ҚазаҚстан Республикасының білім және ғылым министРлігі а и. артемьев, с.Қ. мырзалы ғылым таРиХы және ФилОсОФиЯсы

 қабілетін таныған. Бірақ бұл постулат 

дерексіз, нақты, шынайы мазмұнмен бекімеген күйінде қалып қойды. 

XX  ғасырдың  70  жылдарында  ғана  Г.Хакен  мен  И.Пригожин 

 деп аталатын жаңа ғылымның негіздерін құрып, ол мәселенің 

шешімін тапты. Бүгінгі таңда синергетика 

өз-өзін қалыптастырудың

теориясы ретінде қарастырылады. Оның негізгі постулаттары:

бүліну,  ыдырау,  энтропия,  бейберекеттікке  ұмтылу;  екіншісі  –  келі-

сілген әрекеттер арқылы тәртіпке ұмтылу, күрделену, қайта өрлеу.

2.  Тәртіпке  ұмтылудың  және  күрделенудің  реті  (алгоритм)  

төмендегілерді қажет етеді:

а) дамушы жүйе 

 болуға, өне бойы қоршаған әлеммен заттар, 

энергия және ақпараттар алмасуы арқылы байланыста болуға тиіс;

ә)  жүйе 

  болуға  тиіс,  яғни  онда  термодинамикалық  тепе-

теңдік  болмауы  керек,  әйтпесе  ол  ыдырайды.  Теориялық  физикада 

қаралатын жабық жүйелер дәріптеу болып табылады, шынайы әлемде 

іс жүзінде барлық жүйелер – ашық.

Синергетика ашық, тең салмақты емес, ашық жүйелерде өне бойы 

ары  қарай  реттелу  және  күрделену  үдерістері  болып  жататынына 

сендіреді.  Басында  оқиғалардың  орын  алуы  барысын  болжауға  бо-

лады.  Бірақ  уақыт  өте  келе,  жүйе  өзінің