Құжаттаың атқаратын рөліне қарай оның сабақта қолданатын орны белгіленеді. Мысалы зертханалық әдісті қолданғанда құжатты оқып-үйрену оқулықпен жұмыс жасаудан бұрын орындалуы керек. Себебі құжаттану әдістемесін қолданушылар осы тәсілді дұрыс деп есептейді.
Тарихи құжаттарды қолданудың маңызы өте зор. Құжаттаың сыртқы түрімен танысу арқылы тарихты оқытудың көрнекілік қағидасы іске асады. Құжат тарихи оқиғалар жөнінде толық мағлұматтар алуға таптырмайтын көрнекілік. Құжаттың маңыздылығы сол- тарихи материалдарды нақтыландырып, өткен оқиғаларды нақтылайды. Және дәуір тынысын сезінуге көмектеседі. Мысалы кез-келген ежелгі тарихи құжаттар мен деректер толық мәліметтер беретіндігін тарихты оқытудың әдістемелік жағын зерттеушілер дәлелдеді.
Құжаттармен жұмыс барысында оқушылардың ойлау және қиялдау процесінің белсенділігі артады. Себебі тарихи тақырыптар үшін тарихи құжаттардың рөлі үлкен. Тарихи құжаттардың түрі және оларды сабақтарға пайдаланудың өлшемдері мынадай болмақ.
Топтастыру әдісі немесе зерттеу әдісі онда баяндау-суреттеу құжаттары арқылы жүреді.
Актілік құжаттар – заңдық, шаруашылық, саяст құжаттар (грамоталар, заң, жарлық, сөздер т.б.)
Көркемсөз ескерткіштері – ежелгі және ортағасырлардағы халықтардың ауызекі шығармашылығы (миф, мысал, шешендік сөздер, аңыздар, эпос т.б.)
Сабақта қолдану үшін құжаттардың мынадай жақтарын ескеру керек.
тарихты оқытудың мақсаттары мен міндеттеріне сай болуы
сол дәуірдің негізі болуы қажет,
бағдарламалық материалдармен байланысты,
мазмұны мен көлемі оқушылар жасына лайықты,
тұрмыстық және сюжеттік нақтылық болуы керек.
Құжаттарды оқушылардың оқып-үйренуі алғашында мұғалім көмегімен болады. Мұғалімнің түсіндіруімен сілтемелер жасап, құжаттан үзінділер пайдаланылады. Оның ішінде тарихи тұлғаларға мінездеме береді. Құжаттармен оқушылардың жұмыс жүргізуі жас ерекшеліктеріне қарай күрделене түседі. 5-6 сыныптарда баяндау-суреттеу
3.Практикалық сабақтың құрылымы
Тақырып 1 Кіріспе.
Өзін өзі бақылаудың сұрақтары
1.Тарихты оқыту әдістемесінің педагогикалық ғылым мен гуманитарлық білім жүйесіндегі орны.
2ТОӘ- педагогикалық пән.
Ұсынылатын әдебиет
Актуальные вопросы методики обучения истории в средней школе М, 1999 г.
Қазақстан Республикасының Конституциясы. Алматы 1999ж.
Гора П.В. Повышение эффективности обучения истории в средней школе М,
Тақырып 2. Тарихты оқыту әдістемесі курсының қызметі
Өзін өзі бақылаудың сұрақтары
1.Тарихты оқыту әдістемесінің әлеуметтік қызметі.
2. Мектепте тарихты оқытудағы әдістеменің орны мен ролі
Ұсынылатын әдебиет
Актуальные вопросы методики обучения истории в средней школе М, 1999 г.
Қазақстан Республикасының Конституциясы. Алматы 1999ж.
Гора П.В. Повышение эффективности обучения истории в средней школе М,
Тақырып 3Тарихты оқыту әдістемесінің қалыптасу және даму кезеңдері
Өзін өзі бақылаудың сұрақтары
1.Оқыту әдістемесінің теориялық-методологиялық кезеңдеоі.
