ҚазаҚстан Республикасының білім және ғылым министРлігі а и. артемьев, с.Қ. мырзалы ғылым таРиХы және ФилОсОФиЯсы


 жаңа дәуір философиясындағы эмпиризм мен



жүктеу 2,22 Mb.
Pdf просмотр
бет193/660
Дата19.04.2022
өлшемі2,22 Mb.
#38219
1   ...   189   190   191   192   193   194   195   196   ...   660
ғылым тарихы мен философиясы

4.2. жаңа дәуір философиясындағы эмпиризм мен 

рационализм және олардың ғылымның дамуына ықпалы

(Ф.бэкон және Р.Декарт)

 

Жаңаеуропалық  философиядағы  эмпиризмнің  негізін  салу-



шы  деп 

Френсис  бэкон

  (1561-1626)  әділетті  аталады.  Ол  Кембридж 

университетінде  білім  алып,  саяси  өмірге  белсене  араласады  және 

мемлекеттік  қызметте  «Лорд-канцлер»  атағын  иеленеді.  Король  Яков 

I  адал  қызметі  үшін  оған  Верлуам  деген  жерден  қорған  сыйға  тар-

тады.  Бірақ  «бақытыма  сорым  себепші  болды»  демекші,  жас  жігітке 

қамқоршы  болған  король  Яков  I  қайтыс  болғаннан  кейін,  Ф.Бэконға 

әртүрлі  айыптар  тағылып,  –  бұл  енді  үйреншікті  нәрсе  емес  пе,  – 

нәтижесінде,  оның  мемлекеттік  лауазымдарда  қызмет  етуіне  тыйым 

салынды. Англия өзінің сан ғасырларға даңқын асырған ұлы ғалымға 

осылай қол жеткізді.

Ғалым,  әрі  тәжірибе  жасаушы  болған  ол  тауықтарды  мұздатып 

қатырғаннан  кейін  олардың  тірілетін-тірілмейтінін  білу  мақсатында 



123

жасаған тәжірибесі барысында суық тиіп ауырып, ақыры, сол аурудан 

қайтыс болды.

«Жаңа органон» (1620) атты атақты еңбегінде ол ғылымның мақсаты 

мен  неге  арналатынына  деген  жаңа  көзқарасына  философиялық 

негіздеме  береді  және  зерттеудің  индуктивтік  әдісінің  негізгі 

қағидаларын  ойлап  шығарады.  Ф.Бэкон:  «Шын  мәнінде  өте  пайдалы 

нәрсе ғылымда да аса шынайы болады», – деген.

Оның  шығармашылығының  өзгеше  ерекшелігі  адамдар  білімді 

өздерінің 




жүктеу 2,22 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   189   190   191   192   193   194   195   196   ...   660




©g.engime.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет
рсетілетін қызмет
халықаралық қаржы
Астана халықаралық
қызмет регламенті
бекіту туралы
туралы ережені
орталығы туралы
субсидиялау мемлекеттік
кеңес туралы
ніндегі кеңес
орталығын басқару
қаржы орталығын
қаржы орталығы
құрамын бекіту
неркәсіптік кешен
міндетті құпия
болуына ерікті
тексерілу мемлекеттік
медициналық тексерілу
құпия медициналық
ерікті анонимді
Бастауыш тәлім
қатысуға жолдамалар
қызметшілері арасындағы
академиялық демалыс
алушыларға академиялық
білім алушыларға
ұйымдарында білім
туралы хабарландыру
конкурс туралы
мемлекеттік қызметшілері
мемлекеттік әкімшілік
органдардың мемлекеттік
мемлекеттік органдардың
барлық мемлекеттік
арналған барлық
орналасуға арналған
лауазымына орналасуға
әкімшілік лауазымына
инфекцияның болуына
жәрдемдесудің белсенді
шараларына қатысуға
саласындағы дайындаушы
ленген қосылған
шегінде бюджетке
салығы шегінде
есептелген қосылған
ұйымдарға есептелген
дайындаушы ұйымдарға
кешен саласындағы
сомасын субсидиялау