ҚазаҚстан Республикасының білім және ғылым министРлігі а и. артемьев, с.Қ. мырзалы ғылым таРиХы және ФилОсОФиЯсы

Аристотель  «саяси  формалардың  алмасуы»  теориясын  құрып,  өз 

заманының  саяси  философиясының  өркендеуіне  үлкен  үлес  қосты. 

Афинаның  саяси  өмірі  тарихын  мұқият  зерттеу  негізінде  ойшыл  үш 

дұрыс 

(монархия, аристократия және полития)

 және үш дұрыс емес 

  (қазіргі  заманғы 

терминология  бойынша  –  охлократия,  яғни  қаралардың,  тобырдың 

билігі) саяси форманы ажыратып көрсетеді.

Сөйтіп, – бұны да ерекше атап өткен жөн, – Аристотель философия 

мен  ғылым  тарихында  үлкен  із  қалдырды.  Оның  көптеген  идеялары 

бүгінгі таңда да өзектілігін жойған жоқ.

Ұлы  ойшылдардың  назарынан  сол  уақытта 

  философиясы 

аясында  туған  жіктеп 

саралау

  мәселесі  да  тыс  қалған  жоқ.  В.Вундт 

дұрыс  атап  көрсеткендей,  ежелде  ғылымдарды  саралау  мәселесі  іс 

жүзінде философияның өзін жүйелеуге парапар болатын, өйткені же-

ке-дара ғылымдар әлі де одан оқшауланып, бүршік жарып үлгірмеген-

ді (ол туралы оқыңыз: В.Вундт. Введение в философию. – М.: Добро-

свет, 1998. 44-46-беттер).

Белгілі  болғандай,  ғылымды  айтпағанның  өзінде,  кез  келген 

құбылысты  жіктеу  үшін,  алдымен  қатаң  белгілер  әзірлеп  алып,  со-

дан кейін солардың негізінде бөлшектеуді жүзеге асыруға болады. Бұл 

тұрғыда ұлы Платонның еңбектерінде сондай белгілер болып адамның 

танымдық  қызметіндегі