ҚазаҚстан Республикасының білім және ғылым министРлігі а и. артемьев, с.Қ. мырзалы ғылым таРиХы және ФилОсОФиЯсы

1 ... 197 198 199 200 201 202 203 204 ... 660

ғылым тарихы мен философиясы

«Философия бастауы», «Ди

-

оптрика», «әлем туралы трактат», «ақылды басқару ережелері»

деп аталатын және басқа да ғаламат туындылар жазған.

Өзінің онтологиялық, яғни болмыс туралы ілімге қатысты

көзқарастарында Р.Декарт дуализмді ұстанған. Ол негізгі белгісі

(қасиеті)

ұзындық

болып табылатын

материалдық

түпнегізді және

негізгі белгісі ойлау болып табылатын

рухты

мойындайды.

Адамға осындай көзқарастар тұрғысынан келгенде, ойшыл

қиындықтарға тап болды. Адам бойында материалдық және рухани

бастау қалай үйлесім тапқан? Сол кездегі физиологияның жеткілікті

дамымауы себепті, ол бұны Құдай берген даналық деп түсіндіреді.

129

Алайда өзінің

космогониялық

(әлемнің пайда болуы туралы)

тұжырымдарында ол Құдай идеясын Оның Әлемді жаратуымен және

оны қозғалысқа келтіруімен шектейді. Ары қарай, оның пікірінше,

Табиғат өз заңдылықтары негізінде дами береді. Құйын тектес

қозғалыстағы материалдық бөлшектер қыза келе Жұлдыздарға, Күнге

айналады. Ең кішкентай бөлшектерден Аспан, ал ауыр, аз қозғалатын

бөлшектерден Жер және басқа планеталар жаратылады.

Өмір мәселесі туралы көзқарастарында ол 1628 жылы Гарвей ашқан

қан айналымы туралы жаңалықтың әсерін көп сезінді. Нәтижесінде,

Декарт ғылымда алғашқы болып ағзаның

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 197 198 199 200 201 202 203 204 ... 660