2.Тарихты оқыту әдістемесінің негізгі қалыптасуы мен дамуы.
Ұсынылатын әдебиет
Актуальные вопросы методики обучения истории в средней школе М, 1999 г.
Гора П.В. Повышение эффективности обучения истории в средней школе М,
Тақырып 4.Тарихты оқыту әдістемесінің қалыптасу және даму кезеңдері
Өзін өзі бақылаудың сұрақтары
1.ХХғ. Басындағы тарихты оқыту әдістемесі.
2.Қазіргі кезеңдегі тарихи білім беру.
Ұсынылатын әдебиет
Лейбенгруб П.С. О повторении на уроках истори в ҮІІ-Х классах М,1998 г.
15.Биберина А.В. Тестовые задания для проверкт знаний учащихся по истории древнего мира М, 1996 г.
16.Будаева О.Д. Документ на уроке истории Тверь, 1996 г.
Тақырып 5. Тарихты оқытудағы әдістер мен тәсілдер
Өзін өзі бақылаудың сұрақтары
1.Оқулық- маңызды білім көзі және оқу қралы.
2.Тарих бойынша оқулық кешені.
Ұсынылатын әдебиет
Актуальные вопросы методики обучения истории в средней школе М, 1999 г
Қазақстан Республикасының Конституциясы. Алматы 1999ж.
Гора П.В. Повышение эффективности обучения истории в средней школе М,
Тақырып 6. Тарихты оқытудың әдістерін топтастыру
Өзін өзі бақылаудың сұрақтары
1.Пәнді оқытудың әдіс-тәсілдер. Әдістерді топтастыру.
2.Тарихи материалдың құрылымы
Ұсынылатын әдебиет
1.Т.Т.Тұрлығұл. Мектепте Қазақстан тарихын оқытудың теориясы мен әдістемесі. Алматы, 2003 жыл.
2. Қазақстан тарихын оқытудың танымдық-тәрбиелік мәні //Ұлағат №2, 2003ж.
Тақырып 7 . Тарихты оқытудағы көрнекіліктер.
Өзін өзі бақылаудың сұрақтары
1.Оқытудғы көрнекілік түрлері.
2.Шартты-графикалық (кескіндемелік) көрнекіліктер.
Ұсынылатын әдебиет
1.Т.Т.Тұрлығұл. Мектепте Қазақстан тарихын оқытудың теориясы мен әдістемесі. Алматы, 2003 жыл.
2. Қазақстан тарихын оқытудың танымдық-тәрбиелік мәні //Ұлағат №2, 2003ж.
Тақырып 8. Тарихты оқытудағы көрнекіліктер.
Өзін өзі бақылаудың сұрақтары
1.Сабақта оны қолданудың жолдары.
2.Тарихи құжаттар мен тарихи деректерді оқып үйрену.
3.Тарихи хронология Оқыту мен есте сақтаудың жолдары. Тарихты оқытудағы көркем әдебиеттермен жұмыс жасаудың әдіс-тәсілдері. .
Ұсынылатын әдебиет
1.Т.Т.Тұрлығұл. Мектепте Қазақстан тарихын оқытудың теориясы мен әдістемесі. Алматы, 2003 жыл.
2. Қазақстан тарихын оқытудың танымдық-тәрбиелік мәні //Ұлағат №2, 2003ж.
Тақырып 9. Тарих пәні бойынша сабақ формалары.
Өзін өзі бақылаудың сұрақтары
1.Тарих сабағы және оны дайындау мен өткізу.
2.Сабақ типтері. Аралас сабақ оның бөлімдері.
3.Білімді тексеру, есепке алу.
Ұсынылатын әдебиет
1. Биберина А.В. Тестовые задания для проверкт знаний учащихся по истории древнего мира М, 1996 г.
2. Будаева О.Д. Документ на уроке истории Тверь, 1996 г.
Тақырып 10. Жоғарғы сыныптардағы тарих пәні.
Өзін өзі бақылаудың сұрақтары
1.Жоғарғы сыныптардағы оқу сабақтары.
2. Семинар сабағы мен мектеп дәрісі.
3.Баяндамалар мен рефераттар.
Ұсынылатын әдебиет Лейбенгруб П.С. О повторении на уроках истори в ҮІІ-Х классах М,1998 г.
1. Биберина А.В. Тестовые задания для проверкт знаний учащихся по истории древнего мира М, 1996 г.
2. Будаева О.Д. Документ на уроке истории Тверь, 1996 г.
Тақырып 11. Тарихты оқытудағы жаңашылдық.
Өзін өзі бақылаудың сұрақтары
1.Тірек конспектілері.
2. Сабақта конспектімен жұмыс жасау әдістемесі.
3.Модульдік оқыту технологиясының ерекшелігі
Ұсынылатын әдебиет
1.Т.Т.Тұрлығұл. Мектепте Қазақстан тарихын оқытудың теориясы мен әдістемесі. Алматы, 2003 жыл.
2. Қазақстан тарихын оқытудың танымдық-тәрбиелік мәні //Ұлағат №2, 2003ж.
Тақырып 12. Сабақ түрлері.
Өзін өзі бақылаудың сұрақтары
1.Тарих пәні бойынша сабақтан тыс және мектептен тыс жұмыс түрлері мен оны ұйымдастырудың әдістері.
2.Сабақты өткізудің түріне сипаттама
Ұсынылатын әдебиет
1. Тарих мұғалімдерінің жұмыс тәжірибесінен Алматы, 1954 жыл.
2. Т.Т.Тұрлығұлов Тарих пәнін жаңа программамен оқытудың жайы // Қазақстан мектебі №11, 1971 жыл.
3. Әбдіғалиев Қ. Осы заманға педагогикалық технология //Қазақстан мектебі. №2, 2001 жыл.
1. Лейбенгруб П.С. О повторении на уроках истори в ҮІІ-Х классах М,1998 г.
2. Биберина А.В. Тестовые задания для проверкт знаний учащихся по истории древнего мира М, 1996 г.
3. Будаева О.Д. Документ на уроке истории Тверь, 1996 г.
Тақырып 13. Тарих пәні бойынша түрлі жоспарлар
Өзін өзі бақылаудың сұрақтары
1.Жылдық жоспар құрылымы.
2.Оның ерекшелігі мен маңыздылығы.
3.Студент ерекшелігі ескерілген жылдық жоспарлар.
Ұсынылатын әдебиет
1. Тарих мұғалімдерінің жұмыс тәжірибесінен Алматы, 1954 жыл.
2. Т.Т.Тұрлығұлов Тарих пәнін жаңа программамен оқытудың жайы // Қазақстан мектебі №11, 1971 жыл.
3. Әбдіғалиев Қ. Осы заманға педагогикалық технология //Қазақстан мектебі. №2, 2001 жыл.
4. Магистранттардың өздік жұмысы
4.1. Магистранттардың өздік жұмысын орындаудағы әдістемелік нұсқаулар
Өздік жұмысының кең таралған және маңызды түрлерінің бірі – ол тәжірибелік сабақтарға және ғылыми конференцияларға студенттермен әзірленетін рефераттар болып саналады. Бұл өздік жұмыстың түрі өте қызықты және маңызды, өйткені ол студентті ғылыми зерттеулерге баулиды. Рефератты дайындау студенттердің ғылыми-ізденіс жұмыстарының элементі ретінде оларды аудиторияның алдында сөйлеуге мүмкіндік береді. Осының бәрі, студенттердің рефераттық жұмыстарын басқаруын ұйымдастыруға үлкен жауапкершілік артады.
Рефераттың тақырыбын таңдап алу өте маңызды орын алады, өйткені студенттің өздік жұмысқа деген қызығушылығы, алынған тақырыпқа байланысты болады. Сондықтан, оқытушыға студенттің тақырыпты дұрыс таңдап алуына көмек жасап, рефератты әзірлеу барысында оған жалпы басқаруды қамтамасыз ету қажет.
Рефератты әзірлеуінің бірінші кезеңі - әдебиетті дұрыс таңдау, ол үшін кітапханадағы каталогтарды және басқада библиографиялық нұсқауларды қолданған жөн. Студентті анықтамалық әдебиеттермен, термин – аудармалармен, әдістемелік нұсқаулармен, ғылыми журналдармен қолдануға үйрету қажет.
Екінші кезең – танысу, мәліметті топтастыру және талдау. Ең алдымен тақырып бойынша негізгі құжаттарды оқып, оларды зерттеуден бастау керек. Осы жұмыс барысында тақырыптың негізгі сұрақтары біліне бастайды, олардың реттілігі және бастапқы жоспары. Сонан кейін, жоспардың сұрақтары арқылы барлық зерттелген әдебиет бойынша мәліметті топтастыру қажет.
Барлық мәлімет жиналғаннан кейін, жоспарды ретке келтіріп, рефератты құрастыруға және жазуға кірісуге болады. Бұл реферат әзірлеуінің үшінші соңғы кезеңі болмақ. Ақырында пайдаланған әдебиет тізімін келтіру қажет.
Оқытушыға студенттерді қатал бақылауының қажеті жоқ, керісінше олардың ынтасын марапаттау қажет.
Реферат толығымен әзірленбей тұрып, оқытушы студенттің дайындаған жоспарын қарап шығу қажет.
Рефератты ресімдеу сұрақтары бойынша арнайы кеңес берген жөн.
Рефераттың титулды бетіне университеттің және факультеттің атауын, мамандығын, тақырыбын, өзінің аты – жөнін, жазылған жылын көрсету қажет.
Келесі бетте, цифрлармен белгіленген рефераттың жоспары көрсетіледі.
Жоспардағы сұрақтардың жауабын жаңа беттен бастаған жөн. Рефератты жазу барысында беттерді нөмірлеп, сол жақтан (3 см) жолдарды қалтыру керек.
Реферат жұмысы аяқталғаннан кейін, оны студент тексеруге оқытушыға тапсырады, сонан кейін барып ол жұмысқа : «сыналды», «сыналған жоқ» немесе «қанағаттандырылған», «жақсы», «өте жақсы» деген баға беріледі.
Рефераттық жұмыстардың есепке алуының жеке журналы болғаны немесе рефераттарды болашақ оқу жұмыстарында пайдалану үшін оқу залында сақтаған жөн.
Магистранттардың өздік жұмыстарының тақырыптары
Пән бойынша түрлі әдебиеттер тізбегін жасау, қысқаша аннотация жазу
|
Пәнге байланысты термин сөздер жинағын құрастыру
|
Саяси өмір мәселелері туралы хабарлама бойынша конспектілеу
|
Қоғамның саяси- әлеуметтік құрылымы бойынша хабарламамен танысу
|
Қазіргі заманғы парадигмалар туралы ақпараттар жазу
|
Саяси, Экономикалық әлеуматтанулық тақырыптар бойынша мәліметтермен ой бөлісу.
|
Пән бойынша түрлі әдебиеттер тізбегіне аннотация жазу
|
Қ.Тоқаевтің еңбегіне конспекті
|
«Саясат» журналы бойынша хабарлама
|
Қоғамның саяси- әлеуметтік құрылымы хабарлама даярлау
|
Қазіргі заманғы парадигмалар мен саяси бағдаралама туралы ақпараттар жинау
|
Қазақстан Республикасының мемлекеттігі туралы мәселелер бойынша әңгіме
|
Саяси -мәдение, саяси элита мәселелері бойынша хабарлама даярлау
|
Дін саясаты және оның мәселелері бойынша хабарлама даярлау
|
Саяси-құқықтық пен заңдылықтар жөнінде хабарлама
|
Достарыңызбен бөлісу: |